Bilişsel Yük Araştırmalarının Öğretim Teknolojilerinde Kullanımı



Yüklə 445 b.
tarix30.01.2018
ölçüsü445 b.
#41353


Bilişsel Yük Araştırmalarının Öğretim Teknolojilerinde Kullanımı

  • Gary R. Morrison – Old Dominion Üniversitesi

  • Gary J. Anglin – Kentucky Üniversitesi

  • Yavuz Akbulut – Anadolu Üniversitesi

  • Wei Jiang – Kentucky Üniversitesi


Bilişsel Yapı

  • Kısa süreli bellek (Limitli-Bilinçli) (Miller, 1956; Paivio, 1986; Baddeley, 1992)

  • Şemalardan oluşan uzun süreli bellek (Limitsiz-Otomatik)

  • Üst düzey şemalar inşa etme:

  • Entelektüel düzeyi arttırır

  • Kısa süreli bellek daha az kullanılır

  • Anafikir: Şema oluşturma ve otomatikleştirme



Bilişsel Yük (Cognitive Load)

  • Esas bilişsel yük (Öğe etkileşimi)

  • Konu dışı bilişsel yük

  • İdeal bilişsel yük

  • Bilişsel yükün ölçümü (subjektif, fizyolojik, performans odaklı)



Öğretim Teknolojileri Tasarımı

  • Öğretim teknolojileri tasarımı öğrenme için uygun koşulları yaratması beklenen farklı işaret ve sembollerin beceriyle kullanılması veya kullanma sürecinin planlanmasıdır.

  • Flemming ve Levie (1978)



Öğretim Teknolojileri Tasarımı

  • Öğretim teknolojileri tasarımı modellerinin birçoğu “makro” düzeyde mesaj yaratımına odaklanmıştır. (Aect, 2001)

  • Modeller “mikro” düzeyde mesaj tasarımına yeterince odaklanmamaktadır (Morrison ve arkadaşları, 2005)



Mesaj Tasarımı

  • Basılı bir sayfa ya da ekran nasıl tasarlanmalıdır?

  • Hangi ilkelere uyulmalıdır?

  • Bu ilkeleri ne zaman / nasıl öğrendik?

  • Kullandığımız ilkeler deneysel araştırmalara dayanıyor mu?

  • (Flemming ve Levie, 1978)



Mesaj Tasarımı

  • Makro ve mikro tasarım ilkeleri birlikte ele alınmalıdır

  • Amaç: Mesaj tasarımı ile ilgili “Bilişsel Yük” çalışmalarından anafikirler çıkarmak



YÖNTEM

  • Makale Taraması

  • Hakemli dergilerde yayınlanmış makaleler

    • Anahtar sözcük: Cognitive Load
    • 500+ makale


Seçim süreci

  • Öğrenme

    • Öğretim ortamı
  • Elenen çalışmalar

    • Eleştiri & cevap
    • Madde bağımlılığı
    • Klinik / sağlık
    • Anormal öğrenme ortamları


Son liste

  • 300+ makale

  • Ek kriter

    • Deneysel çalışma + Sağlıklı desen
    • Sentezlerin elenmesi
  • 160+ makale



Süreç

  • Makale inceleme

    • Anlamlı sonuçlar
    • Gerçek dünyaya uygulanabilirlik
    • Anafikir üretme (heuristics)


Kategoriler

  • Anafikir kategorileri

    • Öğe etkileşimi (element interactivity + contextual interference)
    • İmgelem (Imagery)
    • Diyagramlar (diagrams)
    • Resimler (pictures)
    • Mesaj biçimleri (modality)
    • Desteklenmiş örnekler (worked examples)
    • Gereksiz bilgiler (redundancy effect)
    • Dikkat bölünmesi (split attention effect)


Öğe Etkileşimi

  • Öğrenciler örnek çözerken, öğe etkileşimi yüksek olan örneklere daha fazla zaman ve bilişsel güç harcarlar.

  • Ancak, bu zaman ve bilişsel güç, daha sonra karşılaşılan ve bilgi transferi gerektiren problemlerde yüksek performans gösterilerek telafi edilir.



İmgelem

  • Öğrencilere problem çözerken fiziksel bir model sunmak; problem metnini kolaylaştırma gibi diğer yöntemlere göre daha etkilidir.

  • Öğrencileri problem çözmeyle ile ilgili basamakları hayal etmeye yöneltmek, aynı basamakları bireysel olarak çalışmalarını istemekten çok daha etkilidir.



Diyagramlar

  • Yüksek öğe etkileşimi olan durumlarda, öğrenci düzeyine bakılmaksızın metin ile birlikte diyagram da sunulmalıdır.

  • Ancak öğe etkileşimi az olduğunda sadece metin kullanımı yeterlidir.



Resimler

  • Uygun bilişsel yükü sağlamak için öğrencilerden bir seferde sadece bir görsel malzeme üzerinde hipotez oluşturmaları ve değerlendirme yapmaları istenmelidir.

  • Görsel ve işitsel bir öğrenme etkinliğinin arka planında “türü ne olursa olsun” müzik kullanmak fonolojik bilişsel yükü arttırır.



Mesaj Biçimleri

  • Öğretim sırasında aynı zamanda animasyon ve anlatı alan öğrenciler her zaman diğer gruplara göre daha başarılı olmaktadırlar.

  • Animasyon ve anlatımı bir kerede sunmak kadar arka arkaya küçük parçalar halinde sunmak da istenilen öğrenme sonuçlarının gerçekleşmesini sağlar.



Desteklenmiş örnekler

  • Desteklenmiş örnek kullanımı, özellikle sayısal öğrenme materyallerinde öğrenme sürecini hızlandırmaktadır.

  • Ayrıca desteklenmiş örneklerin hikayeler içerisine entegre edilmesi, sadece hikaye veya desteklenmiş örnek kullanılan öğrenme ortamlarına göre çok daha etkilidir.



Gereksiz bilgiler

  • Öğretimde bilgi verilirken, gereksiz bilgiler veya aynı bilgiyi sunan farklı kaynaklar elenmelidir.Bu tür bilgi ve kaynaklar konu dışı bilişsel yükü arttırır.

  • Ayrıca yazılı ve sesli bilgilerin resimlerle beraber değil, resimlerle arka arkaya verilmesi çok daha etkilidir.



Dikkat bölünmesi

  • Öğrenilecek materyal zor olduğunda ya da öğe etkileşimi yüksek olduğunda birbiriyle ilişkili metin ve resimlerin bütünleştirilmesi yararlıdır.

  • Ayrıca metnin sesli olarak sunulması ve diyagramlarda renkli kodlamaların yapılması dikkat bölünmesini azaltır.



Sonuç

  • Makro yaklaşıma paralel olarak mesaj tasarımı üzerinde durulmalı

  • Araştırmaların sınıflandırılması ve anafikir üretilmesine devam edilmeli (114 ek çalışma)

  • Ders kitapları ilkeler ışığında incelenmeli



Ayrıntılı bilgi

  • Sweller, van Merrienboer, Paas (1998)

    • “Cognitive architecture and instructional design”, Educational Psychology Review, 10 (3), 251-296.


Yüklə 445 b.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin