AzMİU-nun "fh və hft" kafedrası üzrə "Metrologiya, standartlaşdırma və sertifikatlaşdırma"



Yüklə 0,83 Mb.
səhifə1/4
tarix01.01.2022
ölçüsü0,83 Mb.
#105636
növüQaydalar
  1   2   3   4

AzMİU-nun “FH və HFT” kafedrası üzrə

“Metrologiya, standartlaşdırma və sertifikatlaşdırma”



fənnindən testlər


  1. Standartlaşdırma elmi nəyi öyrədir?

  1. Fəaliyyət sahələrinin nizamlanması üçün norma və qaydaların müəyyən edilməsini.

  2. Qənaət əldə etmək üçün səmərəliliyin hesablanmasını.

  3. Fəaliyyət sahəsinin məhsuldarlığının hesablanması üçün norma və qaydaların müəyyən edilməsini.

  4. Fəaliyyət sahəsində məhsulun maya dəyərinin hesablanmasını.

  5. Fəaliyyət sahəsində təhlükəsizliyin təmin edilməsini üçün norma və qaydaların müəyyən edilməsini.




  1. Niyə görə metrologiya elmi standartlaşdırılma elmi ilə birlikdə öyrənilir?

  1. Ölçmələrin yüksək dəqiqliklə yerinə yetirilmə tələbinin mövcudluğundan.

  2. Ölçmə avadanlıqlarından istifadə edilmə tələbinin mövcudluğundan.

  3. Beynəlxalq vahidlər sistemindən (BVS) istifadə edilmə tələbinin mövcudluğundan.

  4. SQS vahidlər sistemindən istifadə edilmə məcburiyyətindən.

  5. Metrologiyanın inşaat ölçmələrində istifadə edilmə məcburiyyətindən.




  1. Fiziki kəmiyyətlərin həqiqi qiymətlərinin müəyyən edilməsi nəyə əsaslanır?

  1. Onların dəqiq üsulla kiçik ölçmə xətası ilə xüsusi tədqiqatlar vasitəsilə müəyyən edilməsinə.

  2. BVS-yə əsasən ölçmələr aparılmasına və göstəricilərin kiçik ölçmə xətası ilə xüsusi tədqiqatlar vasitəsilə müəyyən edilməsinə.

  3. SQS vahidlər sisteminə əsasən ölçmələr aparılmasına və göstəricilərin kiçik ölçmə xətası ilə xüsusi tədqiqatlar vasitəsilə müəyyən edilməsinə.

  4. Xüsusi ölçmələrə.

  5. Xüsusi tədqiqatlara.



  1. Standartlaşdırılmada nəzarət zamanı nə müəyyən edilir?

  1. Fiziki kəmiyyətin ölçülmüş qiymətinin həqiqi qiymətə uyğunluğu.

  2. Ölçmələrin nəticələrinin SQS və BVS vahidlər sisteminə uyğunluğu.

  3. Ölçmələrin nəticələrinin SQS vahidlər sistemiə uyğunluğu.

  4. Xüsusi ölçmələrin nəticlərinə uyğunluğu.

  5. Xüsusi ölçmələrin və tədqiqatların nəticələrinə uyğunluğu.




  1. Standartlaşdırmada nəzarət zamanı hansı nümunələrdən istifadə edilir?

  1. Kalibrlərdən, şablonlardan, elektroəlaqə çevriciləri olan quruluşlardan.

  2. Kalibrlərdən, cihazlardan, qurğulardan və elektroəlaqə çevriciləri olan quruluşlardan.

  3. Şablonlardan.

  4. Cihazlardan, şablonlardan, etalonlardan və elektroəlaqə çevriciləri olan quruluşlardan.

  5. Qurğulardan.




  1. Ölçmələrin dəqiqliyinin metroloji təminatının hüquqi-normativ sənədləri hansılardır?

  1. Dövlət standartları.

  2. Təlimatlar.

  3. Kodekslər.

  4. Təliqələr və təlimatlar.

  5. Ölçmələrin nəticələri.




  1. Məhsulların keyfiyyətinin yüksəldilməsini təmin edən əsas vasitə hansıdır?

  1. Standartlar.

  2. Təlimatlar.

  3. Kodekslər.

  4. Ölçmələrin nəticələri.

  5. Məcəllələr.




  1. Standartlaşdırılmanın elmi prinsiplərini öyrənən beynəlxaq komitə hansıdır?

  1. İSO.

  2. İST.

  3. İSK.

  4. İTK.

  5. İTB.




  1. İSO təşkilatı nə vaxt yaradılmışdır?

  1. 1926.

  2. 1927.

  3. 1928.

  4. 1929.

  5. 1930.




  1. 1941-ci ildən İSO təşkilatı necə adlandırılır?

  1. İSA.

  2. İST.

  3. İSK.

  4. İTK.

  5. İTB.




  1. Metrologiya elmində ölçmələr nələrə əsasən sinifləşirlər?

  1. Nəticələrin dəqiqlik şərtinə, ölçmələrin sayına və ölçmə üsuluna əsasən.

  2. Vaxta, məzmuna, ölçmələrin sayına və ölçmə üsuluna əsasən.

  3. Yalnız vaxta əsasən.

  4. Ölçmələrin sayına, məkana, cihazların sayına və ölçmə üsuluna əsasən.

  5. Yalnız məkana əsasən.




  1. Metrologiya elmində ölçmələr nələrdən asılı olaraq sinifləşir?

  1. Ölçmə vasitələrindən, vaxtdan və vəziyyətdən.

  2. Vaxtdan.

  3. Vəziyyətdən.

  4. Məkandan, təzyiqdən, vaxtdan və vəziyyətdən.

  5. Təzyiqdən, nəmişlikdən, vaxtdan və vəziyyətdən.




  1. Metrologiya elmində mütləq, bilavasitə qiymətləndirməklə və nisbi olmaqla sinifləşmə nəyə görə aparılır?

  1. Ölçmələrin aparıldığı yerə və ölçmələrin nəticələrinə görə.

  2. Ölçmələrin vaxtına, sayına və ölçmələrin nəticələrinə görə .

  3. Ölçmələrin sayına görə.

  4. Ölçmələrin aparıldığı yerə, vaxta və ölçmələrin sayına görə.

  5. Ölçmələrin nəticələrinə görə.




  1. Ölçülən fiziki kəmiyyətlərin qiymətlərinin onların həqiqi qiymətlərdən fərqlənməsi nəyi xarakterizə edir?

  1. Ölçmə xətasını.

  2. Ölçmə yerini.

  3. Ölçmələrin sayını.

  4. Ölçmə vaxtını.

  5. Ölçmələrin nəticələrini.




  1. Vaxtdan və vəziyyətdən asılı olaraq hansı ölçmələr mövcuddur?

  1. Statiki və dinamiki.

  2. Statiki və texniki.

  3. Dinamiki.

  4. Texniki və dinamiki.

  5. Mexaniki.




  1. Ölmə vasitələrindən asılı olaraq hansı öıçmələr mövcuddur?

  1. Mexaniki, radioaktiv, fiziki-kimyəvi, istilik texnikası və elektriklə.

  2. Fiziki, kimyəvi, mexaniki, radiotexniki, dinamiki və statiki.

  3. Radiotexniki və kimyəvi.

  4. Mexaniki, radiotexniki, elektrikli, fiziki, dinamiki və statiki.

  5. İstilik texnikası və elektriklə.




  1. Nəticələrin dəqiqlik şərtinə görə hansı ölçmələr mövcuddur?

  1. Texniki, yoxlama-nəzarət, maksimum mümkün dərəcədə.

  2. Yoxlama və nəzarət.

  3. Texniki, mexaniki, radiotexniki və maksimum mümkün dərəcədə.

  4. Radiotexniki və yoxlama.

  5. Texniki, radiotexniki, yoxlama, nəzarət və maksimum mümkün dərəcədə.




  1. Dəqiq ölçmələrin sayına görə hansı ölçmələr mövcuddur?

  1. 1 dəfəlik və çox saylı müşahidələrə əsaslanan.

  2. Texniki, kimyəvi, vizual və çox saylı müşahidələrə əsaslanan.

  3. Kimyəvi müşahidələrə əsaslanan.

  4. Vizual müşahidələrə əsaslanan.

  5. Yoxlamalara əsaslanan.




  1. Ölçmə üsuluna görə hansı ölçmələr mövcuddur?

  1. Birbaşa, kompleks, diferensial və dolayı yolla.

  2. Birbaşa, çoxsaylı, fiziki, kimyəvi və kompleks.

  3. Kompleks, diferensial və fiziki.

  4. Diferensial, fiziki, kimyəvi və dolayı yolla.

  5. Dolayı yolla.




  1. Ölçmə yerinə görə hansı ölçmələr mövcuddur?

  1. Laboratoriyada və sənaye obyektlərində.

  2. Bazarlarda və mağazalarda.

  3. Bazarlarda və evdə.

  4. Mağazada və evdə.

  5. Laboratoriyada, mağazada, bazarda və auditoriyada.




  1. Nəticələrinə görə hansı ölçmələr mövcuddur?

  1. Həqiqi, nisbi və bilavasitə qiymətləndirmə.

  2. Həqiqi və birdəfəlik.

  3. Dəqiq və nisbi.

  4. Dəqiq, nisbi, birdəfəlik və bilavasitə qiymətləndirmə.

  5. Həqiqi və dəqiq.




  1. Birbaşa ölçmələrdə fiziki kəmiyyətin qiyməti necə tapılır?

  1. Təcrübə nəticəsində alınmış məlumatdan.

  2. Məlum asılılıqlar əsasında.

  3. Cihazlarla ölçməklə.

  4. Cihazlarla ölçməklə və təqribi alınmış qiymətlərə əsasən.

  5. Təmasda olan avadanlıqlarla.




  1. Dolayı yolla ölçmələrdə fiziki kəmiyyətin qiyməti necə tapılır?

  1. Məlum asılılıqlar əsasında.

  2. Təcrübə nəticəsində alınmış məlumatlardan.

  3. Cihazlarla ölçməklə.

  4. Cihazlarla ölçməklə və təqribi alınmış qiymətlərə əsasən.

  5. Təmasda olan avadanlıqlarla.




  1. Universal ölçmə vasitələrinə hansı avadanlıqları aid etmək olar?

  1. Əşya stolları, lövhələr, dayaqlar, ştativlər.

  2. Ştangen pərgarlar və xətkeşlər.

  3. Ştangen xətkeşlər.

  4. Lövhələr, ştangen xətkeşlər və dayaqlar.

  5. Şüşə borular və qıflar, ştangen xətkeşlər və dayaqlar.




  1. Ölçü başlıqlarına hansı avadanlıqlar daxildir?

  1. Lingli, diskli və ucluqlu indikatorlar.

  2. Ştativlər.

  3. Ştangen pərgarlar, lingli və ucluqlu cihazlar.

  4. Saniyə ölçənlər.

  5. Ştativlər, lingli və ucluqlu cihazlar.




  1. Optik mexaniki ölçü cihazlarının hansı növləri mövcuddur?

  1. Əlaqəli və əlaqəsiz.

  2. Əlaqəli və lingli.

  3. Əlaqəsiz və diskli.

  4. Lingli, diskli və linzalı.

  5. Əlaqəli, lingli, diskli.



  1. İnterferometrlər hansı prinsiplə işləyirlər?

  1. İşığın interferensiyasına əsasən.

  2. İşığın dispersiyasına və titrəmələrə əsasən.

