Ekologiya fanining bo’limlari va tadqiqot usullari.
Ekologiya fani biologiyaning eng yosh, lekin juda xam tez rivojlanayotgan tarmogi bo’lib,tabiatda uchraydigan tirik organizmlarning bir-birlari va ular yashayotgan muhit bilan bo’layotgan munosabatlarini o’rganadi.
Ekologiya va tabiatdan foydalanish, uni muhofaza qilish bir- biri bilan uzviy bog’liq.
Ekologiya o’ziga xos fan hisoblanib, biologik fanlar turkumiga, tabiatdan foydalanish va uni muhofaza qilish esa amaliyotga kiradi.
Ekologya fan sifatida organizmlarning hayot jarayonini tadqiq etadi. U tarixiy taraqqiyot jarayonida takomillashib, ko’p qirrali mustaqil fanga aylandi.
Tabiatdan oqilona foydalanish va tabiatni, atrof- muhitni muhofaza qilishdagi tadbirlarda ekologiya fan sifatida nazariy asos bo’lib hisoblanadi.
Ekologiya fanining maqsadi:
Talabalarda ekologik dunyoqarashni shakllantirish, tabiat hamda uning boyliklarini e’zozlash va behuda isrof qilmaslik, ekologik fikr yuritishni rivojlantirish, ekologiya va tabiatni muhofaza qilishga oid ta’lim-tarbiya berish va bu tadbirlarning ilmiy-nazariy, amaliy va metodik asoslarini o’rgatish.
Ch. Darvin (1809-1882) o’zining “Turlarning kelib chiqishi” kitobi bilan olamga mashhur bo’ldi va biologiya fanini yuqori pog’onalarga ko’tardi. Uning evolyutsion nazariyasi ekologiya fani rivojlanishiga yangi turtki bo’ldi. Ekologiya atamasini birinchi bo’lib nemis zoologi Ernst Gekkel “Organizmlarning umumiy morfologiyasi” (1866 yil), ”Hayotning tabiiy tarixi” (1868 yil) asrlarida qo’lladi. Uning ta’rifi bo’yicha ekologiya- hayvonlarning organik va anorganik muhit bilan o’zaro aloqalarini o’rganadi. Davrlar o’tishi bilan ekologiyaning mazmuni sekin- asta takomillashib, unga aniqlik va oydinlik kiritildi.