Yazi biLGİSİ BÖLÜM 4 test 1



Yüklə 229,72 Kb.
tarix26.07.2018
ölçüsü229,72 Kb.
#58593
növüYazi

ŞİİR VE DÜZ YAZI BİLGİSİ


BÖLÜM 24

TEST 1


1.

Şiirde dize sonlarında yazılışları aynı, anlam ve görevleri farklı ses, hece ve sözcük benzeşmelerine uyak denir. Benzeşme ikiden çok sesle (harfle) olursa — uyak, iki sesle olursa — uyak, tek sesle olursa — uyak adını alır.



Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerin hangisi getirilmelidir?

A) zengin, tam, yarım

B) tunç, tam, zengin

C) yarım, tam, cinaslı

D) yarım, redif, zengin

E) yarım, tam, zengin


2.

Tarihin gözleri var surlarda delik delik Servi, endamlı servi, ahirete perdelik



Bu iki dizeden, şiirin bütünüyle ilgili olarak aşağıdaki özelliklerden hangisi kesin olarak saptanabilir?

A) Nazım biçimi B) Ölçüsü

C) Kafiye düzeni D) Kafiye çeşitleri

E) Nazım birimi


3.

Aşağıdaki dizelerden hangisi tümüyle Tekke edebiyatı ürünlerinin adlarıdır?

A) Nutuk, deme, hicviye, varsağı

B) Deme, nefes, devriye, semai

C) Nefes, ilahi, devriye, semai

D) İlahi, devriye, nutuk, koşma

E) Nutuk, deme, devriye, nefes


4.

Aşağıdaki dizelerin hangisinde tam uyak yoktur?


  1. Çobanlar ateş yakmış karşı dağın üstünde

Telli pullu bir gelin ay çardağın üstünde

  1. İnce beller dönüyor bürümcükler içinde

Ela gözler erimiş mor çürükler içinde

  1. Sen bana en sadık bir arkadaştın

Gönlümde ateştin gözümde yaştın

  1. Çıraların sesine ses verdikçe yamaçlar

Dallı yemenilerden uçuyor sırma saçlar

  1. Vurdukça efelerin yere çıplak dizleri

Sarsıntıdan dağların uçuyor benizleri
5.

Bir bahçedeyiz şimdi şehitlerle beraber

Bizler gibi ölmüş o yiğitlerle beraber

Lakin kalacak doğduğumuz toprağa bizden

Şimşek gibi bir hatıra nal seslerimizden

Yukarıdaki mısralar aşağıdaki şiir türlerinden hangisinin örneği olabilir?

A) Pastoral B) Dramatik C) Lirik

D) Didaktik E) Epik
6.

Yokuşa yukarı keklik sekişli

İnişe aşağı tavşan büküşlü

Düşmanın görünce şahin bakışlı

Kuğuya benziyor boynu kır atın

Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?


  1. Hece ölçüsüyle yazılmıştır.

  2. Didaktik bir şiirdir.

  3. Kafiye kullanılmıştır.

  4. Tezat sanatına yer verilmiştir.

  5. Benzetmeye başvurulmuştur.

7.

Aşağıdaki dizelerin hangisi bir taşlamadan alınmış olabilir?

  1. Bir vakte erdi ki bizim günümüz

Yiğit belli değil mert belli değil

  1. Kesilir kelleler boşatır kanlar

Yığın olur leşler meydan içinde

  1. Ok atılır kalasından

Hak saklasın belasından

  1. Her gelip geçtikçe selam vereyim

Nişangah taşına yüzün süreyim

  1. Aç mısın yok mudur ekmeğin aşın

Odan ne karanlık yok mu atlasın
8.

Kaside (I) genellikle övgü amaçlıdır. Beyit sayısı 33 ile 99 (II) arasında değişir. Şairin adının geçtiği beyte taç beyit (III) denir. Kasidenin ilk beytine makta (IV) adı verilir, en güzel beytine ise beytü'l kasid (V) denir.

Yukarıda numaralanmış yerlerden hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A)l. B) II. C) III. D) IV. E)V.


9.

Hırçın fırtınadan örselenmeden dal

Ateş yanar gibi açılan çiçek

Yavrusuna bakan kaplandan uysal

Kaynağı eğilmiş ceylandan ürkek

Yukarıdaki dörtlüğün kafiye düzeni aşağıdakilerden hangisidir?

A) Çapraz kafiye B) Düz kafiye C) Sarma kafiye D) Tunç kafiye E) Cinaslı kafiye


10.

Aşağıdakilerden hangi ikisi Divan edebiyatı nazım şekillerinden değildir?

A) Gazel - kaside B) Kaside – mesnevi C) Müstezat - kıta D) Tuyuğ – rubai E) Nefes - semai


11.

Aşağıdaki beyitlerin hangisinde redif yoktur?

  1. Dünyaya geldiğim anda

Yürüdüm aynı zamanda

  1. Güzel yüzün görülmezdi

Bu aşk bende dirilmezdi

  1. O beyaz bir kuştu, ak kanatlıydı

Yel gibi dağları aşan atlıydı

  1. Benim gördüğüm bir kelebek

Dolaşıyor çiçek çiçek

  1. Tabirin sığmaz kaleme

Derdin dermandır yâreme
12.

Düşünme boş gelse posta tatarı

Siperden akın var yarın dışarı

Aşağıdakilerden hangisi, kafiye çeşidi yönünden yukarıdaki beyitle benzerlik gösterir?


  1. Aşina çehre azaldıkça duraktan durağa

Acı bir hatıra enkazı çöker ortalığa

  1. Arka bir dalgalı umman yığını

Önde bilmem geçidin nereye çıkıp yardığını

  1. Uzaktan gelirken derin akisler

Kapadı geçtiğim yolları sisler

  1. Siyah uzun saçların beyazlandığı zaman

Aşkımızın şahidi olan yollarda gezin

  1. Hani o gezmeler kırda denizde

Hani o cümbüşler sazlar temmuzda
13.

1884 yılında doğan Halide Edip, Milli edebiyatın ünlü kadın romancısıdır. Oldukça yalın bir dili vardır. İlk romanlarında güçlü kadın tipleri yaratmıştır. Kurtuluş Savaşı'nı, Doğu — Batı kültür farklılıklarını romanlarında işler. Kimi yapıtlarında, Pan-Türkizm çizgisinde olduğu görülür. "Ateşten Gömlek, Vurun Kahpeye" önemli romanlarıdır.



Yukarıdaki yazının türü, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Eleştiri B) Otobiyografi C) Deneme D) Biyografi E) Anı



14.


Önemli kişilerin yıkımlarını konu alır. Çatışma, tutkusal gerilim en önemli motiflerdir. Çözümü gerçekleştirecek olay, bu motiflerden doğar. Dil mükemmeldir, akıl ve mantık ön plandadır. Sophokles'in "Kral Oidipus" ve "Elektra" adlı eserlerini bu türe örnek verebiliriz. Üç birlik kuralı değişmez özelliğidir. Parçada sözü edilen tiyatro türü aşağıdakilerden hangisidir?

A) Tragedya B) Komedya

C) Dram D) Melodram

E) Epik tiyatro


15.

Özgürce seçilen bir konuda gelişen, düşünsel boyutlar içeren bir düzyazı türüdür. Bu türde yazar, karşısında bir okuyucu olduğunu hesaba katmaz, bir yazarımıza göre o, "ben" den yola çıkar. Yazar, asla kanıtlamalara gitmez, yorumu okuyucuya bırakır. Suut Kemal Yetkin, Sabahattin Eyüboğlu edebiyatımızda bu türün temsilcileri sayılabilir.



Parçada sözü edilen yazı türü aşağıdakilerden hangisidir?

A) Fıkra B) Makale C) Eleştiri

D) Deneme E) Röportaj
16.

Divan edebiyatındaki mersiyenin karşılığı Halk edebiyatında -— adını alır. Yine Divan edebiyatındaki hicviyenin karşılığına Halk edebiyatında -— denir.



Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangileri getirilmelidir?

A) Ağıt, koçaklama

B) Güzelleme, taşlama

C) Ağıt, güzelleme

D) Taşlama, destan

E) Ağıt, taşlama


17.

Ünlü bir şairin şiirine karşı başka bir şair tarafından aynı ölçü ve uyakla yazılmış şiire ne ad verilir?

A) Nazire B) İnşa C) Tezkire

D) Münşeat E) Mersiye
18.

Aşağıdakilerden hangisi, parantez içinde belirtilen şiir türünün bir özelliği değildir?

A) Kahramanlık şiiri diye bilinir; bir milletin hayatını yakından ilgilendiren tarihi olayları dile getirir. (Epik şiir)

B) Akıldan çok duygulara seslenen, insanda bir güzellik hissi uyandırmaya çalışan şiir türüdür. (Lirik şiir)

C) Acıklı ve üzüntü verici olayları konu edinir; manzum olarak yazılan tiyatrolarda söz konusudur. (Didaktik şiir)

D) Tabiat, kır hayatı ve çobanlarla ilgilidir; çobanlar ve çobanların hayatındaki ilginç olayları ele alır. (Pastoral şiir)

E) Toplum hayatında aksayan yönleri, düzensizlikleri güldürü öğesini de katarak dile getiren şiirlerdir. (Satirik şiir)


19.

I. Bir yazarın veya kişinin o güne ait duygula-

rını, düşüncelerini, tarihini de belirterek ortaya koyan yazı türüdür.

II. Bir yazarın günlük aktüel olaylarla ilgili duygu ve düşüncelerini, okuyucuyla konuşurcasına anlattığı yazılardır.

III. Gezilip görülen yerlerin ve onlarla ilgili izlenimlerin anlatılmaya çalışıldığı düzyazı çeşididir.

IV. Kahramanları, olağanüstü varlıklar olan, bilinmeyen bir yerde tamamen hayal ürünü olayların anlatıldığı sözlü edebiyat türüdür.



Yukarıda numaralanmış cümlelerde, aşağıdaki düzyazı türlerinin hangisinden söz edilmemiştir?


  1. Masal

  2. Sohbet

  3. Gezi

  4. Günlük E) Hikâye



20.

Aşağıdaki sınıflandırmaların hangisinde yanlışlık yapılmıştır?

A) Gazel aruz beyit aa-xa-xa...

B) Koşma hece dörtlük abab-cccb...

C) Mesnevi aruz beyit aa-bb-cc-dd...

D) Rubai hece dörtlük aaxa

E) Mani hece dörtlük aaxa


21.

Divan edebiyatına Türklerin kazandırdığı dört dizelik bir nazım biçimidir. Uyak düzeni (aaxa) mani ve rubaiyle benzeşir. Rubaiyle konu bakımından da ortaklığı vardır. En tanınmış şairi Kadı Burhanettin'dir.



Bu parçada aşağıdakilerin hangisinden söz edilmektedir?

s

A) Şarkı B) Tuyuğ C) Kıta

D) Murabba E) Mani
22.

Aşağıdakilerden hangisi "rubai"nin özelliklerinden biri değildir?

A) Dört mısradan oluşur ve kendine özgü kalıpları vardır.

B) Kafiye düzeni, aaxa şeklindedir.

C) Edebiyatımıza Arap edebiyatından geçmiştir.

D) Türk edebiyatında XIV. yüzyıldan itibaren yazılmaya başlanmıştır.

E) Felsefi düşünceler, nükteli tasavvufi kavramlar, ele aldığı konular arasında yer alır.


23.

Sanatın yalnızca bir süs varlığı olarak ele alındığı Divan edebiyatında aşırı bir yabancılaşma görülür. Sanatın yaşamın bir parçası olarak kabul edildiği halk şiirinde ise bütün örnekler, kuşlar, sevgililer, yerlidir, Anadolu'dur. Çünkü Halk ozanı duyduğunu değil gördüğünü anlatır şiirinde. Halk ozanının şiirinde Divan şairlerinin doğadışı varlıklarını göremeyiz. Sözgelimi, Halk şiirinde atmaca tavuğu yer, pilici kapıp uçar. Divan şiirinde ise güzelin sözleri olan doğan, sevenin gönlünü avlar.



Yukarıdaki parça aşağıdaki yazı türlerinin hangisinden alınmış olabilir?

A) Fıkra B) Makale C) Biyografi

D) Röportaj E) Sohbet
24.

Aşağıdaki dizelerden hangisi tümüyle Âşık edebiyatı ürünlerinin adlarıdır?

A) Destan, koşma, nutuk, varsağı

B) Koşma, varsağı, destan, deme

C) Deme, semai, koşma, varsağı

D) Destan, varsağı, semai, koşma

E) Semai, devriye, nefes, destan


25.

Aşağıdakilerden hangisi, gezi yazısının özelliklerinden biri değildir?

A) Gezilen yerleri tarih, coğrafya, kültür vb. açılardan yansıtır.

B) Amaç, okuyucuyu gezilen yer hakkında bilgilendirmektir.

C) Sıradan bir olayı bile bilimsel bir dille yansıtır.

D) Gözlemleri aktarırken hayal unsurlarına pek yer vermez.

E) İnsanda gezme, görme duygusunu uyandırır.



Yüklə 229,72 Kb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin