Okulöncesi EĞİTİmde araç – gereç bulunma düzeyi İle öĞrencilerin geliŞİm düZEYleri arasindaki İLİŞKİ



Yüklə 192,91 Kb.
tarix30.04.2018
ölçüsü192,91 Kb.
#49844

Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt:1, Sayı:1I

http://efdergi.yyu.edu.tr


OKULÖNCESİ EĞİTİMDE ARAÇ – GEREÇ BULUNMA DÜZEYİ İLE ÖĞRENCİLERİN GELİŞİM DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ

(Van İli Örneği)
Prof.Dr. Rauf Yıldız 122 Pınar Perihanoğlu 3



Özet

Bu araştırmada okulöncesi eğitim kurumlarında bulunması gereken araç-gereç ve materyallerin bulunma düzeyleri ile bu kurumları bitirme durumunda olan öğrencilerin gelişim(motor, dil, bilişsel) düzeyleri arasındaki ilişki incelenmiştir. Bu kapsamda üzerinde durulacak olan konu araç-gereçleri içeren oyun odalarıdır. Oyun odalarındaki bu düzenlemeler daha çok köşeler (evcilik ve temsili oyun, sanat etkinlikleri ve elişleri, müzik etkinlikleri, doğa ve fen bilgi köşeleri) şeklinde düzenlenmektedir.

Araştırma, Van ili merkez ilçe okulöncesi eğitim kurumlarından seçilen toplam 31 uygulama anaokulunda 1040 öğrenci ve 72 öğretmen üzerinde ve Portage Erken Çocukluk Dönemi Eğitim Programı Kontrol Listesinde yer alan gelişim alanları ile ilgili maddeler kullanılarak yapılmıştır.


Abstract
In this study It was observed that if there has been a relationship between the amount of the means and materials in preschools and the level of the students’ (those are about to complete their preschool education) cognitive, lingual and psychomotor development (progress). Due to that fact the topic which needs to be focused on is the “play rooms” (game rooms) which are supposed to contain the relevant means and materials. These playrooms are organised in several different conrners or stands such as play-house and performance corner, art-activities and handcrafts corner, music activities corner, science and nature corner, etc.

In this study 1040 students and 72 teachers in 31 schools in Van city-center were observed. In this observation the criterions about the development spheres were applied. These were the criterions listed in Portage Pre-Primary Period Education Method list.



1. GİRİŞ
Çocuğun yaşamında kritik bir dönem olan okulöncesi yıllarının en etkili ve verimli bir şekilde yönlendirilmesi, bir başka deyişle okulöncesi eğitiminin başarısı eğitimci-öğretmen, program, fiziksel koşullar, materyal, aile ve diğer kurumlarla ilişkilerin niteliği gibi bir takım özelliklere bağlıdır.4
Nitelikli bir eğitimi ve iyi planlanmış bir anaokul programının hedeflerine ulaşabilmesi için fiziksel koşulların da dikkate alınması gerekir.56
İdeal bir anaokulunun sahip olması gereken fiziksel özellikler literatürde ve Milli Eğitim Bakanlığı yayınlarında belirlenmiştir. Bu kapsamda, üzerinde durulacak olan konu araç-gereçleri içeren oyun odalarıdır. Oyun odalarında çocuğun farklı deneyimlere sahip olmasına olanak verecek değişik düzenlemelere ihtiyaç vardır. Bu düzenlemeler daha çok köşeler şeklinde olmaktadır. Bu köşeler de: Evcilik ve Temsili Oyun, Sanat Etkinlikleri ve Elişleri, Müzik Etkinlikleri, ve Doğa ve Fen Bilgi Köşeleridir.
Oyun odalarındaki ve ilgi köşelerindeki (Sanat, blok, masa oyuncakları, evcilik, müzik ve hareket, kitap,tabiat ve jimnastik köşeleri) materyaller çocukların motor, dil ve bilişsel alanlarındaki gelişmelerine etki etmekte, nitelikleri de eğitimin kalıcılığını arttırmaktadır.
Oyun odasındaki oyuncakların, eğitimsel açıdan kritik bir önemi vardır. Çocuklar oyuncaklar aracılığıyla iletişim kurar, bilgi ve deneyimlerini arttırırlar. Oyuncakların istenen işlevi yerine getirebilmeleri bir takım özelliklere sahip olmalarını gerektirir. Örneğin: Oyuncakların renk, boyut, şekil, yapı ve fonksiyon olarak çocukların gelişimlerine ve yaşlarına uygun olması gerekir. Güvenli, sağlam, gelişimin çeşitli alanlarını birden destekleyen, yaratıcılığı teşvik edici niteliklerde olmalarına özen gösterilmelidir. Kolay temizlenebilmeli ve boya malzemesi açısından herhangi bir risk taşımamalıdır. Ciddi yaralanmalara neden olabilecek özellikler taşımamalıdır. Elektrik gücüne ihtiyaç duyarak çalışmamalıdır. Çocukların nitelikleri kadar, çocuk başına düşen sayıları da önemlidir. Oyuncaklardan çocukların yaralanabilmesi için yeterli sayıda olmaları şarttır. 6,7

