“Azərbaycan Hava Yolları” Qapalı Səhmdar Cəmiyyəti



Yüklə 185,45 Kb.
tarix17.06.2018
ölçüsü185,45 Kb.
#54037

Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi

Azərbaycan Hava Yolları” Qapalı Səhmdar Cəmiyyətinin



Milli Aviasiya Akademiyası



Azərbaycan Respublikasının Dövlət Mülki Aviasiya Administrasiyası tərəfindən

bəyənilmişdir

Direktor müavini__________H.M. Əliyev

“___”___________________2015-ci il




Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin _____saylı“____”_______ 2015-ci il tarixli qərarı ilə təsdiq edilmişdir (protokol № ___)

Bakalavr hazırlığı üçün

BEYNƏLXALQ AERONAVİQASİYANIN METEOROLOJİ TƏMİNATI”


FƏNNİNİN PROQRAMI


Fakültə:

Hava nəqliyyatı

İxtisas:

050507 - Hidrometeorologiya

İxtisas kafedrası:

Aviasiya meteorologiyası

Fənni tədris edən kafedra:

Aviasiya meteorologiyası



Kurs:

4

Semestr:

8

Kreditlərin sayı:

2

Fənnə ayrılan ümumi saatlar:

60

Auditoriya saatlarının cəmi:

30

o cümlədən:




Mühazirələr:

15 saat

Laboratoriya:

-

Seminar, praktiki məşgələ:

15 saat

Tələbənin auditoriyadankənar işi:

30


BAKI -2015
“Beynəlxalq aeronaviqasiyanın meteoroloji təminatı” fənn proqramı
Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi tərəfindən
“___” ________ 2014-cü ildə təsdiq edilmiş Ali Təhsil Pilləsinin Dövlət Standartı və
“___” _______ 2014-cü ildə MAA-nın Elmi Şurası tərəfindən təsdiq edilmiş
050507 – “Hidrometeorologiya” ixtisasının tədris planı əsasında tərtib olunmuşdur

(ixtisaslaşması - “Aviasiya meteorologiyası”)

Fənn proqramını tərtib edənlər:

“Aviasiya meteorologiyası” kafedrasının müəllimi: _________R.G. Mürsəlov


Fənn proqramı “Aviasiya meteorologiyası” kafedrasının iclasında müzakirə olunmuşdur:


( “____”____________2015-ci il tarixli iclas “__/__/__” №-li protokol)
Kafedra müdiri, t.e.d., prof._______________ N. Ş.Hüseynov
Fənn proqramı MAA-nın “Hava nəqliyyatı” fakültəsinin Elmi Şurasının iclasında müzakirə olunmuşdur və bəyənilmişdir
( “____”____________2015-ci il tarixli iclas “___” №-li protokol)
Dekan, t.e.n. dos. _________________________T.İ.Kərimli

Fənn proqramı MAA-nın Elmi-Metodiki Şurasında bəyənilmişdir


( “____”____________2015-ci il tarixli iclas “____” №-li protokol)

Sədr, tədris işləri üzrə prorektor, prof._______________Ə.S.Səmədov



Mündəricat
Giriş.............................................................................................................................................4

    1. 1.1. Fənnin tədrisinin məqsədi.....................................................................................................4

    2. 1.2. Fənnin tədrisinin əsas vəzifələri............................................................................................4

1.3. Fənn üzrə bilik və bacarıqlara tələblər..................................................................................4

1.4. Fənnin digər fənlərlə əlaqəsi.................................................................................................5

2. Fənnin məzmunu....................................................................................................................5

2.1. Fənn üzrə saatların bölüşdürülməsi.......................................................................................5

2.2. Fənnin mövzular üzrə planı...................................................................................................6

2.3. Fənnin dərs növləri üzrə paylanması.....................................................................................7

2.3.1. Mühazirə dərslərinin mövzuları və həcmi..........................................................................7

2.3.2. Məşğələ (laboratoriya) dərslərinin mövzuları və həcmi.....................................................8

2.3.3. Tələbələrin sərbəst işlərinin mövzuları və həcmi...............................................................8

2.3.4. Tələbələrin sərbəst işləri (TSİ və Sİ) və nəzarət növləri.....................................................9

3. Fənn üzrə tədris-metodiki materiallar və ədəbiyyat.............................................................10

3.1. Əyani və digər tədris-metodiki vəsaitlərin, metodiki materialların siyahısı*.......................10

3.2. Tövsiyə olunan ədəbiyyat....................................................................................................11

Əsas ədəbiyyat.............................................................................................................................11

Əlavə ədəbiyyat...........................................................................................................................11

Giriş
Fənn proqramı Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabinetinin 24.12.2013-cü il tarixli 348 saylı Qərarı ilə təsdiq edilmiş “Ali təhsil müəssisələrinin bakalavriat və magistratura səviyyələrində kredit sistemi ilə tədrisin təşkili Qaydaları” əsasında işlənib hazırlanmışdır. Fənn proqramı Milli Aviasiya Akademiyasının 050507 – Hidrometeorologiya ixtisasının “Aviasiya meteorologiyası” ixtisaslaşması üzrə bakalavr hazırlığı üçün tərtib olunmuşdur. Proqrama fənnin tədrisinin mərhələlər üzrə məzmunu və həcmi daxildir.

Fənn proqramı əsasında işçi proqram (sillabus) hazırlanır.

Fənn proqramı müəllim və tələbələrin istifadəsi üçün nəzərdə tutulmuşdur.


    1. 1.1. Fənnin tədrisinin məqsədi

“Beynəlxalq Aeronaviqasiyanın meteoroloji təminatı” fənninin tədris olunmasında əsas məqsəd tələbələr tərəfindən meteoroloji elementlərin və atmosfer hadisələrinin hava gəmilərinin istismarına təsirinin və uçuşların meteoroloji təminat üsullarınınöyrənilməsidir ki, bu da hidrometeorologiya ixtisasına yiyələnən gələcək mütəxəssislərin müvafiq biliklər qazanmasına gətirib çıxarır.



    1. 1.2. Fənnin tədrisinin əsas vəzifəsi

İCAO-nun 3-cü əlavəsində nəzərdə tutulan, Beynəlxalq aeronaviqasiyanın meteoroloji təminatına uyğun olaraq, meteoroloji təminatın məqsədini, HHİE dispetçerlərin yüksək keyfiyyətli meteoroloji məlumatlarla operativ təmin edilməsini, Ümümdünya zonal proqnoz sistemləri və mərkəzlərinin iş prinsiplərini və fəaliyyətini, meteoroloji müşahidə orqanlarını, vulkan külü və tropik siklonları müşahidə edən rəsədxanaların məsləhət mərkəzlərini və məlumatların çatdırılmasını, hava proqnozlarını, SİGMET və AİRMET informasiyalarını, aviasiya meteoroloji kodlarını, uçuş sənədlərini və s. öyrənməkdən ibarətdir.

1.3. Fənn üzrə bilik və bacarıqlara olan tələblər
Fənnin öyrənilməsi nəticəsində tələbələr aşağıdakıları

bilməlidirlər:

  • Aviasiyada istifadə edilən termin və ixtisarları;

  • Ümümdünya zonal proqnoz sistemlərinin məqsədini;

  • Tropik siklonlar və vulkan fəaliyətinin məsləhət mərkəzlərini və vulkanoloji rəsədxanaları;

  • Meteoroloji müşahidə və məlumatları, HG-nin göyərtəsindən aparılan müşahidələri.

bacarmalıdırlar:

  • Aerosinoptik materialların təhlilini;

  • Hava proqnozlarını tərtib etməyi;

  • Beynəlxalq aviasiya meteoroloji METAR, SPECİ, TAF, SİGMET, AİRMET və GAMET kodlarinın tərtibini;

  • Aviasiya müəssisələrində uçuşlar planlaşdırılarkən aviasiya - iqlim amillərindən istifadə qaydalarını.


1.4. Fənnin digər fənlərlə əlaqəsi

Fənnin öyrənilməsi nəticəsində əldə olunan bilik və bacarıqlar daha sonra Helikopter uçuşlarının meteoroloji təminatında, bakalavr və magistr buraxılış işlərinin hazırlanmasında zəruri olaraq istifadə olunacaqlar.





