1- giriş 1- giriş

1- Giriş

• 1- Giriş

• 2- Elektriksel Bilgiler

• 3- Sistem Çeşitleri

• 4- FV Modüller

• 5- FV Bağlantı Şekilleri

• 6- Aküler

• 7- Şarj Kontrol Cihazı & İnvertör

• 8- Solar Sistem Montajı

• 9- Montaj

• 10- FV Sistemin Üreteceği Elektrik ve Aylık Getirisi

Neden yenilenebilir enerji?

• Neden yenilenebilir enerji?

• Yenilenebilir Enerjiye Dönüşüm

• Türkiye’de Elektrik Kaynakları

Yanan fosil yakıtlar çevreye ve insan sağlığına ciddi derecede zararlar verir. Karbondioksit salınımı artar ve küresel ısınmaya sebep olur.

• Yanan fosil yakıtlar çevreye ve insan sağlığına ciddi derecede zararlar verir. Karbondioksit salınımı artar ve küresel ısınmaya sebep olur.

Güneş

• Güneş

• Jeotermal

• Rüzgar

• Hidroelektrik

Güneş pilleri -FV piller- güneş ışığını elektriğe dönüştürür.

• Güneş pilleri -FV piller- güneş ışığını elektriğe dönüştürür.

• FV piller yarıiletken malzemelerden yapılmış yapılardır. Genellikle silisyum kullanılır.

• Güneş ışığı FV pile çarptığı zaman yansır yada emilir. Sadece emilen ışık enerji üretmek için kullanılır.

İspanya güneş enerjisinde lider konumda

• İspanya güneş enerjisinde lider konumda

• Almanya 2. sırada

AC ve DC elektrik, önemli farklılıkları nelerdir

• AC ve DC elektrik, önemli farklılıkları nelerdir

• Volt, Amper, Amper-saat, watt, watt-saat ve kilowatt-saat arasındaki bağıntılar

• Elektrik ölçümü hakkında bilgiler

Elektrik = Elektron akışı

• Elektrik = Elektron akışı

• Potansiyel fark elektron akışına neden olur.

• Suyun akışı anlamak için en güzel örnektir.

Voltaj (V)

• Voltaj (V)

• Elektrik yüklerinin potansiyel farkıdır.
• Elektriksel basınç gibi düşünülebilir.

• Amper-Akım (I yada A)

• Elektron akış miktarıdır.
• Birim kesitten geçen elektron miktarıdır.
• 1 Amp = 1 coulomb/saniye = 6.3 x 1018 electron/saniye

Direnç (R yada Ω)

• Direnç (R yada Ω)

• Elektrik akımına karşı koyma
• Şunlara bağlıdır;
• Malzeme
• Kesit kalınlığı
• Uzunluk
• Sıcaklık

Watt (W) güç ölçüm birimidir.

• Watt (W) güç ölçüm birimidir.

• Birim elektrik enerjisidir.

• Amper x Volt = Watt

• 1 Kilowatt (kW) = 1000 Watt

Watt-hour (Wh) enerji birimidir.

• Watt-hour (Wh) enerji birimidir.

• Saatlik üretilen yada tüketilen elektrik enerjisi miktarıdır.
• Watts x hour = Watt-hours

• 1 Kilowatt-hour (kWh) = 1000 Wh

Amper-saat (hour) (Ah)

• Amper-saat (hour) (Ah)

• Elektron akış miktarı
• Akü kapasite hesaplamalarında kullanılır
• Amper x hours
• Amper-hours x Volt = Watt-hours
• 200 Ah Akü, 1A ‘i 200 saat üretir.
• 200 Ah Akü,10 A’i 20 saat üretir.
• 100 Ah Akü x 12 V = 1200 Wh

Ortalama günlük tüketilen enerji hesabı için;

• Ortalama günlük tüketilen enerji hesabı için;

• Çalışan cihazların gücü ve çalışma süreleri belirlenir.

• Örnek:

• TV: 100 W/h X 6 saat = 600W

• Aydınlatma: 50W/h X 8 saat = 400W

• PC: 120 W/h X 4 saat = 480 W

• Toplam 1480 W Tüketim

• Günlük güç hesabı için toplam tüketim değeri 1,5 ile çarpılır. (Dönüşüm kayıpları, kirlenme vs. kayıplar için)

• 1480 W X 1,5 = 2220 W Günlük Güç gereklidir. Kış aylarında güneşlenme 5 saat kabul edilirse 2220 W / 5 saat = 445 W Panel gücü yeterlidir.

Akü sayısının hesaplanması için;

• Akü sayısının hesaplanması için;

• 2220 W günlük güç tüketimi olan örnekte güneşsiz 2 gün idare edebilmesi için

• 2220W X 2 =4440 W güç gereklidir.

• Akü verimliliği %80 civarında olduğu için depolanan enerjinin

• 5550 W olması gerekir.

• 12V 100 Ah akü 1200 Wh enerji depolar.

• 5550 W enerji için 5 adet 12V 100Ah akü yeterlidir.

DC = Doğru Akım

• DC = Doğru Akım

• FV paneller Doğru Akım üretir.
• Akü ve piller Doğru Akım depolar.

• AC = Alternatif Akım

• Şebekelerde ve evlerde kullanılır.

Pensampermetre Dijital Mutlimetre

• Pensampermetre Dijital Mutlimetre

FV sistem bileşenlerini öğrenme

• FV sistem bileşenlerini öğrenme

• Farklı sistem türlerini tanımlama

Hücre < Modül < Panel < Dizi

• Hücre < Modül < Panel < Dizi

• Akü – DC enerji depolar

• Şarj Kontrol Cihazı – Akü voltajını sezerek FV panellerden gelen DC akımla aküyü düzenli şarj eder.

• İnvertör – Doğru Akımı (DC ) Alternatif Akıma (AC) dönüştürür.

• Yükler– Enerjiyi tüketen herşey.

Akü sayesinde kesintisiz enerji.

• Akü sayesinde kesintisiz enerji.

• Şebeke bağlantısı gerektirmez.

Şebeke bağlantısı gerektirir.

• Şebeke bağlantısı gerektirir.

• Akü gerekmez.

• Fazla elektrik çift yönlü sayaç ile şebekeye verilir.

• Şebekede elektrik kesildiğinde sistemde de elektrik kesilir.

FV hücreler güneş ışığını nasıl elektriğe çevirir?

• FV hücreler güneş ışığını nasıl elektriğe çevirir?

• En temel 3 FV modül çeşidi nelerdir?

• Sıcaklığın FV modüllere etkileri nelerdir?

Genellikle yarı-iletken malzeme olarak silikon kullanılır.

• Genellikle yarı-iletken malzeme olarak silikon kullanılır.

• Güneş ışığı katmanlar arasında gerilim farkı oluşturur.

• Hücre başına yaklaşık 0.5 V gerilim oluşur.

• Hücreler seri veya paralel bağlanarak gerilim ve akım arttırılır.

Single-Kristal yada Mono-Kristal Silikon

• Single-Kristal yada Mono-Kristal Silikon

• Polikristal yada Multi-Kristal Silikon

• İnce Film

• Amorf Silikon yada Cadmium Telluride

Verimi yüksek (13% - 16%)

• Verimi yüksek (13% - 16%)

• Üretimi pahalı.

• Yuvarlak köşeli olduğu için üretimi sırasında atık fazla.

Üretim maliyeti düşük

• Üretim maliyeti düşük

• Verimi 13% - 15%.

• Atık malzeme azdır.

Üretim maliyeti düşüktür.

• Üretim maliyeti düşüktür.

• Verimlilik = 6 – 10 %

• Esnektir.

Kriterler

• Kriterler

• Boyut
• Voltaj
• Erişilebilirlik
• Garanti
• Montaj Türü
• Maliyet

FV hücre sıcaklığındaki 25oC artış, Vmp geriliminde yaklaşık derece başına 0.5% düşüşe neden olur.

• FV hücre sıcaklığındaki 25oC artış, Vmp geriliminde yaklaşık derece başına 0.5% düşüşe neden olur.

Güneşlenme azaldığında modül akımı da azalır ancak gerilim yaklaşık aynı kalır.

• Güneşlenme azaldığında modül akımı da azalır ancak gerilim yaklaşık aynı kalır.

Paralel ve seri bağlantının özellikleri nelerdir?

• Paralel ve seri bağlantının özellikleri nelerdir?

• Modül ve akülerin bağlantı şekilleri nelerdir?

Modüller seri bağlandığında;

• Modüller seri bağlandığında;

• Voltaj Toplanır.
• Akım Değişmez.
• Modüller birleşerek seri dizileri oluşturur.

Modüller paralel bağlandığında;

• Modüller paralel bağlandığında;

• Voltaj sabit kalır.
• Akımlar toplanır.

4 tane 12V / 3A panel seri bağlandığında gerilim ve akım ne olur?

• 4 tane 12V / 3A panel seri bağlandığında gerilim ve akım ne olur?

• Paralel bağlandığında durum ne olur?

• Bu 4 paneli kullanarak 24 V / 6 A elde edebilir miyiz? Nasıl?

Voltaj değerleri toplanır.

• Voltaj değerleri toplanır.

• En düşük akım değeri alınır.

• A Modülü 30V / 6A
• B Modülü 15V / 3A

• Seri bağlantıda voltaj ve akım değerleri ne olur?

Amper değerleri toplanır.

• Amper değerleri toplanır.

• En düşük voltaj değeri alınır.

• A Modülü 30V / 6A
• B Modülü 15V / 3A

• Paralel bağlantıda voltaj ve akım değerleri ne olur?

İletken Malzeme = Bakır (en yaygın)

• İletken Malzeme = Bakır (en yaygın)

• İzolasyon malzemesi = Termoplastik

• Dış ortamda kalan kablolar güneş ışığına dayanıklı olmalıdır.

Kablo ölçüsü akım ve gerilim düşmesine bağlı olarak 2 kritere bağlıdır:

• Kablo ölçüsü akım ve gerilim düşmesine bağlı olarak 2 kritere bağlıdır:

• Akım değeri
• Voltaj düşüşü

• Akım: Kablonun taşıyabileceği akım değeri

• Çapı büyük kablo daha çok akım taşır.

• Gerilim düşmesi: Kablo direnci ve uzunluğa bağlı olarak gerilim düşmesi meydana gelir.

• Kablo uzunluğu arttıkça gerilim düşmesi artar.

Şalterler

• Şalterler

• Bakım ve servis için elektriği kesmeye yarar.

Neden topraklama gerekli:

• Neden topraklama gerekli:

• Yıldırım
• Yüksek gerilim hattıyla istek dışı temas

• Yüksek gerilimi toprağa iletir.

• 2 çeşit topraklama mevcuttur:

• Cihaz topraklama : Her türlü FV cihazın dış muhafazasını iletken vasıtasıyla toprağa bağlamak.
• Sistem topraklama : Mevcut topraklama hattına sistemin topraklanması.
• Sistemin DC tarafı  Negatif toprağa bağlanır.
• Sistemin AC tarafı  Nötr toprağa bağlanır.

Seri bağlantı

• Seri bağlantı

• Voltaj artar.

• Paralel bağlantı

• Akım/saat kapasitesi artar.

Akü

• Akü

• Elektrik enerjisi depolayan ünitelerdir.

• Kapasite

• Akünün depolayabileceği elektrik enerjisidir.

• Verim

• Enerji Alınan / Enerji Verilen (genelde 80-85%)

Gece için enerji depolar

• Gece için enerji depolar

• Bulutlu günler için enerji depolar.

• Taşınabilir enerjidir.

Amper x Saat(Ah)

• Amper x Saat(Ah)

Şarj kontrol cihazı özellikleri

• Şarj kontrol cihazı özellikleri

• İnvertör özellikleri

• İnvertör seçimi

Bataryayı aşırı şarjdan korur ve düzenli olarak şarj eder.

• Bataryayı aşırı şarjdan korur ve düzenli olarak şarj eder.

Şarj kontrol cihazı seçerken:

• Şarj kontrol cihazı seçerken:

• DC giriş ve çıkış voltajlarına,
• Giriş ve çıkış akımlarına,
• Ve diğer özelliklerine (çalışacağı ortam, nem ve sıcaklık) dikkat etmek gerekir.

Akülerde depolanan yada panellerden gelen DC elektrik akımını AC elektrik akımına dönüştürür.

• Akülerde depolanan yada panellerden gelen DC elektrik akımını AC elektrik akımına dönüştürür.

Ne tür sistem dizayn ediyorsunuz?

• Ne tür sistem dizayn ediyorsunuz?

• Ada sistemi - Off-Grid – Şebeke Bağlantısız
• On Grid - Şebeke Bağlantılı

• Dikkat edilecek hususlar:

• AC Çıkış gücü (watt)
• Giriş Voltajı (FV modüllere bağlıdır)
• Çıkış Voltajı (monofaz 240V yada trifaz 380 V)
• Giriş Akımı (FV modüllere bağlıdır)
• Verim
• Muhafaza koruması (IP 65,67 etc.)
• Ölçüm ve izlenebilir olması

Azimut açısı ve yükseklik

• Azimut açısı ve yükseklik

• FV panellerin eğim açısı ve yönü

• Kullanım zamanı (yaz-kış-her zaman)

• Yerel iklim özellikleri

• İnvertöre uzaklık

• Bakım için erişilebilirlik

Yapısal Unsurları Değerlendirme

• Yapısal Unsurları Değerlendirme

• Çatı Montajı Özellikleri

• Montajlarda Dikkat Edilecek Hususlar

Hava durumu

• Hava durumu

• Rüzgar yoğunluğu
• Ortalama kar yükü

• Ortam Özellikleri

• Tuzlu ve nemli ortam
• Hayvanlarla iç içe

• İnsan faktörü

• Hırsızlar
• Estetik kaygı

Sabit

• Sabit

• Çatı, zemin
• Karışık

• Güneş takip sistemli

• Düz zemin

Çatıyı olabildiğince az delmek

• Çatıyı olabildiğince az delmek

• Bütün deliklerin su geçirmez olduğuna dikkat etmek

• Modülleri yerleştirmeden çatıyı tekrar kapatmak

• Çatıya dengeli bir şekilde panelleri yaymak

• 10-15 cm çatı ile paneller arasına hava boşluğu bırakmak

Çatı montajı yapılırken paneller çatıdan 10-15 cm yüksekte olmalıdır. Aksi halde yazın aşırı ısınmadan dolayı yangın çıkarma riski vardır.

• Çatı montajı yapılırken paneller çatıdan 10-15 cm yüksekte olmalıdır. Aksi halde yazın aşırı ısınmadan dolayı yangın çıkarma riski vardır.

Düz zemine montaj yapılırken ön sıradaki dizinin gölgesinin arkadaki panellere düşmemesine dikkat edilmelidir.

• Düz zemine montaj yapılırken ön sıradaki dizinin gölgesinin arkadaki panellere düşmemesine dikkat edilmelidir.

Rüzgâra dikkat edilmelidir. Düz zeminlerde zemine sabitleme sağlam yapılmalıdır.

• Rüzgâra dikkat edilmelidir. Düz zeminlerde zemine sabitleme sağlam yapılmalıdır.

Çevrede bulunan ağaçların, direklerin ve evlerin gölgelerinin panellere düşmemesine dikkat edilmelidir.

• Çevrede bulunan ağaçların, direklerin ve evlerin gölgelerinin panellere düşmemesine dikkat edilmelidir.

Kurulu FV Sistemin Üreteceği Elektrik Miktarının Hesaplanması

• Kurulu FV Sistemin Üreteceği Elektrik Miktarının Hesaplanması

• Güneşlenme Sürelerinin Tespiti

• Yıllık Gerçekleşen Tasarruf Miktarı

Örnek olarak 5000 W gücündeki sistem kirlenme, sabah ve akşam saatlerindeki ışınım zayıflaması, hatlar ve dönüşümlerde oluşan kayıplardan dolayı gücünün %50’sini kaybeder. Saatlik üretilebilecek ortalama net güç 2500 W olur.

• Örnek olarak 5000 W gücündeki sistem kirlenme, sabah ve akşam saatlerindeki ışınım zayıflaması, hatlar ve dönüşümlerde oluşan kayıplardan dolayı gücünün %50’sini kaybeder. Saatlik üretilebilecek ortalama net güç 2500 W olur.

Türkiye’de illere göre güneşlenme sürelerine

• Türkiye’de illere göre güneşlenme sürelerine

• http://www.yegm.gov.tr/MyCalculator/Default.aspx

• adresinden ulaşılabilmektedir.

Örnek olarak Konya ilini tercih edersek;

• Örnek olarak Konya ilini tercih edersek;

Örnekteki 5000W FV sistemin Konya’ya kurulmuş olduğu varsayılarak;

• Örnekteki 5000W FV sistemin Konya’ya kurulmuş olduğu varsayılarak;

• Saatlik üretilecek net elektrik miktarı 2500W peak’tir.

• Günlük ortalama güneşlenme süresi 7,94 saattir.

• Bir günde toplam 2500 W X 7,94 = 19850 Wh enerji üretilir.

• Yılda 365 X 19850 = 7245,25 kW enerji elde edilir.

• kW başına birim fiyat 2015 ocak ayında yaklaşık 36 kuruş olduğuna göre,

• 7245,25 kW X 0,36 TL = 2608,29 TL tutarında elektrik enerjisi üretilmiş olacaktır.

Her türlü sorularınız için:

• Her türlü sorularınız için:

• [e-mail]