Yakin doğU ÜNİversitesi EĞİTİm entüTÜSÜ EĞİTİm programlari ve öĞretiMİ ana biLİm dali

YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ

EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTÜTÜSÜ

EĞİTİM PROGRAMLARI VE ÖĞRETİM

ANA BİLİM DALI


EŞLERİN BOŞANMA NEDENLERİ VE EĞİTİM DÜZEYİNİN BOŞANMAYA ETKİSİ

(KKTC ÖRNEĞİ)

YÜKSEK LİSANS TEZİ

DANIŞMAN: Prof. Dr. HÜSEYİN UZUNBOYLU

NİHAL SALMAN ERAY

20072898

LEFKOŞA

2011

OCAK

JÜRİ ÜYELERİNİN İMZA SAYFASI

Eğitim Bilimleri Enstitüsü Müdürlüğü’ne

Bu çalışma jürimiz tarafından Eğitim Programları ve Öğretim Ana Bilim Dalında YÜKSEK LİSANS TEZİ ÇALIŞMASI RAPORU olarak Kabul edilmiştir.
Başkan : Prof. Dr. Orhan Çiftçi

Üye : Prof. Dr. Hüseyin Uzunboylu
Üye : Dr. Hasan Alicik

Onay

Yukarıdaki imzaların, adı geçen öğretim üyelerine ait olduğunu onaylarım.

Prof. Dr. Cem Birol

Enstitü Müdürü

.........../............/2011

ÖNSÖZ

Bu araştırma, yaklaşık bir buçuk yıllık yoğun ve titiz bir çalışmanın ürünü olarak ortaya çıkmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen bulgulardan çıkan sonuçların KKTC’deki boşanma olgusunun toplumsal nedenlerini ve eşlerin eğitim seviyeleri arasında olan farklılığın boşanmaya etkisinin ortaya konulacağı inancındayız. Tespit edilen nedenler ışığında geliştirilen önerilerle toplumda ihtiyaç duyulan konularda eğitim programlarının oluşturulup, ihtiyacı olan kitlelerin eğitilmesinin sağlanacağı umulmaktadır.

Araştırma beş bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde; araştırmanın problem durumu tartışıldıktan sonra amaç, önem, varsayımlar ve sınırlılıklar tanımlanmıştır. İkinci bölümde; araştırma konusunun kavramsal çerçevesi ve ilgili araştırmalar açıklanmıştır. Üçüncü bölümde ise; araştırmanın gerçekleşmesinde benimsenen araştırma modeli, çalışma grubu, verilerin toplanması ve uygulama, verilerin çözümü ve yorumlanması ile sure ve olanaklar yer almıştır. Araştırmada elde edilen bulgular dördüncü bölümde açıklanmıştır. Bulgulara dayalı olarak açıklanan sonuçlar ve öneriler de çalışmanın beşinci bölümünde yer almıştır.

Bu araştırmanın gerçekleşmesinde yardımları ve katkıları olan herkese teşekkürü bir borç bilirim. Öncelikle yüksek lisans öğrenim yaşamımda bana her konuda destek olan değerli hocam Prof. Dr. Hüseyin Uzunboylu’ya çok teşekkür ederim.

Teze başlamadan önce ve başladıktan sonra her konuda fikir desteği veren, tez süresince bana yardımını esirgemeyen Dr. Hasan Alicik’e çok teşekkür ederim.

Bana yardımcı olan Uzm. Mukaddes Sakallı, Uzm. Fezile Özdamlı, Dr. Birikim Özgür, Uzm. Çiğdem Hürsen’e teşekkürler.

Tezimi imla yönünden inceleyen, kardeşim Cahide Yağmur Salman’a ve İngilizce çevirilerimde bana yardımcı olan kuzenim Fahriye Balkır’a ve Seay Uzgöker’e teşekkür ederim.

Teze gerekli zamanı ayırmamda, maddi manevi desteğini esirgemeyen değerli eşim Polat Eray’a ve yalnızca bu araştırmada değil hayatımın her alanında bana destek olan, bu günlere gelebilmemi sağlayan aileme teşekkürler. Nihal Salman Eray

ÖZET

EŞLERİN BOŞANMA NEDENLERİ VE EĞİTİM DÜZEYİNİN BOŞANMAYA ETKİSİ (KKTC ÖRNEĞİ)

Yazar	: Nihal Salman Eray
Tezin Niteliği	: Yüksek Lisans
Anabilim Dalı	: Eğitim Programları ve Öğretim
Danışman	: Prof. Dr. Hüseyin Uzunboylu

Bu araştırma Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ndeki (KKTC) boşanma nedenlerini ve eşlerin eğitim durumları arasındaki farklılığın boşanmaya olan etkisini tespit etmek için yapılmış nicel ve nitel bir araştırmadır. Araştırmada boşanmış bireylere, boşanma nedenlerini ve eşlerin eğitimleri arasındaki farklılığın boşanmaya etkisini tespit etmek üzere sorular sorulmuştur. Veri toplamak amacıyla, KKTC’de yaşayan 34 kişiye sorular sorularak cevaplandırılmıştır. “Boşanmaya etki eden faktörler anketi” veri toplama aracı olarak 35 sorudan oluşmaktadır. Veri toplama aracının geliştirilmesi sürecinde öncelikle literatür taranmış ve 15 kişiyle görüşme yapılarak literatür ve görüşmeler sonucunda madde havuzu oluşturulmuştur. Bu sürecin ardından eğitim sosyologu ve eğitim bilimlerinde uzman 6 kişi ile görüşme yapılarak “boşanmaya etki eden faktörler anketi”nin maddelerinin kapsam geçerliliği konusuna dayanak sağlanmıştır. Araştırmada örneklem grubun demografik özellikleri incelendiği zaman kadınlar %64,7, erkekler %35,3 oranını oluşturmaktadır. Ankete katılan, boşanmış çiftlerin eğitim seviyeleri karşılaştırıldığı zaman eğitim seviyeleri arasında farklılık olmadığı tespit edilmiştir. Boşanma nedenleri arasında; eşler arasındaki kişisel uyumsuzluk ve küçük yaşta evliliğin gerçekleşmiş olması dikkat çeken önemli bulgular arasında çıkmıştır. Araştırma sonunda elde edilen sonuçlara dayalı olarak şu öneriler belirlenmiştir: Özellikle lise çağındaki gençlere evlilik, boşanma, kendini tanıma ve eş seçimi hakkında bilgilendirilmeleri için ilgili ders program modülleri oluşturulmalıdır.

ABSTRACT

REASONS OF DİVORCE AND EFFECTS OF INDNIOUAL EDUCATION LEVEL ON DİVORCE CASES

(SAMPLE:TRNC)

Author	: Nihal Salman Eray
Quality of Thesis	: Master
Main Art	: Curriculum and Instruction
Advisor	: Prof. Dr. Hüseyin Uzunboylu

This research is both a qualitative and a quantitive study with aims to state divorce reasons and effects of differentioting education levels of couples on these reasons within the TRNC. Questions have been asked to divorced individuals. Within the content of the research inorder to find out their divorce reasons and the effect of their various education levels to this decision. In order to collect data, questions have been asked to 34 individuals living in the TRNC. The Questionaire consists of 35 questions. Within the process of data collection. First, a literary scan has been conducted after 15 individuals have been interviewed, then a bultetin pool has been prepared in accordance with the scan results. These procedures were followed by the inteview of 6 specialialists in areas of educational sociology and eduational sciences, and a solid result has been provided with the factors affecting divorce in this area. %64.7 of examplary individuals were female where %35.3 were man. When the education level of couples were inspected, it has been noted as a result that this factor has no relation whatsoever with the factors effecting divorce. Important foundings state that personal and individual incompatibility as well as marrige at early ages are the main results effecting couples divorce decisions. The following suggestions have been provided at the end of the research: Educational modules must be provided specially at high-school levels to educate individuals in areas of marrige, divorce, parther choosing and to enhance their character and personal being.