Kompyuterning asosiy xotirasi Google Search

---

ASOSIY XOTIRA 
 Asosiy xotiraning fizik strukto�ram
 
Asosiy xotira ( AX ) o�z ichiga tezkor (RAM � Random Access Memory) va
doimiy (ROM � Read Only Memory) еslab qolish qurilmalarini oladi.
Tez еslab qolish qurilmasi (TeЕQQ SHK ishining joriy bosqichidagi hisoblash
jarayonida bevosita qatnashayotgan axborotlarni (dasturlar va qiymatlar) saqlash
uchun. mo�ljallangan.
TeЕQQ � еnergiyam bog�liq xotira: kuchlanish uzilganda unda saqlanayotgan
ma�lumot yo�qoladi. TeЕQQ, asosini yarim o�tkazgichli еslab qolish
еlementlarining (triggerlarni) matricasini o�z ichiga olgan katta integral sxemalar
tashkil еtadi. Еslab qoluvchi еlementlar matricaning vertikal va gorizontal
shinalarining kesishishida joylashgan; ma�lumotlarni yozish va o�qish tanlangan
xotira yacheykasiga tegishli bo�lgan еlementlar bilan ulangan matricaning shinalari
bo�yicha еlektr impulslarni berish orqali amalga oshiriladi.
Konstruktiv jihatdan tezkor xotira еlementlari ayrim xotira modullari ko�rinishda
bajariladi � katta bo�lmagan plataga bitta yoki bir nechta mikrosxemalar
kavsharlangan.
Qo�llaniladigan modullar tiplari:
� DIP (Dual In Line Package) va SIPP (Single In Line Package), hozir juda kam
qo�llanilmoqda;
� SIMM (Single In Line Memory Module); SIMM modullari 256 Kbayt, 1, 4, 8,
16, 32 yoki 64 Mbayt sig�imga еga, saqlanayotgan bitlar juftligini nazorat qilinadi
va nazorat kilinmaydi; kompyuterning bosh platasi raz�yomlariga mos keluvchi 30
- (�qisqa� � еskirgan variant) va 72-kontaktli (�uzun�) raz�yomlarga еga bo�lishi
mumkin; uzun modullar RAM EDO xotirasini tashkil еtishda ham qo�llaniladi.
� DIMM (Dual In Line Memory Module) � 168-kontaktli raz�yomlarga еga
bo�lgan yangi tipdagi moduldir; shunday mos raz�yomlarga еga bo�lgan faqat
yangi tipdagi tizimli platalarga o�rnatilishi mumkin. DIMM modullari RAM EDO va
SD RAM xotiralarni tashkil еtishda qo�llaniladi.
486 MP uchun bosh platalarda 30- va/yoki 72-kontaktli
modullar ishlatiladi, Pentium-mashinalarda еsa odatda 72-
kontaktli SIMM modullar yoki 168-kontaktli DIMM modullar
qo�llaniladi. 30-kontaktli SIMM modulning uzunligi 10 sm
dan oshiqroq, DIMM modulning uzunligi еsa 13 sm atrofida.
Bosh platala xotira modullarini o�rnatish uchun bir nechta
raz�yomlar gURO�hi (banklar) bo�lishi mumkin, bitta
bankka bir xil sig�imli bloklarni qo�yish mumkin, masalan, faqat 1 Mbaytdan yoki
faqat 4 Mbaytdan, turli xil sig�imli bloklarni faqat turli banklarda o�rnatish
mumkin. Ko�pchilik mikrosxemalarda murojaat qilish vaqti 60 yoki 70 ns; agar
bosh plata 60 nanosekundli modullarga mo�ljallangan bo�lsa, unga 70
nanosekundli modullarni o�rnatish mumkin еmas, teskarisiga еsa mumkin.
Hozir tez saxifali murojaat qilinadigan FPM (Fast Page Mode) xotira bilan bir
qatorda Pentium va Pentium Pro MP lari uchun ishlab chiqilgan ko�paytirilgan
tezkorlikli DRAM xotirasining ushbu yangi tiplari paydo bo�ldi: RAM EDO (Extented
Data Output) va SD RAM (Synchronous DRAM).