  3. Titrəmələrə əsasən.

  4. Səs siqnallarına və təkanlara əsasən.

  5. Təkanlara əsasən.




  1. Proektorlar nə üçün tətbiq edilir?

  1. Böyüdülmüş halda ekranlara verilmiş hissənin ölçülməsi və nəzarəti üçün.

  2. Hissənin daxilinə nəzarət etmək üçün.

  3. Hissənin xarici ölçülərinə nəzarət etmək üçün.

  4. Dərinlik ölçülərini çıxarmaq üçün.

  5. Mürəkkəb quruluşlu hissələrin ölçülərini çıxarmaq və onların daxilinə nəzarət etmək üçün.




  1. Etalonlar nə üçün istifadə edilir?

  1. Fiziki kəmiyyətlərin vahidlərini ümumi dövlət və beynəlxalq miqyasda əks etdirmək üçün.

  2. Ölçmələri dəqiqləşdirmək üçün.

  3. Ölçmələrin nəticələrini müəyyənləşdirmək üçün.

  4. Mürəkkəb quruluşlu hissələrin ölçülərini çıxarmaq, ölçmələri dəqiqləşdirmək və onları beynəlxalq miqyasda əks etdirmək üçün.

  5. Hissənin xarici ölçmələrinə nəzarət etmək üçün.




  1. Mayelərin özlülüyü nəyi nəzərdə tutur?

  1. Mayelərin bir hissəsinin digər hissəsinə sürtünməsi zamanı yaranan müqaviməti.

  2. Onların qatılığını.

  3. Onların kapillyarlığını, kipliyini və bir hissəsinin digər hissəsinə sürtünməsi zamanı yaranan müqaviməti.

  4. Onların kipliyini.

  5. Onların temperaturunu, kipliyini və bir hissəsinin digər hissəsinə sürtünməsi zamanı yaranan müqaviməti.




  1. BVS-də özlülüyün vahidi nədir?

  1. Pasan

  2. kPa

  3. MPa

  4. Din  san

  5. Stoks  dəq.




  1. SQS vahidlər sistemində özlülüyün vahidi nədir?

  1. Stoks

  2. MPa

  3. Pa

  4. kPa

  5. din




  1. 1 Stoks neçə m2/san-ə bərabərdir?

  1. 10-4

  2. 10-3

  3. 10-5

  4. 10-6

  5. 10-2




  1. Temperatur artdıqca mayelərin özlülüyü necə dəyişir?

  1. Azalır.

  2. Artır.

  3. Cüzi azalır.

  4. Çox azalır.

  5. Dəyişmir.




  1. Mayelərin özlülüyü hansı cihazla ölçülür?

  1. Viskozimetrlə.

  2. Dinamometrlə.

  3. Manometrlə.

  4. Termometrlə.

  5. Psixrometrlə.




  1. Mayelərin özlülüyünü texnoloji proseslərdə ölçmək üçün hansı cihazdan istifadə edilir?

  1. Avtomatik, kapilyar və titrəyişli.

  2. Avtomatik və yarımavtomatik.

  3. Kapilyar, şüşəli, mexaniki və titrəyişli.

  4. Titrəyişli və titrəyişsiz.

  5. Kapilyar və mexaniki.




  1. Mayelərin qatılığı nə ilə xarakterizə olunur?

  1. Maye axarkən onun bir hissəsinin digərinə müqaviməti ilə xarakterizə olunur.

  2. Onların özlülüyü ilə.

  3. Onların kapilyarlığı ilə.

  4. Onların kipliyi ilə.

  5. Onların temperaturu ilə.




  1. Temperatur artdıqca mayelərin qatılığı necə dəyişir?

  1. Azalır.

  2. Artır.

  3. Cüzi azalır.

  4. Çox azalır.

  5. Dəyişmir.




  1. Mayelərin dinamiki qatılığı hansı təzyiqə qədər təsirlərdə dyişmir?

  1. 20Mpa

  2. 30Mpa.

  3. 40Mpa.

  4. 60Mpa.

  5. 70Mpa.




  1. Mayelərin qatılığı hansı cihazla ölçülür?

  1. Viskozimetrlə.

  2. Dinamometrlə.

  3. Manometrlə.

  4. Termometrlə.

  5. Psixrometrlə.




  1. Mayelərin səviyyəsi dedikdə nə başa düşülür?

  1. Texnoloji avadanlıqların maye və səpilən yüklərlə doldurulduğu hündülük nəzərdə tutulur.

  2. Maye və səpilən yüklərin doldurulduğu həcm və ya texnoloji avadanlıqların maye və səpilən yüklərlə doldurulduğu hündülük nəzərdə tutulur.

  3. Maye və səpilən yüklərin kütləsidir.

  4. Maye və səpilən yüklərin çəkisidir.

  5. Maye və səpilən yüklərin kapilyrlığı, çəkisi, kütləsi və həcmidir.




  1. İş prinsipinə görə səviyyəölçən cihazlar hansılardır?

  1. Üzgəcli, hidrostatik, elektrikli, ultrasəsli.

  2. Üzgəcli, dinamometrik, elektrikli, ultrasəsli və mexaniki.

  3. Avtomatik, kapilyar və elektrikli.

  4. Manometrik, dinamometrik və üzgəcli.

  5. Hidrostatik, manometrik və üzgəcli.




  1. Məişətdə və sənayedə daha geniş istifadə olunan səviyyəölçən hansıdır?

  1. Üzgəcli.

  2. Dinamometrik.

  3. Hidrostatik.

  4. Mexaniki.

  5. Ultrasəsli.




  1. Elektrikli səviyyəölçənlər neçə cür olurlar?

  1. 2

  2. 3

  3. 4

  4. 5

  5. 6




  1. Elektrikli səviyyəölçənlər hansılardır?

  1. Həcimli və kondutometrik.

  2. Hidrostatik və həcmli.

  3. Dinamometrik və konduktometrik.

  4. Mexaniki və həcmli.

  5. Ultrasli və həcmli.




  1. Maye və qazların sərfi dedikdə nə nəzərdə tutulur?

  1. Müəyyən zaman müddətində vahid en kəsikdən keçən maye və qazların miqdarı.

  2. Müəyyən zaman müddətində vahid en kəsikdəki maye və qazların həcmi.

  3. Müəyyən zaman müddətində vahid en kəsikdəki maye və qazların kütləsi.

  4. Müəyyən zaman müddətində vahid en kəsikdən keçən maye və qazların temperaturu və təzyiqi.

  5. Müəyyən zaman müddətində vahid en kəsikdən keçən maye və qazların təzyiqi.




  1. Maye və qazların sərfinin göstərişini əks etdirən qurğular necə adlanırlar?

  1. İnteqrallaşdırıcılar.

  2. Konduktorlar və təsirləndiricilər.

  3. Kondensatorlar.

  4. Təsirləndiricilər.

  5. Deferensiallaşdırıcılar.




  1. Maye və qazların sərfinin ölçülməsi zamanı alınan nəticələrə ətraf mühitin temperaturunun təsirini aradan qaldırmaq üçün nə etmək lazımdır?

  1. Alınan nəticələri normal atmosfer şəraitinə gətirmək.

  2. Alınan nəticələri normal təzyiqə uyğunlaşdırmaq.

  3. Alınan nəticələri nrmal temperatura uyğunlaşdırmaq.

  4. Alınan nəticələri normal rütubətə uyğunlaşdırmaq.

  5. Alınan nəticələri normal sərf qiymətlərinə uyğunlaşdırmaq üşün.




  1. Maye və qazların fiziki-kimyəvi xassələri onların hansı xüsusiyətləri ilə xarakterizə olunur?

  1. Sıxlığı, özlülüyü, xüsusi çəkisi, sındırma əmsalı, doymuş buxarın təzyiqi və yanma temperaturu ilə.

  2. Xüsusi çəkisi, sındırma əmsalı və sıxlığı ilə.

  3. Təzyiqi, temperaturu və xüsusi çəkisi ilə.

  4. Özlülüyü, sıxlığı və temperaturu ilə.

  5. Qatılığı, özlülüyü, xüsusi çəkisi, sındırma əmsalı, doymuş buxarın təzyiqi və yanma temperaturu ilə.




  1. Mayelərin və qazların sıxlığı dedikdə nə başa düşülür?

  1. Onların kütləsinin tutduqları həcmə olan nisbətidir.

  2. Onların çəkisinin temperaturuna olan nisbətidir.

  3. Onların təzyiqinin tutduqları həcmə olan nisbətidir.

  4. Onların kütləsinin temperaturuna olan nisbətidir.

  5. Onların çəkisinin təzyiqlərinə olan nisbətidir.




  1. Mayelərin sıxlığı onların yerin səthində, harada olmalarından asılıdırmı?

  1. Xeyir.

  2. Bəli.

  3. Qismən.

  4. Ekvator xəttinə yaxınlaşdıqca artır.

  5. Ekvator xəttində dəyişmir.




  1. Mayelərin xüsusi çəkisi yer kürəsinin müxtəlif yerlərində dəyişirmi?

  1. Bəli.

  2. Xeyir.

  3. Qismən.

  4. Ekvator xəttinə yaxınlaşdıqca artır.

  5. Ekvator xəttində dəyişmir.




  1. Mayelərin nisbi sıxlığı nəyə deyilir?

  1. Normal temperaturda mayelərin sıxlığının, distillə edilmiş suyun +4 0S temperaturdakı sıxlığına olan nisbətinə deyilir.

  2. Normal temperaturda mayelərin qatılığının, distillə edilmiş suyun +4 0S temperaturdakı sıxlığına olan nisbətinə deyilir.

  3. Normal temperaturda mayelərin kütləsinin, distillə edilmiş suyun +20 0S temperaturdakı sıxlığına olan nisbətinə deyilir.

  4. Normal temperaturda mayelərin qatılığının, distillə edilmiş suyun +10 0S temperaturdakı sıxlığına olan nisbətinə deyilir.

  5. Normal temperaturda mayelərin sıxlığının, distillə edilmiş suyun +10 0S temperaturdakı sıxlığına olan nisbətinə deyilir.




  1. Qazların nisbi sıxlığı nəyə deyilir?

  1. Qazların sıxlığının, normal şəraitdə götürülmüş quru havanın sıxlığına olan nisbətinə deyilir.

  2. Qazların qatılığının, quru havanın sıxlığına olan nisbətinə deyilir.

  3. Qazların miqdarının, quru havanın sıxlığına olan nisbətinə deyilir.

  4. Qazların qatılığının, normal şəraitdə götürülmüş quru havanın sıxlığına olan nisbətinə deyilir.

  5. Qazların miqdarının, normal şəraitdə götürülmüş quru havanın sıxlığına olan nisbətinə deyilir.




  1. Mayelərin və qazların sıxlığı temperaturun artması ilə necə dəyişir?

  1. Azalır.

  2. Artır.

  3. Qismən dəyişir.

  4. Çox az dəyişir.

  5. Nisbi dəyişir.




  1. Qazların sıxlığı təzyiqin artması ilə necə dəyişir?

  1. Artır.

  2. Azalır.

  3. Qismən dəyişir.

  4. Çox az dəyişir.

  5. Nisbi dəyişir.




  1. Mayelərin sıxlığı təzyiqdən asılı olaraq necə dəyişir?

  1. Dəyişmir.

  2. Az dəyişir.

  3. Qismən dəyişir.

  4. Nisbi dəyişir.

  5. Çox dəyişir.




  1. Sıxlığı ölçmək üçün hansı cihazlardan istifadə edilir?

  1. Üzgəcli, tərəzili, hidrostatik, hidroqazodinamik, radioizatopik.

  2. Mexaniki, hidravliki, elektrikli, tərəzili, hidroqazodinamik, radioizatopik.

  3. Üzgəcli, hidravliki, hidrostatik, tərəzili.

  4. Hidrodinamiki, mexaniki, elektrikli.

  5. Radioizatoplu, hidravliki, elektrikli, üzgəcli, hidroqazodinamik, hidrodinamiki.




  1. Qazların sıxlığının xüsusiyyətlərindən hansı sahələrdə geniş istifadə edilir?

  1. Daxili yanma mühərriklərində gücü artırmaq üçün yanıcı qarışığın tərkibinin normalaşdırılmasında, yanma kamerasına işçi qarışığın dolma əmsalının artırılmasında və sıxma təzyiqinin artırılmasında.