Bu araştırmada, okulöncesi eğitim kurumlarında bulunması gereken araç- gereç ve materyallerin bulunma düzeyleri ile bu kurumları bitirme durumunda olan öğrencilerin gelişim (motor, dil, bilişsel) düzeyleri arasındaki ilişki incelenmiştir.

Araştırmada şu sorulara cevap aranmıştır:


  1. Eğitim ortamında bulunan araç-gereç ve materyal düzeyi ile öğrencilerin motor gelişim alanı becerilerini kazanma düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki var mıdır?8

  2. Eğitim ortamında bulunan araç-gereç ve materyal düzeyi ile öğrencilerin dil gelişim alanı becerilerini kazanma düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki var mıdır?9

  3. Eğitim ortamında bulunan araç-gereç ve materyal düzeyi ile öğrencilerin bilişsel gelişim alanı becerilerini kazanma düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki var mıdır?

Araştırma Van ili merkez ilçe okulöncesi eğitim kurumlarından seçilen toplam 267 kişilik örneklem grubu ve Portage Erken Çocukluk Dönemi Eğitim Programı Kontrol Listesinin araştırmacının çocukta birebir gözlemlenebilen motor gelişim alanı becerilerini kapsayan 17, dil gelişim alanı becerilerini kapsayan 11, ve bilişsel gelişim alanı becerilerini kapsayan 14 olmak üzere toplam 42 maddesi ile sınırlıdır.






  1. YÖNTEM

Bu araştırma betimsel nitelikte olup, uygulamalı araştırma modeline girmektedir. Alanla ilgili çeşitli bilimsel yayınlara ulaşmada literatür tarama tekniği kullanılmıştır. Araştırmada veri toplama araçları olarak; araştırmanın örneklemini oluşturan okulöncesi eğitim kurumlarındaki öğrencilerin gelişimsel durumunu tespit etmek amacıyla “Portage Erken Eğitim Programı Kontrol Listesi” ile (Portage kontrol listesinden MEB’ın hedefleri ile örtüşen 17 motor gelişim, 11 dil gelişimi ve 14 bilişsel gelişim maddesi kullanılmıştır) okulöncesi eğitim kurumlarındaki eğitim ortamlarında kullanılan materyalleri kaydetmek amacıyla araştırmacılar tarafından düzenlenen “Kurum Gözlem Formu” kullanılmıştır (EK 1). Bu formun hazırlanmasında Milli Eğitim Bakanlığınca hazırlanan “Okulöncesi Eğitim Program”ında yer alan “Çocuk Merkezli Çevreler İçin Yararlı Malzemeler” listesinden yararlanılmıştır.7 Veriler,. Her bir gelişim alanındaki tüm maddelerden başarılı olan öğrenci 100 tam puan almıştır. Toplam puanda da 42 maddenin hepsinden geçilmesi 100 puan olarak değerlendirilmiştir. Böylece her çocuğun motor, dil ve bilişsel gelişim alanlarındaki puanları ve toplam puanları hesaplanmıştır.


Bu eğitim kurumlarına devam eden çocukların “motor, dil ve bilişsel gelişim alanlarındaki kazanımları, eğitim ortamında kullanılan materyal düzeyine göre incelenmiştir.
Araştırmanın evrenini Van ili merkez ilçesinde bulunan resmi ilköğretim kurumlarına bağlı 25, özel ilköğretim okullarına bağlı 3, bağımsız 2 ve Kız Meslek Lisesi’ne bağlı uygulama anaokulu olmak üzere toplam 31 okulöncesi eğitim kurumuna devam eden yaklaşık 1040 öğrenci ve 72 öğretmen oluşturmuştur.
Araştırmanın örneklemini Van ili merkez ilçesinde bulunan okulöncesi eğitim kurumlarından, random (tesadüfi) tabakalama örnekleme yoluyla seçilen 7 (yedi) okulöncesi eğitim kurumu oluşturmuştur.
Veri toplama işleminden önce, veri toplama aracı olarak kullanılan “Portage Erken Eğitim Kılavuzu Kontrol Listesiningüvenirlik düzeyi  Crambach testine göre  = 0,85, standardized item  = 0,86 bulunmuştur. Yüksek derecede  Crombach sonucu görülmesi nedeniyle bu ölçeğin kullanılmasına karar verilmiştir.
Veri analizinde; önce her köşede bulunan araç-gereç ve materyallerin bulunma oranının yüzdelik dağılımları ile, öğrencilerin motor, dil ve bilişsel gelişimlerinin yüzdelik dağılımları grafiklerle gösterilmiştir. Ardından, materyal düzeyleri ile gelişim düzeyleri arasındaki ilişki “Tek Yönlü Varyans Analizi” yöntemi ile incelenmiş, grup puanları arasında anlamlı farklar bulunmuş ise, farklılık bulunan grupları saptamak için “Bonferroni Testi” uygulanmıştır.



  1. BULGULAR

Bu çalışmada, okulöncesi eğitim kurumlarında bulunması gereken araç-gereç ve materyallerin bulunma düzeyleri ile bu kurumları bitirme durumunda olan öğrencilerin gelişim (motor, dil, bilişsel) düzeyleri arasındaki ilişki incelenmiştir. Gelişim alanlarından alınan puanlar ile her köşedeki (evcilik ve temsili oyun köşesi, sanat etkinlikleri ve elişi köşesi v.s) araç-gereç bulunma düzeyi arasındaki ilişki düzeylerini gösteren bulgular ayrı ayrı verilecektir.




  1. Evcilik ve Temsili Oyun Köşesi


Motor, dil ve bilişsel gelişim alanlarındaki ortalama puanların eğitim ortamında kullanılan materyal düzeylerine göre karşılaştırmalı durumu Grafik 1’deki gibidir.



Grafik 1: Portage Kontrol Listesi Motor Dil ve Bilişsel Gelişim Alanları Maddelerinden Öğrencilerin Aldıkları Ortalama Puanların Materyal Düzeyine Göre Dağılımı
Grafik 1’de görüldüğü gibi, motor gelişimi açısından materyal düzeyi farklı okul öğrencilerinin puanları yaklaşık aynıdır. Ancak gerek dil gerekse bilişsel gelişim alanlarında, materyal düzeyi % 40’ın altında bulunan okul öğrencilerinin puanları ile diğer iki gruba ait öğrencilerin puanları arasında ciddi bir fark dikkat çekmektedir. Puan dağılımı daha detaylı olarak Çizelge 1’de verilmiştir.
Çizelge 1: Portage Kontrol Listesinin Motor, Dil ve Bilişsel Gelişim Maddelerinden Alınan Puanların Öğrencilerin Bulundukları Eğitim Ortamında Kullanılan Materyal Düzeylerine Göre Dağılımı


Evcilik ve Temsili Oyun Köşesi

Denek Sayısı

Ortalama

S.S.

Standart hata

MGP

% 40’ın altı

34

90,2

10,85

1,83

% 40-50

129

87,4

11,77

1,03

% 50’nin üstü

104

87,6

8,96

,87

Toplam

267

87,9

10,64

,65

DGP

% 40’ın altı

34

51,6

20,84

3,57

% 40-50

129

69,9

17,85

1,57

% 50’nin üstü

104

69,4

14,39

1,41

Toplam

267

67,3

17,99

1,10

BGP

% 40’ın altı

34

70,6

22,37

3,78

% 40-50

129

81,2

14,70

1,29

% 50’nin üstü

104

83,3

10,12

,99

Toplam

267

87,9

10,64

,65

TGP

% 40’ın altı

34

73,3

14,92

2,55

% 40-50

129

80,8

12,20

1,07

% 50’nin üstü

104

81,4

8,80

,86

Toplam

267

80,1

11,66

,71

Çizelge 1 incelendiğinde öğrencilerin motor gelişim alanından aldıkları puanlarla eğitim ortamında bulunan materyal düzeyi arasında anlamlı bir ilişki olmadığı görülmektedir (p>0.05).


Dil ve bilişsel gelişim ile toplam gelişim puanlarına bakıldığında ise % 40’n altı materyal düzeyine sahip grup ile diğer iki grup puanları arasında p<0.01 düzeyinde anlamlı bir fark olduğu görülmektedir. Yani, araç-gereç sayısındaki artışa paralel olarak bu gelişim alanlarındaki puanların da arttığı görülmektedir (Bonferroni test sonuçları için bknz. EK 3/5).



  1. Sanat Etkinlikleri ve Elişleri Köşesi

Motor, dil ve bilişsel gelişim alanlarında alınan ortalama puanlarının, eğitim ortamında bulunan materyal düzeyine göre karşılaştırmalı durumu Grafik 2’deki gibidir.






Grafik 2: Portage Kontrol Listesi Motor, Dil ve Bilişsel Gelişim Alanları Maddelerinden Alınan Puanların Bulundukları Eğitim Ortamında Kullanılan Materyal Düzeyine Göre Dağılımı
Grafik 2’de görüldüğü gibi, motor gelişimi açısından materyal düzeyi farklı okul öğrencilerinin puanları yaklaşık aynıdır. Ancak gerek dil gerekse bilişsel gelişim alanlarında, materyal düzeyi % 40’ın altında bulunan okul öğrencilerinin puanları ile diğer iki gruba ait öğrencilerin puanları arasında bir fark dikkat çekmektedir. Puan dağılımı daha detaylı olarak Çizelge 2’de verilmiştir.
Çizelge 2: Portage Kontrol Listesinin Motor, Dil ve Bilişsel Gelişim Maddelerinden Alınan Puanların Öğrencilerin Bulundukları Eğitim Ortamında Kullanılan Materyal Düzeylerine Göre Dağılımı


Sanat Etkinlikleri ve Elişleri Köşesi

Denek Sayısı

Ortalama

Sd.S.

Standart hata

MGP

% 40’ın altı

66

89,7

10,35

1,26

% 40-50

44

89,8

11,15

1,68

% 50’nin üstü

157

86,5

10,48

,83

Toplam

267

87,9

10,64

,65

DGP

% 40’ın altı

66

59,9

20,60

2,53

% 40-50

44

70,2

21,24

3,20

% 50’nin üstü

157

69,7

14,82

1,18

Toplam

267

67,3

17,99

1,10

BGP

% 40’ın altı

66

75,6

18,69

2,28

% 40-50

44

79,7

21,06

3,17

% 50’nin üstü

157

83,1

9,74

,77

Toplam

267

80,7

14,94

,91

TGP

% 40’ın altı

66

77,1

13,33

1,64

% 40-50

44

81,3

15,64

2,35

% 50’nin üstü

157

81,0

9,25

,73

Toplam

267

80,1

11,6

,71

Çizelge 2 incelendiğinde %50 ve üstü materyale sahip grubun motor gelişim alanındaki puanlarının diğer iki gruba göre düşük olduğu görülmektedir (p<0.05). Dil ve bilişsel gelişim alanlarına bakıldığında ise % 40’n altı materyal düzeyine sahip grup ile diğer iki grup puanları arasında p<0.01 düzeyinde anlamlı bir fark olduğu görülmektedir. Yani, araç-gereç sayısındaki artışa paralel olarak bu gelişim alanlarındaki puanların da arttığı görülmektedir. Toplam gelişim puanlarında da düzey farklı olsa da (p<0.05) aynı durum söz konusudur. Genel olarak bakıldığında yeterli miktardaki sanat etkinliği ve elişleri köşesi materyallerinin, dil ve bilişsel gelişim alanındaki beceri kazanımlarını olumlu yönde etkilediği söylenebilir (Bonferroni test sonuçları için bknz. EK 3/6).




  1. Müzik Etkinlikleri Köşesi

Motor, dil ve bilişsel gelişim alanlarında alınan ortalama puanların eğitim ortamında bulunan materyal düzeyine göre karşılaştırmalı durumu Grafik 3’teki gibidir.


Grafik 3: Portage Kontrol Listesi Motor, Dil ve Bilişsel Gelişim Alanları Maddelerinden Alınan Puanların Öğrencilerin Bulundukları Eğitim Ortamında Kullanılan Materyal Düzeyine Göre Dağılımı

Not: Örneklemdeki okullarda % 50 üstü materyal bulunmadığından tabloda yer almamıştır.
Grafik 3’de görüldüğü gibi, motor gelişimi açısından materyal düzeyi farklı okul öğrencilerinin puanları yaklaşık aynıdır. Ancak gerek dil gerekse bilişsel gelişim alanlarında, materyal düzeyi % 40’ın altında bulunan okul öğrencilerinin puanları ile diğer iki gruba ait öğrencilerin puanları arasında bir fark dikkat çekmektedir. Puan dağılımı daha detaylı olarak Çizelge 3’te verilmiştir.
Çizelge 3: Portage Kontrol Listesinin Motor, Dil ve Bilişsel Gelişim Maddelerinden Alınan Puanların Öğrencilerin Bulundukları Eğitim Ortamında Kullanılan Materyal Düzeylerine Göre Dağılımı


Müzik Etkinlikleri Köşesi

Denek Sayısı

Ortalama

S.S.

Standart hata

MGP

% 40’ın altı

164

88,0

11,60

,90

% 40-50

104

87,6

8,96

,87

Toplam

268

87,8

10,28

,88

DGP

% 40’ın altı

164

66,0

19,89

1,55

% 40-50

104

69,4

14,39

1,41

Toplam

268

67,7

17,14

1,48

BGP

% 40’ın altı

164

79,0

17,12

1,33

% 40-50

104

83,3

10,12

,99

Toplam

268

81,1

13,62

1,,16

TGP

% 40’ın altı

164

79,2

13,12

1,02

% 40-50

104

81,4

8,80

,86

Toplam

268

80,3

10,96

,94

Not: Örneklemdeki okullarda % 50 üstü materyal bulunmadığından tabloda yer almamıştır.
Çizelge 3 incelendiğinde motor gelişim alanı maddelerinden öğrencilerin aldıkları puanlar arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır. Dil ve bilişsel gelişim alanlarında ise %40’ın altında materyal düzeyine sahip öğrencilerin diğer gruba göre daha düşük puan aldıkları görülmektedir (p<0.05) (Student-test sonuçları için bknz. EK 3/7).



  1. Doğa ve Fen Bilgi Köşesi

Motor, dil ve bilişsel gelişim alanlarında alınan ortalama puanların eğitim ortamında bulunan materyal düzeyine göre karşılaştırmalı durumunu Grafik 4’teki gibidir.


Gafik 4: Portage Kontrol Listesi Motor, Dil ve Bilişsel Gelişim Alanları Maddelerinden Öğrencilerin Alınan Puanların Öğrencilerin Bulundukları Eğitim Ortamında Kullanılan Materyal Düzeyine Göre Dağılımı

Not: Bu köşede materyal düzeyi 50’nin üstünde hiçbir okul bulunmadığından bu seçeneğe yer verilmemiştir.
Grafik 4’te görüldüğü gibi, motor ve bilişsel gelişim açısından materyal düzeyi farklı okul öğrencilerinin puanları yaklaşık aynıdır. Ancak dil gelişimi alanında, materyal düzeyi % 40’ın altında bulunan okul öğrencilerinin puanları ile diğer gruba ait öğrencilerin puanları arasında bir fark dikkat çekmektedir. Puan dağılımı daha detaylı olarak Çizelge 4’te verilmiştir.

Çizelge 4: Portage Kontrol Listesinin Motor, Dil ve Bilişsel Gelişim Maddelerinden Alınan Puanların Öğrencilerin Bulundukları Eğitim Ortamında Kullanılan Materyal Düzeylerine Göre Dağılımı


Doğa ve Fen Bilgisi Köşesi

Denek Sayısı

Ortalama

Sd.S.

Standart hata

MGP

% 40’ın altı

215

88,7

9,89

,67

% 40-50

53

84,4

12,79

1,75

Toplam

268

86,5

11,34

1,21

DGP

% 40’ın altı

214

66,6

18,47

1,26

% 40-50

53

70,3

15,76

2,16

Toplam

267

1,71

17,11

1,71

BGP

% 40’ın altı

215

80,2

16,04

1,09

% 40-50

53

82,6

9,02

1,23

Toplam

268

81,4

12,53

1,16

TGP

% 40’ın altı

214

80,1

12,04

,82

% 40-50

53

80,1

10,10

1,38

Toplam

267

80,1

11,07

1,1

Not: Örneklemdeki Okullarda Doğa ve Fen Bilgisi Köşesinde % 50’nin üstü düzeyde materyal bulunmadığından tabloda yer almamıştır.
Çizelge 4 incelendiğinde, %40’ın altında materyal oranına sahip grubun motor becerilerinin diğer gruba göre daha iyi olduğu görülmektedir (p<0.05). Dil ve bilişsel gelişim alanlarındaki becerilerin başarılması yönünden gruplar arası anlamlı bir fark görülmemektedir (p>0.05) (Student-test sonuçları için bknz. EK 3/8).



  1. SONUÇ VE ÖNERİLER


Bu çalışmada, okulöncesi eğitim kurumlarında bulunması gereken araç-gereç ve materyallerin bulunma düzeyleri ile bu kurumları bitirme durumunda olan öğrencilerin motor, dil ve bilişsel gelişim alanları becerilerini kazanma düzeyleri arasındaki ilişki incelenmiştir. Gelişim alanlarından alınan puanlar ile her köşedeki (evcilik ve temsili oyun köşesi, sanat etkinlikleri ve elişi köşesi v.s) araç-gereç bulunma düzeyi arasındaki ilişki düzeylerini gösteren bulgular ayrı ayrı verilecektir.
Araştırma sonuç ve önerileri aşağıda sunulmuştur:


  1. Eğitim ortamında bulunan araç-gereç ve materyal düzeyi ile öğrencilerin motor gelişim alanı becerilerini kazanma düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki var mıdır?

Her dört köşede de araç-gereç ve materyal düzeyi ile öğrencilerin motor gelişim alanı becerilerini kazanma düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır (p>0.05). Hatta, Sanat Etkinlikleri ve Elişleri Köşesinde materyal düzeyi %50’nin üstü olan öğrencilerin motor gelişim puanlarının daha düşük olduğu görülmektedir (p<0.05). Çünkü bu köşedeki materyaller daha çok küçük kas motor gelişimini destekleyici niteliktedir. Yani, Sanat Etkinlikleri ve Elişleri Köşesine yönelik malzemelerle öğrenciler yoğurmak, yırtmak, bükmek, yuvarlamak, çekmek gibi aktiviteleri yaparak becerilerini geliştirirler. Ancak bu etkinlikler daha çok küçük kas motor gelişimini olumlu yönde etkiler. Büyük kas gelişimi için gerekli materyal, öğretmen çabası ve doğal çevre koşullarının yetersiz olması öğrencilerin motor gelişim alanındaki puanlarını olumsuz yönde etkilemiş olabilir. Benzer bir durum Doğa ve Fen Bilgisi köşesinde görülmektedir. Şöyle ki: Çizelge 4 incelendiğinde, %40’ın altında materyal oranına sahip grubun motor becerilerinin diğer gruba göre daha iyi olduğu görülmektedir (p<0.05).



  1. Eğitim ortamında bulunan araç-gereç ve materyal düzeyi ile öğrencilerin dil gelişim alanı becerilerini kazanma düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki var mıdır?


Araç-gereç ve materyal düzeyi ile öğrencilerin dil gelişim alanı becerilerini kazanma düzeyleri arasındaki ilişki; Evcilik ve Temsili Oyun Köşesi ile Sanat Etkinlikleri ve Elişleri Köşesinde p<0.01, Müzik Etkinlikleri Köşesinde ise p<0.05 düzeyinde anlamlı bulunmuştur. Doğa ve Fen Bilgisi köşesinde ise değişkenler arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır (p>0.05).

Evcilik oyunları ile ilgili materyallerle oynanırken dil gelişimi, sosyal ilişkiler, yaratıcılık ve hayal gücünün gelişimi desteklenmiş olur. Duygu ve düşüncelerini, korkularını, isteklerini oyunlara aktarırlar.


Bu durumda okulöncesi eğitim kurumlarının bu üç köşedeki Araç-gereç ve materyal ihtiyaçlarının giderilmesinin (en azından % 50’nin üstüne çıkarılmasının) gerekli olduğu, ve öğrencilerin dil gelişimine katkı sağlayacağı söylenebilir.





  1. Eğitim ortamında bulunan araç-gereç ve materyal düzeyi ile öğrencilerin bilişsel gelişim alanı becerilerini kazanma düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki var mıdır?


Araç-gereç ve materyal düzeyi ile öğrencilerin bilişsel gelişim alanı becerilerini kazanma düzeyleri arasındaki ilişki; Evcilik ve Temsili Oyun Köşesi ile Sanat Etkinlikleri ve Elişleri Köşesinde p<0.01, Müzik Etkinlikleri Köşesinde ise p<0.05 düzeyinde anlamlı bulunmuştur. Doğa ve Fen Bilgisi köşesinde ise değişkenler arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır (p>0.05).
Bu durumda okulöncesi eğitim kurumlarının bu üç köşedeki Araç-gereç ve materyal ihtiyaçlarının giderilmesinin (en azından % 50’nin üstüne çıkarılmasının) gerekli olduğu, ve öğrencilerin bilişsel gelişimine katkı sağlayacağı söylenebilir.

Okulların kazandırmada başarısız bulundukları eğitim hedefleri dikkate alınması gereken bir konudur. Dil Gelişimi alanında soyut kavram eğitimine ilişkin maddeler ile bilişsel Gelişim alanındaki uzun süreli belleğe ilişkin beceri kazanım düzeylerindeki oldukça düşük seviye dikkat çekicidir. Başarısız olma nedenleri daha detaylı olarak araştırılmaya değerdir. Yani bu başarısızlığın asıl nedeni müfredat mı?, ortam mı? öğretmenler mi? ve ya başka bir neden mi? olduğu ortaya çıkarılmalı ve gereken önlemler alınmalıdır.


Daha genel olarak aşağıdaki öneriler de yapılabilir:



  1. Okul öncesi eğitim kurumlarında, eğitim materyallerinin çocukların gelişimine ve eğitimine büyük katkı sağladığı göz önünde bulundurularak bu kurumlarda eğitim malzemelerinin yeterli miktarlarda, çocukların ilgi ihtiyaçlarına uygun çeşit ve özellikte olmasına önem verilmelidir.

  2. Eğitim malzemelerinin çeşitliliği kadar, bu malzemelerin amaca uygun olarak çocuklara sunulması ve düzenlenmesi sağlanmalıdır.

  3. Okul öncesi öğretmenlerinin hizmet öncesi ve hizmet sonrası ders araç gereçlerini etkin kullanımlarına yönelik eğitimler verilmelidir.


KAYNAKÇA

BERGEN, D. “Play as a Medium For Learning and Devalopment” A Hontbook of Theory and Proctico. New Hampshire : Heinemann Part smauth, 1988.

BUTLER, A. and QUİSENBERRY, N. Early Childhood Programs. Developmental Objectives and Their Use. Ohio : Chharles E. Merrall Publishing Comp, 1975.

CALOWELL, B. On Designing Sup-plementory Environments for Early Child Development. Boston, 1971.

DEMİRAL, Özgür. “Okulöncesi Dönemde Fen ve Doğa Çalışmaları”, Ya-Pa 4. O.Ö.E.Y.S. İstanbul : Ya-Pa Yayınları, 1986.

DEMİREL, Özcan. Plandan Değerlendirmeye Öğretim Sanatı. Ankara : Pegem Yayıncılık, 1999.

EVANS, E. Contemporary Influences in Early Childhood Education, USA: Early Childhood Series, 1981.

FELEDABEND, John M. ve ark. Early Childhood Creative Arts Los Angeles, 1990.

FİDAN, Nurettin, Okulda Öğrenme-Öğretme. 1996.

GURA, Pat. Exploring Learning : Young Children and Block Play. London, 1992.

KAMI, C. “Evaluation of Learning Preschool Education : Socioemotional, Preceptual. Motor, Cognitive Development”, Handbook on Formative and Summative Evaluation of Student Learning. New York, 1971. MERTOĞLU, Ercan. “Okulöncesi Dönemde Çocuğun Müzik Gelişimi ve Eğitimi”, Ya-Pa 9. O.Ö.E.Y.S. İstanbul : Ya-Pa Yayınları, 1993.

URFİOĞLU, Ayşe. “Okulöncesi Eğitimde Müzik ve Oyun Etkinlikleri”, Ya-Pa 4. O.Ö.E.Y.S.,



EK’LER


EK 1 : KURUM GÖZLEM FORMU


KURUM ADI:
AÇIK HAVA OYUN ALANI

1.Tırmanma ve denge için gerekli araçlar.

Var Yok

( ) ( )-Tırmanma demirleri yada halatları



( ) ( )-Sandık ve fıçılar

( ) ( )-Denge tahtası

( ) ( )-Diğer.........................................................................................................

2.İtmek, çekmek ve binmek için gerekli araçlar;

Var Yok

( ) ( )-Üç tekerlekli bisiklet



( ) ( )-Tormetler

( ) ( )-Vagonlar, yük taşıyıcılar, el arabaları, çek çekler

( ) ( )-Diğer.........................................................................................................

3.Sallanmak ve kaymak için gerekli araçlar;

Var Yok

( ) ( )-Salıncaklar



( ) ( )-Kaydıraklar

( ) ( )-Alçak ranpa

( ) ( )-Diğer.................................................................................................................

4.Su-kum oyunları için gerekli araçlar;

Var Yok

( ) ( )-Plastik araba ve kamyonlar



( ) ( )-Kürek, kova ve ölçekli kaplar

( ) ( )-Hortum, Huni ve sözgeçler

( ) ( )-Diğer.................................................................................................................

5.İçine altına girilebilen, üstüne çıkılıp üstünden atlanabilen araçlar.

Var Yok

( ) ( )-Beton kanalizasyon boruları, tüneller



( ) ( )-Çadır, oyun evleri

( ) ( )-Ambalaj kutuları, lastik tekerlekler

( ) ( )-Diğer.................................................................................................................

6.Tekmelenebilecek, fırlatılabilecek ve nişan alınabilecek araçlar;

Var Yok

( ) ( )-Çeşitli büyüklükte toplar



( ) ( )-Pota, ağ, hedef tahtası, oyun masası

( ) ( )-Araba lastikleri

( ) ( )-Diğer.................................................................................................................

7.İnşaat yapmak için gerekli malzemeler;

Var Yok

( ) ( )-Çeşitli uzunlukta tahtalar

( ) ( )-Ağaç görevleri, kutular

( ) ( )-Araba lastikleri

( ) ( )-Diğer.................................................................................................................

8.Yaratıcı düşünceyi geliştiren araçlar;

Var Yok

( ) ( )-Her boy ve türden arabalar, çeşitli taşıt araçları

( ) ( )-Bebek evi, insanları, mobilyalar ve çeşitli araçlar

( ) ( )-Çiftlik arabalar, hayvanlar ve araçları

( ) ( )-Diğer.................................................................................................................
SANAT KÖŞESİ

Var Yok


( ) ( )-Karıştırmak ve boyamak için malzemeler (boyalar, kaplar, fırçalar.....................)

( ) ( )-Çeşitli özelliklerde kağıtlar (boy, yüzey, renk..............................)

( ) ( )-İki boyutlu için malzemeler (kalemler, boyalar, magazinler..........................)

( ) ( )-Üç boyutlu çalışma için malzemeler (kil, kalıp, tel mandal, düğme......................)

( ) ( )-Çeşitli çalışma yüzeyleri (masa, sehpa, tezgah............................)
EVCİLİK KÖŞESİ

Var Yok


( ) ( )-Dramatik oyunlar için malzemeler (bebek, ütü, hayvan, giysi, ayna, çanta.......)

( ) ( )-Mutfak eşyaları

( ) ( )-Giysi kaldırma sistemi (askı-dolap..........................)

( ) ( )-Gerçek yemek pişirme için malzemeler (yetişkin denetiminde)

( ) ( )-Çeşitli klübeler (bakkal, postahane, doktor, çiftçilik vb.)

( ) ( )-Diğer.................................................................................................................


MÜZİK/HAREKET KÖŞESİ

Var Yok


( ) ( )-Tep Kaset

( ) ( )-Hareket için alan

( ) ( )-Çeşitli Müzik aletleri

( ) ( )-Diğer.................................................................................................................


TABİAT KÖŞESİ

Var Yok


( ) ( )-Dost hayvanlar (solucan, tırtıl, karınca, balık, kuş, kedi, köpek, tavşan........)

( ) ( )-Kafes, kavanoz, kulube ve yiyecekler,

( ) ( )-Bakımı kolay bitkiler.

( ) ( )-Saksı toprak sulama araçları

( ) ( )-Diğer.................................................................................................................










EK 3/8 : MATERYAL DÜZEYİNE GÖRE PORTAGE KONTROL LİSTESİNDEN ALINAN PUANLARIN İSTATİSTİKİ DEĞERLENDİRİLMESİ (DOĞA VE FEN BİLGİSİ KÖŞESİ)

Grup İstatistikleri




Doğa ve Fen Bilgisi Köşesi

Denek Sayısı

Ortalama

Sd.S.

Standart hata

MGP

% 40’ın altı

215

88,7

9,89

,67

% 40-50

53

84,4

12,79

1,75

Toplam

268

86,5

11,34

1,21

DGP

% 40’ın altı

214

66,6

18,47

1,26

% 40-50

53

70,3

15,76

2,16

Toplam

267

1,71

17,11

1,71

BGP

% 40’ın altı

215

80,2

16,04

1,09

% 40-50

53

82,6

9,02

1,23

Toplam

268

81,4

12,53

1,16

TGP

% 40’ın altı

214

80,1

12,04

,82

% 40-50

53

80,1

10,10

1,38

Toplam

267

80,1

11,07

1,1



1 Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, BÖTE Bölümü,

2 e-mail: ryildiz @yyu.edu.tr; tel: 0532 332 32 20; fax: 0432 225 1368

3 Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Bilimleri ABD Yüksek Lisans Öğrencisi

4 H.Ü. Ç.G.E. (2001) Yayımlanmamış, Ders Notları.

5 L. Miller, J. Deyer, Two Kinds of Kindengarten After four Types of Head Start (1970)

6


6 Ö.Demirel, Okulöncesi Dönemde Fen ve Doğa Çalışmaları, YA-PA 4.O.Ö.E.YS, (1996), 163-169

7 Anasınıf Programı Milli Eğitim Bakanlığı Okulöncesi Eğitim Genel Müdürlüğü. (1997).

8


9


7





Yüklə 192,91 Kb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin