Bilgi Notu Şablonu

BİLGİ NOTU

Gönderilen :	Genel Sekreterlik
Gönderen :	AB & Dış Ekonomik İlişkiler Şb.
Konu :	Sektörel Strateji Raporları
Tarih :	02.07.2013

Cumhuriyetin 100. yılında 500 milyar dolar ihracat hedefine ulaşılması amacıyla Ekonomi Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı ve Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin (TİM) işbirliği ile “2023 Türkiye İhracat Stratejisi ve Eylem Planı” hazırlanmış ve 13 Haziran 2012 tarihli ve 28322 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

2023 Türkiye İhracat Stratejisi’nde ihracatın 500 milyar dolara çıkarılmasının yanı sıra dünya ekonomisinde 10. sıraya yükselmek, yıllık ihracatın ortalama %11,7 oranında artmasını sağlamak ve Türkiye’nin dünya ihracatındaki payını 2023 yılında %1,46 seviyelerine taşımak amaçlanmaktadır.

Bu kapsamda stratejinin hazırlanması aşamasında bakanlıklar, kamu, özel sektör ve sivil toplum kuruluşlarının görüş ve katkıları alınmış ve kamu-özel sektör işbirliğinin öngören bir yaklaşım benimsenmiştir.

Bu çalışmaya ek olarak 2010 yılından bu yana yine Ekonomi Bakanlığı koordinasyonunda yürütülen ve sektörel bir bakış açısına sahip “İhracata Dönük Üretim Stratejisi ve Girdi Tedarik Stratejisi- GİTES” çalışması da 25 Aralık 2012 tarihli ve 28508 Sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak uygulamaya konulmuştur.

2013–2015 yıllarını kapsayan ve vizyonu “girdi tedarikini güvence altına almış, ara malı üretiminde yetkinliğini artırmış bir ekonomi” olarak belirlenen GİTES ve Eylem Planının genel amacı; sanayinin ihtiyaç duyduğu ve yeni ürün üretimi ile teknolojik gelişmenin gerektireceği girdilerin tedarikinde süreklilik ve güvenliğin sağlanması, etkinliğin ve verimliliğin artırılması, ihracatta sürdürülebilir küresel rekabet gücü artışının temini, daha fazla katma değerin Türkiye’de bırakılması, işletmelerin çeşitli nedenlere bağlı olarak ortaya çıkan girdi tedariki konusundaki yetersizliklerinin bertaraf edilmesiyle önde gelen sektörlerin ithal girdi ve ara malı ithalat bağımlılığının azaltılmasıdır.

2023 hedeflerine ulaşmak amacıyla benzer şekilde sektörel strateji raporları da hazırlanmış ve kamuoyuyla paylaşılmıştır. Hazırlanan raporlarda hedefler ve bu hedefler doğrultusunda gerçekleştirilecek faaliyetler ve faaliyetlerin sorumlu kuruluşları belirlenmiştir. Bakanlıkların yanı sıra TİM ve TOBB da bu sorumlu kuruluşlar arasında yer almaktadır.

Söz konusu raporlara ilişkin özet bilgiler ekte sunulmaktadır.

Bilgi ve değerlendirmelerinize sunulur.

