TüRKİYE’Nİn dişa açilan kapisi deniZLİ”

“TÜRKİYE’NİN DIŞA AÇILAN KAPISI DENİZLİ”   EGEMAS Genel Müdürü Gökmen Çetingöz

"1965 yılında kurulan ve bugüne kadar, meyve - sebze sektöründe kullanılan sınıflandırma, eleme, işleme ve paketleme hatları üretiminde, tecrübe ve kalitesini kanıtlamış, EGEMAS Genel Müdürü Gökmen Çetingöz, “Avrupa’da dahi başarılamayan ve dünyada ilk olan tesislerle, EGEMAS’ın yurtdışında yapmış olduğu danışmanlıklar ve teknoloji ihracatı nedeniyle ülkemize bu konuda kazandırdığı saygınlıkla gurur duyduklarını, bundan sonraki hedeflerinin de dünya ile rekabet edecek tarımsal tasarımlara imza atmak” olduğunu ifade etti."

- Bize EGEMAS’ın tarihçesini anlatır mısınız?

- EGEMAS 1965 yılında, babam Adil Çetingöz tarafından İzmir – Kemalpaşa İlçesi’nde kurulmuştur. 1965 yılından bugüne meyve ve sebze sektöründe kullanılan sınıflandırma, eleme, işleme ve paketleme hatları üretiminde, tecrübe ve kalitesini kanıtlamış, tasarımcı-üretimci bir firmadır. Yurtdışında yapmış olduğu danışmanlıklar ve teknoloji ihracatı nedeniyle ülkemize bu konuda kazandırdığı saygınlıkla, gurur duymaktadır. Gerdirebilir film ile palet sarma sistemlerinde, üretim kalitesi ve hizmet ile yurtiçi ve yurtdışında EGEMAS ismini sektörde olması hedeflenen yere taşımıştır. Paletleme sistemlerinde kullanılan sarf malzemenin niteliği nedeniyle tüm tasarımlarda doğanın korunmasını ilke edinen firmamız, bu konuda sorumlu olduğunu ve üzerine düşen görevi yerine getirmek zorunda olduğunu bilmektedir

- EGEMAS firmasının ana hatlarıyla faaliyetleri nelerdir?

- Topluluğumuzun değişik birimlerinde üretimi gerçekleştirilen veya temsilciliği yürütülen ürünlerimiz şunlardır: -Otomatik palet sarma makinesi ve hatları,

-Bilgisayarlı tartım, dolum ve değişik tipte fileleme makineleri,
-Narenciye – elma – kiraz – domates gibi sebze ve meyve işleme ve paketleme hatları,
-Bilgisayarlı saratma ve olgunlaştırma odaları,
-Hasat sonrası kimyasallar,
-Atmosfer kontrollü odalar için azot jeneratörü,
-Rutubetlendirme cihazları,
-Çeşitli konveyörler,
-Özel programlanabilir kontrol üniteleri, giriş çıkış modülleri.

AVRUPALILARIN BAŞARAMADIĞINI, BİZ BAŞARDIK

Biz firma olarak ihracatçılarımızla ortak hareket ediyoruz. Firmayı kurduğumuzda ihracatçının zorluklarını gördük. Yurtdışından getirilecek makinelerin fiyatları çok yüksekti. Avrupalının aynı kalitesinde, hatta daha fazla özelliğe sahip makineleri üretimin gayesi içerisinde olduk, bunu da başardık. O zamanlar İzmir’de çok ince kabuklu satsuma ihracatı yapılıyordu. Bu ürün bölgeye özgü bir üründü. Avrupalının bile başaramadığı tesisleri biz başardık ve makineyi satsumaya uygun hale dönüştürerek üretime başladık. Bugüne kadar 200’ü aşkın tesis kurulmuş oldu. Tesislerimiz 5-10-15-20 ton/saat kapasitelidir. İhracatçılarımız her biri yüksek kapasitede ürünlerini işleyerek her gün yaklaşık 1-5 tır yurtdışına gönderiyorlar.

HEDEFİMİZ, DÜNYA İLE REKABET

Denizli’de birbirine inanan bürokratlar var. Çok çalışkan ve zekiler. Ben gerçekten şaşırdım. İlk defa devlet işi yapıyorum. İhaleyi aldım, en başta işin açıkçası, nasıl olacak diye tedirginlikle yaklaşmadım değil fakat, işin içine girince öyle olmadığını anladım. Çünkü başta İl Tarım Müdürü Yusuf Gülsever ve ekibi sanki özel sektörmüş gibi canla başla çalışıyorlardı. Özel sektöre satışlarımızda bile daha detaylı bir inceleme ve çalışma söz konusu değildi. Kendisinin bir deyimi var: “Biz savaş içindeyiz, savaşıyoruz. Denizli tarımını kalkındırmak bizim en büyük görevimizdir” diye biz onların neferi olmayı seve seve kabul ettik ve her zaman bir nefer gibi elimizden geleni yaptık, yaparız da. Denizli bürokratlarımızın çabalarıyla ve bu yatırımlarımın yapılamasıyla bu tip projelerin önü açıldı. Denizli tarım sektöründe de Türkiye’nin liderliğine oynuyor. Bu tesislerle Denizli Türkiye’nin dışa açılan kapısı oldu. Başta Hollanda olmak üzere ihracat yapılan ülkelerin uzmanları, Malatya Valisi 30 kişilik ekibiyle, Kayseri – Amasya – Balıkesir – Manisa – Kütahya ve Eskişehir’den yetkililer ve yatırımcılar Denizli’ye gelerek tesislerde incelemelerde bulundular. Tarım sektörüne yönelik öncü çalışmalarımız devam etmektedir. Hedefimiz dünya ile rekabet edecek tarımsal tasarımlara imza atmaktır.

DÜNYA’DA VE TÜRKİYE’DE BİR İLKİ GERÇEKLEŞTİRDİK

5-6 yıl öncesine kadar narenciye dışında çok fazla ürün ihraç edilmiyordu. Günümüzde domates – elma – kiraz gibi sebze ve meyve ihracatı da önem kazanmaya başladı. Şu anda tüm yaş meyve ve sebzeler için tesislerimiz olduğu gibi son olarak da kiraz işleme üzerine bir tesis için çalışma yaparak, Denizli’ye bağlı Gümüşsu Beldesi’nde ilk kiraz işleme tesisini kurduk. Bu tesis dünyada ilktir. Tesislerimiz en son teknoloji ürünüdür. Kameralı, bilgisayarlı, elektronik terazili tesislerimiz, önceleri ihracatçılarımıza çok lüks geldi, “Biz 20 sene önceki makinelerimizle de çalışabiliyoruz bir problem olmuyor” dedikleri için çok fazla bir hareket olmuyordu. Ancak Denizli İl Tarım Müdürlüğü’nün gayretleriyle, Türkiye’ye örnek olabilecek bir çalışma yapıldı. Yine Denizli Emirhisar’da en son teknolojiye haiz elma tesisi kurduk. Gümüşsu’daki kiraz ve Emirhisar’daki elma tesislerimiz, Türkiye’de ilk olup, kooperatifler aracılığıyla kurulmuştur. Kooperatifçilik Türkiye’de zor bir kurumdur ve zor işler. Kooperatifin bu kadar teknolojiye sahip bir tesis kurması, iş adamlarımıza cesaret verdi. Bu arada kooperatifçiliğin de önü açılmış oldu. Bu tesislerimiz kurulduktan sonra, birçok firma elektronik tesis almaya başladı. Bu Avrupa Birliği’ne adaptasyonumuzda çok önemli bir rol oynamıştır. Buna da Denizli İl Tarım Müdürlüğü önderlik yaparak, bence ülkenin önünü açmış ve daha sonra da 12 tesis kurulmuştur.

- Denizli’de kurduğunuz tesisler nelerdir?

- -Çivril-Emirhisar Elma Tasnif ve Ambalajlama tesisi,

-Çivril-Gümüşsu Kiraz Soğutma, Boylam ve Muhafaza tesisi,
-Acıpayam-Darıveren Optik, Renk-Çap Ayırmalı Domates ile Sebze Seçme Paketleme tesisi.

- Tesisleri ayrı ayrı ana hatları ile tanıtır mısınız?

- Çivril-Emirhisar Elma Tasnif ve Ambalajlama tesisi:

Çivril-Emirhisar Elma Tasnif ve Ambalajlama tesisi, S.S. Emirhisar Tarımsal Kalkınma Kooperatifi bünyesinde kurulmuştur. 02.11.2000 tarihinde kurulan kooperatifin, çalışma bölgesi Çivril İlçesi Emirhisar Kasabası olup, “100 bin Meyve/Saat Kapasiteli Optik Ağırlık, Renk, Çap Ayırmalı Elma Tasnif ve Ambalajlama Tesisi” Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Denizli Valiliği İl Özel İdaresi ve Kooperatif öz kaynak katılımıyla 2005 yılında faaliyete geçirilmiştir. Elma paketleme ve ambalajlama tesisi tam otomatik, bilgisayar kontrollü olup, 100 bin meyve/saat kapasitesine sahiptir. Elmalar renk, çap ve ağırlıklarına göre 18+1 farklı boyda tasnif edilmektedir. Renk olarak elmaları en az 3 farklı renge ve 6 farklı ağırlık ve çap ölçülerine ayırmaktadır. Tesisteki tüm üretim bilgileri istatistiki olarak elde edilmektedir. Elmalar istenildiğinde meyve mumu ile mumlanabilmektedir. Tesis, gelen meyveleri, otomatik olarak sisteme yükleyen düzenek sayesinde kolayca işleyebilmektedir. Elektronik olarak renk ve çap ayrımı yapılması ile işçilikten büyük oranda tasarruf edilmekte ve elmalar yüzde 98 doğrulukta sınıflanabilmektedir. Tesise istenildiğinde tat özelliğine göre ayırım yapabilen modül ilave edilebilir ve elmalar şeker oranına göre de ayrılabilir. Bu tesisimiz ülkemizdeki en son teknolojiye sahip bir tesistir.

Çivril-Gümüşsu Kiraz Soğutma, Boylam ve Muhafaza tesisi:

Çivril-S.S. Gümüşsu Tarımsal Kalkınma Kooperatifi 16.07.2004 tarihinde kurulmuş olup, “1,5 Ton/Saat Kapasiteli Kiraz Soğutma, Boylam ve Muhafaza Tesisi” 04.01.2005 tarihinde inşaatına başlanıp, 12.05.2006 tarihinde tamamlanarak 23.06.2006 tarihinde açılışı yapılmış ve işletmeye geçmiştir. Hizmete açılan bu tesis soğutma sistemli, bilgisayar kontrollüdür. Odalara ve işleme alanına ait sıcaklık ve nem değerleri bilgisayarda kontrol edilmekte ve istendiği zaman geçmişe ait sıcaklık ve nem değerleri görülebilmektedir. Bahçeden 26-30 derecede hasat edilen kirazlar tesise geldikten sonra öncelikle 5 ton/saat kapasitedeki sulu soğutma (HYDROCOOLER) sisteminden geçerek +2 ile +4 dereceye kadar soğutulmakta ve ön soğutması tamamlanmaktadır. 4 hatlı tam elektronik kameralı, kiraz sınıflama hattına sahip tesiste, kirazlar istenilen renk ve çap özelliklerine göre 10 değişik sınıfa ayrılarak paketlenmektedir. Bu tesiste çatal kirazların saplarının ayrılması işlemi, ürüne zarar veren çelik bıçakları kullanmadan, özel bir sulu sistemle yapılmaktadır. Elektronik olarak renk ve çap ayrımının yapılması ile işçilikten büyük oranda tasarruf edilmekte ve kirazlar yüzde 95 doğrulukta sınıflanabilmektedir. Bu özellikleri ile ülkemizdeki en son teknolojiye sahip bir tesistir. İşlemden geçen ürün, tesiste bulunan 600 ton kapasiteli soğuk hava deposunda muhafaza edilmektedir. Tesis ihracata yönelik çalışmaktadır. Tesiste 2006 yılı kiraz hasat sezonunda işlenen ürünler Hollanda, İngiltere, İtalya, Belçika, Almanya ve Rusya gibi birçok ülkeye ihraç edilmiştir.

Acıpayam-Darıveren Optik, Renk-Çap Ayırmalı Domates ile Sebze Seçme Paketleme tesisi :

S.S. Darıveren Tarımsal Kalkınma Kooperatifi 17.10.1997 tarihinde kurulmuş olup, bünyesinde 50 bin meyve/saat kapasiteli optik, renk, çap ayırmalı domates ve sebze seçme paketleme tesisi, Denizli Valiliği İl Özel İdare Müdürlüğü katılımıyla yapılarak 2006 yılında faaliyete geçmiştir. Tesiste domatesin yanı sıra şeftali, kayısı gibi meyvelerin elektronik sistemde sınıflama ve paketlemesi yapılabilmektedir. Aynı zamanda bu tesiste sebze paketleme hattı kurulmuş olup, yörede üretimin yoğun olduğu sebzelerde (biber, fasulye, salatalık ve marul) tasnif edilerek paketlenebilmektedir.

- Bizi ve ülkemiz insanlarını Denizli’de yapılan tesisleriniz konusunda aydınlattığınız için ve ülkemiz ekonomisine katkılarınızdan dolayı teşekkür ederiz. Son olarak eklemek istediğiniz bir şey var mı?

- Ben de EGEMAS firmamızı ve çalışmalarımı ülke genelinde tanıttığınız için Yankı Dergisi çalışanlarına teşekkür ederim.

TÜRKİYE’NİN VİZYONONUNU DIŞARIYA GÖSTERDİK

Kurulan bu tesisler sayesinde Fransa ve İtalya’da olsun birçok ülkede yapılan toplantılarda katılımcılar Denizli Gümüşsu ve Emirhisar tesislerinden söz etmeye başladılar. İtalya – İsrail ve Hollanda gibi ülkelerden, bu tesisleri görmek için bizden randevu aldılar. Çünkü, bu tesisler dünyadaki ilk örnekleridir. Biz böylece bu 2 tesisle dünyaya açıldık ve dünyaya örnek olduk. Bunlar bizim için sadece bir yatırım değil, Türkiye’nin vizyonunu dışarıya göstermek açısından da çok önemlidir. Dünyada 16 ülkede böyle fabrikaları olan, Fransız firması sahibi ile birlikte iken, telefonda karşı tarafa söyledikleri beni çok etkiledi. Şöyle diyordu:

“Biz kendi, ülkemizdeki insanlara anlatamadığımız şeyleri, Türkiye 1 saatte kavrıyor, lütfen ona göre davranın. Nasıl olsa bu ülkeye bu satılır gibi bir tavır içinde olmayın. Bunlar çok bilinçli ve ne yaptığını bilen insanlar.” Bunu duymak benim için gurur vericiydi. Denizli’nin Valisinden, Kaymakamından, İl Genel Meclisi Başkanından ve İl Tarım Müdürüne kadar bu konuya sıcak bakmaları ve birlikte hareket etmeleri neticesi, onların önderliğinde biz bu teknolojiyi Türkiye’de uygulama fırsatı bulduk. Kendilerine teşekkür ediyorum.