  1. Fənnin məzmunu


2.1. Fənn üzrə saatların bölüşdürülməsi

“Hidrometeorologiya” ixtisasının tədris planına uyğun olaraq «Beynəlxalq Aeronaviqasiyanın meteoroloji təminatı» fənni üzrə tədris yükü 30 saat həcmində nəzərdə tutulmuşdur ki, onlardan 15 saat mühazirəyə, 15 saat isə praktiki məşğələlərə (seminarlara) ayrılmışdır. Tələbələrin sərbəst işi (TSİ) 30 saat təşkil edir. Buraya daxildir: Sİ – sərbəst işin yerinə yetirilməsi və təhvil verilməsi; mühazirələrə, seminarlara və kollokviumlara hazırlıq. Sərbəst işin hər biri 1 balla qiymətləndirilir və semestr üzrə cəmi 10 bal təşkil edir.

VIII semestrin sonunda tələbənin fənn üzrə dərsə davamiyyəti maksimum 10 balla, məşğələ dərsləri və kollokviumlar isə 30 balla qiymətləndirilir.

Tədris planına uyğun olaraq fənn üzrə kurs işinin yazılması nəzərdə tutulmamışdır. Fənn üzrə qalan 50 bal imtahana ayrılır.

Tədris yükünün yerinə yetirilməsi 8-ci semestrdə nəzərdə tutulmuşdur. Fənn üzrə kreditlərin sayı – 2-dir.

2.2. Fənnin mövzular üzrə planı




Mövzunun adı



Dərs yükünün həcmi (saat)

Cəmi

Müha-

zirə

Məş

ğələ

Labora

Toriya

TSİ*

Sİ*

yerinə

yetiril-

məsi

1

2

3

4

5

6

7

8

1

Meteoroloji xidmətin məqsədi. Beynəlxalq aeronaviqasiyada tətbiq olunan Aviasiya meteoroloji terminləri və aviasiya haqqında Azərbaycan Respublikasının qanunu.


6

2

1

-

2

1

2

Ümumdünya zonal proqnozlar sistemi vəmeteoroloji orqanlar.

7

2

1

-

3

1




Kollokvium №1

2

-

2

-

-

-

3

Meteoroloji müşahidələr və məlumatlar. Müntəzəm müşahidələr və məlumatlar. Xüsusi müşahidələr və məlumatlar

8

2

2

-

3

1

4

METAR, SPECİ aviasiya meteoroloji kodları.Meteoroloji məlumatların ötürülməsinə olan tələblər.


9

3

2

-

3

1

5

Meteoroloji izləmə orqanları. Vulkan külü üzrə məsləhətləşmə mərkəzləri

Tropik siklonlara görə məsləhətləşmə mərkəzləri. SIGMET və AIRMET informasiyası, aerodrom üzrə xəbərdarlıqlar, külək sürüşmələrinin çatdırılması. Aviasiya istifadəçilərinin və uçuş heyəti üzvlərinin meteoroloji

məlumatlarla təminatı.


8

2

1

-

3

2




Kollokvium №2

2

-

2

-

-

-

6

Uçuş sənədləri. Hava gəmilərinin göyərtəsindən aparılan müşahidələr və məlumatlar.

8

2

1

-

3

2

7

Proqnozlar. Aerodrom üzrə proqnozlar TAF. Aşağı hündürlükdə uçuşların zonal proqnozları. Aviasiya iqlim məlumatları.

8

2

1

-

3

2





Kollokvium №3

2

-

2

-

-

-




Cəmi:

60

15

15

-

20

10

*TSİ – tələbənin sərbəst işləməsi üçün tövsiyə olunan saatlar

*Sİ – sərbəst işlər


2.3. Fənnin dərs növləri üzrə paylanması

2.3.1. Mühazirə dərslərinin mövzuları və həcmi



Mövzunun adı

Auditoriya saatları

TSİ

(mühazi-

rələrə hazırlıq)

1

2

3

4

1

Mövzu №01. Meteoroloji xidmətin məqsədi. Beynəlxalq aeronaviqasiyada tətbiq olunan aviasiya meteoroloji terminləri və aviasiya haqqında Azərbaycan Respublikasının qanunu.

2

1

2

Mövzu №02. Ümumdünya zonal proqnozlar sistemi vəmeteoroloji orqanlar.

2

1

3

Mövzu №03. Meteoroloji müşahidələr və məlumatlar. Müntəzəm müşahidələr və məlumatlar. Xüsusi müşahidələr və məlumatlar

2

1

4

Mövzu №04. METAR, SPECİ aviasiya meteoroloji kodları.Meteoroloji məlumatların ötürülməsinə olan tələblər

3

1

5

Mövzu №05. . Meteoroloji izləmə orqanları. Vulkan külü üzrə məsləhətləşmə mərkəzləri

Tropik siklonlara görə məsləhətləşmə mərkəzləri. SIGMET və AIRMET informasiyası, aerodrom üzrə xəbərdarlıqlar, külək sürüşmələrinin çatdırılması. Aviasiya istifadəçilərinin və uçuş heyəti üzvlərinin meteoroloji məlumatlarla təminatı



2

2

6

Mövzu №06. Uçuş sənədləri. Hava gəmilərinin bortundan aparılan müşahidələr və məlumatlar

2

2

7

Mövzu №07. Proqnozlar. Aerodrom üzrə proqnoz TAF. Aşağı hündürlükdə uçuşların zonal proqnozları. Aviasiya iqlim məlumatları.

2

2



2.3.2. Məşğələ dərslərinin mövzuları və həcmi




Mövzunun adı

Auditoriya saatları

TSİ

(seminara hazırlıq)

1.

Meteoroloji məlumatların tərkibi.

Uçuş sənədləri: xəritə nümunələri və formalar. Ümumdünya zonal proqnoz mərkəzləri və meteoroloji orqanlara aid olan texniki tələblər.



2

2

2.

Avtomatik meteoroloji sistemlərdən daxil olan meteoroloji müşahidə məlumatları.Meteoroloji müşahidə və məlumatlara olan texniki tələblər.

2

2




Kollokvium № 1

2

-

3.

METAR, SPECİ aviasiya meteoroloji kodları.Meteoroloji məlumatların ötürülməsinə olan tələblər.

2

2

4.

SIGMET və AIRMET informasiyası, aerodrom üzrə xəbərdarlıqlar, külək sürüşmələrinin çatdırılmasına olan texniki tələblər.

1

2




Kollokvium № 2

2

-

6.

Hava gəmilərinin göyərtəsindən aparılan müşahidə məlumatlar.TAF və GAMET proqnozları. Aviasiya iqlim məlumatlarına olan texniki tələblər.

2

2




Kollokvium № 3

2

-


2.3.3. Tələbənin sərbəst işlərinin mövzuları və həcmi

Fənn proqramında nəzərdə tutulmuş mövzuların mənimsənilməsini möhkəmləndirmək məqsədi ilə sərbəst iş (Sİ) yerinə yetirilməlidir. Fənin öyrənilməsi nəticəsində əldə olunan bilik və bacarıqlar Sİ-in hazırlanmasında öz əksini tapmalıdır.

Sərbəst işin həcmi, tərtibatı və qiymətləndirilməsinin kriteriyaları sillabusda izah olunur.

Tələbəyə fənn üzrə semestr ərzində 10 sərbəst işin yerinə yetirilməsi tapşırığı verilir. Sərbəst işlərin tapşırıqları müxtəlif formada (referat, mühazirə mövzuları üzrə problem və praktiki xarakterli tapşırıqlar, məsələ, misallar, sxemlərin və ya modellərin işlənilməsi, fənn üzrə hesablama-cədvəl işləri və s.) ola bilər. Həmin tapşırıqlar fənni tədris edən müəllim tərəfindən müəyyənləşdirilir, kafedra iclasında müzakirə edilir və fakültə dekanı tərəfindən təsdiq edilir.

Sərbəst işlər üzrə məqbullar fənni tədris edən müəllim tərəfindən auditor saatlardan kənar saatlarda keçirilir.

Sərbəst işlərin nümunəvi mövzuları




Mövzunun adı

1.

Aviasiya hava proqnozları

2.

HG-nin göyərtəsindən aparılan müşahidələr

3.

HHİE dispetçerlərin meteoroloji təminatının əsas vəzifələri

4.

Uçuşqabağı hazırlıq dövründə HG heyətinin meteoroloji təminatı əsasları

5.

Aviasiya meteoroloji stansiyaları və müşahidələr

6.

Ümumdünyazonalproqnozmərkəzləri

7.

Meteorolojiizləməorqanları

8.

Vulkanlarınaviasiyayatəsiri

9.

Aerodromlarda müntəzəm müşahidələrMETAR

10.

Aerodromlarda xüsusi müşahidələrSPECİ

11.

Aerodrom üzrə hava proqnozu TAF

12.

Təhlükələ atmosfer hadisələrinin SİGMET informasiyası

13.

Təhlükələ atmosfer hadisələrinin AİRMET informasiyası

14.

Meteoroloji uçuş sənədləri

15.

GAMET zonal proqnozları



2.3.4. Tələbənin sərbəst işləri (TSİ və Sİ) və nəzarət növləri

Həftə

nin

-si




Tələbənin sərbəst işinin məzmunu

TSİ-

nin həcmi (saat)

Nəzarətin növü

Nəzarət keçirilən həftənin №-si

1

2

3

4

5




VIII - SEMESTR













1 №-li mühazirə materiallarının öyrənilməsi

1

CN*







1 №-li Sİ-in hazırlanması və təhvil verilməsi

1

Məqbul







2 №-li mühazirə materiallarının öyrənilməsi

1

CN







1 №-li məşğələ dərsinə hazırlıq

1

CN







2 №-li Sİ-in hazırlanması və təhvil verilməsi

1

Məqbul







2 №-li məşğələ dərsinə hazırlıq

1

CN







3 №-li Sİ-in hazırlanması və təhvil verilməsi

1

Məqbul







Kollokvium №1

2

CN







3 №-li mühazirə materiallarının öyrənilməsi

1

CN







3 №-li məşğələ dərsinə hazırlıq

1

CN







4 №-li Sİ-in hazırlanması və təhvil verilməsi

1

Məqbul







4№-li mühazirə materiallarının öyrənilməsi

1

CN







5 №-li Sİ-in hazırlanması və təhvil verilməsi

1

Məqbul







4 №-li məşğələ dərsinə hazırlıq

1

CN







6 №-li Sİ-in hazırlanması və təhvil verilməsi

1

Məqbul







Kollokvium №2

2

CN







7 №-li Sİ-in hazırlanması və təhvil verilməsi

1

Məqbul







5 №-li mühazirə materiallarının öyrənilməsi

1

CN







5 №-li məşğələ dərsinə hazırlıq

1

CN







8 №-li Sİ-in hazırlanması və təhvil verilməsi

1

Məqbul







6 №-li mühazirə materiallarının öyrənilməsi

1

CN







9 №-li Sİ-in hazırlanması və təhvil verilməsi

1

Məqbul







7 №-li mühazirə materiallarının öyrənilməsi

1

CN







6 №-li məşğələ dərsinə hazırlıq

2

CN







10 №-li Sİ-in hazırlanması və təhvil verilməsi

1

Məqbul







Kollokvium №3

2

CN







Fənn üzrə cəmi:

30







*CN – cari nəzarət (məşğələ dərslərində cavabların və kollokviumların qiymətləndirilməsi)
3. Fənn üzrə tədris-metodiki materiallar və ədəbiyyat

3.1. Əyani və digər tədris-metodiki vəsaitlərin, metodiki materialların siyahısı*



İstifadə edilən əyani vəsaitlərin və tədris materiallarının adları

Fənnin mövzular üzrə planında mövzunun (mövzuların) №-si

Mövzunun tədris olunduğu auditoriya

1

Meteoroloji müşahidələrin aparılmasına dair cihaz nümunələri və plakatları

3, 4, 5, 6




2

Aeroloji müşahidə üsullarının radio-zondu nümunəsi, blankları, aeroloji diaqramın tərtib olunmuş nümunələri

1, 2, 6




3

Radiolokasiya müşahidələrinə dair plakat və məlumatların işlənməsi blankları

8




4

TECHNAVIA–Yerin süni meteoroloji peyklərinin köməyilə hava üzərində qlobal müşahidələrin aparılması sistemi, nefanaliz xəritələri

6, 7, 8




5

Avtomatlaşdırılmış meteoroloji stansiyaların cihaz və qurğularının fotoşəkilləri

7, 8, 9




6

AWOS, VAİSALA və KRAMS avtomatik meteoroloji sistemlərinin təlimatları

7, 8




7

İCAO-nun sənədlər toplusu

7, 8, 12




8

GİS METEO sistemi ilə işlənilən xəritə və cədvəllərin plakatları

7, 8, 9




9

METAR, SPECİ və TAF aviameteoroloji kodların plakatları

7, 8, 9




10

SİGMET informasiyası və GAMET zonal proqnozunun pakatltrı

7, 8, 11




*Tədris olunan fəndən və həmin fənnin tədris-metodiki, texniki, əyani və laboratoriya təminatından asılı olaraq, fənnin mövzuları üzrə 3.2 cədvəli tərtib edilmişdir.

3.2. Tövsiyə olunan ədəbiyyat

Əsas ədəbiyyat


  1. A.M.Paşayev, V.Z.Sultanov, N.Ş.Hüseynov, R.N.Nəbiyev “Gəncə aeroportunun iqlim xarakteristikası” Bakı-2003.

A.M.Paşayev, V.Z.Sultanov, N.Ş.Hüseynov, R.N.Nəbiyev “Naxçıvan aeroportunun iqlim xarakteristikası” Bakı-2007.

  1. H.İ.Quliyev “Aviasiya Meteorologiyası” Bakı-2013.

  2. İСАО «Метеорологическое обеспечение международной аэронавигации» ПРИЛОЖЕНИЕ 3 к конвенции о международной гражданской авиации 2010 г.

  3. Авиационная правила Азербайджана Метеорологическое обеспечение авиации АПА-МОА Баку- 2007 г.

  4. Данлоп С.Атлас погоды Атмосферные явления и прогнозы Санкт-Петербург Амфора 2010 г. 191 стр.

  5. Кислов А.В.Климатология Москва Издательский центр «Академия» 2011г. 222 стр.

  6. Лещенко Г.П. Авиационная метеорология Кировоград – 2009 г.

  7. Логинов В.Ф. Радиационные факторы и доказательная база современных изменений климата Минск Беларуская наука 2012 г. 266 стр.

  8. Солынина В.Е.Краткий курс авиационной метеорологии Москва 2010 г. c.124

  9. “Практическая авиационная метеорология” Позднякова В.А., Екатеринбург 2010 г.

  10. Н. Ш. Гусейнов “Диспетчеру УВД и Летчику о метеорологии “ Баку 1998

  11. http://www.hko.gov.hk/aviat/decode_metar_e.htm

  12. http://www.caa.govt.nz/Meteorology/List_Met_Products.htm

  13. http://www.actechbooks.com/products/act849/



Əlavə ədəbiyyat
15. Quliyev H.İ., Hüseynov N.Ş. “Aviasiya meteorologiyası”. Bakı, 2004, səh. 80

16. Богаткин О.Г. «Авиационная метеорология», Санкт-Петербург. 2005, c. 327

17. Баранов А.М. и др. “Авиационная метеорология”. Санкт-Петербург Гидрометеоиздат, 1992, с. 333

18. Баранов А.М. и др. “Авиационная метеорология и метеорологическое обеспечение полетов”. Москва, Транспорт, 1993, с. 285

19. Солынина В.Е. “Краткий курс авиационной метеорологии” Москва, 2010, с.124 6. А.М.Баранов, Г.П.Лещенко, Л.Ю.Белоусова “Авиационная метеорология и метеорологическое обеспечение полетов”. Moskva, 1993, c. 278

20. Гусейнов Н. Ш. “Диспетчеру УВД и Летчику о метеорологии”. Баку, 1998







Yüklə 185,45 Kb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin