Nitq məDƏNİYYƏTİNİn təDQİQİ, İNKİŞafi və



Yüklə 240,5 Kb.
səhifə1/36
tarix01.01.2022
ölçüsü240,5 Kb.
#104313
növüMühazirə
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   36


H.Eyvazlı. Nitq mədəniyyətindən

keçilməmiş mühazirə mətni

I kurs İSM

3. NITQIN TƏMIZLIYI. Mədəni nitqə verilən əsas tələblərdən biri də onun təmizliyidir. Bu o deməkdir ki, ədəbi dilin normalarına uyğun gəlməyən dil vahidləri (sözlər, ifadələr, frazeologizmlər, cümlələr və s.) nitqdə işlədilməməlidir. Nitqin təmizliyi digər mədəni keyfıyyətlər kimi, danışanın təhsili, mədəniyyəti və tərbiyəsi ilə bilavasitə əlaqədardır.

Dilin təmizliyini qoruyub saxlamaq üçün aşağıdakılara əməl olunmalıdır:

1. Nitqdə məhəlli dialektlərə, yerli şivələrə məxsus danışıq tərzinə yol verilməməlidir.

Məlumdur ki, əhalinin böyük hissəsi ədəbi dildən, müəyyən qismi isə dialekt və şivələrdən istifadə edir, ayrı-ayrı dialekt şəraitində yaşayanlar sözləri həmin yerin danışıq tərzinə uyğun işlədirlər. Çox halda bu danışıq savadlı təbəqənin - ziyalıların da nitqində özünü büruzə verir. Məsələn, hasannıxnan (asanlıqla), bajı (bacı), piyadaci (piyada), eyzən (tamamən), incəvara (yaxşı ki). Qalxızmaq (qaldırmaq) və s. Bu cür dialetizmlərin, şivə sözlərinin işlənməsi nitqi korlayır, gözəl danışığa nöqsan gətirir.


Yüklə 240,5 Kb.

Dostları ilə paylaş:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   36




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin