SİGARA BIRAKMA SIRASINDA YAŞANAN ZORLUKLARLA MÜCADELE REHBERİ
Öncelikle sigarayı bırakma kararı verdiğiniz için sizi kutlar, başarılar dileriz...
- Dünyanın en tehlikeli silahıdır.
- Zararları uzun yıllara yayılır.
- Onunla insanlar kendi kendini yok eder.
- Bırakıldıktan 15 yıl sonra da tehlikesi devam eder.
- İnsan DNA'sında kalıcı etkiler bırakır.
- Eğer önlem alınmazsa ise, 20 yıla kadar ülkemizde her yıl 250 bin kişi sigara ilişkili hastalıkla ölecek
- ülkemizde bebek ve çocuklarımızın %75'i büyüklerinin sigara içmesi nedeniyle pasif içici konumunda ve bu sebeple zekâ gelişimine kadar birçok hastalık ortaya çıkıyor
- Her 3 bin paket sigaranın kağıdı için bir ağaç yok oluyor. Ülkemizde her yıl içilen sigaralar karşılığında 2 milyon ağaç yok oluyor.
-Sigara içmedikleri hâlde içenlerle birlikte kapalı bir yerde 4 saat kalan bir insan 10 adet sigara içmiş kadar zarar görüyor.
-Türkiye'de erkeklerin yüzde 65'i kadınların yüzde 25'i sigara tiryakisidir.
-Dünyada sigara yüzünden 8 saniyede bir insan yaşamını yitiriyor.
-Çocuk kanserlerinin yüzde 15'i babanın sigara alışkanlığından oluyor.
-Sigara içen gençlerin babalarının da yüzde 60'ı sigara içiyor.
-pasif içici olan kadınların yüzde 14'ünün hamile kalma olasılığı azalıyor.
- sigaranın bu ölümcül yanı bilindiği hâlde 18 yaşından küçük (11-18 yaş grubunda) her gün 3000 çocuğumuz (yılda 1 milyon) sigaraya başlıyor, daha doğrusu sigaranın tuzağına düşürülüyor.
-Sigara içenler içmeyelere göre, ortalama 8 yıl daha erken ölmektedir. Sigara sadece öldürmekle kalmamakta, kişiyi sınırlayan, yaşam kalitesini bozan, başkalarının desteğine bağımlı hale getiren, kalıcı hastalık ve sakatlanmalara yol açmaktadır. Dünyada en sık görülen, en fazla öldüren, en çok sakat bırakan, en yüksek tedavi maliyetlerine yol açan kanserler, kalp-damar sistemi hastalıkları, solunum sistemi hastalıkları, felçler, kalp krizleri, astım ve müzmin bronşitler sigaraya bağlı olarak oluşmaktadır. Sigara içen bir kişinin akciğer kanseri olma olasılığı yüzde 1200 ile yüzde 2000 oranında artmaktadır. Sigara içen bir kişinin kanserden ölme oranı içmeyen kişiye göre 25 kat daha fazladır.
-Sigara, içenlere olduğu kadar, içenlerin yanında bulunanlara (dumanaltı olanlara) da zarar vermektedir. Gelişmiş ülkelerde insanlar bilinçlendiği için sigara içenlerin oranı azalmaktadır.
Sigarayı Herkes Bırakabilir...
Bir bağımlılık olmasına rağmen istek ve azim olduktan sonra herkes sigarayı bırakabilir. Biraz sabır, biraz irade, bir de bırakmanın getireceği zorlukların nasıl aşılabileceği konusunda bilinçli olmak yeterli olacaktır. Bırakmayı deneme, içme isteğini söndürme çabasıdır. Sigara içme isteği, içmeden savuşturuldukça önce zayıflar sonra söner. Sönme zamanla gerçekleşir. Bunun için sabırlı olmalısınız...Bırakmayı takiben yeniden başlamanıza yol açabilecek başlıca etken beyninizde kökleşmiş olan sigara içme isteği yani nikotin ihtiyacıdır. Sigara içme isteğini sigarayı bıraktığınız dönemde de hissedeceksiniz. Ayrıca sigarayı parmaklarınızın arasında tutmak, düzenli olarak ağzınıza götürüp getirmek, sigara içen arkadaş ortamlarına dahil olmak ve özellikle yemeklerden sonra asit salgısını artırması nedeniyle verdiği doygunluk hissini aradığınız için de sigara içme isteği duyabilirsiniz. Bazen de kendinizi çok sinirli, mutsuz yada keyifli hissedebilir, kendinizi zayıf olduğunuzu bilen eski dostunuza yani sigaraya teslim etmek isteyebilirsiniz. Bu gibi bazı yer ve durumlarda kendinize "bir sigara yak" diyebilirsiniz.
Bilmeniz gereken şey, sigarayı bıraktığınız dönemde bu içme isteğinin dalga dalga kendini göstereceği, ve bu içme isteğinin sadece üç beş dakika süreceğidir. Bu dönemi eğer içmeden atlatabilirseniz içme isteği dalgası sönüp gidecektir.
Sabahın ilk sigarasını uyanmayı takiben ilk yarım saatte içiyorsanız;
Eğer bu grupta iseniz günde içtiğiniz sigara sayısının da çok olması beklenir. Bu durum tiryakiliğinizin fiziki bağımlılık düzeyinde olduğunun bir göstergesidir. Bu düzeyde bağımlı olanlar, sigarayı bıraktıkları ilk birkaç gün veya ilk birkaç hafta kolay sinirlenebilirler, nedenini bilmedikleri bir sıkıntı hissi duyabilirler,dikkatlerini toplamada zorluk çekebilirler, iştahları artabilir. Bu belirtiler giderek hafifler, iki veya üç hafta kadar bu dönem sürebilir. Eğer bu grupta iseniz şundan emin olunuz; bu belirtiler kesinlikle geçici bir süre içindir. Bu dönemi daha rahat aşmak ve daha yüksek bir başarı elde etmek için sağlık kuruluşlarından yardım isteyebilirsiniz.
Sigarayı bırakanlar kilo almamayı da başarabilirler;
Birçok kişi sigaraya zayıflamak için başlayabilir. Yada eğer sigara içiyorsa kilo almamak için bırakmak istemeyebilir. Oysa bu nedenle sigara içen kişilerin hiçbiri sigara ile kilo vermeyi başaramamıştır. Sigarayı
bırakan kişi kilo almamak için beslenmesine özen göstermelidir. Yapılan egzersiz yada yürüyüşler kilo almayı önleyebileceği gibi beden ve ruh sağlığına önemli yararlar sağlar. Spora başlanması sigaranın bırakıldığı ilk günlerde ortaya çıkabilecek sıkıntı hissinin aşılmasına da katkı sağlayabilir. Çünkü spor aktiviteleri sırasında ortaya çıkan "endorfin hormonu", stresi ortadan kaldırmasının yanı sıra nikotinik reseptörleri tıkayarak vücudun nikotine olan isteğini ve ihtiyacını da azaltır.