Saygılarımızla,

AB ve Dış Ekonomik İlişkiler Şubesi

EK

2023 Türkiye İhracat Stratejisi ve Eylem Planı

Eylem Alanı	Stratejik Hedefler	Faaliyetler ve öngörülen gerçekleştirilme tarihleri
Pazar Payı	Mevcut Pazar payının artırılması Yüksek büyüme potansiyeli olan hedef pazarlarda Pazar payının artırılması İhracatçı Sayısının ve ihracat kapasitesinin artırılması Türk Markalarının bilinirliğinin artırılması İhracatçıların küresel alanda rekabetçiliklerinin artırılması	İhracatın desteklenmesine ayrılan kaynaklar artırılacaktır. (2012-2015) Tarımsal ürünlerin ihracat destekleri yeniden düzenlenecektir. (2012-2015) Firmaların yurtdışı fuar ve heyet organizasyonlarına katılımına yönelik mevcut destek yapısına yeni mekanizmalar eklenecektir. (2012-2023) İhracatta sektör ve ülke çeşitlendirme stratejisi oluşturulacak (2012-2015) ve pazara giriş çalışmaları hedef pazarlara odaklanacaktır. (2012-2023) Firmaların pazara girişlerini kolaylaştırılacak teknik mevzuat uyum çalışmaları yapılacaktır. (2012-2015) Yenilikçi fikirler ve Ar-Ge’ye dayalı katma değeri yüksek markalı ürün ve hizmetlerin üretim ve pazarlama süreçleri desteklenecektir. (2012-2015) KOBİ’lerin pazarlama ve ihracat kapasitesini artırmaya yönelik destekler (2012-2015) ile ihracatçı firmaların kurumsallaşmasına yönelik eğitim ve danışmanlık programlarına destek verilecektir. (2012-2023) Tasarım Stratejisi Belgesi ve Eylem Planı yürürlüğe konulacak ve şirketlerin tasarım faaliyetleri desteklenecektir. (2012-2013) Türk malı ve mağaza-perakendeciliğinin tanıtım ve pazarlamasına yönelik faaliyetler gerçekleştirilecektir. (2012-2023) TURQUALITY projesi kapsamında sektör sayısı ve finansal destek unsurları ve limitlerinin artırılması planlanmaktadır. (2012-2015) Yurtdışında şirket ve marka satın alımı konusunda oluşturulan destek mekanizmalarının etkinliğinin artırılması planlanmaktadır. (2012-2015) İstanbul uluslararası bir alışveriş, moda ve fuar merkezi haline getirilecektir. (2012-2015) Firmaların kendi markaları ile yaptıkları ihracatın izlenmesine yönelik bilgi altyapısı oluşturulacaktır. (2012-2013) Türk şirketlerin yurtdışındaki mağaza envanteri hazırlanacak ve izlenecektir. (2012-2015) Türk sektör, ürün ve markalarının yurtdışı algı endeksi hazırlanması ve izlenmesi sağlanacaktır. (2012-2015) Türk ihracatçıların elektronik ortamda tanıtımı yapılacaktır. (2011-2015) Dışa bağımlılığın yüksek olduğum sektörlerde yerli ürün ve teknolojiler geliştirilmesine yönelik araştırmalar desteklenecektir. (2012-2015) KOBİ’lerin Ar-Ge yaparak rekabetçiliklerinin artırılmasına yönelik proje destekleri yaygınlaştırılacaktır. (2012-2015) Kümelenme anlayışı ihracatı artırmada bir araç olarak kullanılacaktır. (2012-2015)
Yatırım-Altyapı	Uluslararası Rekabetçiliğin artırılmasına yönelik lojistik altyapısının güçlendirilmesi Yatırım ortamının (yerli) iyileştirilmesi Dış ticarete konu olan alanlarda yabancı yatırımcının ülkemize çekilmesi Doğru bilgi ve pazar istihbaratına hızlı erişimin temin edilmesi İhracatın katma değerini artırmak amacıyla yerli hammadde ve aramalı tedarikinin geliştirilmesi	Marmara Bölgesinde liman altyapısı ihtiyacının karşılanmasına yönelik yatırımlar gerçekleştirilecektir. (2015-2023) Mersin Konteyner Limanının kurulması çalışmaları başlatılacaktır. (2013-2023) Çandarlı Limanı aşamalı olarak tamamlanacaktır. (2011-2023) Limanların geri sahalarında demiryolu aktarım terminalleri veya karada konteyner terminalleri kurulacaktır. (2012-2015) OSB’lere, büyük fabrikalara ve limanlara özel sektör katkısı ile bağlantılı hatları yapılacaktır. (2012-2015) Türkiye’nin ulaştırma ve lojistik alt ve üst yapı ihtiyacını belirlemeye yönelik bir master plan hazırlanacaktır. (2012-2013) Hammadde ve ara mamul tedarikinde ithalat bağımlılığını azaltmaya yönelik yatırımlar desteklenecektir. (2012-2023) Yatırım ortamının (yerli) iyileştirilmesi eylem planı çalışmaları sürdürülecektir. (2012-2023) Yabancı yatırımların çekilmesine yönelik faaliyetler artırılacaktır. (2012-2023) İhracat Bilgi Platformu (İGEME) bir dış ticaret portalı haline getirilecek, KOBİ’lerin hedef pazarlara ilişkin raporlama erişimi kolaylaştırılacaktır. (2012-2015) Yurtdışında Türk iş çevreleri ve diasporası ile iletişimin etkinliği artırılacaktır. (2012-2023) Eximbank’ın yurtdışı alıcı bilgileri portföyü oluşturulacaktır. (2012-2015) Girdi Tedarik Stratejisi (GİTES) çalışmaları kapsamında hazırlana yatay ve sektörel eylem planları uygulamaya geçirilecektir. (2012-2015) Yurtiçi hammadde ve aramalı üreticilerinin rekabet gücünün korunması için uygun üretim koşullarının bulunduğu bölgeler kurulacak ve kümenlenmenin desteklenmesi sağlanacaktır. (2012-2015) Çok uluslu şirketler için ara malı üreten Orijinal Ekipman Üreticisi şirketlerin ihracatını destekleyecek özel programlar uygulanacaktır. (2012-2015)
Çevre	İhracat yapısının çevre ve sürdürülebilir büyümeye ilişkin yükümlülüklere uyumlandırılması	Çevre yatırımlarını destekleyecek özel programlar uygulanacaktır. (2012-2015) Karbon piyasalarının geliştirilmesi ve ihracatçı firmaların bu piyasadan yaralanmaları doğrultusunda gerekli bilgilendirme ve yönlendirme çalışmaları yapılacaktır. (2012-2015) İhracatçıların geri dönüşüm ve atık yönetimi konusunda bilgilendirilmesi ve bu konuda diğer paydaşlarla işbirliği yapmaları özendirilecektir. (2012-2015) Çevre standartlarına uyum artırılacak ve eko-etiketleme konusunda bilgilendirme yapılacaktır. (2012-2023)
Teknoloji	İhracatta yenilikçilik ve Ar-Ge’ye yönelik yatırım ve uygulamalar ile ileri teknoloji ürün ihracatının artırılması	Üniversitelerde sanayini ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik tematik olarak yapılanmış araştırma merkezleri yaygınlaştırılacaktır. (2012-2023) Ar-Ge kanunun kapsamında Rekabet Öncesi İşbirliği Projelerinin desteklenmesi, özel sektör Ar-Ge merkezlerinin kurulması, izlenmesi ve desteklenmesi ile Tekno Girişim sermayesi desteğinin verilmesi sağlanacaktır. (2012-2015) Teknolojik Ar-Ge, Patent, Yatırım, Tanıtım ve Pazarlama Destek Programları uygulanacaktır. (2012-2015) Araştırma sonuçlarının ve buluşların ticarileştirilmesi ve teknoloji transferi uygulamaları etkinleştirilecektir. (2012-2015) Şirketlerin bilimsel ve teknolojik gelişmelere dayalı yenilikçi ürün ve süreç fikirlerinin geliştirilmesi ve ticarileştirilmesi amacı ile endüstriyel tasarım, üretime hazırlık, üretim süreci doğrulaması, saha testleri, belgelendirme çalışmaları, pazara sunum ve satış sonrası hizmetlere yönelik hazırlık çalışmaları faaliyetlerini içeren projeleri desteklenecektir. (2012-2015) Kamu alımlarının yeniliği, yerliliği ve teknoloji transferini teşvik etmesi sağlanacaktır. (2012-2015) OSB’lerde Ar-Ge danışmanlık merkezleri kurulacaktır. (2012-2019)
İşbirlikleri	İkili ve çoklu uluslararası ticari işbirliklerinin güçlendirilmesi İhracatçıların kamu, özel sektör, STK ve üniversite ile ilişkilerinin geliştirilmesi	STA ve tercihli ticaret anlaşması yapılan ülke sayısı artırılacaktır. (2012-2019) İmalat sanayinin yatırım ve hammadde ihtiyaçları doğrultusunda yerli ürün geliştirme ve uyarlama destek programları uygulanacaktır. (2012-2015) Kalkınma Ajansı bünyesinde kurulan Yatırım Destek ofislerinin ihracatla ilgili konularda kapasitesi geliştirilecektir. (2012-2015) İhracatçıların üniversitelerle işbirliğinin geliştirilmesini sağlayacak yeni destek mekanizmaları oluşturulacaktır. (2012-2015)
Finansman	Finansal enstrümanların ve ticaret destek araçlarının artırılması ve verimli kullanımının sağlanması	Eximbank tarafından ihracat kredi sigortası uygulaması yaygınlaştırılıp ihracatçıların ticari bankaları da kullanarak kaynak elde etmesi sağlanacaktır. (2012-2015) Sermaye malları ve yüksek teknolojili sektör ihracatını desteklemek amacıyla ülke kredi ve garanti programları ile diğer orta-uzun vadeli kredi programlarını kullanımı artırılacak ve yeni destek programları geliştirilecektir. (2012-2015) İhracatçıların kur riskini ortadan kaldırılacak finansal enstrümanların tanıtımı yapılarak kullanımı yaygınlaştırılacak ve ihracatta döviz kuru riski sigorta sistemi kurulacaktır. (2012-2015) Eximbank STA ve tercihli ticaret anlaşması yapılan ülkeler ile hedef ve öncelikli pazarlar için özel kredi programları hazırlayacaktır. (2012-2015)
İnsan kaynağı	Verimli ve nitelikli insan sermayesinin artırılması İhracat yapısının iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması yoluyla güçlendirilmesi	Dış ticaret prosedürlerini ve yabancı dil bilen nitelikli işgücü sağlanacaktır. (2012-2015) Dış Ticaret Stratejik Araştırma ve Eğitim Merkezi kurulacaktır. (2012-2019) İnsan kaynağı yetiştirmeye yönelik eğitim ve istihdam programları oluşturulacaktır. (2012-2023) KOBİ çalışanlarının ve ihracatçıların bilgi birikimlerini ve yönetim becerilerinin artırılması sağlanacaktır. (2012-2023) Özel sektörün işbaşı eğitimleri geliştirilecektir. (2012-2023) Firmaların iş sağlığı ve güvenliği yatırımlarını destekleyecek özel programlar hazırlanacak, standartlara uyumlarının geliştirilmesi sağlanacaktır. (2012-2023)
Mevzuat	İhracat yönelik mevzuat, yasal düzenleme ve yönetmeliklerin sektörel öncelikler gözetilerek etkinleştirilmesi	Dahilde işleme rejimi, ihracata yönelik destekler ve benzeri dış ticaret işlemlerinde bürokrasinin azaltılması, işlemlerin tümüyle elektronik ortamda yapılması sağlanacaktır. (2012-2015)
İzleme Değerlendirme	2023 İhracat Stratejisi ve performans Programı’nın etkin yönetiminin sağlanması	Eylemlerden sorumlu kamu kurum ve kuruluşlar ile özel sektör dernek ve birlik temsilcilerinden oluşan kurul 3 ayda bir toplanarak strateji eylem planlarında gelen nokta değerlendirilmektedir. Ekonomi Bakanlığı ve TİM izleme ve değerlendirmede sorumlu kuruluşlardır.

İhracata Dönük Üretim Stratejisi ve GİTES