Küləyə təsir edən qüvvələr

Küləyə təsir edən qüvvələr

MİLLİ AVİASİYA AKADEMİYASI

Müəllim N. K. Cəfərzadə

Küləyə təsir edən qüvvələr

Atmosferdə hava hissəciklərinin hərəkəti bir neçə qüvvənin təsiri altında baş verir: barik qradiyent qüvvəsi, Koriolis qüvvəsi, mərkəzdənqaçma qüvvəsi və sürtünmə qüvvəsi.

Barik qradiyent qüvvəsi

Atmosferdə hava hissəciklərinin hərəkətini yaradan qüvvə barik qradiyent qüvvəsidir. Vahid kütləyə təsir edən üfüqi barik qradiyent üfüqi barik qradiyent qüvvəsini G ifadə edir:

G   1 P

 S

burada: ρ-havanın sıxlığıdır.

Üfüqi barik qradiyent qüvvəsinin fasiləsiz təsiri altında havanın hərəkət sürəti böyük qiymətlər ala bilərdi. Lakin, atmosferdə təsir edən digər qüvvələr büfüqi barik qradiyent qüvvəsinin təsrini nizamlanmasını təmin edirlər.

Şəkil 1. Barik qradiyent qüvvəsinin təsiri ilə yanan qüvvələr.