|
Türkçe Edebî Sanatlar
|
tarix | 29.10.2017 | ölçüsü | 445 b. | | #21415 |
|
Türkçe Edebî Sanatlar ( Söz Sanatları )
Benzetme ( Teşbih ) Sanatı Benzetme ( Teşbih ) Bir kavramı, daha güçlü anlatabilmek amacıyla, aralarında benzerlik ilişkisi bulunan iki varlık yada kavramdan nitelikçe zayıf olanın güçlü olana benzetilme sanatına “benzetme ( teşbih )” denir.
Benzetmede dört öğe vardır : Benzetmede dört öğe vardır :
Örnek
Örnek
Benzetme ( Teşbih ) Sanatı Dikkat ! Benzetmenin temel öğeleri ; Benzeyen Benzetilen ( Kendisine Benzetilen ) Diğer ikisi ise yardımcı öğelerdir. Her zaman “ benzetme yönü ” ve “ benzetme edatı ” kullanılmayabilir.
Tam Teşbih ( Tam Benzetme ) Tam Teşbih ( Tam Benzetme ) Benzetmenin dört öğesinin de kullanıldığı benzetmedir.
Teşbih – i Beliğ ( Güzel Benzetme ) Teşbih i Beliğ ( Güzel Benzetme ) Yalnızca “ benzeyen” ve “ benzetilen ” öğeleriyle yapılan benzetmeye denir. Benzetme yönü ve Benzetme edatı yer almaz.
Örnek
Örnek
Tezat ( Zıtlık ) Sanatı Tezat ( Zıtlık ) Sanatı Anlamca birbirine karşıt ( zıt ) olan iki sözcük, kavram, duygu ve düşüncenin birlikte kullanılması sanatına tezat ( zıtlık ) sanatı denir.
Örnek 1
Örnek 2
Örnek 3
Örnek Cümleler Karlar etrafı beyaz bir karanlığa gömdü. Ağlarım aklıma geldikçe gülüştüklerimiz. Gülmekten ağlamaya vakit kalmıyor. Gündüzlerim gece oldu yine.
Mübalağa ( Abartma ) Sanatı Mübalağa ( Abartma ) Sanatı Bir nesneyi , bir olay ya da bir durumu , bir fikri daha kuvvetli belirtmek için olduğundan çok ya da az gösterme sanatına “ mübalağa ( abartma )” denir. Özellikler normal ölçülerin dışında verilir.
Örnek 1
Örnek 2
Teşhis ( Kişileştirme ) Sanatı Teşhis ( Kişileştirme ) Sanatı İnsan dışındaki canlı ve cansız varlıklara insana özgü özellikler yakıştırma sanatıdır. masallarda kullanılır.
Örnek 1
Örnek 2
Örnekler
İntak ( Konuşturma ) Sanatı İntak ( Konuşturma ) Sanatı İnsan dışındaki varlıkları konuşturma, onlara söz söyletme sanatıdır. İntak sanatının olduğu yerde “ teşhis ( kişileştirme ) ” sanatı da vardır. İntak sanatı “ fabl ” türü yazılarda sıkça kullanılır.
Örnek
Örnekler
İstiare ( Eğretileme ) İstiare ( Eğretileme ) Bir şeyi anlatmak için ona benzetilen başka bir şeyin adını kullanma sanatına “ istiare ( eğretileme )” denir. İstiare, benzetmenin temel öğelerinden yalnız birisiyle yapılan bir benzetme sanatıdır. İstiarede , benzetmenin temel öğelerinden biri ( benzeyen veya benzetilen ) söylenmez. Sözcük , benzetme yoluyla başka bir sözcüğün yerini tutar.
İstiare ( Eğretileme ) İstiare ( Eğretileme ) sanatı iki şekilde incelenir : Açık İstiare ( Eğretileme ) Kapalı İstiare ( Eğretileme )
Açık İstiare ( Eğretileme ) Açık İstiare ( Eğretileme ) Benzetmenin temel öğelerinden BENZETİLEN ile yapılan istiarelerdir.
Örnek 1
Örnek 2
Örnek 3
Kapalı İstiare ( Eğretileme ) Kapalı İstiare ( Eğretileme ) Benzetilen kullanılmayıp yalnız BENZEYEN ile yapılan istiarelere “ kapalı istiare” denir. Kapalı istiarelerde aynı zamanda kişileştirme ( teşhis ) sanatı da vardır. Çünkü insan dışı varlıklar insan özelliği kazanmış olur.
Kapalı İstiare ( Eğretileme )
Örnek 1
Örnek 2
Örnek 3
Uyarı Kapalı istiarelerde aynı zamanda “ kişileştirme” de vardır. Çünkü insan dışı varlıklar insan özelliği kazanırlar. Örneklerdeki “ tekerlek ” ve “ gün ” sözcükleri insan özelliği kazanmıştır.
Cinas Sanatı Cinas Sanatı Yazılışları ve okunuşları aynı , anlamları farklı sözcüklerle oluşturulan sanata “ cinas” sanatı denir. Cinas sanatında yer alan kelimelerde anlam farklılıklarına dikkat edilmelidir. Cinaslı kafiyelerle yazılmış dörtlüklerde aynı zamanda cinas sanatı da söz konudur.
Örnek 1
Örnek 2
Ad Aktarması ( Mecaz – ı Mürsel / Düz Değişmece ) Ad Aktarması ( Mecaz – ı Mürsel / Düz Değişmece ) söz yerine kullanılmasıdır. Ad aktarmalarında gerçek anlam ile kullanılan sözcük arasında bir ilişki ve bağın bulunması gerekir.
Örnekler
Örnekler
Dostları ilə paylaş: |
|
|