Daha önce bırakmayı deneyip başarısız olduysanız;
Bırakmayı tekrar denemelisiniz. Sigarayı bırakmanın ilk denemede başarılamaması son derece doğaldır. Tekrar denemekten asla vazgeçmemelisiniz. Sigarayı bırakanların çoğu ancak tekrarlayan bırakma denemelerinden sonra başarılı olabilmektedirler. Bu konuda cesur olunması gereklidir. Bıraktıktan sonra içilecek birkaç sigara bırakma isteğinizi söndürmemelidir.
Bırakmayı hazırlık dönemi için tavsiyelerimiz ;
İlk işiniz kendinizce uygun olan bir tarihte belirli bir "Bırakma Günü"ne karar vermenizdir. Hazırlık için bir hafta süreye ihtiyacınız olacaktır. Bırakma gününüzü, kendinizce önemli olan ve hatırlamada zorlanmayacağınız doğum günü, evlilik yıldönümü yada çocuğunuzun doğum günü gibi özel günler arasından belirleyebilirsiniz. Belirlediğiniz günü eşinize, ailenize, iş arkadaşlarınıza yada yakın arkadaşlarınıza ilan etmelisiniz. Bu kişilerin size psikolojik ve sosyal olarak destek olması bırakma eylemini sürdürmenizde etkili olacaktır. Şimdi en isabetli kararlarınızdan birini verdiğinize göre kendi kendinizi ödüllendirin. Bırakma gününü izleyen ilk başarılı günün, ilk başarılı haftanın ve ilk başarılı ayın sonunda da böyle bir ödül hakkınız olacaktır. Bu konuda sigara bırakmayı isteyen bir başka arkadaşınızla da birbirinize destek olabilirsiniz.
Bundan sonra sigarayı bırakma kararınızın nedenlerini bir kağıt üzerine önem sırasıyla yazın ve bu kağıdı yanınızda taşımaya başlayın. Bırakma döneminde zaman zaman bu kağıdı okumanız yararlı olacaktır.
Bırakma günü öncesi son sigaranızı içtikten sonra evde bulunan sigara, sigara paketi, çakmak, küllük gibi nesneleri atın veya gözden uzaklaştırın. Bunlar içinizdeki kökleşmiş içme isteği sönünceye kadar sizin için tehlikeli nesnelerdir. Bu nesneleri iş yerinizden de uzaklaştırmanız gerekir.
Bırakmaya hazırlanırken kendinizi psikolojik olarak nasıl hazırlamalısınız?
Normalde sigara kullanımı bilinçsizce sürer. İçme isteği bir çok uyaranın etkisiyle kendiliğinden ortaya çıkar. Sigara içme alışkanlığı bir tür tik olduğu için, sigara yakan yada içen bir kişiyi görmeniz ve hatta sigara resmine bakmanız, sigara içme isteği duymanıza neden olabilir. Bu durumu değiştirmek ilk adım olacaktır. Bu nedenle birkaç gün sigara içme davranışınızı yakın takibe alın ve içtiğiniz her sigaranın bilincine varmaya çalışın. Her sigara için, ne zaman, nerede, kiminle,ne yaparken içtiğinizi belleğinize yazın. Bu işlemi kendi düzenleyeceğiniz bir çizelge aracılığıyla yazılı olarak yapabilirsiniz.
Bırakma günü ve izleyen dönem için tavsiyelerimiz;
Bırakma gününüzde, böyle önemli bir kararı uygulamaya geçirmenin ayrıcalığını ve gururunu hissetmeye çalışın. İlk günü başarıyla tamamladığınızda kendinizi ödüllendirin. Bırakma gününün başından itibaren zaman zaman sigara içme isteği hissettiğinizde aşağıdaki tekniklerden yararlanabilirsiniz ;
-
Sigarayı kendi kararınızla bıraktığınızı hatırlayın.
-
3-5 dakika süren içme isteği dalgaları geldiğinde yanınızda taşıdığınız, üzerine bırakma nedenlerinizi kaydettiğiniz kağıdı çıkartıp zihninizi bırakma nedenlerinize yoğunlaştırın.
-
Bulunduğunuz yer ve durumu değiştirin.
-
Dikkatinizi başka şeylere yöneltmeye çalışım, yerinizden kalkıp gezinin, meyva suyu veya su için, bir arkadaşınızla birkaç dakika sohbet edin.
-
Derin nefes egzersizleri yapın, önce içinizden 8'e kadar sayarak derin bir nefes alın, daha sonra içinizden 4'e kadar sayarak nefesinizi tutun, sonra yine içinizden 8'e kadar sayarak nefesinizi yavaş yavaş verin, bu egzersizi birkaç dakika boyunca sürdürün. Bu şekilde hem sigara içme isteğinizi bastırmış hem de stresinizi azaltmış olursunuz.
-
Ellerinizi ve zihninizi meşgul edecek yeni uğraşlar bulun, elinizde yumuşak bir top, bir kalem yada elastik bir nesne tutun ve parmaklarınızın arasında dolaştırın.
-
Kolay ulaşılabilir bir yerde meyva ve sebze bulundurun, sigara içme isteği duyduğunuz anlarda ağzınızı bunlarla meşgul edin. Böylelikle hem vitamin ihtiyacınızı karşılamış hem de kilo almayı engellemiş olursunuz.
-
Sigara içme isteği uyandıracak arkadaş çevresi ve ortamlarından bir süre uzak kalmanız bırakma başarısını sürdürmenizde etkili olacaktır.
-
Düzenli spor aktivitelerine başlayın. Bu şekilde düzenli soluk alıp vermeye başlarsınız, bronşlarınızdan salgılanan sıvı miktarında artış olur, bol miktarda balgam çıkarırsınız ve solunum yollarınızın açılmaya başladığını hissettikçe sigara bırakma başarısını sürdürmek istersiniz. Çünkü sağlığınızı yeniden kazandığınızı görmek sizi yüreklendirecektir.
-
Kaldırabileceğinizden fazla sorumluluk yüklenmekten kaçının.
-
Günlük işlerinizi yaparken zamanınızı daha iyi kullanmaya çalışın, işlerinizi son güne bırakmayın, sizi strese sokabilecek kişilerden uzak durun, her olayda mutlu olacak pozitif bir yön arayın.
-
Kendinizi keşfedin, zayıf ve güçlü yönlerinizi gözden geçirin, güçlü yanlarınızı öne çıkarın, güçlü olduğunuz yönlerinizle övünün
-
Bıraktıktan sonra geçen süre ne olursa olsun bir tek sigara dahi denemeyin. Böyle bir düşünce ve hareket tüm emeklerinizi boşa çıkarabilir.
-
Sigara ikram eden arkadaşlarınızı uyarın ve onlardan sizin bırakma girişiminizi desteklemelerini isteyin
Yine de zorlandığınız bir an gelir ve bir sigara yakarsanız; sizi bekleyen iki sonuç olacaktır;
1. Ya "Demek ki ben sigara içmeden yapamıyorum" diyerek utanma ile karışık bir başarısızlık hissi yaşayıp yeniden eskisi gibi hatta daha fazla sigara içmeye başlayabilirsiniz. Ki bu durum sizin bazı mazeretlere sığınarak kendinize zarar verme isteğiniz olduğunu gösterir. Bu gibi durumlarda sigaranın, hayattaki tek zevkiniz, lüksünüz, sinirinizi yatıştıran bir dost olduğunu söylersiniz. Sigara içme isteğinizi haklı çıkarmaya çalışırsınız.
2. Ya da "Ben böyle bir durumda içme isteğini geçiştirmek için gerekli hazırlığı yapmamışım, bu nedenle burada başarısız oldum. Böyle durumlar için daha hazırlıklı olup, böyle durumlarda da içmemeyi öğrenebilirim. Onun için içmemeyi sürdüreceğim ve böyle durumlar için daha hazırlıklı olacağım" şeklinde düşünebilir ve kendinize yeniden söz vererek bırakmayı sürdürebilirsiniz.
Araştırmalar yukarıdaki ikinci yaklaşımın benimsenmesi halinde başarı oranlarını çok arttığını göstermektedir. Unutulmaması gereken şey, "sigarayı bırakmak için içmemeyi öğrenmenin gerektiğidir". Nasıl ki sigara içmeyi öğrenerek sigara içmeye başlanıyorsa, içmemeyi öğrenerek de bırakılabilir.
Tehlikeli durumlar;
Sigarayı bırakmanın sürdürülmesinde en önemli tehlike, sigara içme dürtüsü yaratan durum ve koşullardır. Sigarasızlığa alışmaya çalışan kişiye verilecek en iyi öğüt, bu durum ve koşulları kendisinin saptaması ve bunlardan uzak durmaya çalışmasıdır. En sık bildirilen dürtü yaratıcı durumlar şöyle özetlenebilir:
*Gerginlik ve sinirlilik
*Öfke
*Yemek sonrası
*Sıkıntı ve üzüntü
*Çay, kahve içme
*Başka tiryakilerle birlikte olma
*Alkol alma
*Stresli olma
*Mutsuzluk
*Araba kullanma
*Sigara ikramı
*Özel kutlamalar ve tatil
Sigarayı stresten uzaklaşmak için içiyorsanız, sigaranın içindeki nikotinin stres yaratıcı bir etken olduğunu unutmayın.
Sigarayı bırakmanın özellikle ilk iki haftasında ve daha sonra da gerektiğinde, her zaman hekim ya da öbür sağlık personelinden destek istenebilir.
Her şeye karşın yeniden sigaraya başlayanlar, yeniden bırakabilirler. Hiçbir zaman umutsuzluğa kapılmamak gerekir.
SİGARAYI BIRAKMANIN YARARLARI
A-Sağlık Yararları :
Sigarayı bırakmak tütün kullanımı ile beraber ortaya çıkan tüm sağlık risklerini bir anda azaltır. Bu suretle hem toplum sağlığı hem de bireysel sağlık anlamında faydalıdır. Birey sigara içmeyi bıraktığında kalp, akciğer, solunum yolları hastalıkları ve kanserler gibi hastalık riskleri de bir anda azalır. Bu nedenle kişilerin bırakma kararı vermeleri, yaşam sürelerini ve kalitelerini kendilerinin belirlemeleri anlamında bir dönüm noktası olarak görev yapar.
Sigara içenlerde, 35 yaşından daha önce bırakanlarda erken ölüm riski hemen hemen yok olur. Sigara içenlerin akciğer kanseri riskleri, onların ne ağırlıkta sigara içtikleri kadar ne kadar süredir sigara içtikleri ile de orantılıdır. 20 yıldan fazla sigara içenlerde risk çok fazladır. Fakat bunun üzerine eklenecek her yıl riskin boyutlarını çok fazla miktarda arttırmaktadır. Ve 20 yılın üzerinde bırakılsa bile, risk hiç içmeyenler kadar düşük olmayacaktır. Kalp hastalıkları ile sigara bırakmanın yararları arasında yakın bir ilgi vardır.
Sigarayı bıraktıktan sonra vücutta meydana gelen değişiklikler ;
-
20 dakika sonra, kan basıncı ve nabız normale döner, el ve ayak dolaşımı düzelir.
-
8 saat sonra, kan oksijen düzeyi normale döner, kalp krizi geçirme riski azalır.
24 saat sonra, vücut karbonmonoksitten arınır.
-
48 saat sonra, kan nikotin düzeyi azalır,tat ve koku duyusu artar, mide ülserli hastaların tedaviye verdikleri cevap artar.
-
72 saat sonra, hava yollarının gevşemesi sonucu nefes alıp verme rahatlar, solunum yolları fonksiyon görmeye başladığı için sekresyon miktarı artar, hava yolları kendi kendini temizlemeye çalışır. Enerji düzeyi artar.
-
2-12 hafta sonra, tüm vücuttaki dolaşım düzelir, solunum yolu enfeksiyonlarına yakalanma riski azalır, yürürken yorulma ve tıkanma daha az görülür.
-
3-9 ay sonra, öksürük, kısa aralıklarla nefes alıp verme ve wheezing (hırıltılı yada ıslık sesli soluk alıp verme) gibi solunum yolu problemleri düzelir, akciğer fonksiyonları %5-10 oranında artar.
-
12 ay sonra, koroner kalp hastalığı riski yarı yarıya azalır.
-
12 36 ay sonra, mesane kanseri riski %50 azalır.
