Ü
nsiyyət, kommunikasiya və işgüzar kommunikasiya
İşgüzar kommunikasiya, ünsiyyət kollektiv fəaliyyətdir, onun həm məzmunu həm
də sosial təşkili ünsiyyət sayəsində qarşılıqlı əlaqələrin qurulması şərtləri və
maneələri maraqlıdır.Kommunikasiya məhz bu baxımdan nəzərdən keçirilir;
ünsiyyət qarşılıqlı vəziyyətlərdə ictimai, münasibətlərdə aktuallaşdıqda işgüzar
əlaqələr yaranir.
Ünsiyyət real fəaliyyətdir.əsas göstəricisi və vasitəsi nitqdir-daim şifahi və ya yazılı
formada təzahür və inkişaf edir.Bu fəaliyyət təkcə hər hansı birgə işin əməli və
praktik həllini yox eyni zamanda mənəvi tələbatı əhatə edir.Nəticədə informasiya
mübadiləsi baş verir.Ünsiyyət fəaliyyət
kimi şüurlu məqsədəuyğunluq-
qarşıya qoyulan məqsədə çatmaq üçün müvəffəqiyyət vasitəsi, tərəf
müqabillərlə süni mühitdir; bu fəaliyyət nəticəsində nəzərdə tutulan
zəruri davranış qaydaları nizamlanır məhz qarşılıqlı münasibətdə
səmərəli münasibətlər mədəniyyət göstəricisi olur.
Ünsiyyət fəaliyyət kimi şüurlu məqsədəuyğunluq-qarşıya qoyulan
məqsədə çatmaq üçün müvəffəqiyyət vasitəsi tərəf-müqabillərə süni
mühitdir.Bu fəaliyyət nəticisində nəzərdə tutulan zəruri davranış
qaydaları nizamlanır, məhz qarşılıqlı münasibətdə səmərəli
münasibətlər göstəricisi olur.Ünsiyyət prosesi mənəvi məzmun
qazanaraq digər şəxslərlə qarşılıqlı əlaqələrə zəmin yaradır, bütövlükdə
cəmiyyətin həyat fəaliyyətini səciyyələndirir.
Ünsiyyət insan amilidir bütün göstəriciləri sosial kontekstlə-insanla
bağlıdır, əsas mənbəyi insan təfəkkürü, intelektidir, idraktan ,davranış
norması və hissi təsəvvürlərin məcmusundan aslı olaraq, düşüncələri
büruzə verir.
Ünsiyyət anlayışının üç anlamı vardır;
-fərdin həyat tərzini təmin edən(maksimum səviyyə);
-müxtəlif fərdi əlaqələrə əsaslanan (söhbət mübahisə orta səviyyə)
Psixaloji durumu təyin edən(mikrosəviyyə)
Ünsiyyətin formulu; insanlar ünsiyyətdə bir- birini tanıyırlar!
Ünsiyyətdə səmimiliyə yüksək dəyər verilir. Fikir qarşılıqlı rəğbətlə yox
sağlam düşüncəyə inandırmaya o da öz növbəsində ümumi nəticələr
çıxarmağa əsaslanır.Ünsiyyətin əsas məqsədi təkcə informasiya
ötürmək və ya almaq deyil həm də ona dəstək vermək insanlar arasında
qarşılıqlı anlaşmanı daha yüksək səviyyəsinə çatdıra və onu
qurmaqdır.Bu da mədəniyyət amili ilə həyata keçirilir.
Ünsiyyət sosial xarakter daşıyır birgə fəaliyyətin tələblərindən yaranan
insanların qarşılıqlı əlaqəsinin ayrılmaz hissəsi idrak və ya emosional-
qiymətləndirmə xarakterli məlumat mübadiləsidir.
İşgüzar kommunikasiya və kommunikasiya terminləri arasinda real
anlaşmada məzmun məna fərqi vardır.Oxşarlıq özünü daha çox
kommunikasiya anlayışında göstərsə elmi ədəbiyyatda bu terminlər
sinonim işlənsə də onların hər birinin özəlliyi vardır.İşgüzar
kommunikasiya ünsiyyətə əsaslanır zəruri əhəmiyyət kəsb etdiyi üçün
dəyərini daim qoruyub saxlayır lakin o həm də müstəqil anlayışdır.
İşgüzar kommunikasiya yalnız şəxslərarası deyil həm də qrup
səviyyəsində baş verdiyi üçün sosial psixologiyanı insanların davranış və
fəaliyyət qaydalarını öyrənən bir elmin nəticələri də bura tətbiq oluna
bilər;ünsiyyət qurma problemi sosial psixologiya üçün əhəmiyyətlidir.
İşgüzar kommunikasiyanın məqsədi tərəf- müqabillərin ünsiyyətə
qoşulmaq təşəbbüsünə istiqamət vəonların arasında qarəılıqlı
münasibət yaratmaqdır.Bu, tərəf müqabillərin birgə prosesə qoşulmağı,
dialoqlaşma fəaliyyəti ilə ünsiyyətdə iştirak edənlərin qarşılıqlı
özünüdərkini və özünüifadəsini təmin edir.onlardan biri üzərinə
təşəbbüskar rolu götürür, qarəılıqlı münasibətləri tənzimləyir. Bütün
bunlar dialoq prosesində baş verir;’’İnsanların real nitq fəaliyyəti ‘’ nitq
subyekti’’ olur şifahi qarşılıqlı təsir dialoqla yəni fikirlərin ifadə edilməsi
ilə həyata keçir.’’ Beləliklə,dialoq təkcə subyektlərin növbəliliyini
nəzərdə tutan nitq forması kimi başa düşülmür o daha geniş məna kəsb
edir- müxtəlif baxışların mövqelərin şüurların anlayışların növbələşməsi
tənzimləyir.
İŞGÜZAR KOMMUNİKASİYA ETİKASI.İNTERNET
ÜNSİYYƏT ETİKASI.
Qısa rabitəni nəzərdən keçirək. Davranış qaydaları və normalarını bilmək
v
ə təbii ki, bunlara riayət etmək sahibinə zövq və fayda gətirir. İnsan yaxşı
t
ərbiyə olunarsa, hər yerdə özünə inam hiss edəcək, ünsiyyətin psixoloji
mane
ələrini asanlıqla aradan qaldıraraq, bir inamsızlıq kompleksi
yaşamadan və ünsiyyət dairəsini daim genişləndirmək fürsətini əldə
ed
əcəkdi
Effektiv işgüzar ünsiyyətin əsası olan etik davranış qaydaları insanlarla
nəzakətlə davranmaq üçün lazım olan normalar toplusudur. Rəsmi
ünsiyyətlərdə bu vəziyyətdə görünüş, davranış, jest, yazışma, duruş, duruş,
üz ifadələri, geyim və ton, eyni zamanda insana xas olan sosial rolun və
sosial və s.
iş statusu
... Bu cür tələblər sərt şəkildə müəyyən edilmiş
sərhədlərə riayət etməyi tələb edən hər hansı bir yüksək tənzimlənən
tədbirdə iştirak zamanı xüsusilə vacibdir. Bu vəziyyətdə etik davranış
qaydalarına əməl edilməməsi, ünsiyyət iştirakçılarının ləyaqətinə təhqir
sayılacaq və bu onların rədd edilməsinə səbəb olacaqdır.
Ancaq qeyd etmək lazımdır ki, peşəkar işgüzar ünsiyyət əsaslarını
hərtərəfli bilməklə belə, bəzi səhvlərdən qaçmaq həmişə mümkün olmur.
Axı etiket mexanik olaraq tətbiq edilməməlidir. Hər bir konkret vəziyyət
üçün onlar müəyyən düzəlişlərə məruz qalırlar. Peşəkar taktika bunu
etməyə imkan verəcəkdir. Yalnız o, işçini səhvlərdən qoruyacaqdır.
Ancaq qeyd etmək lazımdır ki, peşəkar işgüzar ünsiyyət əsaslarını hərtərəfli
bilməklə belə, bəzi səhvlərdən qaçmaq həmişə mümkün olmur. Axı etiket mexanik
olaraq tətbiq edilməməlidir. Hər bir konkret vəziyyət üçün onlar müəyyən
düzəlişlərə məruz qalırlar. Peşəkar taktika bunu etməyə imkan verəcəkdir. Yalnız
o, işçini səhvlərdən qoruyacaqdır.
Şirkət rəhbərinin işgüzar söhbət zamanı necə davranacağını düşünün. İştirakçılarını
salamlayarkən, hər biri ilə əllərini sıxaraq (çox sıxmadan) nəzakətlə salamlamaq
lazımdır. Əsl söhbətə başlamazdan əvvəl həmsöhbətlərə çay və ya qəhvə təklif
etməlisiniz. Bu ənənə çox keçməmiş ortaya çıxdı. Buna baxmayaraq, bu gün
demək olar ki, hər kəs buna əməl edir. Bir stəkan aromatik içki insana bəzi
streslərdən yaxa qurtarmağa və söhbətə müsbət baxmağa imkan verəcəkdir.
İş etikasının əsaslarını bilmək xoşagəlməz bir vəziyyətin qarşısını almağa kömək
edəcəkdir. Danışıqlar prosesində bir nəzarət baş verərsə, yaranan narahatlıq üçün
həmsöhbətlərdən üzr istəməlisiniz. Və yalnız bundan sonra söhbət davam etdirilə
bilər.
İşgüzar ünsiyyətin etik əsaslarına uyğunluq, tərəfdaşlarla iş məsələlərini müzakirə
edərkən, bütün suallarına cavab verməyə çalışmaq lazım olduğunu göstərir. Söhbət
əsnasında birbaşa və ya digər səbəbdən bunu etmək mümkün olmayan hallarda üzr
istəməli və müəyyən bir tarix göstərərək düşünmək üçün vaxt istəməlisiniz.
Danışıqlar edərkən, ən vacib səsləndirilən məlumatları yazaraq, bir qələmlə
bir notebook saxlamalısınız. Səsinizi qaldırmamalısınız. Aydın və aydın
danışmaq lazımdır. Geyim tərzi işgüzar olmalıdır.
Document Outline - Azərbaycan dilində işgüzar və akademik kommunikasiyanın məzmunu və əsas anlayışları.
- Bədii elmi pub üslublar
- Dialoji nitq
- İşgüzar ünsiyyətin növləri
- İşgüzar
- Leksik norma
- Mədəniyyət anlayışı
- Monoloji nitq
- Natiqlik sən sahə
- Nitqin aydınlıöı təmiz yığ
- Norma və variantlılıq
- Qrammatik normalar
- Rəsmi-işgüzar üslub
- Ünsiy komm işgez kom
- ÜNSİYY ETİKASI
Dostları ilə paylaş: |