Azərbaycan hava yollari” qapali səhmdar cəMİYYƏTİ m iLLİ aviASİya akademiyasi “İnformasiya Texnologiyaları”

“AZƏRBAYCAN HAVA YOLLARI”

QAPALI SƏHMDAR CƏMİYYƏTİ

M İLLİ AVİASİYA AKADEMİYASI

“İnformasiya Texnologiyaları”

kafedrası
“Kompüter şəbəkələri” fənnindən

“TCP/IP şəbəkə modelinin öyrədici proqramı”

mövzusunda

KURS İŞİ

Fakültə :	Fizika-texnologiya
Kurs:	III
İxtisas:	Kompüter mühəndisliyi
Qrup:	1452a	İmzalar
Tələbə:	Babaxanlı Xanmurad Mehman oğlu
Müəllim:	Həsənov Azər Fərhad oğlu

BAKI – 2015

MÜNDƏRİCAT

1.

GİRİŞ 1

Şəbəkə qurulmasında perspektivlər 3

TCP/IP şəbəkə modeli 4

Internetdə ünvanlaşdırma.TCP/IP protokolu. 5

TCP/IP şəbəkə modelinin tətbiqi səviyyəsi 10

HTTP qısa xülasəsi 11

TCP/IP şəbəkə modelinin nəqliyyat səviyyəsi 11

TCP/IP şəbəkə modelinin şəbəkə səviyyəsi 12

İP marşurutlaşdırmanın əsasları 13

TCP Səhvlərin Bərpa olunması Xüsusiyyətləri 13

TCP/IP modelinin kanal səviyyəsi 14

TCP/IP-nin iş prinsipi 15

Verilənlərin inkapsulyasiyası terminologiyası 16

Kurs işinin praktik hissəsi 19

Ədəbiyyat 23

GİRİŞ

Kompüter şəbəkəsinin yaranması üçün ən azı iki kompüterin bir-birinə qoşulması lazımdır. Şəbəkə harada və nə üçün istifadə olunur? sualını versəniz, bu suala indi çox rahat cavab tapmaq olar. Məsələn, bu gün ofislərdə, nəşriyyatlarda, kompüter klublarında və ya beynəlxalq informasiya mübadilələrində kompüter şəbəkələri vacib rol oynayır. Əgər bir firmanın müdiri ümumi sənədin bütün işçilər üçün əl çatan olmasını istəyirsə, o, kompüter şəbəkəsindən istifadə edərək bu işi rahatca həyata keçirir. Nəşriyyatda işləyən dizayner öz kompüterində hazırladığı jurnalın üz qabığını çap etmədən şef redaktora göstərmək və rəyini bilmək istəyirsə, sadəcə olaraq şefin kompüterinə jurnalın üz qabığını göndərir və danışıq proqramı vasitəsi ilə onun rəyini alır. Oyun klublarında tək oynamaqdan bezən uşaqlar bir-biriləri ilə şəbəkə vasitəsi ilə oynaya bilirlər. Beynəlxalq kompüter şəbəkələri ilə xüsusi proqram təminatı ilə xaricdə yaşayan qohumlarının üzlərini kompüterdə görə və səslərini rahatca eşidə bilərlər. İstəyirəm bir az əvvələ qayıdıb ilk şəbəkələrin yaranmasından indiyədək görülmüş işlərdən bir az məlumat verim.

1969-cu il tarixindən etibarən Amerika Birləşmiş Ştatları Internetin əsasını qoydu. Bu zaman bir qrup alim kompüterlərin şəbəkələrə birləşdirilməsi üzrə tədqiqatlara başlamışdır. Tədqiqat ABŞ-ın Müdafiə Nazirliyi bölməsi olan Advanced Research Project Agency (ARPA-Elmi Araşdırmalar Agentliyi) tərəfindən maliyyələşdirilmişdir. Şəbəkə bir tərəfdən hərbi sənaye sahəsində elmi tədqiqatlara təkan verməli, digər tərəfdən, məsələn, raket-nüvə zərbəsi endirilərkən, yaxud aviasiya bombardmanı zamanı zədələnməyə dayanıqlı və bu şəraitdə normal fəaliyyətini davam etdirməyə qabil şəbəkələrin qurulması metodlarının tədqiqat obyekti olmalı idi. Bu şəbəkəyənin ilk adl ARPANET adlandırıldı. 1972-ci ildə kompüter kommunikasiyalarına dair beynəlxalq ARPANET nümayiş etdirildi. Bu zaman şəbəkə yalnız elektron poçtdan ibarət idi. Həmin il (1972) internetin yaradılması ili hesab edilir.

ARPANET layihəsi çərçivəsində iş paketlərin kommutasiyası ilə şəbəkələrin yaradılmasına əsaslanır. Bu şəbəkə növündə informasiya (məsələn xəbər) böyük olmayan paketlərə bölünür, həmin paketlər təyin olunmuş yerə çatana qədər səmərəli marşrut seçərək bir-birindən asılı olmayaraq müxtəlif şəbəkələrdə yerini dəyişir. Sonda bütün paketlər final nöqtəsinə çataraq yenidən birləşərək ilkin formanı alır. Bütün kompüterlərin eyni hüquqlu olması informasiyanın konkret bir kompüterdən asılılığını aradan qaldırır. Bu texnologiya hətta müharibə vaxtı belə kommunikasıyaların işinin kəsilməsinə təminat verirdi. Əgər kommunikasiya xəttinin bir hissəsi sıradan çıxarsa, böyük olmayan paketlər digər işləyən xətlərə ötürülə bilər

1980-ci ildə yeni şəbəkələr meydana gəldi. Məsələn, BITNET (Because It’s Time Network), CSNET (Computer Science Network) şəbəkəsi hesablama texnikası və proqramlaşdırma üzrə tədqiqatçıları birləşdirirdi. Sonralar bu şəbəkələr Internetə daxil oldu. İnternet qlobal şəbəkədə birləşmiş milyonlarala kompüterləri, proqramları, verilənlər bazalarını, fayl və insanları birləşdirən şəbəkələrdən ibarət şəbəkədir.

Şəbəkə qurulmasında perspektivlər

Şəbəkə qoşulmaları şəbəkənin necə istifadə olunacağından asılı olaraq dəyişir məsələn evdəki şəbəkədə adətən DSL və CATV qoşulmalarından istifadə olunur iş (ofis) şəbəkələrində isə adətən Ethernet və simsiz qoşulmalardan istifadə olunur. (şəkil 1.).



şəkil 1. Sürətli internet əlaqələrində son istifadəçi perspektivi

Şəkilin yuxarı hissəsi sürətli işləyən kabel internet istifadəçisini göstərir. Fərdi kompüter ezernet kabelindən istifadə edən kabel modemə birləşir. Çünki kabel internet xidmətləri xidməti kəsilməz olaraq təmin edir.

Şəkilin aşağı hissəsi iki müxtəlif texnologiyadan istifadəni göstərir. İlk olaraq tablet kompüter ezernet kabelindən istifadə etməyin əvəzinə simsiz LAN və ya WiFi adlandırılan simsiz texnologiyadan istifadə edir. Bu nümunədə , marşrutlayıcı internet ilə əlaqə yaratmaq üçün müxtəlif texnologiyadan , əsasən rəqəmli abunəçi xəttindən (DSL) istifadə edir. DSL xidmətində evlərdə əvvəlcədən quraşdırılmış analoq telefon xəttindən , kabel internet xidməti üçün kabel TV – dən (CATV) istifadə olunur.