Adalet Ağaoğlu 1090320237 durna ari

Adalet Ağaoğlu

• 1090320237 DURNA ARI

Adalet Ağaoğlu, 1929´da doğdu. Ortaöğrenimini Ankara Kız Lisesi´nde tamamladı. Ankara Üniversitesi DTC Fakültesi´nin Fransız Dili ve Edebiyatı Bölümü´nü bitirdi (1950). Açılan bir sınavla Ankara Radyosu´na girdi; burada ve kuruluşundan sonra TRT´de çeşitli görevlerde bulundu (1951-70). TRT Radyo Dairesi Başkanlığı´ndan, kurumun özerkliğine el konulması sonucu istifa etti.

Adalet Ağaoğlu (d. Nallıhan, Ankara 1929) romanlarıyla ünlü Türk yazar. Türk edebiyatının usta kalemlerinden birisidir. Türkiye'nin değişik dönemlerini ve bu dönemlerin insan hayatlarına etkisini inceleyen eserler vermiştir.

Öğrencilik yıllarında başladığı yazarlığını 1970´ten sonra başka hiçbir işle paylaşmadı. Radyo ve sahne oyunlarını romanları, öykü, anı, deneme kitapları izledi. Bu çalışmalarında hayatın değişim ve dönüşümlerine duyarlı yaklaşımlarıyla dikkat çekti.

Doğa, toplum, zaman ilişkilerinin insanın iç dünyasındaki yansımalarını düşünce üretebilecek boyutlarda irdeledi. Değişimler karşısında edebiyatın yapısal durumu bakımından da arayışçı davrandı; kendine özgü anlatım biçimleri geliştirdi.

Yaşamı:

• Ortaöğrenimini Ankara Kız Lisesi'nde tamamladıktan sonra 1950 yılında Ankara Üniversitesi Dil-Tarih-Coğrafya Fakültesi'nin Fransız Dili ve Edebiyatı bölümünden mezun olmuştur. 1951-1970 yılları arasında TRT’de çeşitli görevlerde bulundu. Kurumun özerkliğine el konulması gerekçesiyle TRT Radyo Dairesi Başkanlığı'ndan istifa etti ve 1970'ten bu yana yazarlıktan başka bir işle uğraşmadı.

Edebiyat yaşamına şiirlerle başladı, kısa bir süre sonra oyun yazarlığına yöneldi. 1953 yılında yazdığı “Bir Piyes Yazalım” tiyatro oyunu 1953'te Ankara'da sahnelendi. İlk romanını yazana kadar oyun yazarlığını sürdürdü. Üst üste yazdığı oyunlarla altmışlı ve yetmişli yılların önde gelen oyun yazarlarından oldu.

İlk romanı Ölmeye Yatmak, 1973’te yayımlandı. Bu ilk romanından itibaren tüm eserleri yoğun tartışmalara konu oldu. Ölmeye Yatmak, daha sonra yazdığı Bir Düğün Gecesi ve Hayır adlı romanlarla bir üçleme oluşturdu ve birçok ödül kazandı. Öykü kitapları, denemeler, anı-roman türünde eserler de yayımlayan Ağaoğlu 1991 yılında Çok Uzak Çok Yakın'la oyun yazarlığına döndü. Ağaoğlu, halen yazmayı sürdürüyor.

Adalet Ağaoğlu'ile ilgili yazıları bir araya getiren arşiv eşi Halim Ağaoğlu' tarafından hazırlanmış ve 2003'te Adalet Ağaoğlu'nun yazarlığının 55. yılı anısına Herkes Kendi Kitabının İçini Tanır adı ile basıldı.

Can Yücel'in Adalet Ağaoğlu için söylediği "Sen Türkiye'nin en güzel kazasısın" sözü [kaynak belirtilmeli], Feridun Andaç'ın Adalet Ağaoğlu ile yaptığı nehir söyleşi tarzında bir kitabın adı oldu. Kitap, 2006'da basıldı.

Ağaoğlu, 1986'da kurulan İnsan Hakları Derneği'nin kurucuları arasında yer almış ancak 2005'de dernekten ayrılması tartışmalara neden olmuştur. Ve son olarak; Ermenilerden özür dileme kampanyasına katılmıştır.

ESERLERİ:

Tiyatro ve radyo oyunları

• Yaşamak - 1955

• Evcilik Oyunu - 1964

• Sınırlarda Aşk - 1965

• Çatıdaki Çatlak - 1965

• Tombala - 1967

• Çatıdaki Çatlak 1967

Sınırlarda Aşk-Kış-Barış 1970 Üç Oyun: Bir Kahramanın Ölümü, Çıkış, Kozalar 1973 Kendini Yazan Şarkı 1976 Duvar Öyküsü 1992 Çok Uzak-Fazla Yakın 1991

Romanları

• Ölmeye Yatmak - 1973

• Fikrimin İnce Gülü - 1976

• Bir Düğün Gecesi - 1979

• Yaz sonu - 1980

• Üç Beş Kişi - 1984

• Hayır... - 1987

• Ruh Üşümesi - 1991

• Romantik Bir Viyana Yazı - 1993

Öykü kitapları

• Sessizliğin İlk Sesi - 1978

• Hadi Gidelim - 1982

• Hayatı Savunma Biçimleri - 1997

• Deneme kitapları:

• Geçerken - 1996

• Başka Karşılaşmalar - 1996

Diğer Eserleri

• Göç Temizliği (Anı-Roman) - 1985

• Gece Hayatım (Rüya Anlatısı) - 1991

Ödülleri

• 1974- TDK Tiyatro Ödülü

• 1975- Sait Faik Hikaye Armağanı, Yüksek Gerilim ile

• 1979- Sedat Simavi Edebiyat Ödülü, Bir Düğün Gecesi ile

• 1980- Orhan Kemal Roman Armağanı Bir Düğün Gecesi ile

• 1980- Madaralı Roman Ödülü, Bir Düğün Gecesi ile

• 1991- Türkiye İş Bankası Büyük Ödülü, Çok Uzak Çok Yakın ile

• 1997- Aydın Doğan Roman Ödülü, Romantik Bir Viyana Yazı ile

Orhan Kemal Roman Armağanı

• 1972–1979Yılmaz Güney (1972) · Çetin Altan (1973) · Sevgi Soysal (1974) · Erdal Öz (1975) · Vedat Türkali (1976) · Hasan İzzettin Dinamo (1977) · Fakir Baykurt (1978) · Mehmet Başaran (1979)‏

• 1980–1989Adalet Ağaoğlu (1980) · verilmedi (1981) · Rıfat Ilgaz(1982) · Orhan Pamuk (1983) · Tarık Dursun K. (1984) · Mehmet Eroğlu (1985) · Yaşar Kemal (1986) · Şemsettin Ünlü (1987) · Ahmet Yurdakul (1988) · Samim Kocagöz (1989)‏

1990–1999Demir Özlü (1990) · Peride Celal (1991) · Talip Apaydın (1992) · Tahsin Yücel (1993) · Faik Baysal (1994) · Necati Cumalı (1995) · Erendiz Atasü (1996) · Yıldırım Keskin (1997) · (1998) · Ahmet Karcılılar (1999) 2000–2009Oktay Akbal (2000) · Oya Baydar (2001) · Selim İleri (2002) · Erhan Bener (2003) · İnci Aral (2004) · Adnan Binyazar (2005) · Hasan Ali Toptaş (2006) · Hıfzı Topuz (2007) · Ayşegül Devecioğlu (2008) · Zülfü Livaneli (2009) 2010–...Hidayet Karakuş (2010)

Unvanlar: TÜYAP Onur Yazarı (1994), Eskişehir Anadolu Üniversitesi Fahri Doktora Unvanı (1998), ABD OSU (Ohio State University, Humane Letters) Edebiyat Fahri Doktora Unvanı (1998).

Çalışmaları Çok Uzak Fazla Yakın  Hayır  Mektuplaşmalar  Ruh Üşümesi  Sessizliğin İlk Sesi