  2. Kompressor balonlarının hava ilə doldurulmasında, daxili yanma mühərriklərində gücü artırmaq üçün yanıcı qarışığın tərkibinin normalaşdırılmasında, yanma kamerasına işçi qarışığın dolma əmsalının artırılmasında və sıxma təzyiqinin artırılmasında.

  3. Raket texnikasında.

  4. Pnevmatik tormoz sistemlərində.

  5. Pnevmatik qaldırıcılarda, daxili yanma mühərriklərində gücü artırmaq üçün yanıcı qarışığın tərkibinin normalaşdırılmasında, yanma kamerasına işçi qarışığın dolma əmsalının artırılmasında və sıxma təzyiqinin artırılmasında.




  1. Təzyiq nə deməkdir?

  1. Müəyyən ölçülü səthə göstərilən təsir qüvvəsidir.

  2. Müəyyən ölçülü səthin müqavimətidir.

  3. Müəyyən ölçülü səthin daxilindəki seyrəklikdir.

  4. Müəyyən ölçülü səthin molekulyar quruluşudur.

  5. Müəyyən maddənin atom quruluşudur.




  1. Təzyiqin hansı növləri mövcuddur?

  1. Atmosfer, həqiqi, izafi və seyrəklik.

  2. Atmosfer, dinamiki, statik və həqiqi.

  3. Atmosfer, mexaniki, izafi və dinamiki.

  4. Atmosfer, izafi, statiki və dinamiki.

  5. Atmosfer, statiki, izafi və mexaniki.




  1. Atmosfer təzyiqi nəyə deyilir?

  1. Hava təbəqəsinin yer kürəsinin səthinə göstərdiyi təzyiqə.

  2. Hava təbəqəsinin yer kürəsinin 1 m dərinliyinə qədər göstərdiyi təzyiqə.

  3. Hava təbəqəsinin yer kürəsinin 0,8 m dərinliyinə qədər göstərdiyi təzyiqə.

  4. Hava təbəqəsinin yer kürəsinin 0,5 m dərinliyinə qədər göstərdiyi təzyiqə.

  5. Hava təbəqəsinin yer kürəsinin 0,25 m dərinliyinə qədər göstərdiyi təzyiqə.




  1. İzafi təzyiq nəyə deyilir?

  1. Həqiqi və atmosfer təzyiqlərinin fərqinə deyilir.

  2. Həqiqi və atmosfer təzyiqlərinin cəminə deyilir.

  3. Həqiqi və atmosfer təzyiqlərinin hasilinə deyilir.

  4. Həqiqi və atmosfer təzyiqlərinin nisbətinə deyilir.

  5. Həqiqi və atmosfer təzyiqlərinin cəminin kvadrat kökünə düyilir.




  1. Seyrəklik nəyə deyilir?

  1. Atmosfer və həqiqi təzyiqlərin fərqinə deyilir.

  2. Atmosfer və həqiqi təzyiqlərin cəminə deyilir.

  3. Atmosfer və həqiqi təzyiqlərin hasilinə deyilir.

  4. Atmosfer və həqiqi təzyiqlərin nisbətinə deyilir.

  5. Atmosfer və həqiqi təzyiqlərin cəminin kvadrat kökünə deyilir.




  1. Təzyiqin ölçülməsi üçün hansı cihazlardan istifadə edilir?

  1. Barometr, manometr, manovakuumetr, panarometr, diferensial manometr.

  2. Barometr, manometr, ampermetr, vakummetr, panarometr, diferensial manometr.

  3. Tanometr, manometr, ampermetr.

  4. Vakummetr, tanometr, barometr, psixrometr, manometr, voltmetr, ampermetr.

  5. Psixrometr, manometr, voltmetr, ampermetr.




  1. Təzyiqi ölçən vasitələr iş prinsiplərinə görə hansılardır?

  1. Mayeli, porşenli, yaylı, elektrikli.

  2. Mayeli, qazlı, mexaniki, dinamiki.

  3. Mayeli və mexaniki.

  4. Mayeli və dinamiki.

  5. Porşenli, dinamiki, yaylı və mexaniki.




  1. Temperatur nəyi xarakterizə edir?

  1. Cismin qızmasını və ya soyumasını.

  2. Cismə göstərilən təzyiqi.

  3. Cismin atomlarının fəza quruluşunu.

  4. Cismin molekul çəkisini.

  5. Cismin daxili sıxlığını.




  1. Cismin temperaturu necə kəmiyyətdir?

  1. Aktiva-intensiv.

  2. İntensiv.

  3. Mexaniki.

  4. Dinamiki.

  5. Statiki.




  1. Cismin temperaturu üçün etalon tətbiq etmək mümkündürmü?

  1. Xeyir.

  2. Bəli.

  3. Qismən.

  4. Nisbətən.

  5. Bəzi hallarda.




  1. Hər hansı bir cismin temperaturunu onun hansı xüsusiyyətinə görə ölçmək mümkündür?

  1. Termometrik.

  2. Peyzometrik.

  3. Dinamiki.

  4. Fiziki.

  5. Kimyəvi.




  1. Termometrin hazırlanmasında ən başlıca məsələ nədən ibarətdir?

  1. Ölçü şkalasının hazırlanmasıdır.

  2. Ölçü materialının düzgün seçilməsidir.

  3. Ölçmə temperaturunun düzgün seçilməsidir.

  4. Ölçmə təzyiqinin düzgün seçilməsidir.

  5. Ölçmə yerinin düzgün seçilməsidir.




  1. Yer kürəsində elə bir cisim mövcuddurmu ki, onun temperaturu ilə ətraf mühitin təsirinin əlaqəsi olmasın?

  1. Xeyir.

  2. Bəli.

  3. Qismən.

  4. Nisbətən.

  5. Bəzi hallarda.




  1. İlk dəfə temperaturlar şkalası nə vaxt tərtib edilmişdir?

  1. XVIII əsrin əvvəllərində.

  2. XIX əsrin əvvəllərində.

  3. XIX əsrin ortalarında.

  4. XIX əsrin sonunda.

  5. XX əsrin əvvəllərində.




  1. İlk dəfə mayenin temperaturunun dəyişmə fərqinə əsasən temperatur şkalasını kim və neçənci ildə tərtib etmişdir?

  1. Franheyd, 1715-ci ildə.

  2. Selsi, 1745-ci ildə.

  3. Kelvin, 1830-cu ildə.

  4. Lissan, 1860-cı ildə.

  5. Filip, 1893-cü ildə.




  1. Termometrin daha təkmilləşdirilmiş formasını kim və neçənci ildə tərtib etmişdir?

  1. Selsi, 1742-ci ildə.

  2. Franheyd, 1728-ci ildə.

  3. Kelvin, 1811-ci ildə.

  4. Lissan, 1892-ci ildə.

  5. Filip, 1902-ci ildə.




  1. Həqiqi termometrik şkala adlandırılan və başlanğıcı 273, 150 K-dən başlanan şkala kim tərəfindən və neçənci ildə tərtib edilmişdir?

  1. Kelvin, 1848-ci ildə.

  2. Kostoviç, 1861-ci ildə.

  3. Kamo, 1873-cü ildə.

  4. Kinq, 1880-ci ildə.

  5. Hünyo, 1897-ci ildə.




  1. Mayelərin həcmini ölçən sayğacların iş prinsipi nəyə əsaslanır?

  1. Ölçmə kamerasından keçən mayenin müəyyən miqdarının və ya hissələrinin ölçülməsinə əsaslanır.

  2. Ölçmə kamerasından keçən mayenin kütləsinin, çəkisinin, təzyiqinin və qatılığının təyin edilməsinə əsaslanır.

  3. Ölçmə qurğusunda mayenin xüsusi çəkisinin təyin edilməsinə əsaslanır.

  4. Sayğacın kamerasında mayenin temperaturunun, çəkisinin, təzyiqinin və qatılığının təyin edilməsinə əsaslanır.

  5. Sayğacın ölçmə kamerasında mayenin təzyiqinin ölçülməsinə əsaslanır.




  1. Mayelərin həcmini ölçən sayğaclar iş prinsipinə görə hansılardır?

  1. Boşaldıcı və sıxışdırıcı.

  2. Qovucu və sorucu.

  3. Sorucu və itələyici.

  4. İtələyici və boşaldıcı.

  5. Sıxışdırıcı və sorucu.




  1. Həcmi ölçən sayğaclar quruluşuna görə hansılardır?

  1. Birporşenli, çoxporşenli, diskli, dişli çarxlı, pərli.

  2. Diskli, mexaniki, hidravliki, pnevmatik, pərli, plunyerli.

  3. Plunyerli, diskli, dişli çarxlı.

  4. Zolotnikli, pərli, dişli çarxlı.

  5. Dişli çarxlı, forkamerli, hidravliki, pnevmatik, pərli, plunyerli.




  1. Pərli sayğaclar vasitəsilə mayelərin həcmi necə təyin edilir?

  1. Mayelərin sərfinə əsasən, onların xüsusi çəkisini nəzərə almaqla.

  2. Mayelərin miqdarına əsasən, onların xüsusi çəkisini nəzərə almaqla.

  3. Mayelərin temperaturuna əsasən, onların xüsusi çəkisini nəzərə almaqla.

  4. Mayelərin təzyiqinə əsasən, onların xüsusi çəkisini nəzərə almaqla.

  5. Mayelərin qatılığına əsasən, onların xüsusi çəkisini nəzərə almaqla.




  1. Rəqəmli ölçmə cihazlarında istifadə edilən hesablama qurğuları neçə cür olur?

  1. Analoji və diskret.

  2. Fasiləsiz və elektron.

  3. Fasiləli və mexaniki.

  4. Analoji və hidravliki.

  5. Diskret və pnevmatik.




  1. Ölçü sistemləri ilə əldə edilən məlumatlar neçə cür olur?

  1. Operativ, statiki, hesabat üçün.

  2. Statiki və dinamiki və operativ hesabat üçün.

  3. Operativ və tədrici.

  4. Mexaniki və dinamiki.

  5. Yoxlamalar, hesabat üçün, operativ və tədrici.




  1. Operativ ölçmə məlumatları hansı məqsədlər üçün istifadə edilir?

  1. Proseslərə nəzarət və onları idarə etmək üçün.

  2. Prosesləri istiqamətləndirmək üçün.

  3. Proseslərin keyfiyyətini qiymətləndirmək üçün

  4. Xammalın və məhsulun növlərini dəqiqləşdirmək üçün.

  5. Məmulatların qiymətini müəyyən etmək üçün.




  1. Statiki ölçmə məlumatları hansı məqsədlər üçün istifadə edilir?

  1. Müəyyən zaman ərzində proseslərin və məmulatların keyfiyyətinə nəzarət etmək üçün.

  2. Prosesləri idarə etmək üçün.

  3. Prosesləri istiqamətləndirmək üçün.

  4. Prosesləri istiqamətləndirmək, məmulatlarin qiymətlərini və növlərini müəyyən etmək üçün.

  5. Məmulatların növlərini dəqiqləşdirmək və məmulatların keyfiyyətinə nəzarət etmək üçün.




  1. Hesablamalar üçün tələb olunan ölçmə məlumatları hansı məqsədlər üçün istifadə edilir?

  1. Proseslərin sayını, keyfiyyətini, xammalın və istehsal olunan məhsulların növlərini müəyyən etmək üçün.

  2. Prosesləri idarə etmək, məhsulların keyfiyyətini, xammalın və istehsal olunan məhsulların növlərini müəyyən.

  3. Prosesləri istiqamətləndirmək üçün.

  4. Məhsulların növlərini, xammalın qiymətini və istehsal olunan məhsulların növlərini müəyyən etmək üçün.

  5. Məhsulların növlərini dəqiqləşdirmək üçün.




  1. Ölçmə xətası nəyə deyilir?

  1. Ölçmənin nəticələrinin ölçülən kəmiyyətin həqiqi qiymətindən meyllənməsinə deyilir.

  2. Ölçmələr zamanı istifadə edilən cihazların dəqiqlik dərəcəsinə və ölçmələrdən alınan nəticələrin fərqinə deyilir.

  3. Ölçmələrdən alınan nəticələrin fərqinə deyilir.

  4. Ölçmələrdən alınan nəticələrin cəminə deyilir.

  5. Ölçmələrdən alınan nəticələrin hasilinə deyilir.




  1. Ölçmə dəqiqliyi nəyə deyilir?

  1. Ölçmənin nəticəsinin ölçülən kəmiyyətin həqiqi qiymətinə yaxınlığını əks etdirən ölçmə keyfiyyətinə deyilir.

  2. Ölçmələrdən alınan nəticələrin nisbətinə və ya onların bir-birindən nə dərəcədə fərqlənməsinə deyilir.

  3. Ölçmələrdən alınan nəticələrin cəminə və ya ölçmənin nəticəsinin ölçülən kəmiyyətin həqiqi qiymətinə yaxınlığını əks etdirən ölçmə keyfiyyətinə deyilir.

  4. Ölçmələrdən alınan nəticələrin fərqinə deyilir.

  5. Ölçmələrdən alınan nəticələrin hasilinə deyilir.




  1. Ölçmə xətaları hansılardır?

  1. Mütləq, nisbi, sistematik, təsadüfi, yoxlama, sazlama, alət, statiki, dinamiki, əsas və əlavə.

  2. Sistematik, təsadüfi, dəqiq və əlavə.

  3. Mexaniki, dinamiki, statiki və əsas.

  4. Hidrostatik, mexaniki, təsadüfi, həqiqi, izafi, yoxlama, sazlama, alət, statiki, dinamiki, əsas və əlavə.

  5. Sazlama, quraşdırma, alət, təsadüfi, həqiqi, izafi, yoxlama, alət, statiki, dinamiki, əsas və əlavə.




  1. Ölçmənin nisbi xətası nəyə deyilir?

  1. Mütləq xətanın ölçülən kəmiyyətin həqiqi qiymətinə olan nisbətinə deyilir.

  2. Ölçmələrdən alınan nəticələrin fərqinə və ya birinin digərindən nə dərəcədə fərqlənməsinə deyilir.

  3. Ölçmələrdən alınan nəticələrin cəminə deyilir.

  4. Ölçmələrdən alınan nəticələrin hasilinə ya birinin digərindən nə dərəcədə fərqlənməsinə deyilir.

  5. Ölçmə keyfiyyətinə deyilir.




  1. Ölçmələrdə alət xətası nəyə deyilir?

  1. Ölçmə xətasının, istifadə edilən vasitələrin xətalarından asılı olan tərkib hissəsinə deyilir.

  2. Ölçmələrdən alınan nəticələrin hasilinə və ya birinin digərindən nə dərəcədə fərqlənməsinə deyilir.

  3. Ölçmələrdən alınan nəticələrin cəminə deyilir.

  4. Ölçmələrdən alınan nəticələrin fərqinə və ya birinin digərindən nə dərəcədə fərqlənməsinə deyilir.

  5. Ölçmələrdən alınan nəticələrin nisbətinə deyilir.




  1. Ölçmələrdə sazlama xətası nəyə deyilir?

  1. Ölçmə xətasının, cihazların sazlanması prosesinin yerinə yetirilməsinin təkmil olmamasından yaranan tərkib hissəsinə deyilir.

  2. Ölçmələrdən alınan nəticələrin fərqinə və ya birinin digərindən nə dərəcədə fərqlənməsinə deyilir.

  3. Ölçmələrdən alınan nəticələrin cəminə deyilir.

  4. Ölçmələrdən alınan nəticələrin hasilinə və ya birinin digərindən nə dərəcədə fərqlənməsinə deyilir.

  5. Ölçmələrdən alınan nəticələrin nisbətinə deyilir.




  1. Ölçmələrdə yoxlama xətası nəyə deyilir?

  1. Ölçmə vasitələrinin müqayisəsi zamanı yaranan xətaya deyilir.

  2. Ölçmə keyfiyyətini xarakterizə edən xətaya deyilir.

  3. Ölçmələrdən alınan nəticələrin fərqinə və ya birinin digərindən nə dərəcədə fərqlənməsinə deyilir.

  4. Ölçmələrdən alınan nəticələrin cəminə və ya birinin digərindən nə dərəcədə fərqlənməsinə deyilir.

  5. Ölçmələrdən alınan nəticələrin hasilinə deyilir.




  1. Ölçmələrdə əlavə xəta nəyə deyilir?

  1. Ölçmələrə təsir edən kəmiyyətlərin qiymətlərinin normal hədlərindən kənara çıxması nəticəsində yaranan xətalara deyilir.

  2. Ölçmə vasitələrinin müqayisəsi zamanı yaranan xətaya və ya ölşmələr zamanı alınan nəticələrin birinin digərindən nə dərəcədə fərqlənməsinə deyilir.

  3. Ölçmə keyfiyyətini xarakterizə edən xətaya və ya ölşmələr zamanı alınan nəticələrin birinin digərindən nə dərəcədə fərqlənməsinə deyilir.

  4. Ölçmələr zamanı alınan nəticələrin fərqinə deyilir.

  5. Ölçmələr zamanı nəticələrin cəminə deyilir.




  1. Hansı xətalar ən geniş yayılmış xətalar sayılır?

  1. Təsadüfi.

  2. Həqiqi.

  3. Əsas.

  4. Əlavə.

  5. Statiki.




  1. Təsadüfi xətaların dəyişilməsi hansı qanunlarla öyrənilir?

  1. Ehtimal nəzəriyyəsi və riyazi statistika qanunları ilə.

  2. Maksivel, Veybulla və normal paylama qanunları ilə.

  3. Maksivel və Veybulla qanunları ilə.

  4. Normal paylama qanunu, ehtimal və elastiklik nəzəriyyələri ilə.

  5. Normal paylama qanunu ilə.




  1. Ölçmə vasitələrinin seçilməsinin əsas prinsipi hansıdır?

  1. Ölçmə vasitələrinin dəqiqliyinin, nəzarət edilən ölçünün dəqiqliyindən kifayət qədər yüksək olmasıdır.

  2. Ölçmələrin yüksək dəqiqliklə həyata keçirilməsi, hidrostatik və təsadüfi xətaların çox kiçik olmasıdır.

  3. Alınan nəticələrin həqiqətə uyğunluğu və istifadə edilən cihazların yüksək dəqiqlik xarakteristikasıdır.

  4. İstifadə edilən cihazların yüksək dəqiqlik xarakteristikasıdır.

  5. Təsadüfi xətaların çox kiçik olmasıdır.




  1. Ölçmə vasitələrinin seçilməsinin ən sadə üsulu hansıdır?

  1. Onların dəqiqləşdirilmə əmsalı ilə müəyyənləşdirilməsindədir.

  2. Cihazların daha yüksək dəqiqliyə malik olmasında və alınan nəticələrin həqiqətə uyğunluğundadır.

  3. Alınan nəticələrin həqiqətə uyğunluğundadır.

  4. Elektron cihazların tətbiqindədir.

  5. Ölçmələrin dəfələrlə təkrarlanmasında və alnan nəticələrin həqiqətə uyğunluğundadır.




  1. Ölçmə vasitələrinin əsas parametrlərinə hansı göstəricilər daxildir?

  1. Şüaların bölgü uzunluğu və bölgü qiyməti, şkalanın dərəcələrə bölünmə xarakteristikası, göstərmə və ölçmə diapazonu, təsiredici fiziki kəmiyyət, ölçmə vasitələrinin tətbiq edilməsinin normal şəraiti, cihazın həssaslığı və stabilliyidir.

  2. Şkalanın tərtib edilmə dəqiqliyi, ölçmə diapazonu və cihazın həssaslığı.

  3. Rəqəmlərin şkalada düzülüşü və cihazlarını stabil işləməsi.

  4. Şkalanın yaxşı rənglənməsi və işığı yaxşı əks etdirməsi, cihazın həssaslığı və stabilliyi, şkalanın dərəcələrə bölünmə xarakteristikası, göstərmə və ölçmə diapazonu, təsiredici fiziki kəmiyyət, ölçmə vasitələrinin tətbiq edilməsinin normal şəraiti, cihazın sazlığı və dəqiqliyi.

  5. Şkalanın yaxşı işıqlandırılması, cihazın həssaslığı və stabilliyi, şkalanın dərəcələrə bölünmə xarakteristikası, göstərmə və ölçmə diapazonu, təsiredici fiziki kəmiyyət, ölçmə vasitələrinin tətbiq edilməsinin normal şəraiti, cihazın sazlığı və dəqiqliyi.




  1. Müəssisələrdə istehsal olunan məhsulun keyfiyyəti nədən asılı olur?

  1. Xammalın keyfiyyətindən və müəssisənin texnoloji prosesinin təkmil olmasından.

  2. Xammalın daşınma və saxlanma texnologiyasından.

  3. Avadanlıqların saz vəziyyətdə saxlanmasından va işçilərin əmək haqqının səviyyəsindən.

  4. İşçilərin əmək şəraitindən.

  5. İşçilərin əmək haqqının səviyyəsindən, xammalın daşınma və saxlanma texnologiyasından.




  1. Məhsulun keyfiyyətinin miqdar cəhətdən qiymətləndirilməsi hansı elm sahəsi vasitəsilə öyrənilir?

  1. Kvalimetriya.

  2. Robotometriya.

  3. Xronometrajla.

  4. Auditlə.

  5. Monitorinqlə.




  1. Məhsulun keyfiyyəti nəyə deyilir?

  1. Onun yararlığını xarakterizə edən xüsusiyyətlər yığımına.

  2. Xammalın keyfiyyətlə emal olunmasına, yüksək nəzarət yoxlamalarına cavab verməsinə, məhsulun keyfiyyətlə saxlanmasına.

  3. Yüksək nəzarət yoxlamalarına cavab verməsinə, məhsulun keyfiyyətlə saxlanmasına.

  4. Xammalın keyfiyyətlə daşınmasına.

  5. Məhsulun keyfiyyətlə saxlanmasına.




  1. Məhsulun xüsusiyyəti dedikdə nə nəzərdə tutulur?

  1. İstismar və ya istifadə olunarkən müəyyən tələblərə cavab vermə xarakteristikaları.

  2. Daşıma tələblərinə cavab vermə xarakteristikaları.

  3. Anbarda saxlanma tələbləri və audit yoxlamalarına cavab vermə xarakteristikaları.

  4. Bazarın tələblərinə cavab vermə xarakteristikaları.

  5. Audit yoxlamaları, bazarda və anbarda saxlanma tələbləri və audit yoxlamalarına cavab vermə xarakteristikaları.




  1. Avtomatik nəzarətetmə sistemləri vasitəsilə müəssisələrdə ətraf mühitin çirklənməsinə necə nəzarət olunur?

  1. İstehsal tullantılarını avtomatik rejimdə işləyən analizatorlar vasitəsilə təhlil edilməsi ilə.

  2. Məhsullara texniki nəzarət şöbələrində nəzarət edilməsilə.

  3. Audit yoxlamaları və istehsal tullantılarını avtomatik rejimdə işləyən analizatorlar vasitəsilə təhlil edilməsi ilə.

  4. Manitorinqlərlə.

  5. İstehsal prosesində ölçmələr aparmaqla, audit yoxlamaları və istehsal tullantılarını avtomatik rejimdə işləyən analizatorlar vasitəsilə təhlil edilməsi ilə.




  1. Ölçmə vasitələrinin yüksək dəqiqlik dərəcəsini təmin etmək məqsədilə nə etmək lazımdır?

  1. Onları vaxtaşırı yoxlamadan keçirmək və nizamlamaq lazımdır.

  2. Onların saxlanma şəraitinə fikir vermək və nəmişlikdən qorumaq lazımdır.

  3. Onların istismarına diqqət yetirmək lazımdır.

  4. Onlara hər gün xidmət göstərmək və nəmişlikdən qorumaq lazımdır.

  5. Onları nizamlamaq lazımdır.




  1. Ölçmə vasitələrinin yoxlanmasını hansı dövrlərdə həyata keçirmək lazımdır?

  1. Payız və yaz.

  2. Qış və yay.

  3. Yay və payız.

  4. Payız və qış.

  5. Yaz və qış.




  1. Ölçmə vasitələrinin yoxlanması nəyə əsasən aparılır?

  1. Tərtib edilmiş yoxlama xarakteristikalarına görə.

  2. Cədvələ, texniki xarakteristikalarına, təlimatlara və aktlara görə.

  3. Texniki xarakteristikalarına, təlimatlara və aktlara görə.

  4. Düsturlara görə.

  5. Aktlara görə.




  1. Ölçmə vasitələrində nizamlanma və tənzimlənmə işləri nə vaxt yerinə yetirilir?

  1. Yoxlama xarakteristikalarındakı qiymətlərlə müqayisələr zamanı meyllənmələr aşkarlandıqda.

  2. Səhf ölçmə nəticələri aşkarlandıqda.

  3. Ölçmələrdə şübhə yarandıqda, ölçmə vasitələri işləmədikdə və ya düzgün işləmədikdə.

  4. Ölçmə vasitələri işləmədikdə və ya düzgün işləmədikdə, səhf ölçmə nəticələri aşkarlandıqda.

  5. Ölçmə vasitələri düzgün işləmədikdə.




  1. Ölçmə vasitələri nə vaxt mütləq yoxlanılır?

  1. İstehsal olunduqdan sonra.

  2. Düzgün işləmədikdə və ya səhf ölçmə nəticələri aşkarlandıqda.

  3. Yayda, qışda, payızda və hər rübdə.

  4. Qışda.

  5. Hər rübdə.




  1. İstismar prosesində cihazların dəqiqliyi nədən asılı olur?

  1. Saxlanma qaydalarından, düzgün quraşdırılmasından və vaxtaşırı yoxlanmasından.

  2. Texniki baxışlardan, temperaturdan və nəmişlikdən qorunmadan.

  3. Cari yoxlamalardan.

  4. Düzgün istismar olunmadan, saxlanma qaydalarından, düzgün quraşdırılmasından və vaxtaşırı yoxlanmasından.

  5. Saxlanma şəraitindən.




  1. Standartlaşdırma ümumilikdə nə deməkdir?

  1. İstismar şəraitini və təhlükəsizliyi təmin etmək məqsədilə qaydaların məcmusu və tətbiqidir.

  2. Ölçü avadanlıqları ilə rəftar qaydalarıdır, istismar şəraitini və təhlükəsizliyi təmin etmək məqsədilə qaydaların məcmusu və tətbiqidir.

  3. Ölçü avadanlıqlarına cari xidmət qaydalarıdır.

  4. Ölçü avadanlıqlarının düzgün istismarı və saxlanması məqsədilə qaydaların məcmusu və tətbiqidir.

  5. Ölçü avadanlıqlarının saxlanma qaydalarıdır.




  1. Standartlaşdırma elmi nəyi təyin etməyə imkan yaradır?

  1. Məmulatların optimal keyfiyyət göstəricilərini, məhsuldarlığın artırılmasını, maddi sərvətlərin qənaətlə istifadə edilməsini, texniki təhlükəsizlik qaydalarını, normaları və tələbləri təyin etməyə.

  2. Texniki təhlükəsizlik qaydalarını, normaları və tələbləri təyin etməyə.

  3. İstehsal olunan məhsulların maya dəyərinin aşağı salınmasına və maddi sərvətlərin qənaətlə istifadə edilməsini, texniki təhlükəsizlik qaydalarını, normaları və tələbləri təyin etməyə.

  4. İstehsal olunan məhsulların keyfiyyətinin yüksəldilməsinə, məmulatlarin optimal keyfiyyət göstəricilərini, məhsuldarlığın artırılmasını, maddi sərvətlərin qənaətlə istifadə edilməsini, texniki təhlükəsizlik qaydalarını, normaları və tələbləri təyin etməyə.

  5. Təbii sərvətlərin məqsədyönlü istifadəsinə.




  1. Standartlaşdırma nəyə ciddi təsir göstərir?

  1. Elmi, texniki və iqtisadi tərəqqinin sürətli inkişafına.

  2. Texniki təhlükəsizlik normalarını təyin etməyə, elmi, texniki və iqtisadi tərəqqinin sürətli inkişafına.

  3. Məhsuldarlığı yülksəltməyə.

  4. Məhsulların keyfiyyətinin yüksəldilməsinə.

  5. Maya dəyərin aşağı salınmasına.




  1. Standart nədir?

  1. Standartlaşdırılan obyektə kompleks normalar və qaydalar müəyyən edən, səlahiyətli orqanlar tərəfindən təsdiq edilən standartlaşdırmanın normativ-texniki sənədidir.

  2. Texniki təhlükəsizliyi təmin edən sənəddir.

  3. Məhsuldarlığın artırılmasına köməklik göstərən sənəddir, standartlaşdirilan obyektə kompleks normalar və qaydalar müəyyən edən, səlahiyətli orqanlar tərəfindən təsdiq edilən standartlaşdırmanın normativ-texniki sənədidir.

  4. İstehsal qaydalarını tənzimləyən sənəddir.

  5. İşçilərin əmək haqqının yüksəldilməsinə köməklik göstərən səlahiyətli orqanlar tərəfindən təsdiq edilən standartlaşdırmanın normativ-texniki sənədidir.




  1. Təyinatından asılı olaraq standartlar neçə cür olur?

  1. Ümumdövlət, dövlətdaxili, sahələr və müəssisələr üçün.

  2. Dövlətdaxili və dövlətxarici.

  3. Müxtəlif və vahid.

  4. Beynəlxalq, dövlətlərarası, sahələr və müəssisələr üçün.

  5. Sahələr, müəssisələr, dövlətdaxili və dövlətxarici.




  1. Standartlaşdırmanın ən geniş yayılmış effektli forması sayılan vahidləşdirmə nə deməkdir?

  1. Eyni funksional təyinatlı obyektlərin müəyyən edilmiş əlamətlərinə görə vahid şəkilə gətirilməsinə və saylarının məqsədəuyğun şəkildə azaldılmasına deyilir.

  2. Vahid formalı standartların tətbiqinə deyilir.

  3. Standartların səmərəli tətbiq edilməsinə, obyektlərin müəyyən edilmiş əlamətlərinə görə vahid şəkilə gətirilməsinə və saylarının məqsədəuyğun şəkildə azaldılmasına deyilir.

  4. İstehsal proseslərinin eyni şəkilə gətirilməsinə deyilir.

  5. Əmək məhsuldarlığının yüksəldilməsinə, eyni funksional təyinatlı obyektlərin müəyyən edilmiş əlamətlərinə görə vahid şəkilə gətirilməsinə deyilir.




  1. Standartlaşdırma forması sayılan vahidləşdirmənin əsasını nə təşkil edir?

  1. Sistemləşdirmə və sinifləşdirmə.

  2. Təsnifləşdirmə, dəqiqləşdirmə və mərkəzləşdirmə.

  3. Dəqiqləşdirmə.

  4. Ümumiləşdirmə, dəqiqləşdirmə və mərkəzləşdirmə.

  5. Mərkəzləşdirmə.




  1. Standartlaşdırma forması sayılan vahidləşdirmənin bir növü olan müvəqqəti vahidləşdirmə nəyə deyilir?

  1. Verilmiş vaxt müddətində lazımi tələbatları ödəmək şərtilə məlumatların sayının azaldılmasına deyilir.

  2. Müəyyən zaman fasiləsi üçün nəzərdə tutulan və lazımi tələbatları ödəmək şərtilə məlumatların sayının azaldılmasına deyilir.

  3. 1 gün müddəti üçün nəzərdə tutulan standartlaşdırmadır.

  4. 1 həftə müddət üçün nəzərdə tutulan standartlaşdırmadır.

  5. 1 ay müddət üçün nəzərdə tutulan standartlaşdırmadır.




  1. Standartlar nəyin əsasında hazırlanır?

  1. Elmi və layihə tədqiqatlarının nəticələri əsasında.

  2. Çoxillik tədqiqatlar əsasında.

  3. Elmin son nailiyyətləri əsasında.

  4. Müəssisələrin təcrübəsi və əhalinin tələbləri əsasında.

  5. Əhalinin tələbləri əsasında.




  1. Standartlaşmanın xidmət sahələri hansılardır?

  1. Dövlət orqanları və onların xidmət sahələri, müxtəlif sənaye sahələrinin standartlaşdırma xidmətləri, müəssisələrdə, təşkilatlarda və idarələrdə yaradılan standartlaşdırma bölmələri.

  2. Dövlət standartlaşdırma və metroloji xidmət orqanı.

  3. Müəssisələrə və sahələrə aid standartlaşdırma təşkilatları.

  4. Sənaye müəssisələrində sexlərarası standartlaşdırma bölmələri, dövlət standartlaşdırma və metroloji xidmət orqanı və sahibkarliq fəaliyyətinə nəzarət edən standartlaşdırma təşkilatları.

  5. Sahibkarlıq fəaliyyətinə nəzarət edən standartlaşdırma təşkilatları, sənaye müəssisələrində sexlərarası standartlaşdırma bölmələri, dövlət standartlaşdırma və metroloji xidmət orqanı.




  1. Standartların yüksək keyfiyyətinin və effektivliyini təmin etmək üçün onların işlənməsi mərhələlərində hansı vacib prinsipləri həyata keçirmək lazımdır?

  1. Sistemlilik, kompleks və optimal məhdudiyyət, mütərəqqilik, qarşılıqlı əlaqələndirmə, məmulatların funksional qarşılıqlı əvəzolunmasının təmin edilməsi, üstün tutma, dinamiklik prinsipləri.

  2. Materialların xüsusi məsrəflərinin azaldılması və standartların elmi-tədqiqat prinsipləri, Mütərəqqilik, standartların optimallaşdırılması, komplekslilik, qarşılıqlı əlaqələndirmə, məmulatların funksional qarşılıqlı əvəzolunmasının təmin edilməsi, üstün tutma, dinamiklik prinsipləri.

  3. Qarşılıqlı əlaqələndirmə və dinamiklik prinsipləri.

  4. Vahidlilik, qarşılıqlı əvəzolunma və üstüntutma prinsipləri.

  5. Mütərəqqilik, standartların optimallaşdırılması, komplekslilik, qarşılıqlı əlaqələndirmə, məmulatların funksional qarşılıqlı əvəzolunmasının təmin edilməsi, üstün tutma, dinamiklik prinsipləri.




  1. Kompleks standartlaşdırma nəyə deyilir?

  1. Konkret problemin optimal həllini təmin etmək məqsədilə obyektə təsir edən faktorlara qarşılıqlı əlaqəli tələblər sisteminin təyin və tətbiq edilməsinə deyilir.

  2. İstehsal obyektlərində məhsulların keyfiyyətinə ümumilikdə tələblər irəli sürməyə deyilir.

  3. Standartlaşdırma tələblərinin və normalarının məcmusuna deyilir.

  4. Norma və qaydalarına kompleks şəkildə istifadəsinə, standartlaşdirma obyektlərinin fəaliyyətinə kompleks şəkildə yanaşılmasına və istehsal obyektlərində məhsulların keyfiyyətinə ümumilikdə tələblər irəli sürməyə deyilir.

  5. Standartlaşdırma obyektlərinin fəaliyyətinə kompleks şəkildə yanaşılmasına və istehsal obyektlərində məhsulların keyfiyyətinə ümumilikdə tələblər irəli sürməyə deyilir.




  1. Kompleks standartlaşdırlma hansı xüsusiyyətlərlə xarakterizə olunur?

  1. Sistemləşdirmə, optimallaşdırılma və əlaqələndirilmə.

  2. Optimallaşdırılma, surətləndirilmə və limitləşdirilmə.

  3. Optimallaşdırılma, demokratikləşdirilmə və sistemləşdirilmə.

  4. Sistemləşdirilmə, limitləşdirilmə və xüsusiləşdirilmə.

  5. Dəyişdirilmə, razılaşdırılma və optimallaşdırılma.




  1. Qabaqlayıcı standartlaşdırma nəyə deyilir?

  1. Gələcək planlaşdırılma dövründə optimal olan və obyektə normadan artıq tələblər irəli sürən standartlaşdırmaya deyilir.

  2. Standartlaşdırmadan əvvəl obyektə tətbiq edilən norma və tələblərə deyilir.

  3. Standartlara əlavə olunmuş qaydalara deyilir.

  4. Standartlaşdırmadan əvvəl keçirilmiş yoxlamalara, standartlaşdirmadan əvvəl obyektə tətbiq edilən norma və tələblərə deyilir.

  5. Standartların mötəbərliyinə, standartlaşdirmadan əvvəl keçirilmiş yoxlamalara, standartlaşdirmadan əvvəl obyektə tətbiq edilən norma və tələblərə deyilir.




  1. Qabaqlayıcı standartlaşdırılmanın obyekti nə ola bilər?

  1. İstehsal olunan məmulatların mühüm növləri, normalar, xüsusiyətlər və tələblər ola bilər.

  2. Məmulatların adları və keyfiyyəti, istehsal olunan məmulatların mühüm növləri, normalar, xüsusiyətlər və tələblər ola bilər.

  3. Avadanlıqların adları və növləri ola bilər.

  4. İstehsal prosesinin keyfiyyəti ola bilər.

  5. İstehsal olunan məhsulların xüsusiyyətləri, növləri, avadanliqlarin adları və növləri ola bilər.




  1. Qabaqlayıcı standartlaşdırma nəyə əsaslanır?

  1. Elm və texnikanın ən yeni nailiyyətlərinə.

  2. Qabaqlayıcı texnologiyalara və ciddi nəzarətə.

  3. İntuitsiyaya.

  4. Keyfiyyətli məhsul istehsalına və intuitsiyaya.

  5. Ciddi nəzarətə.




  1. İSO təşkilatının hazırladığı standartlar hansı beynəlxalq əlaqələr üçün əhəmiyyətli rol oynayır?

  1. İqtisadi.

  2. Siyasi.

  3. Təşkilati.

  4. Hüquqi.

  5. İnzibati.




  1. İSO təşkilatının ali orqanı hansıdır?

  1. Baş məclis.

  2. Baş idarə.

  3. Baş komitə.

  4. Baş orqan.

  5. Baş icra aparatı.




  1. İSO təşkilatının ali orqanı hər neçə ildən bir toplanır?

  1. 3.

  2. 2.

  3. 1.

  4. 4.

  5. 5.




  1. İSO təşkilatının tərkibində hansı baş komitə yaradılmışdır?

  1. İcrayə komitəsi.

  2. Təşkilat komitəsi.

  3. Qanunverici komitə.

  4. Attestasiya komitəsi.

  5. Tövsiyə və təkliflər komitəsi.




  1. İSO təşkilatının nəzdində yaradılmış icrayə komitəsinin tərkibində neçə alt komitələr fəaliyyət göstərirlər?

  1. 150-dən çox.

  2. 160-dan çox.

  3. 170-dən çox.

  4. 180-dən çox.

  5. 190-dan çox.




  1. Hazırda dünyanın neçə dövləti İSO təşkilatının həqiqi üzvüdür?

  1. 80-dən çox.

  2. 75-dən çox.

  3. 70-dən çox.

  4. 65-dən çox.

  5. 60-dan çox.




  1. İSO təşkilatının nəzdində metrologiya sahəsində yaradılmış “Ölçü və çəki beynəlxalq təşkilatı” neçənci ildən fəaliyyət göstərir?

  1. 1875

  2. 1878

  3. 1880

  4. 1885

  5. 1890




  1. İSO təşkilatının nəzdində “Qanunverici metrologiyanın beynəlxalq təşkilatı” neçənci ildə yaradılmışdır?

  1. 1956

  2. 1958

  3. 1960

  4. 1962

  5. 1964




  1. Məhsulların keyfiyyətinə nəzarət üzrə Avropa təşkilatı neçənci ildən fəaliyyət göstərir?

  1. 1956

  2. 1966

  3. 1976

  4. 1980

  5. 1986




  1. Standartlaşdırma və metrologiya sahəsində Respublikamızda hansı beynəlxalq təşkilatlar müvafiq işlər aparırlar?

  1. İSO, beynəlxalq elektrotexnika komissiyası (BEK), keyfiyyətə nəzarət üzrə Avropa təşkilatı (KNAT), qanunverici metrologiya sahəsində beynəlxalq təşkilat (QMBT).

  2. Metrologiya və standartlaşdırma sahəsində bütün tanınmış təşkilatlar.

  3. Avropa şurası və BMT-nin nəzdindəki təşkilatlar.

  4. Avropa komissiyası və İSO.

  5. Beynəlxalq ticarət təşkilatı və İSO.




  1. Məmulatların standartlaşdırma göstəriciləri hansı göstəricilərlə yanaşı araşdırılır?

  1. Vahidləşmə səviyyəsini xarakterizə edən göstəricilərlə.

  2. Norma və qaydaları xarakterizə edən göstəricilərlə.

  3. Qarşılıqlı əvəzolunmanı xarakterizə edən göstəricilərlə.

  4. Keçirilən yoxlamaları xarakterizə edən göstəricilərlə.

  5. Nəzarətin səviyyəsini xarakterizə edən göstəricilərlə.




  1. Standartlaşdırma və metrologiya ilə bağlı məhsulların hansı keyfiyyət göstəriciləri müəyyən edilmişdir?

  1. Etibarlılıq, standartlaşdırma və vahidləşdirilmə, patent-hüquq, iqtisadi, təyinat, konstruktiv-texnoloji, erqonomiklik, təhlükəsizlik.

  2. Etibarlılıq, uzunömürlülük, dayanıqlıq, təmirə yararlılıq, iş qabiliyyətini saxlama, standartlaşdırma və vahidləşdirilmə, patent-hüquq, iqtisadi, təyinat, konstruktiv-texnoloji, erqonomiklik, təhlükəsizlik.

  3. Vahidləşdirmə, dəqiqlik, nəzarət, patent, erqonomiklik, etibarlılıq.

  4. Uzunömürlülük, dayanıqlıq, dəqiqlik, iş qabiliyyətini saxlama, standartlaşdırma və vahidləşdirilmə, patent-hüquq, iqtisadi, təyinat, konstruktiv-texnoloji, erqonomiklik, təhlükəsizlik.

  5. Vahidləşdirmə, təhlükəsizlik, təmirəyararlılıq, patent, iqtisadi, təyinat.




  1. Texnika sahəsində maşın və mexanizmlərin ən səmərəli keyfiyyət göstəricisi hansıdır?

  1. İstismar.

  2. İqtisadi.

  3. Məhsuldarlıq.

  4. Maya dəyəri.

  5. Təhlükəsizlik.




  1. Maşın və mexanizmlərin işinin keyfiyyətini xarakterizə edən istismar göstəricisi hansı xüsusiyyətləri özündə əks etdirir?

  1. Etibarlılıq, dinamiklik, erqonomiklik, enerji və yanacaq qənaətcilliyi, ekoloji və hərəkət təhlükəsizliyi və istismarın səmərəliliyi.

  2. Ekoloji və hərəkət təhlükəsizliyi, aktiv və passiv təhlükəsizliyi, ömüruzunluğu və dəyanətliliyi.

  3. İdarəetmə qabiliyyəti, etibarlılığı və təmirə yararlılığı.

  4. Enerji və yanacaq qənaətciliyi, ömür uzunluğu, iş qabiliyyətini qoruyub saxlama qabiliyyəti.

  5. Dəyanətliliyi, aktiv və passiv konstruktiv təhlükəsizliyi, dinamikliyi və etibarlılığı, erqonomiklik, enerji və yanacaq qənaətcilliyi, ekoloji və hərəkət təhlükəsizliyi və istismarın səmərəliliyi.




  1. Maşın və mexanizmlərin əsas keyfiyyət göstəricisi sayılan etibarlılıq hansı əsas xüsusiyətlə xarakterizə olunur?

  1. Uzunömürlülük, imtinasızlıq, təmirə yararlılıq və iş qabiliyətini qorumaq.

  2. Dəyantlilik, konstruktiv təhlükəsizlik, aktiv və passiv tətəhlükəsizlik, dinamiklik.

  3. Aktiv və passiv tətəhlükəsizlik, dinamiklik, təmirəyararliliq, dəyanətlilik, imtinasızlıq.

  4. Enerji və yanacaq qənaətcilliyi, imtinasızlıq.

  5. Təmirəyararlılıq, dəyanətlilik, imtinasızlıq.




  1. Texnika sahəsində maşın və mexanizmlərin keyfiyyət göstəricisi sayılan erqonomiklik hansı məsələləri özündə cəmləşdirir?

  1. Əmək şəraitinin yaxşılaşdırılması üçün gigiyenik, fizioloji, psixoloji, texniki, təşkilati şəraitin yaradılması və işçilərin iş qabiliyyətini inkişaf etdirmək üçün vasitələrin müəyyənləşdirilməsi.

  2. İdarəetmənin və işıqlandırılmanın münasibliyini.

  3. İş yerinin rahatlığını, münasib tərtibatını, səliqəsini və təmizliyini.

  4. Maşın və mexanizmlərin quruluşunun və rənginin mütənasibliyini, iş yerinin rahatlığını, münasib tərtibatını, səliqəsini və təmizliyini, iş yerinin psixoloji və texniki şəraitini.

  5. İş yerinin psixoloji və texniki şəraitini.




  1. Maşın və mexanizmlərdə əsas erqonomik göstəricilər hansılardır?

  1. Maşın və mexanizmlərin idarəetmə orqanlarının münasib və rahat yerləşdirilməsi, istismarının sadəliyi, işçi ərazisinin yaxşı görünməsi, titrəmə və səs-küyün az olması, onların quruluşunun və rənginin mütənasibliyi, iş yerinin səliqəsi, təmizliyi və yaxşı işıqlandırılması.

  2. Gigiyenik göstəricilər, ekoloji və hərəkət təhlükəsizliyi, Aktiv və passiv təhlükəsizlik, iş yerinin rahatlığı.

  3. Aktiv və passiv təhlükəsizlik, iş yerinin rahatlığı.

  4. Daxili və xarici passiv təhlükəsizliyi, dəyanətliliyi, məlumatlılığı.

  5. Məlumatlılığı, tormoz və dartıcı-surət göstəriciləri, rəngi, iş yerinin yaxşı işıqlandırılması, istismarının sadəliyi, işçi ərazisinin yaxşı görünməsi, titrəmə və səs-küyün az olması, onların quruluşunun və rənginin mütənasibliyi, iş yerinin səliqəsi, təmizliyi və yaxşı işıqlandırılması.




  1. Standartlaşdırmada sistemləşdirmə nəyi əks etdirir?

  1. Əşyaların, hadisələrin və anlayışların asan istifadə edilməsi üçün dəqiq sistem şəklində müəyyən qayda və ardıcıllıqla düzülməsinə deyilir.

  2. Ölçü cihazlarının göstəricilərinin cədvəl şəklinə salınmasına deyilir.

  3. Proseslərin düzülüşünə deyilir.

  4. Ölçü avadanlıqlarının təsnifatına hadisələrin və anlayışların asan istifadə edilməsi üçün dəqiq sistem şəklində müəyyən qayda və ardıcıllıqla düzülməsinə deyilir.

  5. Avadanlıqların qruplaşdırılmasına hadisələrin və anlayışların asan istifadə edilməsi üçün dəqiq sistem şəklində müəyyən qayda və ardıcıllıqla düzülməsinə deyilir.




  1. Standartlaşdırmada aqreqatlaşdırılma nəyə deyilir?

  1. Avadanlıqların və cihazların vahid bir standart aqreqat və mexanizm şəklində yaradılması prinsiplərinə deyilir.

  2. Hissələrin asan istifadə edilməsi üçün onların vahid bir şəkildə toplanmasına, eyni tipli hissələrdən aqreqat və mexanizmlərin yığılmasına deyilir.

  3. Eyni tipli hissələrdən aqreqat və mexanizmlərin yığılmasına deyilir.

  4. Hissələrin ümumi formalarına görə texnoloji ardıcıllıqla düzülüşünə deyilir və qruplaşdırılmasına deyilir.

  5. Hissələrin qruplaşdırılmasına deyilir.




  1. Məmulatların standartlaşdırma və vahidləşdirmə səviyyəsi göstəricisi dedikdə nə başa düşülür?

  1. Məmulatların standartlaşdırılmış və vahidləşdirilmiş tərkib hissələri ilə təchiz edilməsi başa düşülür.

  2. Məmulatların asan istifadə edilməsi üçün onların vahid bir şəkilə salınması və eyni tipli məmulatların bir qrupda toplanması başa düşülür.

  3. Eyni tipli məmulatların bir qrupda toplanması başa düşülür.

  4. Məmulatların vahid bir standarta uyğunlaşdırılması və eyni tipli məmulatların bir qrupda toplanması başa düşülür.

  5. Eyni tip məmulatlardan mexanizmlərin yığılmasında istifadə edilməsi başa düşülür.




  1. Standartların hansı əsas növləri mövcuddur?

  1. Texniki şərtlərin, parametrlərin, markaların, əlamətlərin, ölçü və konstruksiyaların, texniki tələblərin, qəbul qaydalarının, işarələnmə, qablaşdırma və nəqletmə qaydalarının, ölçü cihazlarının yoxlanılması üsulları üçün, istismar və təmir qaydaları üçün, texnoloji proseslər üçün standartlar.

  2. Dövlətlərarası və dövlətdaxili standartlar.

  3. Müəssisələr və obyektlər üçün parametrlərin, markaların, əlamətlərin, ölçü və konstruksiyaların, texniki tələblərin, qəbul qaydalarının, işarələnmə, qablaşdırma və nəqletmə qaydalarının, ölçü cihazlarının yoxlanılması üsulları üçün, istismar və təmir qaydaları üçün, texnoloji proseslər üçün standartlar.

  4. Beynəlxalq və respublika standartları.

  5. İnzibati, hüquqi, məişət parametrlərin, markaların, əlamətlərin, ölçü və konstruksiyaların, texniki tələblərin, qəbul qaydalarının, işarələnmə, qablaşdırma və nəqletmə qaydalarının, ölçü cihazlarının yoxlanılması üsulları üçün, istismar və təmir qaydaları üçün, texnoloji proseslər üçün standartlar.




  1. İSO standartlarından istifadənin əhəmiyyəti nədədir?

  1. Elm və texnika sahəsində beynəlxalq səviyyədə əlaqələrin yaradılmasındadır.

  2. Beynəlxalq sazişlərin bağlanılmasında və siyasi problemlərin həll edilməsi imkanının yaradılmasındadır.

  3. Beynəlxalq sazişlərin bağlanılmasında və beynəlxalq ticarət əlaqələrinin yaradılmasındadır.

  4. Beynəlxalq nəqliyyat əlaqələrinin yaradılmasındadır.

  5. Siyasi problemlərin həll edilməsi imkanının yaradılmasındadır.




  1. Sertifikatlaşdırma nə deməkdir?

  1. İstənilən fəaliyyətin həyata keçirilməsinin qanuni əsasıdır.

  2. Ətraf mühitə təsirlərin normalaşdırılmasıdır.

  3. Ətraf mühitə təsirlərin lisenziyalaşdırılmasındadır.

  4. Fəaliyyətin qanuni sənədidir.

  5. Standartların tərtib edilməsi üçün ilkin və təsiredici sənəddir.

150. Metrologiya elmində nələr öyrənilmir?



  1. Antiseysmik tədbirlər və rekonstruksiya.

  2. Fiziki kəmiyyətlərin ölçü vahidləri və onların sistemləri.

  3. Ölçmələr haqqında ümumi nəzəriyyə.

  4. Ölçmə metodları və vasitələri.

  5. Nümunəvi ölçmə vasitələrindən və ya etalonlardan istismar olunan ölçmə vasitələrinə ölçü vahidlərini ötürən sistemlər.

151. Metroloji təminat dedikdə nə öyrənilir?



  1. Ölçmənin tələb olunan dəqiqliklə yerinə yetirilməsi üçün elmi və təşkilatı əsaslar.

  2. İnşaat elminin müasir problemləri, diaqnostika və rekonstruksiya məsələləri.

  3. Diaqnostika və rekonstruksiya məsələləri.

  4. Qurğuların müayinəsi və sınağı.

  5. Zəlzələyə davamlı binaların layihələndirilməsi, diaqnostika və rekonstruksiya məsələləri.

152. Aşağıda qeyd edilənlərdən hansı ölçmə zamanı istifadə edilən texniki vasitələrə aid deyil?



  1. Ölçmə düsturlarının qurulması.

  2. Ölçmə çevriciləri.

  3. Ölçmə dəzgahları və qurğuları.

  4. Ölçmə sistemləri.

  5. Ölçmə cihazı və sənədləri.

153. Ölçmə vasitələrinin yoxlanması nədir?



  1. Metroloji orqanlar tərəfindən ölçmə vasitələrinin xətasının təyin edilməsi üçün onların yararlığını müəyyənləşdirməkdir.

  2. Ölçmənin son nəticələridir.

  3. Ölçmə nəticələrini qeyd edən qurğuların və ölçmə vasitələrinin xətasının təyin edilməsi üçün onların yararlığını müəyyənləşdirməkdir.

  4. Normativ texniki sənədlərin tələblərinə uyğun ölçmə vasitələrini yoxlamaq üçün lazım olan texniki vasitələrdir.

  5. Etalonlar.

154. Tarirovka nə deməkdir?



  1. Cihazın yoxlanması deməkdir.

  2. Cihazın təkmilləşdirilməsi deməkdir.

  3. Cihazın cərəyan mənbəyinə qoşmaq.

  4. Cihazın eksperimentə qoşmaq.

  5. Cihazın quraşdırılması deməkdir.

155. Ossiloqraf nəyə görə istifadə edilir?



  1. Rəqsləri qeyd etmək üçün.

  2. Statiki qüvvələri ölçmək üçün.

  3. Elasatik qüvvələri ölçmək üçün.

  4. Statiki deformasiyaları ölçmək üçün.

  5. Cərəyan şiddətini ölçmək üçün.

156. Elektrik tenzometr vasitəsi ilə hansı deformasiyanı ölçmək olar?



  1. Dartılma.

  2. Sürüşmə.

  3. Sıxılma.

  4. Fırlanma.

  5. Əyilmə.

157. Elektrik tenzometr vasitəsi ilə hansı qüvvələri ölçmək olar?



  1. Həm statiki və dinamiki.

  2. Statiki.

  3. Dinamiki.

  4. Rəqsləri.

  5. Dartılma statiki qüvvələri.

158. Tenzomertiya metodlarına aid olmayan hansıdır?



  1. Orqanoleptika.

  2. Qalvanik örtük.

  3. Mexaniki metodlar.

  4. İnduksiya.

  5. Rentgen.

159. Metrologiya sözü nə deməkdir?



  1. Ölçmələr haqqında elmdir.

  2. Hava haqqında elmdir.

  3. Etalon haqqında elmdir.

  4. Zəlzələ haqqında elmdir.

  5. Sınaq haqqında elmdir.

160. Metrologiyada nə öyrənilir?



  1. Ölçmə metodları və vasitələri.

  2. İnşaat materialları.

  3. Tektonik proseslər.

  4. İnşaat obyektlərinin diaqnostikası.

  5. İnşaat obyektlərinin rekonstruksiyası.

161. Beynəlxalq vahidlər sistemi hansı ildə yaradılıb?



  1. 1960 ildə.

  2. 1975 ildə.

  3. 1951 ildə.

  4. 1961 ildə.

  5. 1969 ildə.

162. Nəzarət edilə bilməyən fartorların təsiri nəticəsində ölçmə zamanı əmələ gələn xətalar necə adlanır?



  1. Təsadüfi xətalar.

  2. Sistematik xətalar.

  3. Ölçmə xətalar.

  4. Nisbi xətalar.

  5. Həqiqi xətalar.

163. Təsadüfi xətaların əmələ gəlmə səbəbləri?



  1. Vibrasiya

  2. Ölçmə metodu.

  3. İldırım çaxması.

  4. Ölçmə aparatının düzgün quraşdırılması.

  5. Dəqiq olmayan dərəcələnmə.

164. Fiziki kəmiyyətin həqiqi qiymətindən kənaraçıxma dərəcəsi nədir?



  1. Xəta.

  2. Ölçü vahidi.

  3. Kəmiyyət.

  4. Dərəcələnmə.

  5. Bölgü.

165. Ölçmələrdən alınan nəticələrin cəminin bu nəticələrin sayına nisbəti nəyə deyilir?



  1. Alınan həqiqi qiyməti.

  2. Mütləq xəta.

  3. Alınan nisbi xəta.

  4. Kəmiyyətin orta qiyməti.

  5. Kəmiyyətin kiçik qiyməti.

166. Zaman fasiləsi nə deməkdir?



  1. Hadisənin baş vermə müddəti.

  2. Müxtəlif cisimlərin fəzada yerləşmə nizamlığıdır.

  3. Hadisələrin növbələşmə nizamlılığıdır.

  4. Təbiət hadisələrin istifadəsi.

  5. Fasilələri ölçmək üçün təkrarlanan təbiət hadisələr.

167. Məkan nədir?



  1. Müxtəlif cisimlərin fəzada yerləşmə nizamlığıdır.

  2. Hadisələrin növbələşmə nizamlılığıdır.

  3. Təbiət hadisələrin istifadəsi.

  4. Hadisənin baş vermə müddəti.

  5. Zaman fasilələrini ölçmək üçün təkrarlanan təbiət hadisələri.

168. Məkan anlayışının ölçü xarakteristikası.



  1. Uzunluq, zaman və həcmdir.

  2. Uzunluq, sahə və həcmdir.

  3. Uzunluq, sahə və zaman.

  4. Zaman, sahə və həcmdir.

  5. Kütlə, zaman və həcmdir.

169. Böyük məsafələri ölçmək üçün istifadə edilən üsul?



  1. Radiolokasiya üsulu.

  2. Eksperimental üsul.

  3. Instrumental üsulu.

  4. Riyazi üsul.

  5. Tenzometriya üsulu.

170. Kiçik məsafələri ölçmək üçün istifadə edilən üsul?



  1. Riyazi üsullu.

  2. Eksperimental üsullu.

  3. Radiolokasiya üsullu.

  4. İnstrumental üsullu.

  5. Tenzometriya üsullu.

171. Aşağıda qeyd edilənlərdən hansı termometrlərə aid deyil?



  1. tel

  2. civəli

  3. metallik

  4. elektron

  5. spirtli

172. Temperatur şkalasını ilk dəfə hansı alim hazırlanmışdır?



  1. selsi

  2. karnikin

  3. rixter

  4. qauss

  5. omari

173. Selsi şkalası ilə 1- ci nöqtənin, suyun donma temperaturu nəyə uyğundur?



  1. C

  2. C

  3. C

  4. C

  5. C

174. Selsi şkalası ilə 2–ci nöqtənin suyun qaynama temperaturu nəyə uyğundur?



  1. C

  2. C

  3. C

  4. C

  5. C

175. Selsi şkalası ilə cisimlərin temperaturu necə ölçü nöqtəsinə əsasən təyin olunur?



  1. 2

  2. 3

  3. 1

  4. 4

  5. 5

176. SQS sisteminə əsasən uzunluq vahidi santimetr (sm) metrin hansı hissəsinə bərabərdir?












177. SQS sisteminə əsasən kütlə vahidi qram (q) kq-ın neçə hissəsinə bərabərdir?












178. SQS sisteminə əsasən Kelvin termodinamiki temperaturun neçə hissəsi kimi təyin edilib?












179. Aşağıda qeyd edilənlərdən hansı rəqslərin yazılması üçün istifadə olunmur?



  1. Dinometrlər.

  2. Vibroqraflar.

  3. Osilloqraf.

  4. Çastotometrlər.

  5. Pyezoelektrik çeviricilər.

180.Vahid zaman ərzində rəqslərin dövrlərinin sayını ifadə edən və periodun tərsi olan kəmiyyətə rəqslərin nəyi deyilir?



  1. tezliyi

  2. sürəti

  3. təcili

  4. yerdəyişməsi

  5. yayılması

181. Tezliyin vahidi nə qəbul edilmişdir?



  1. hers

  2. saniyə

  3. kq

  4. qram

  5. ton

182. Tikintidə nəzarətin obyekti nə ola bilər?



  1. Məhsul və texnoloji proses.

  2. Məhsul və istehsal xassələri.

  3. Texnoloji proses və ya istehsal xassələri.

  4. Yola salma və quraşdırma.

  5. İstehsal xərcləri.

183. İlkin nəzarət keyfiyyətcə ancaq hiss orqanları tərəfindən qəbul olunan nəzarət?



  1. Orqanoleptika nəzarəti.

  2. Qeyd edilən nəzarət.

  3. Ölçü nəzarət.

  4. Vizual nəzarəti.

  5. Texniki nəzarət.

184. Ancaq görmə orqanları vasitəsi ilə yerinə yetirilən nəzarət?



  1. Vizual nəzarət.

  2. Qeyd edilən nəzarət.

  3. Orqanoleptika nəzarəti.

  4. Ölçü nəzarət.

  5. Texniki baxış.

185. Kripton 86 atomunun səviyyələri arasındakı keçidə uyğun gələn vakuumdakı şüalanmanın 1650763,73 dalğa uzunluğuna bərabər olan uzunluq nəyə deyilir?



  1. metr

  2. saniyə

  3. kiloqram

  4. amper

  5. kelvin

186. Bu ölçü vahidi Paris yaxınlığındakı Beynəlxalq ölçü və çəki bürosunda saxlanılan platin-iridium xəlitəsindən hazırlanmış silindrin kütləsinə bərabərdir (h=39 mm, d=39 mm) və nəyə deyilir?



  1. kiloqram

  2. saniyə

  3. metr

  4. amper

  5. kelvin

187. Sezium-133-atomunun əsas halındakı incəquruluşlu iki enerji səviyyəsi arasında keçid zamanı şüalanmanın rezonans tezliyinə uyğun 9192631770 rəqsin baş verməsi üçün tələb olunan zaman intervalına bərabərdir və nəyə deyilir?



  1. saniyə

  2. kiloqram

  3. metr

  4. amper

  5. kelvin

188. Suyun üçlük nöqtəsinin termodinamik temperaturunun 1/273,16 hissəsinə bərabərdir və nəyə deyilir?



  1. kelvin

  2. saniyə

  3. amper

  4. metr

  5. mol

189. Kütləsi 0,012 kq olan karbon-12 izotopunda atomların sayı qədər struktur elementləri olan sistemdəki maddə miqdarıdır və nəyə deyilir?



  1. mol

  2. saniyə

  3. amper

  4. kelvin

  5. metr

190. BS sistemində sürət kəmiyyətinin ölçü vahidi nədir?












191. SQS sistemlərində sürət kəmiyyətinin ölçü vahidi nədir?












192. BS sistemində təcilin ölçü vahidi nədir?












193. SQS sistemlərində təcilin ölçü vahidi nədir?












194. BS sistemində qüvvənin ölçü vahidi nədir?












195. SQS sistemində qüvvənin ölçü vahidi nədir?












196. SQS sistemində kütlənin ölçü vahidi nədir?












197. BS sistemində təzyiqin ölçü vahidi nədir?



  1. ;

  2. ;

  3. ;

  4. ;

  5. ;

198. SQS sistemində təzyiqin ölçü vahidi nədir?












199. BS sistemində uzunluğun ölçü vahidi nədir?



  1. m

  2. sm

  3. km

  4. mm

  5. m2

200.Ölçmə nəticəsi nədir?



  1. Fiziki kəmiyyətin ölçmə yolu ilə təyin edilən qiyməti.

  2. Fiziki kəmiyyətin müşahidə yolu ilə təyin edilən qiyməti.

  3. Fiziki kəmiyyətin eksperiment yolu ilə təyin edilən qiyməti.

  4. Fiziki kəmiyyətin nəzəri təyin edilən qiyməti.

  5. Fiziki kəmiyyətin analitik üsulla təyin edilən qiyməti.

201.Fiziki kəmiyyətin əsl qiyməti nədir ?



  1. Obyektin müvafiq xassəsini həm keyfiyyətcə, həm də kəmiyyətcə ideal əks etdirən qiymət.

  2. Obyektin müvafiq xassəsini keyfiyyətcə ideal əks etdirən qiymət.

  3. Obyektin müvafiq xassəsini kəmiyyətcə ideal əks etdirən qiymət.

  4. Obyektin xassəsinin təcrübi yolla həm keyfiyyətcə, həm də kəmiyyətcə ideal əks etdirən qiymət.

  5. Obyektin xassəsinin analitik yolla həm keyfiyyətcə, həm də kəmiyyətcə ideal əks etdirən qiymət.

202.Fiziki kəmiyyətin həqiqi qiyməti nədir?



  1. Fiziki kəmiyyətin eksperiment yolu ilə tapılan və əsl qiymətə yaxınlaşan qiyməti.

  2. Fiziki kəmiyyətin təcrübi yolla tapılan qiyməti.

  3. Fiziki kəmiyyətin əsl qiyməti.

  4. Fiziki kəmiyyətin analitik yolla tapılan və əsl qiymətə yaxınlaşan qiyməti.

  5. Fiziki kəmiyyətin həm təcrübi, həm də analitik tapılan və əsl qiymətə yaxınlaşan qiyməti.

203.Ölçmə prinsipi nədir?



  1. Ölçmənin əsaslandığı fiziki hadisələrin toplusu.

  2. Ölçmə vasitələrinin istifadə olunma qaydalarının məcmusudur.

  3. Ölçmənin nəticəsidir.

  4. Ölçmənin dəqiqliyidir.

  5. Ölçmənin xətasıdır.

204.Ölçmə üsulu nədir?



  1. Ölçmə prinsip və vasitələrinin istifadə olunma qaydalarının məcmusu.

  2. Ölçmənin əsaslandığı fiziki hadisələrin toplusu.

  3. Ölçmənin aparılma dəqiqliyi, ölçmə prinsip və vasitələrinin istifadə olunma qaydalarının məcmusu.

  4. Ölçmə vasitəsi.

  5. Ölçmənin aparıldığı şərait, ölçmə prinsip və vasitələrinin istifadə olunma qaydalarının məcmusu.

205.Kəmiyyətcə dəqiqlik nədir?



  1. Modul üzrə götürülən nisbi xətanin tərs qiyməti.

  2. Nisbi xətanin qiyməti.

  3. Nisbi xətanin tərs qiyməti.

  4. Nisbi xətanin əks qiyməti və modul üzrə götürülən nisbi xətanin tərs qiyməti.

  5. Nisbi xətanin əsl qiyməti.

206. Təzahür xarakterinə görə sistematik xətalar hansılardır?



  1. Sabit və dəyişən xətalar.

  2. Alət xətası.

  3. Qurğu xətası.

  4. Kobud xətalar.

  5. Gözlənilən sabit və dəyişən xətalar.

207. Dəyişən xətalar hansılardır?



  1. Proqressiv, periodik və mürəkkəb qanun üzrə dəyişən xəta.

  2. Mütləq, nisbi, proqressiv, periodik və mürəkkəb qanun üzrə dəyişən xəta.

  3. Additiv və multiplikativ xətalar.

  4. Mütləq , nisbi və multiplikativ xətalar.

  5. Mütləq , nisbi, gətirilmiş, proqressiv, periodik və mürəkkəb qanun üzrə dəyişən xəta.

208. İşıq şiddətinin vahidi hansıdır?



  1. Kandela.

  2. Kelvin dərəcə.

  3. Amper.

  4. Mol.

  5. Radian.

209. MKQSS sistemində qüvvə vahidi 1kQ (kiloqram qüvvə) neçə Nyutona bərabərdir?



  1. 9,80665

  2. 9,81

  3. 9,82

  4. 9,806

  5. 9,8066

210.Maye və ya qaz axınının daraldıcı qurğudan axması zamanı hansı hadisə baş verir?



  1. Sıxılma.

  2. Genişləmə.

  3. Həcm azalır.

  4. Həcm artır.

  5. Axma sürəti azalır.

211.Metrologiyada qazların nəmliyini öyrənən bölmə hansıdır?



  1. Hiqrometriya.

  2. Kulonometriya.

  3. Potensometriya.

  4. Dielektrometriya.

  5. Ampermetriya.

212. Təhlükəli istehsalat obyekti dedikdə nə nəzərdə tutulur?



  1. Sənaye təhlükəsizliyi qanununda təhlükəli obyektlərin siyahısında göstərilən bir və ya bir neçə təhlükəli cəhətlərə malik olan müəssisə, onun sexi və ya hər hansı bir sahəsi nəzərdə tutulur.

  2. Yanğına və partlayışa qarşı təhlükəli olan sexlər nəzərdə tutulur.

  3. Ətraf mühitin təsirlərinə qarşı təhlükəli olan obyektlər, sənaye təhlükəsizliyi qanununda təhlükəli obyektlərin siyahısında göstərilən bir və ya bir neçə təhlükəli cəhətlərə malik olan müəssisə, onun sexi və ya hər hansı bir sahəsi nəzərdə tutulur.

  4. Kimyəvi təsirlərə qarşı təhlükəli olan obyektlər nəzərdə tutulur.

  5. Radiasiya şüalanması baxımından təhlükəli olan obyektlər, sənaye təhlükəsizliyi qanununda təhlükəli obyektlərin siyahısında göstərilən bir və ya bir neçə təhlükəli cəhətlərə malik olan müəssisə, onun sexi və ya hər hansı bir sahəsi nəzərdə tutulur.

213. Texniki qurğular və təhlükəli istehsalat avadanlıqları necə sertifikatlaşdırılır?



  1. Sənaye təhlükəsizliyi tələblərinə və müəyyən qaydalara uyğun olaraq.

  2. Yüklə 0,83 Mb.

    Dostları ilə paylaş:
  1   2   3   4




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin