AZƏrbaycan respublikasitəHSİlnaziRLİYİ azərbaycan memarliq və İNŞaat universiteti

AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASITƏHSİLNAZİRLİYİ

AZƏRBAYCAN MEMARLIQ VƏ İNŞAAT UNİVERSİTETİ
Təsdiq edirəm:

Kafedra müdiri: prof. Nağıyev N.H.

( )

“ 11 ” sentyabr 2014 il
Fənn proqramı (sillabusu)

Kafedra; Memarlığın əsaları

Fənnin adı: Dizayn əsasları

1. Fənn haqqında məlumat:

Kodu ____________

Tədris ili 2014-2015 semestr I

Fakültə: Memarlıq

Qrup: 164^a1 164^a2

Tədris yükü: mühazirə 30 saat, seminar (məşğələ) 30 saat,

Laboratoriya 0 saat. Cəmi 60 saat.

Kredit: __2___

Auditoriya: № ________

Saat: ________

2. Müəllim haqqında məlumat:

Adı, atasının adı, soyadı və elmi dərəcəsi: : Abbasova Şəhla Abdul Əhəd qızı

memarlıq üzrə fəlsəfə doktoru, dosent

Kafedranın ünvanı: Bakı ş. Aynasultanova 5, korpus 3, mər.3

Məsləhət saatları: _______________________________

E-mail ünvanı: _______________________________

İş telefonu: 439-38-88

3. Tələb olunan dərslik və dərs vəsaitləri:

1.Mikayılova M.N. Məkan formalarının ahəngdarlıq vasitələri. Metodik vəsait.Bakı. 2003;

2.Mikayılova M.N., Tağıyeva V.A Memarlıq kompozisiyasının əsasları.Metodik vəsait. Bakı. 2005;

3. Беликин Н.П., Шемякин Г.А. Вопросы теории архитектурной композиции (2 т.), М., 1958;

4. Витрувий. Десять книг об архитектуре,М., 2006;

5. Иконников А., Степаров Г., Основы архитектурной композиции, М., 1971;

6. Тиц А.А. Основы архитектурной композиции и проектирования, Киев, 1976;

7.Степанов А.В. Объемно-пространственная композиция: учебное пособие, М. 2003;

8. Устин В. Композиция в дизайне. М. 2007

4. Fənnin təsviri və məqsədi:

(Fənn haqqında qısa məlumat, onunla əlaqəli fənlər, fənnin tədrisinin məqsədi yazılı şərh olunur. Bu fənni öyrənməklə tələbələrin nəyi biləcəkləri, nəyə nail olacaqları və hansı vərdişlərə yiyələnəcəkləri qeyd edilir.)

Həcm-fəza kompozisiyası - memarlıq obyektinin və layihənin yaradılması sistemidir. Memarlıq kompozisiya elmi memarlıqda və nailiyyət vasitəsinin forma birliyinin formasının tikilməsinin ümumi qanunlarını və onun məzmununu öyrədir.

Funksional, texniki-iqtisadi və estetik tələblərdən aslı olaraq binanın istər daxili. istərsədə xarici komponentlərinin harmonik vəhdəti memarlıq kompozisiyası adlanır. Bəzən memarlıq kompozisiyası anlayışı ilə memarlıq sənətinin layihələndirilmə prosesi də başa düşülür.

Binanın memarlıq kompozisiyası, binanın təyinatından asılı olaraq, birinci nöbədə rahatlıq və qənaətcillik, aydın quruluş və daxili həcmi kompozisiya prinsiplərinə əsaslanmalıdır.
5. Fənnin təqvim planı:

5.1. Mühazirə dərslərinin mövzuları və qısa icmaları

Həftə-lər	Mövzunun adı və qısa icmalı	Saat	Tarix
1	2	3	4
1	Mövzu№1. Fənə giriş. Dizayn kompozisiyasının məqsəd və məsələləri Dizaynda kompozisiya layihələndirmə qrafikası anlayışı Dizaynda kompozisiyasının məqsəd və məsələləri Kompozisiyada gözəllik və zövq anlayışı Həcm-fəza kompozisiyasının anlayışı	2	18.09.14
2	Mövzu№2. Kompozisiya-bədii formayaranışının əsası kimi Fəza kompozisiyasında və dizayında forma anlayışı Forma-formayaranışı-kompozisiya “Kompozisiya” –Dizynda funksiya məsələlərinin bədii səviyyədə həlli	2	25.09.14
3	Mövzu№3. Dizyn əsərlərinin təyinatı və məkanda təşkili Dizynda məkanının təyin edilməsi Dizynda məkanın təskil edilməsi Məkanın sistemli qruplaşmasının, funksional proseslərə əsaslanaraq təşkili	2	2.10.14
4	Mövzu№4. Kompozisiyada ahəngdarlıq vasitəsi Kompozisiyada ahəngdarlıq vasitəsinin anlayışı Forma vahidliyi və bitkinliyi Kompozisiyada eynilik və oxşarlıq qanunu	2	9.10.14
5	Mövzu№5. Kompozisiyada simmetriya və asimmetriya a.Kompozisiyada simmetriya anlayışı. Güzgü, mərkəzi ox, vintvari simmetriya, diaqanala nəzərən simmetriya b.Kompozisiyada disimmetriya. Disimmetrik kompozisiyanın qurulma məqsədi c. Kompozisiyada asimmetriya. Asimmetrik kompozisiyanın qurulma məqsədi	2	16.10.14
6	Mövzu№6.Kompozisiyada formanın dinamikası və statikası Kompozisiyada statika, əsas forma təşkilinin vasitəsi kimi Kompozisiyada dinamika, formanın fəal istiqaməti kimi Kompozisiyada hərəkətin (dinamika) və sakitlikliyin (statika) təşkili üsülu	2	23.10.14
7	Mövzu№7.Kompozisiyada təzad, nüans, bərabərlik anlayışları. Kompozisiyada tarazlıq haqqında anlayış Bərabərlik və ya nüanslıq forma xüsusiyyətlərinin cüzi fərqlənməsi Eynilik- müxtəlif formaların obyektiv xüsusiyyətlərin bərabərliyi kimi Təzad- formanın müxtəlifliyi, kəskin fərqi kimi Kompozisiya tarazlığının pozulması üsulları və əldə edilməsi məqsədi Kampazisiya tarazlığında forma, rəng və plastikliyin ahəngdarlığı	2	30.10.14
8	Mövzu№8. Kompozisiyada miqyas və əhatəlik anlayışı Ümumi qəbul olunmuş miqyasın mənası. Rəqəmli və qrafik miqyas Hissələrin ölçülərinin mütənasibliyini təyin edən, qurğunu hissələrə və detallara ayıran miqyas, memarlıq kompozisiyasının ahəngdarlıq vasitəsi kimi Kompozisiyada miqyaslı korreksiya	2	06.11.14
9	Mövzu№9. Kompozisiyada nisbət və mütənasiblik Nisbət üsulları Qızıl nisbət üsulları Le Korbüzyenin –“Modullar” sisteminin üsulları	2	13.11.14
10	Mövzu№10 Kompozisiyada materialın rəngi, fakturası və teksturası Rəngin insan psixoloqiyasına təsiri İncəsənət – kompozisiyasında rəngin əsas növlərinin fərqlənən xüsusiyyətləri Kompozisiyada təzad və nüansın rənglə uyğunlaşdırılması Kompozisiyada materialın fakturası və teksturası	2	20.11.14
11	Mövzu№11. Kompozisiyada ritm və metr anlayış Metrik sıralar və onların uyğunluğu. Metrik sıraların növləri Ritmik sıraların növləri və ifadə olunma üsulları Memaerlıq məsələlərinin həllində metrik nizam	2	27.11.14
12	Mövzu№12. Şrift kompozisiyası Şrift kompozisiyasında mətin əsas eliment kimi Şrift kompozisiyasında şriftlərin qurulma qaydaları Şrift kompozisiyasında məqsədyönlü yüklənməsi üsullarının əldə edilməsi	2	4.12.14
14	Mövzu№13. Tektonika və həcm-fəza strukturu haqında Dayaq-tir sisteminin tektonikası Orderlər. Orderin strukturu. Oblomların strukturu.	2	11.12.14
14	Mövzu№14. Kompozisiyanın növləri. Memarlıq kompozisiyaları və ansamblı Frotal (və yaxud müstəvi) kompozisiyası Həcmi və dərinlik-fəza kompozisiyaları Qapalı və açıq kompozisiyalar Memarlıq ansamblı- sistemin qanuna uyğun təşkili kimi	2	16.12.14
15	Mövzu№15 Üslubların əsas xüsusiyyətləri Üslublarının xarakterik əlamətləri Kompozisiyada üslub birliyi və harmoniyanın yaranması nailiyyətləri Tarixi üsublar və onların xarakterik əlamətləri Modernizim bütün avanqard istiqamətlərin ümumi işarəsi kimi	2	25.12.14

5.2. Məşğələ (seminar) dərslərinin mövzuları və qısa icmaları

Həftələr	Mövzunun adı və qısa icmalı	Saat	Tarix
1	2	3	4
1	Mövzu№1.Giriş. “Frotal (və yaxud müstəvi) kompozisiyasının” maketinin qurulması movzusunun izahı Materialları araşdırmaq. Esgizlərin işlənilməsi Esgiz variantlara aid məsləhətlərin verilməsi	2	16.09.14
2	Mövzu№2. “Frotal (və yaxud müstəvi) kompozisiyasının” esgizinin işlənilməsi Esgizlərin işlənilməsi. Tapşırıqın kompozisiya həllinin axtarışı	2	23.09.14
3	Mövzu№3. “Frotal (və yaxud müstəvi) kompozisiyasının” esgizinin son mərhələsi işlənilməsi Kompozisiyanın esgiz variantlarının işlənməsi Esgiz variantlarının yoxlanılması	2	30.09.14
4	Mövzu№4. “Frotal (və yaxud müstəvi) kompozisiyasının” maketinin işlənilməsi Eskizin təsdiq edilməsi Maketin mərhələlərlə qurulması	2	7.10.14
5	Mövzu№5 Frotal kompozisiyasının maketinin sona yetirilməsi Maketin işlənməsi mərhələsi Maketin son mərhələsinin yekunu	2	14.10.14
6	Mövzu№6 Frotal kompozisiyasının maketinin qəbulu Maketin son variantının yoxlanılması Için qəbulu və qiymətləndirməsi	2	21.10.14
7	Mövzu№7 “Həcmi kompozisiyası” maketinin qurulması mövzusunun izahı Materialları araşdırmaq. Esgizlərin işlənilməsi Esgiz variantlara aid məsləhətlərin verilməsi	2	28.10.14.
8	Mövzu№8 “Həcmi kompozisiyası” maketinin esgizinin işlənilməsi Kompozisiyanın esgiz variantlarının işlənməsi. Esgiz variantlarının yoxlanılması Esgiz variantlarının təsdiq edilməsi	2	4.11.14.
9	Mövzu№9 “Həcmi kompozisiyası” maketinin işlənilməsi. Maketin mərhələlərlə qurulması Maketin son mərhələsinin yekunu	2	11.11.14.
10	Mövzu№10 “Həcmi kompozisiyası” maketinin təsdiqi və qəbulu. Maketin son variantının yoxlanılması işin qəbulu və qiymətləndirməsi	2	18.11.14.
11	Mövzu№11.“Dərinlik-fəza kompozisiyası” maketinin qurulması movzusunun izahı Materialları araşdırmaq. Esgizlərin işlənilməsi Esgiz variantlara aid məsləhətlərin verilməsi	2	25.11.14
12	Mövzu№12. “Dərinlik-fəza kompozisiyası” maketinin esgizinin işlənilməsi Esgizlərin işlənilməsi. Tapşırıqın kompozisiya həllinin axtarışı	2	2.12.14
13	Mövzu№4. “Dərinlik-fəza kompozisiyası” maketinin işlənilməsi Eskizin təsdiq edilməsi Maketin mərhələlərlə qurulması	2	9.12.14
14	Mövzu№7. “Dərinlik-fəza kompozisiyası” maketinin son variantının işlənilməsi Maketin mərhələlərlə qurulması Maketin son mərhələsinin yekunu	2	16.12.14
15	Mövzu№8. “Dərinlik-fəza kompozisiyası” maketinin qəbulu. Maketin son variantının yoxlanılması Işin qəbulu və qiymətləndirməsi	1	23.12.14

5.5. Fənn üzrə sərəst işlərin mövzuları

Sıra №-si	Mövzunun adı
1	Müstəvi üzərində eyni elimentlərdən kompozisiya
2	Müstəvi üzərində simmetrik kompozisiya
3	Müstəvi üzərində disimmetrik kompozisiya
4	Müstəvi üzərində asimmetrik kompozisiya
5	Müstəvi üzərində nüans kompozisiya
6	Müstəvi üzərində təzad kompozisiya
7	Müstəvi üzərində statika kompozisiya
8	Müstəvi üzərində dinamika kompozisiya
9	Müstəvi üzərində metrik kompozisiya
10	Müstəvi üzərində ritmik kompozisiya

6. Davamiyyətə verilən tələblər.

Dərsə davamiyyətə görə verilən maksimum bal 10 baldır. Balın miqdarı əsasən: tələbə semestr ərzində fənn üzrə bütün dərslərdə iştirak etdiyi halda ona 10 bal verilir. Semestr ərzində fənnin tədrisinə ayrılan saatların hər buraxılan 10 %-nə 1 bal çıxılır. Bütün fənlər üzrə semestr ərzində buraxılmış dərs saatlarının ümumi sayı normativ sənədlərdə müəyyən olunmuş həddən yuxarı olduğu halda tələbə imtahan sessiyasına buraxılmır və onun haqqında müəyyən qərar qəbul edilir.

7. Qiymətləndirmə.

Tələbənin biliyi maksimum 100 balla qiymətləndirilir. Bundan 50 balı tələbə semestr ərzində, 50 balı isə imtahanda toplayır. Semestr ərzində toplanan 50 bala aşağıdakılar aiddir: dərsə davamiyyətə görə ─ 10 bal;sərbəst işə görə ─ 10 bal;məşğələ (seminar) və ya laborator dərslərin nəticələrinə görə - 30 bal.Əgər fənn üzrə kurs işi (layihəsi) nəzərdə tutulubsa, onda məşğşlə (seminar) vəlaborator dərslərinə görə 20 bal, kurs işinin (layihəsinin) hazırlanması vəmüdafiəsinə görə 10 bal verilir.

Tələbənin imtahanda topladığı balın miqdarı 17 baldan aşağı olmamalıdır. Fənn üzrə ayrılmış bütün saatların 30 %-dən çoxunda iştirak etməyən tələbə həmin fənnin imtahanına buraxılmır.

Fənn üzrə semestr ərzində toplanmış balın yekun miqdarına görə tələbənin biliyi Avropa Kredit Transfer Sisteminə (AKTS) görə aşağıdakı kimi qiymətləndirilir:

51 baldan aşağı – “qeyri-kafi” – F

51 - 60 bal – “qənaətbəxş – E

61 - 70 bal – “kafi” – D

71 - 80 bal – “yaxşı – C

81 - 90 – “çox yaxşı – B

91 - 100 – “əla” – A

8. Davranış qaydalarının pozulması. Tələbə Universitetin daxili nizam-intizam qaydalarını pozduqda Əsasnamədə nəzərdə tutulan qaydada tədbir görülür.

9. Fənn üzrə tələblər, tapşırıqlar.

I. Sentyabr-oktyabr ayları: Frotal (və yaxud müstəvi) kompozisiyasının maketinin qurulması

II. Noyabr ayı: Həcmi kompozisiyasının maketinin qurulması

III.Dekabr ayı: Dərinlik-fəza kompozisiyasının maketinin qurulması 10. Tələbələrin fənn haqqında fikrinin öyrənilməsi. ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Müəllim: dos. Abbasova Ş.A.

( )
“11”sentyabr 2014 il.