-
5 yıl sonra, kalp krizi geçirme riski hiç içmemiş olanlar kadar olmasa da %50 oranında azalır, yemek borusu ve ağız boşluğu kanserleri riski %50 azalır.
-
10-15 yıl sonra,. kalp krizi geçirme riski tamamen ortadan kalkar ve içmeyenlerle aynı seviyeye iner, akciğer kanseri riski sigara içenlere göre %50 azalır.
B-Bireysel Yararları :
Sağlığın genel olarak düzelmesinin yanında, yiyeceklerin tadını daha iyi alma, koku duyusunun gelişmesi, maddi yararlar, özsaygının daha iyi hale gelmesi ve evde , arabada ve diğer ortamlarda koklanan havanın daha temiz olması şeklindedir Kişilerin bırakmayı takiben hayatlarında gözle görülür değişiklikler olur. Örneğin bebekleri ve çocukları daha az hasta olur, cinsel yaşamları daha sağlıklı hale gelir, kendileri ve sosyal çevreleri ile barışık olurlar, sürekli sigara arayan endişeli halleri kaybolur, bağımlılıktan kurtulurlar ve fiziksel olarak kendilerini daha iyi hissederler.
C-Finansal yararları :
Halen Türkiye'de yetişkin yaştaki erkeklerin %60-70 kadarı, kadınların ise %20-25 kadarı sigara içmektedir. Sigara içme salgını büyük bir hızla çocuk ve genç yaş grubuna doğru kaymaya devam etmektedir. Türkiye'de sigara tüketiminin artması sonucu sigaraya bağlı hastalıklar, bu hastalıkların tedavisine ayrılan bütçe, bu hastalıklardan ölümler ve sigaraya bağlı hastalıklar nedeniyle oluşan iş ve güç kayıpları da giderek artmaktadır. Sürekli sözü edilen sigaraya bağlı hastalıkların içerisinde, üst solunum yolları ve diğer sistem enfeksiyonları atlanmaktadır. Oysa sadece özellikle üst ve alt solunum yolu enfeksiyonları ve bunların tedavileri için yapılan maliyet, iş ve güç kayıpları devletin ve bireyin bütçesine önemli zararlar vermektedir.
Dünyada her yıl 4.000.000 kişi sigaraya bağlı bir hastalık nedeniyle ölmektedir. Bu sayının 2025 yılında 10.000.000 kişiyi bulacağı tahmin edilmektedir. Türkiye'de tahminler yılda 100.000 kişinin sigaraya bağlı bir hastalık nedeniyle öldüğünü, buna bağlı sağlık harcamalarının 1 katrilyon TL' nin üzerinde olduğunu göstermektedir. Günümüzdeki verilere göre Türkiye'de bir yıl içinde sigaraya harcanan para Sağlık Bakanlığı bütçesinin 4.6 katıdır.
Araştırmalara göre, iş yerinde sigara içimini sınırlayan düzenlemelerle iş yerinde sigara içimi azalmaktadır. Bu da sigarayı bıraktırıcı olarak hizmet görebilir. Sigarayı bırakanlar, artık sigara için harcama yapmayacakları ve sağlık harcamaları azalacağı için bireysel düzeyde de tasarruf sağlayacaklardır. Sigara içen bireyleri olan bir ailenin aylık sigaraya ödedikleri para aylık mutfak gideri tutarından fazladır.
-ÜNİVERSİTE HASTANELERİNİN SİGARA BIRAKTIRMA POLİKLİNİKLERİ SİGARAYI BIRAKMAK İSTEYEN HASTALARA DANIŞMANLIK VE GEREKLİ DURUMLARDA İLAÇ TEDAVİSİ SAĞLAMAKTADIR. SİGARAYI BIRAKMAK İSTEYEN BİR KİŞİDE BU YÖNTEMİN BAŞARI ORANI %20 CİVARINDADIR,
-TEKRARLAYAN SİGARAYI BIRAKMA GİRİŞİMLERİNDE SİGARAYI BIRAKMA İHTİMALİ KATLANARAK ARTAR,
-ÇEVRENİZDEN SÖYLENEN “SİGARA BIRAKILAMAZ” İNANIŞLARINA KULAK ASMAYIN, BIRAKMAYI DENEMEK İLE BİRŞEY KAYBETMEZSİNİZ, AMA;SAĞLIĞINIZI, EKONOMİK ÇIKARLARINIZI, TOPLUMSAL TAKDİRİ VE AKLINIZA GELMEYEN BİRÇOK OLUMLU GELİŞMEYİ KAZANIRSINIZ…
KENDİNİ BIRAKMAYA HAZIRLAMA
Bırakmayı istediğiniz konusunda olumlu düşünün. Ne kadar zor olacağı şeklindeki olumsuz düşüncelerden kaçının.
Bırakmak isteme nedenlerinizin hepsini yazın. Her gece yatmadan önce bu nedenlerden bir tanesini on kere tekrarlayın.
Sağlığınıza ve başkalarına karşı sorumluluklarınıza ek olarak güçlü kişisel nedenler geliştirin. Sigara arası vermek için harcadığınız bütün çaba ve zamanı düşünün. Bir paket sigara almak için nasıl koşuşturduğunuzu, ateş bulmak için nasıl çabaladığınızı düşünün. Kendinizi fiziksel olarak hazırlamaya başlayın. Hafif bir egzersiz programı başlatın. Daha fazla sıvı alın,dinlenmeye daha fazla zaman ayırın ve aşırı yorgunluktan kaçının. Bırakmak için özel bir gün saptayın. Bu doğum gününüz, evlilik yıldönümünüz gibi özel bir gün olabileceği gibi Dünya sigarayı bırakma günü de (31 Mayıs ) olabilir. İşte çok sigara içiyorsanız, sigarayı tatil gününde bırakın ki işe döndüğünüzde sigarayı bırakmış olun. Bırakma gününü çok özel bir gün olması için elinizden geleni yapın ve onu hiçbir şeyin değiştirmesine izin vermeyin. Bu sizin sigara içmeyen biri haline geldiğiniz günü daha yakından izlemenize ve her yıl kutlamanıza yardımcı olur.
NE BEKLEDİĞİNİ BİLMEK
Gerçekçi beklentileriniz olsun. Sigarayı bırakmak kolay değildir, fakat imkansız da değildir. Her yıl milyonlarca insan sigarayı bırakır. Bıraktıktan sonra ortaya çıkacak yoksunluk belirtilerinin geçici olduğunu bilin. Bu belirtiler genellikle 1-2 haftada ortadan kalkarlar. Nükslerin (tekrar başlama) sigarayı bıraktıktan sonraki ilk haftada en sık olduğunu bilin. İlk haftada yoksunluk belirtileri çok şiddetlidir ve vücudunuz hala nikotine bağımlıdır. Bunun en güç zaman olacağının farkında olun ve bütün kişisel desteklerinizi kullanın. İradeniz, aileniz, arkadaşlarınız bu kritik dönemi başarı ile atlatmanıza yardımcı olacaktır. Geri kalan nükslerin ise bırakmanın ilk üç ayında olduğunu bilin. Bunlar genellikle belirli olaylar tetiği çektiğinde (Örneğin ani, beklenmeden ortaya çıkan sıkıntılı durumlar) oluşur. Bu zamanlar, insanların sigarayı otomatik olarak uzandıkları zamanlardır. Çünkü sigara içme gevşeme hissi yaratmaktadır. Bu ortaya çıktığında kendimizi hazırlamamızın çok zor olduğu bir durumdur. Fakat böyle bir durum oluştuğunda bir takım önlemleri hatırlamakta çok önemlidir. Sigara içmenin bir alışkanlık olduğunu, fakat sizin üstesinden gelebileceğiniz bir alışkanlık olduğunu unutmayın. Sigarayı bırakmada başarılı olmuş kişilerin birkaç denemeden sonra temelli bıraktıklarını göz önünde bulundurun. Siz ilk bırakma denemesinde başarılı olan kişilerden biri olabilirsiniz. Fakat başarılı olamazsanız yılmayın. Tekrar tekrar deneyin.
BAŞKALARINI DA KATMAK
Bir arkadaşınızla hedeflediğiniz tarihte bırakacağınıza dair iddiaya girin. Sigara içmediğiniz her gün sigara parasını biriktirin ve eğer içerseniz ceza olarak onu verin. Ancak sigara içseniz de asla çabanızdan yılmayın. Başarılı olmak için kendinizi daha güçlendirin ve tekrar deneyin. Arkadaşlarınıza veya eşinize sizinle birlikte bırakmasını teklif edin. Ailenize ve arkadaşlarınıza bırakacağınızı ve bırakma tarihinizi söyleyin. Bu bırakmadan önce ve bıraktıktan sonra size çok önemli bir destek kaynağı olacaktır.
BIRAKMA YOLLARI
Marka Değiştirin.Hoşlanmadığınız bir markaya geçin.Hedeflediğiniz tarihten birkaç hafta önce düşük nikotin ve karan içeren bir markayı kullanmaya başlayın. Bu sigara içme davranışınızı değiştirmede yardımcı olacaktır. Buna karşın daha fazla sigara içmeyin. Daha sık ve derin nefes çekmeyin. Bunlar nikotin alınımını arttırır ve burada temel amaç vücudun nikotin olmaksızın işlevselliğine alışmasıdır.
İçtiğiniz Sigara Sayısını Azaltın
Her sigaranın sadece yarısını için. Her gün ilk sigarayı yakmayı bir saat erteleyin.Sigara içmeyi kesmede yardımcı olmak için yeme alışkanlıklarınızı değiştirin. Örneğin, süt için. Birçok insan sigara içmekle süt içmenin uyumsuz olduğunu düşünür. Yemekleri ve aperatifleri sigara içmeye neden olmayacak biçimde sonlandırın. Sigara yerine bir bardak meyve suyu için. Sigara içmeyi azaltmak tamamen bırakmaya yardımcı olur, fakat tamamen bırakma değildir. Eğer günde yedi sigaradan az içiyorsanız tamamen bırakma hedef tarihini tespit etme zamanı gelmiştir ve bunun için hazırlıklara başlayın.
Otomatik Olarak İçmeyin
Sadece gerçekten istediğiniz sigaraları için. Tamamen alışkanlıkla yaktığınız her sigarayı fark etmeye çalışın. Kül tablalarını boşaltmayın. Bu size her gün ne kadar sigara içtiğinizi hatırlatacaktır. Aynı zamanda sigara izmaritlerinin kokusu ve görüntüsü olumsuz uyaran olacaktır. Otomatik uzanmayı engellemek için sigarayı alışılmadık yerlere ve değişik ceplerinize koyarak ters elinizi kullanarak alın. Gün içinde hiç düşünmeden birkaç sigara yakıyorsanız, her seferinde sigarayı yakmadan önce aynaya bakın ve onu gerçekten isteyip istemediğinize karar verin.
Sigara İçmeyi Zorlaştırın. Bir paket bitmeden diğer paketi satın almayın. Evde ve işyerinde yanınızda sigara bulundurmayın. Sigaraya ulaşmayı zorlaştırın.
Sigara İçmeyi Tatsızlaştırın.Sadece hoşlanmadığınız durumlarda sigara için. Örneğin başkalarıyla birlikteyken sigara içmekten hoşlanıyorsanız, yalnız sigara için. Sandalyenizi odanın boş köşesine çevirin, dikkatinizi sadece içtiğiniz sigaraya ve onun olumsuz etkilerine odaklayın. Bütün sigara izmaritlerinizi, sigara içmekle oluşturduğunuz kirliliği size görsel olarak hatırlatacak büyük bir cam kavanozda biriktirin.
BIRAKMADAN HEMEN ÖNCE
Sigaranın olmadığı durumların pratiğini yapın. Tekrar tekrar bir daha hiç içemeyeceğim şeklinde düşünmeyin. Sadece bugün içmeyeceğim şeklinde düşünün. Kendinize bugün içemeyeceğinizi söyleyin. Sigara kokusundan kurtulmak için elbiselerinizi temizleyin. Temizlenmezse koku uzun bir süre kalabilir.
BIRAKMA GÜNÜNDE
Bütün sigaralarınızı ve kibritlerinizi atın. Çakmakları ve kül tablalarını saklayın. Sigara kirlerinden kurtulmak için dişçiye gidip, dişlerinizi temizletin. Onların ne güzel göründüğüne dikkat edin ve bu şekilde kalmalarını sağlamaya azmedin. Kendiniz ve başkalarınız için satın almak istediğiniz şeylerin listesine yapın. Fiyatlarını sigara paketleri şeklinde hesaplayın ve bu hediyeleri satın almak için içmediğiniz sigaraların parasını bir kenara koyun. Bu büyük günde boş kalmayın. Sinemaya gidin, egzersiz yapın, yürüyüş yapın, bisiklete binin, vs. Ailenize ve arkadaşlarınıza bu günün bırakma günü olduğunu ve bundan sonraki birkaç gün ve haftanın sizin için zor zamanlar olduğunu söyleyin. Bu zor günlerde size yardımcı olmalarını isteyin. Kendinize hediye olarak bir şeyler alın veya günü kutlamak için özel bir şey yapın.
BIRAKTIKTAN HEMEN SONRA
Evde ve işyerinde, çevrenizde temiz, yeni ve sigara içilmeyen bir ortam oluşturun. Kendinize çiçekler satın alın. Kokularından bu kadar hoşlandığınız için siz de şaşıracaksınız. Bıraktığınız ilk birkaç günde boş zamanlarınızı kütüphane, müze, tiyatro, alışveriş merkezi gibi sigara içilmesine izin verilmeyen yerlerde geçirmeye çalışın. Mümkün olduğu kadar fazla miktarlarda su ve meyve suyu için.(Kafein içeren sıvılardan kaçınmaya çalışın. Alkol, kahve ve sigara içmeyle bağlantılı olabilecek diğer içeceklerden kaçının. Sigara içmek yerine bir muhabbet başlatın. Eğer elinizde sigara tutma hissini özlüyorsanız, kalem, tesbih, meşe gibi şeylerle oynayın. Eğer ağzınızda sigara hissi özlüyorsanız, yalancı sigara ya da kürdan kullanmayı deneyin.
AYARTILMAKTAN KAÇININ
Yemeklerden sonra sigara içmek yerine masadan kalkın ve dişlerinizi fırçalayın veya yürüyüşe çıkın.
Eğer genellikle araba kullanırken sigara içiyorsanız, özellikle ilginizi çeken radyo kanalını veya hoşlandığınız müziği dinleyin. Veya yapabilirseniz bir süre toplu taşıma araçlarını kullanın. İlk 1-3 hafta içinde sigara içmeyle kuvvetle bağlantılı olabilecek hoşlandığınız durumlardan kaçının.Bunlar hoşlandığınız televizyon programını seyretmeme, koltuğunuzda oturmama veya yemekten sonra kahve veya kokteyl içmeme olabilir. Sigaradan uzak durma yeteneğinizden emin oluncaya kadar, ilişkilerinizi sağlıklı, sorunsuz ev dışı gezintiler veya sigara içilmesine izin verilmeyen yerlerle sınırlandırın. Sigara içmeye ayartılabileceğiniz bir yerde veya durumda olmanız gerekiyorsa, (Örneğin, yemekli toplantı veya kokteyl) sigara içmeyenlerle birlikte olmaya çalışın.
Sigara reklamlarını analiz etmeye çalışın ve markalarını satmak için size nasıl şirin görünmeye çalıştıklarını anlamaya çalışın.
SİGARAYA BİR DAHA BAŞLAMAMAK ÜZERE BIRAKMAK
Tebrikler!
Artık yeni bir alışkanlık (Sigara içmeme alışkanlığı) geliştirmek için hazırsınız. Diğer bütün alışkanlıklarda olduğu gibi bu yeni alışkanlığında yaşamınızın parçası olması için zaman gereklidir. Diğer alışkanlıklardan farklı olarak sigara içmeme bilinçli bir çaba ve pratik gerektirir.Yazının bu bölümünü dikkatle okuyarak ve tekrarlayarak, sigara içme dürtüsünü uyandırabilecek yerler ve durumlar hakkında daha bilinçli olacaksınız. Sigara içmeden sigara içme dürtüsüyle nasıl baş edebileceğinizi göreceksiniz. Son olarak kayma durumunda (Sigara içtiğinizde)ve dürtülerinize baş eğdiğinizde ne yapmanız gerektiğini öğreneceksiniz.
Gardınızı alın
Sigara içmeden yaşayabilmenizin anahtarı, dürtülerinizin veya sigara arzunuzun içmenize engel olmaktır. Kendinizi aldatmayın. Dürtünüzün sizi ayartmaya çalıştığı zamanlar olacaktır. Böyle bir durumda boyun eğmek yerine bu tecrübeyi sigarasız yaşamayı öğrenmek için kullanacaksınız. Öncelikle kendinize sigarayı bıraktığınızı söyleyiniz. Dikkatinizi içme dürtüsüne odaklayın ve kendinize sorun:
1.Dürtü hangi ortamda ortaya çıktı?
2.O sırada ne yapıyordum?
3.Kiminleydim?
4.Ne düşünüyordum?
İçme dürtüsü genellikle önceden kestirilebilir zamanlarda ortaya çıkar. Temel olan bu zamanlara hazırlıklı olmak ve sigara içmeden baş etme yolları bulmaktır. Doğal olarak bu başlangıçta kolay olmayacaktır. Zaman zaman sigara içmeden durmak sizin için zor olacaktır. Unutmayın! Bir tane içtiğinizde bu her şeyin sonu değildir. İçseniz bile yapacağınız dürtüye karşı koyamamanızın sebeplerini araştırmak, bırak-ma kararınızı tekrarlamak ve tekrar denemektir. Aşağıdakiler tipik baştan çıkarıcılardır. Sizde kuvvetli sigara içme dürtüsü uyandırabileceğinizi düşündüklerinizi işaretleyiniz. Aklınıza gelen başka baştan çıkarıcılar varsa listeye ekleyiniz.
-İş stresi -Can sıkıntısı -Telefonla konuşma -İçki içme -Televizyon seyretme -araba sürme -yemek sonrası -kağıt oyunları sırasında
-kahve veya çay içerken -sigara içen bir başkasını gördüğünüzde
Eğer siz de diğer bırakanlar gibiyseniz, sigara içmemenin en zor olduğu yer eviniz olacaktır. Sigarayla en yakından ilgili aktiviteler yemek yeme; arkadaş toplantıları; çay, kahve ve alkollü içeceklerin içilmesidir. Ortamda sigara içen birinin olması dürtünün ortaya çıkmasını kolaylaştırır.
Dürtü nasıl azaltılır?? Sigara içme dürtüsüyle baş etmenizde yardımcı olacak 7 temel beceri vardır. Bu ipuçları sigara içmeme alışkanlığınızı geliştirmeniz için hazırlanmıştır
1.Niçin bıraktığınızı düşünün.
Bırakma gerçeklerinizi tekrar gözden geçirin. Bu listeye günde birkaç kez, özellikle içme dürtüleriniz kuvvetli olduğu zamanlarda bakınız. En önemli bırakma gerekçeniz aynı zamanda sigara içmemeye devam etmeniz için en iyi gerekçedir.
2.Kendinizi kandırdığınız noktalara dikkat edin.
Tekrar içmeye başlamak için kendinizce mantıklı sebepler olduğunu düşünebilirsiniz. (“Kendini kandırmanın en sık yolları” bölümüne bakınız). Sigarayı yeni bırakan biri gerilimli bir durumda kendisine “kendimi yatıştırmak için yalnızca bir sigara içeceğim” diyebilir.aklınıza böyle düşünceler gelirse durun ve tekrar düşünün. Rahatlamak için daha başka yollar biliyorsunuz. Yürüyüşe çıkmak veya nefes egzersizleri gibi. Kilo almanız kendinizi kandırmanız için size bazı gerçekler sunabilir. “Sigara içersem zayıflarım.” Şeklindeki düşüncelere hazırlıklı olun. Unutmayın ki sigaranın sağlığa zararları hafif bir kilonun zararlarından çok daha fazladır. (Sigara içenler içmeyenlerden yüzde 70 daha fazla erken ölüyorlar.) bırakırken kullandığınız düşük kalorili yiyecekler listesini gözden geçirin.
3.Baştan çıkarıcılara hazırlıklı olun.
Şimdi artık hangi durumlarda, ortamlarda ve hangi duygularla sigara içmeye daha yakınlaştığınızı biliyorsunuz. Bu tetikleyicilere görünüz açık olsun ve karşı atağa hazırlıklı olun. Sigarayı azaltırken ve bırakırken kullandığınız becerileri kullanmaya devam edin. Ellerinizi bir şeylerle meşgul edin, örgü örün bir şeyler karalayın vs. Sigara içen insanlardan ve onların bulunduğu yerlerden uzak durmaya çalışın. Vaktinizi sigara içmeyen arkadaşlarınızla geçirmeye çalışın. Sigara içmenizi güçleştiren bazı uğraşlar bulun. Spor yapın. Bu hem daha iyi hissetmenizi hem de daha iyi görünmenizi sağlayacak. Ağzınıza sigaradan başka şeyler koyun. Şekersiz sakız veya bunun gibi şeylerle kendinizi oyalayın. Sigara içilmesine izin verilen yerlerde bulunmamaya gayret edin. Sigara içmeli tetikleyeceği için alkol kullanımını azaltın. Toplantılarda bir iki içkiden fazla içmemeye çalışın. Mümkünse yerine soda, meyve suyu gibi alkolsüz içecekleri tercih edin.
4.Sigarasız geçen ilk haftanın sonunda kendinize bir hediye alın. Bu bir kaset ve ya sinema olabilir. Hediyenin ne olduğu önemli değildir. Önemli olan kendinize önemli bir iş yaptığınızı hatırlatmasıdır.
5.Olumsuz düşünceler zihninize üşüştüğünde, kendinize sigara içmek istemediğinizi ve içmemeniz için pek çok iyi sebebiniz olduğunu hatırlatın. Yalnızca iradenize güvenmek iyi bir teknik değildir. Olumlu düşünceler geliştirin ve olumlu düşünün.
6.Gevşeme teknikleri uygulayın.
Nefes alma egzersizleri gerilimi azaltmanıza yardımcı olur. Sigara içmek yerine uzun ve derin bir nefes alın, 10’ a kadar sayın ve bırakın. Bu işlemi 5 kere tekrarlayın. Kendinizi çok daha rahat ve gevşemiş hissettiğinizi göreceksiniz.
7.Sosyal destek bulun.
Arkadaş ve akrabalarınıza sigarayı bıraktığınızı söyleyin. İçmediğiniz her gün, hafta ve ay sizi tebrik edebilirler. Çok yakınızdakilere ilk günlerde biraz gergin olabileceğinizi söyleyin. Sigara içmek istediğinizde size içmemeniz için destek olmalarını sağlayın. Yalnız kaldığınızda ve şiddetle sigara içmeyi arzuladığınızda arkadaşlarınıza telefon edin. Yardımcı bir arkadaş grubu en iyi tekniktir. Sigara içmeme yeni bir alışkanlığın kazanılmasıdır. Sigara içmemem azmindesiniz. Bu kararınızı uygulamanızda karşılaşacağınız zorluklarda bu kılavuz yardımcınız olacaktır. Elinizde bir sigara varken içmeden durmanız çok zordur. Öyleyse sigaradan uzak durmak için elinizden gelen
her şeyi yapın.
…. sigarasız yaşamaya devam edebilirsiniz.
Tekrar içerseniz
Kayar ve içerseniz cesaretiniz kırılmasın. Bırakanların çoğu başarmadan önce birkaç kez bırakmayı denemişlerdir. Yapmanız gereken şunlardır; Bir iki sigara içmeniz tekrar sigaraya başladığınız anlamına gelmez. Kendinize haksızlık etmeyin ve acımasız davranmayın. Bir kez sigara içmenin sizin başarısız olduğunuzu ve başarısız olacağınızı göstermez. Yapmanız gereken toparlanmak ve tekrar içmeme yoluna girmektir. İçmenize neden olan sebebi araştırın. Tam olarak tetikleyici neydi? Tekrar aynı durumla karşılaşırsanız ne yapmanız gerektiğini ve nasıl baş edeceğinizi düşünün.
Yukarıda sözü edilen baş etme yollarını tekrar gözden geçirin. Bazı becerileri geliştirenlerin sigarasız yaşama şansı hiç beceri edinmemiş olanlara göre çok daha fazladır. Kendinizle sigara içmemek üzere bir anlaşma imzalayın. Özel bir yardıma ihtiyacınız olduğunu inanıyorsanız bir doktora başvurun. Doktorunuz eğer gerekiyorsa başka yollarla ve ilaçlarla size yardımcı olabilir.
Süreci pekiştirmek
Her ay, bırakma gününüzde özel bir kutlama planlayın. Düzenli olarak, bıraktığınıza neden memnun olduğunuza dair yeni şeyler bulun bunları yazarak,kolaylıkla görebileceğiniz yerlere asın veya yapıştırın. İlk 90 gün için bir takvim oluşturun. İçmeden geçirdiğiniz her günü işaretleyin ve tasarruf ettiğiniz parayı not edin. Tasarruf ettiğiniz parayla özel bir şey yapmak üzere bir gün tespit edin.
KENDİNİ KANDIRMANIN EN SIK YOLLARI
Kendini kandırmanın şekli ---Kendinize vereceğiniz cevap
-Çok stres altındayım.Rahatlamak için sigara içmem gerek,
---Sigara içtiğinizde rahatlamanızın sebebi vücudunuzun nikotine bağımlı hale gelmiş olmasıdır. Nikotin bir uyarıcıdır. Kalp hızınızı, kalp basıncınızı ve adrenalin seviyenizi arttırır. Bu nedenle sigarayı bıraktıktan birkaç hafta sonra kendinizi daha az gergin hissedeceksiniz.
-Sigara işimi daha iyi yapmamı sağlıyor
---Dikkatini toparlayamama, sigarayı bırakmanın kısa süreli bir bulgusu olabilir.Aslında sigara içerken beyninize daha az oksijen gitmektedir.
-Zaten sigarayı oldukça azalttım.
---Azaltmak bırakmak yolunda iyi bir başlangıçtır. Fakat azaltmakla sağlayacağınız faydalarla hiç içmemekle sağlayacağınız faydalar arasında büyük fark vardır.Sigarayı yalnızca azalttığınızda daha fazla dumanı daha sık içinize çekerek azaltmanın getireceği faydaları da ortadan kaldıracaksınız. Günde 7 adet sigaraya kadar azaltmayı başardığınızda artık tam olarak bırakacağınız tarihi belirlemenin zamanı gelmiştir.
-Yalnızca düşük nikotin ve katran içerikli sigara içerim.
---Bu sigaraların içinde de pek çok zararlı maddeler vardır. Üstelik düşük nikotin içerikli sigara içenler genellikle dumanı daha sık ve derin çekerek aynı miktarda nikotini vücutlarına almaktadırlar. Düşük katran içerikli sigara içildiğinde de alınan katran miktarı artmaktadır.
-Sigarayı bırakmak çok zor. Benim iradem ise çok zayıf
---Sigarayı bırakmak ve sigaradan uzak kalmak zordur ama imkansız değildir. Her yıl milyonlarca insan sigarayı bırakmaktadır. Pek çok insan, birden fazla deneme sonucunda değişik teknikleri kullanarak sigarayı tam olarak bırakabilmişlerdir. Öyleyse sizde bırakabilirsiniz.
-Kilo almaktan korkuyorum.
---Kilo almak kaçınılmaz değildir. Kilo alanların çoğu daha fazla yedikleri için kilo almaktadırlar. Kilo almamak için yapacağınız şeyler vardır.
-Sigara içmediğim zaman ellerimle ne yapacağımı bilemiyorum.
---Bu sigarayı henüz bırakanlar arasında sık karşılaşılan bir durumdur. Ellerinizi meşgul edecek başka şeyler bulabilirsiniz. Ellerinize kalem pin pon topu gibi şeyler alı. Ellerinizi birbirine kavuşturarak da ellerinizin boş kalmamasını sağlayabilirsiniz. Eğer evdeyseniz daha önce keşke zamanım olsa da yapsam dediğiniz şeylerin bir listesini yapınız. Ellerinizle ne yapacağınızı bilemediğinizde sigaraya alternatif işler listenize bakınız.
-Bazen karşı konulmaz şekilde sigara içmek istiyorum.
---İlk 2-3 hafta içinde bu sık karşılaşılan bir durumdur. Sigaradan uzak kaldığınız süre içerisinde yalnızca özel durumlarda sigara içme dürtünüz sizi rahatsız etmeye başlayacak Çay, kahve ve alkol içtiğiniz durumlarda; arkadaş grupları gibi çevrenizde sigara için insanların bulunduğu ortamlarda. Bunlar kaçınmanız gereken yüksek riskli durumlardır. Kendinizi böyle yüksek riskli durumlara önceden hazırlayabilirsiniz.
-Bir sigara içtim. Bırakmayı başaramayacağım.
---Bir iki tane sigara içmeniz bırakmayı başaramayacağınız anlamına gelmez. Kararınızı güçlendirmeniz ve tekrar denemeniz gerektiğini gösterir. Kısa bir zaman içinde olsa sigara içmeden durabileceğinizi gördünüz. Bu sigaraya ihtiyacınız olmadığını, tamamen bırakmayı başarabileceğinizi gösterir.
TÜM BUNLARA RAĞMEN BIRAKMAK İSTEMEYENLERE TAVSİYELER
Tüm zararlarına rağmen sigara içme isteğiniz varsa yada bırakmayı düşünmüyorsanız en azından aşağıdaki konularda kişisel duyarlılığınızı gösteriniz;
-
Sigara içmeyenlerin temiz hava soluma haklarına saygı gösteriniz. Unutmayınız ki, "temiz hava soluma özgürlüğü, her zaman sigara içme özgürlüğünden önce gelir"..
-
Lütfen çocuklarımıza ve gençlerimize olumsuz model oluşturmayınız. Geleceğimiz beyni ve bedeni sağlıklı olan nesillere emanet etmek zorundayız. Özellikle sağlık personeli, eğitimci, idareci, sporcu yada medyatik kişiliği olan bir birey iseniz üzerinizdeki sorumluluğun lütfen bilincinde olunuz. Elinizdeki gençleri etkileme ve sürükleyebilme gücünüzü olumlu yönde kullanınız.
-
Bir anne yada baba iseniz hayattaki en önemli görevinizin annelik yada babalık olduğunu sakın unutmayınız. Topluma bir birey yetiştirmenin ne denli önemli bir meslek olduğunu hep hatırlayınız. Başka hiçbir meslek küçük bir çocuğu şekillendirmek kadar önemli olamaz.
-
Asla çocuklarınızın önünde sigara kullanmayınız, çocuklarınıza sigara satın aldırmayınız, onlardan sigaranızı getirmelerini istemeyiniz. Unutmayınız ki bu, çocuğunuzun sigara paketi ile ilk tanışması olabilir.
-
Çocuklarınız yada çevrenizdeki diğer çocuklar yada gençler, sigara içmenizi taklit ettiğinde onlara kızmadan önce tekrar düşününüz. Çünkü çocuklarımızın nasihatlere değil doğru davranışlar gözlemlemeye ihtiyaçları vardır.
Sağlığınızın değerini, sigaraya bağlı bir hastalığa yakalanmadan önce keşfetmeniz ve sigarayı bırakmanız dileğiyle..."
Derleyen: Dr.Sedat YILDIZ
Kaynaklar:
-
www.ssv.org.tr
-
http://www.izmirpolis.gov.tr
-
Tıp Dünyası Dergisi
-
Toraks.org.tr
Dostları ilə paylaş: |