Pedaqogikanın ümumi əsasları Plan

Mövzu 1

Pedaqogikanın ümumi əsasları

Plan:

1. 
   Pedaqogikanın mövzusu və vəzifələri
   
2. 
   Uşaqların yaş xüsusiyyətləri
   
3. 
   Pedaqogikanın inkişaf tarixi və tədqiqat metodları
   
4. 
   Pedaqoji proses: mahiyyəti və mərhələləri
   
5. 
   Şəxsiyyətin inkişafı və formalaşması
   

ƏDƏBİYYAT:

1.Əliyev İ.İ. Pedaqogika (Mühazirələr kursu), Ali məktəblər üçün dərs vəsaiti. Naxçıvan, “Əcəmi” Nəşriyyat- Poliqrafiya Birliyi. 2017, 280 səh. s. 5-25

2. Abbasov A. Pedaqogika. Dərs vəsaiti. Bakı, “Mütərcim”, 2013, 360 səh.

3.Kazımov N.M. Məktəb pedaqogikası. Bakı, Çaşıoğlu, 2002.

P.1.1“Pedaqogika” yunan sözü olan “paydaqoqos” (paidos-uşaq, qoqos-ötürən) sözün­dən götürülüb “uşaq ötürən” deməkdir. Belə ki, Qədim Yunanıstanda varlıların uşaqlarını məktəbə aparıb gətirən qullara paydoqoqos deyilirdi. Zaman keçdikcə bu sözün mənası dəyişmiş, pedaqogika uşaqların tərbiyəsi haqqında fikir, söz, nəzəriyyə, elm kimi inkişaf etmişdir.

Pedaqogikanın bir elm kimi meydana gəlməsi XVI əsrdə yaşamış Y.A.Komenski­nin (1592-1670) adı ilə bağlıdır. Bu dövrə qədər təlim, tərbiyə, təhsillə bağlı çolu fikirlər, nəzəriyyələr olsa da, bunlar bir sistem halında deyildi. Ilk dəfə olaraq Komenski “Böyük Didaktika” adlı əsərində təlim və təhsil məsələlərini elmi zəmində izah etməyə və əsas­lan­­dırmağa çalışmışdır. O, pedaqoji hadisələrin mahiyyəti və məzmununu təbiətə­müva­fiq­lik prinsipi əsasımda şərh edirdi. Məsələn, O, deyirdi ki, bilikləri şagirdlərə dərindən və möhkəm mənimsətmək lazımdır. Çünki, təbiətdə kökləri torpağa dərin işləyən ağaclar möhkəm olur.

Pedaqogikanın mövzusuna nələr aiddir? Pedaqogikanın mövzusu deyəndə onun öyrəndiyi sahələr, bu elmdə haqqında danışılan məsələlər nəzərdə tutulur. Pedaqogikanın mövzusunu pedaqoji proses, pedaqoji qanunauyğunluqlar təşkil edir ki, pedaqoji proses təlim, tərbiyə, təhsil və psixoloji inkişafın vəhdətidir. Yəni, təlim, tərbiyə, təhsil və psixoloji inkişaf da pedaqogikanın mövzusudur.

Pedaqogika - insanın bütün həyatı boyu inkişafı ücün mühüm amil və fəaliyyət sahəsi olan pedaqoji prosesin mahiyyətini, qanunauyğunluqlarını, prinsip, metod, təşkili formaları və səmərəli yollarını öyrənən elmdir. Pedaqogikanın obyekti – insan və onun həyata hazırlanmasıdır.Pedaqogikanın predmeti- insan şəxsiyyətinin tərbiyə, təlim və təhsil vasitəsilə formalaşdırılması və inkişafına yönəldilmiş pedaqoji prosesdir.

Pedaqogikanın 4 bölməsi var: