Muxammad al-Xorazmiy nomidagi Toshkent Axborot Texnologiyalar Universiteti Nukus filiali

Muxammad al-Xorazmiy nomidagi Toshkent Axborot

Texnologiyalar Universiteti Nukus filiali

“Kompyuter injiniringi” fakulteti Kompyuter injiniringi yo’nalishi

3-kurs 1001-21 UZB guruh (Sirtqi) talabasi

Suvonov Elyorbekning

“Raqamli qurilmalarni loyihalash” fanidan

MUSTAQIL ISH

MAVZU : Siljitish registorlarini loyihalash va ishlash prinsipini o’rganish

O’qtuvchi : Tumaeva Aygul

Talaba : Suvonov Elyorbek

NUKUS-2023

Reja :

1. 
   Kirish
   
2. 
   Asosiy qism
   

1. Siljituvchi registr haqida ma’lumot
2. Registrning elektronik tadbig’i
3. Registr sxemasining EWB tahlili

3. 
   Yakuniy qism
   

1. 
   Xulosa
   
2. 
   Foydalanilgan adabiyot
   

Kirish
Raqamli.texnologiyalar (inglizcha: Digitaltechnology) — signallarni uzluksiz spektr shaklida emas, balki analog darajadagi diskret diapazonlarda koʻrsatishga asoslangan texnologiyalar.
Ushbu texnologiyalarning barcha darajalari diapazonda bir xil signal holatini ifodalaydi. Raqamli texnologiya analogdan farqli oʻlaroq, uzluksiz emas, balki diskret signallar bilan ishlaydi. Bundan tashqari, signallar kichik qiymatlar toʻplamiga ega, odatda ikkita. Haqiqiy hayotda tizimlar, ayniqsa, buxgalteriya hisobini saqlash tizimlari uchta maʼnoga asoslanadi. Odatda bular 0, 1, NULL boʻlib, ular mantiqiy algebrada mos ravishda „False“, „True“ qiymatlariga ega va NULL mavjud boʻlganda „natija yoʻq“. Raqamli sxemalar asosan VA, YOKI, EMAS va hokazo kabi mantiqiy elementlardan iborat boʻlib, hisoblagichlar va flip-floplar bilan ham bogʻlanishi mumkin. Raqamli texnologiyalar asosan raqamli elektronikada, birinchi navbatda kompyuterlarda, elektrotexnikaning turli sohalarida, masalan, oʻyin mashinalari, robototexnika, avtomatlashtirish, oʻlchash asboblari, radio va telekommunikatsiya qurilmalari va boshqa koʻplab raqamli qurilmalarda qoʻllaniladi.
Kompyuter tomonidan boshqariladigan raqamli tizimlar dasturiy taʼminot orqali boshqarilishi mumkin, apparatni oʻzgartirmasdan yangi xususiyatlar qoʻshiladi. Koʻpincha bu dasturiy mahsulotni oddiygina yangilash orqali ishlab chiqaruvchining ishtirokisiz amalga oshirilishi mumkin. Bu xususiyat sizga oʻzgaruvchan talablarga tezda moslashish imkonini beradi. Bundan tashqari, analog tizimlarda mumkin boʻlmagan yoki amalga oshirish mumkin boʻlgan murakkab algoritmlardan foydalanish mumkin, lekin faqat juda katta xarajatlar bilan.
Raqamli tizimlarda axborotni saqlash analog tizimlarga qaraganda osonroq. Raqamli tizimlarning shovqinga chidamliligi maʼlumotlarni zararsiz saqlash va olish imkonini beradi. Analog tizimda qarish va eskirish qayd etilgan maʼlumotni buzishi mumkin. Raqamli rejimda, agar umumiy shovqin maʼlum darajadan oshmasa, maʼlumot juda aniq tarzda tiklanishi mumkin.

1.