Mehir Sözleşmesinin Hukuki Niteliği
Seda İrem ÇAKIRCA'
Özet:
Mehir, kocanın evlilik sözleşmesinin geçerli olarak kurulmasıyla birlikte, karısına ver
mekle yükümlü olduğu “bir miktar para, mal veya menfaat”i ifade etmek için kullanılmakta
dır.
Mehrin ödenmesi uygulamada, çoğunlukla, evlilik süresince ertelenir ve kocanın ölmesi
veya evliliğin boşanma ile sona ermesi halinde ifa edilebilir hale gelir. Bu çalışmada, ön
celikle, mehir kavramının tarihsel kaynağı ve amaçları tespit edilecektir. İkinci
aşamada ise
mehir kavramının normatif olarak düzenlenmediği Türk hukuku açısından hukuki niteliği,
uygulamanın meseleyi ele alış biçimi de dikkate alınarak incelenecektir. Bu bağlamda İslam
hukukunun yürürlükte olmadığı diğer Batılı ülkelerin meseleyi değerlendiriş biçimlerinden de
yararlanılacaktır.
Anahtar Kelimeler:
Mehir, Evlilik, Kadın, İslam Hukuku, Sözleşme.
Abstract:
Concept of dower is used to describe the transfer of property or sum of money that the
wife is entitled to receive from the husband in consideration of the marriage. Above mentioned
disbursement of dower is often deferred and becomes payable upon
divorce or death of the
husband. This article primarily examines historical origin and various functions of dower.
In second phase of this paper legal characterization of dower will be scrutinized as a not
normatively regulated concept in Turkish law. Then its implementation
in the praxis will be
taken into consideration. In this context how other Western countries in which Islamic law are
not in force interpret this issue will also be utilized.
Keywords:
Dower, Marriage, Woman, Islamic Law, Agreement.
GİRİŞ
M üslüm anlar arasında yapılan evliliklerde, m ehir (Arapça
m ahr veya
sa
dak) adı verilen ve konusunu genellikle bir m iktar para veya eşyanın kadın
yararına verilm esinin oluşturduğu b ir sözleşme ilişkisi içerisine girilm ekte
dir1. tslam hukukunda norm atif olarak düzenlenen mehir, hali hazırda,
çeşitli
biçim lerde tslam hukukunun uygulandığı ülkelerde varlığını sürdürmektedir.
Arş. Gör. Dr., İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Kamu Yönetimi Bölümü Hukuk
Bilimleri Anabilim Dalı. E-posta: icakirca@istanbul.edu.tr.
1
Rutten, in Mehdi/Nielsen, Embedding Mahr (Islamicdower)
in the European Legal System,
2011, s. 113.
