Yeni dogan cocuk ve akika ile ilgili meseleler ve hukumleri



Yüklə 0,72 Mb.
səhifə1/6
tarix27.10.2017
ölçüsü0,72 Mb.
#15813
  1   2   3   4   5   6


YENİ DOĞAN ÇOCUK VE AKİKA KURBANI İLE İLGİLİ MESELELER VE HÜKÜMLERİ

] Türkçe – Turkish – تركي [

Bir grup âlim

Terceme : Muhammed Şahin

Tetkik : Ali Rıza Şahin

2011 - 1432



﴿ مسائل وأحكام تتعلق بالمولود والعقيقة ﴾

« باللغة التركية »

مجموعة من العلماء

ترجمة: محمد مسلم شاهين

مراجعة: علي رضا شاهين

2011 - 1432





Soru:

Bir veya iki gün sonra yeni doğacak olan çocuğu karşılamak için ne yapmam veya onun için ne hazırlık yapmam gerekir?

Bu konuda uymam gereken herhangi bir sünnet var mıdır?

Cevap:

Hamd, yalnızca Allah'adır.



Birincisi:

Allah Teâlâ'dan, gelecek olan çocuğu size mübârek kılmasını ve sevap hanenizde olması için onu, takvâ sahibi sâlihlerden kılmasını dileriz.

Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurmuştur

(( إِذاَ ماَتَ اْلإِنْساَنُ انْقَطَعَ عَنْهُ عَمَلُهُ إِلاَّ مِنْ ثَلاَثَةٍ: إِلاَّ مِنْ صَدَقَةٍ جاَرِيَةٍ، أَوْ عِلْمٍ يُنْتَفَعُ بِهِ، أَوْ وَلَدٍ صاَلِحٍ يَدْعوُ لَهُ.)) [ رواه مسلم ]



"İnsan öldüğü zaman, amelinin sevabı kesilir. Ancak (hayrın devamlı olması ve faydasının kesilmemesi sebebiyle) şu üç şeyin sevabı kesilmez: Sadaka-i Câriye (müslümanların yararlanması amacıyla bir şeyi Allah rızâsı için vakfetmek gibi), faydalı ilim (insanlara Allah rızâsı için dînî ilimleri öğretmek veya bunun için kitap yazmak gibi), kendisine duâ eden hayırlı evlât (insan vefat ettikten sonra arkasında kendisine rahmet ve mağfiretle duâ eden birisini bıraktığı zaman, o evlâdın duâsı yabancı bir kimsenin duâsından daha çok kabûle şayandır)."1

İkincisi:

Bildiğimiz kadarıyla, doğumundan bir veya iki gün önce ya da bundan daha az veya daha fazla bir süre önceden yeni doğacak çocuk için hazırlık yapılması konusunda herhangi dînî amellerin olduğunu bilmiyoruz. Fakat yeni doğacak olan çocuk için, selâmet, âfiyet ve hidâyet bulması için duâ etmek gibi güzel duâlar, bunun dışındadır.

Nitekim Allah Teâlâ, Kitab'ı Kur'an-ı Kerim'de sâliha kadın olan İmrân'ın hanımının şöyle duâ ettiğini zikretmiştir:

ﮋ ﮡ ﮢ ﮣ ﮤ ﮥ ﮦ ﮧ ﮨ ﮩ ﮪ ﮫ ﮬ ﮭ ﮮﮯ ﮰ ﮱ ﯓ ﯔ ﯕ ﯖ ﯗ ﯘ ﯙ ﯚ ﯛ ﯜ ﯝ ﯞ ﯟ ﯠ ﯡ ﯢ ﯣﯤ ﯥ ﯦ ﯧ ﯨ ﯩ ﯪ ﯫ ﯬ ﯭ ﯮ ﯯ ﮊ

[ سورة آل عمران الآيتان: 35-36 ]

"(Ey Peygamber! Hatırlar mısın?) Hani bir zaman İmran’ın hanımı (hamile kalınca) şöyle demişti: Ey Rabbim! Karnımda taşıdığım çocuğumu sana (Beytu'l-Makdis'e hizmet etmesi için) adadım.Onu benden kabul buyur. Çünkü yalnızca sen,(duâmı) işitensin, (niyetimi) bilensin. Derken onu doğurunca da: Ey Rabbim! dedi. Ben, (Beytu'l-Makdis'e hizmet etmeye lâyık olmayan) bir kız çocuğu doğurdum.Zaten Allah onun ne doğurduğunu pek iyi biliyordu (ve Allah onun şânını ileride yüceltecektir). (Beytu'l-Makdis'e hizmet etmesini istediğim) erkek çocuk, kız çocuğu gibi değildir. (Çünkü erkek çocuğu, kız çocuğundan daha güçlü ve dirâyetlidir). Ben, onun adını Meryem koydum.Senden, onu ve onun neslinden gelecek olanları, (senin rahmetinden) kovulmuş şeytanın şerrinden korumanı diliyorum."1

Çocuğun dünyaya geldiği günde ve ondan sonraki günlerde yapacağınız şeyler, şunlardır:

1. Yeni doğan çocuğun damağına hurma veya bal sürmek ve ona duâ etmek.

Nitekim Ebu Musa el-Eş'arî'den -Allah ondan râzı olsun- rivâyet olunduğuna göre o şöyle demiştir:

(( وُلِدَ لِي غُلاَمٌ فَأَتَيْتُ بِهِ النَّبِيَّ  فَسَمَّاهُ إِبْرَاهِيمَ فَحَنَّكَهُ بِتَمْرَةٍ وَدَعَا لَهُ بِالْبَرَكَةِ وَدَفَعَهُ إِلَيَّ.)) [ رواه البخاري ومسلم ]

"Bir erkek çocuğum dünyaya geldiğinde onu alıp Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem-'e getirdim. Bunun üzerine Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- ona İbrahim ismini koyup damağına hurma sürdü ve mübârek olması için ona duâ etti. Ardından onu bana verdi."2

2. Çocuğa isim koymak, ilk günde câiz olduğu gibi, yedinci günde de câizdir.

Nitekim Enes b. Mâlik'ten -Allah ondan râzı olsun- rivâyet olunduğuna göre, Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurmuştur

(( وُلِدَ لِي اللَّيْلَةَ غُلَامٌ فَسَمَّيْتُهُ بِاسْمِ أَبِي إِبْرَاهِيمَ...)) [ رواه مسلم ]



"Bu gece bir erkek çocuğum dünyaya geldi. Bunun üzerine onu, atam İbrahim'in ismiyle isimlendirdim..."1

Âişe'den -Allah ondan râzı olsun- rivâyet olunduğuna göre o şöyle demiştir:

(( عَقَّ رَسُولُ اللَّهِ  عَنِ الْحَسَنِ وَالْحُسَيْنِ يَوْم السَّابِع وَسَمَّاهُمَا.)) [ رواه ابن حبان والحاكم وصححه ابن حجر ]

"Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Hasan ve Hüseyin'in (doğumlarının) yedinci gününde akîkasını kesti ve ikisine isimlerini koydu."1

3. Yeni doğan çocuk için akîka kurbanının kesilmesi ve sünnet edilmesi.

Selmân b. Âmir'den -Allah ondan râzı olsun- rivâyet olunduğuna göre, Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurmuştur:

(( مَعَ الْغُلَامِ عَقِيقَةٌ، فَأَهْرِيقُوا عَنْهُ دَمًا، وَأَمِيطُوا عَنْهُ الْأَذَى.))

[ رواه الترمذي وأبو داود وابن ماجه وصححه الألباني في إرواء الغليل ]

"Akikası, yeni doğan çocukla birliktedir. Doğumu üzerine kan akıtın (akîka kurbanını kesin) ve ondan eziyeti giderin (onun saçını tıraş edin veya sünnet edin)."1

Semura b. Cundub'den -Allah ondan râzı olsun- rivâyet olunduğuna göre, Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurmuştur

(( كُلُّ غُلَامٍ مُرْتَهَنٌ بِعَقِيقَتِهِ، تُذْبَحُ عَنْهُ يَوْمَ سَابِعِهِ، وَيُسَمَّى فِيهِ، وَيُـحْلَقُ رَأْسُهُ.)) [ رواه الترمذي والنسائي وأبو داود وصححه الألباني في إرواء الغليل ]

"Yeni doğan her çocuk, akikası karşılığında rehindir (Akikası kesilmeden ölürse, kıyâmet günü anne ve babasına şefaat etmekten men edilir). Akikası doğumunun yedinci gününde kesilir, o günde kendisine isim verilir ve başı tıraş edilir."2

İmam İbn-i Kayyim -Allah ona rahmet etsin- bu konuda özet olarak şöyle demiştir:



" Akikanın faydalarından birisi, çocuğun, annesinin karnından dünyaya çıktığı ilk vakitlerde akikanın, Allah Teâlâ'nın rızâsına yakınlaşmaya vesile olan kurban olmasıdır...

- Akikanın faydalarından birisi; yeni doğan çocuğun üzerindeki rehinliği kaldırması,. Çünkü yeni doğan çocuk, akikası kesilmeden ölürse, kıyâmet günü anne ve babasına şefaat etmekten men edilir.

- Akikanın faydalarından birisi de, akikanın, yeni doğan çocuk için bir kurban olmasıdır. Nitekim Allah Teâlâ, İsmail -aleyhisselâm-'ı kurban olmaktan kurtarmak için onun yerine bir koçu kurban etmiştir."1

Yine akikanın faydalarından birisi de sanırım, bu vesîleyle akraba ve dostların akîka yemeğinde bir araya gelip toplanmasıdır.

4. Yeni doğan çocuğun sünnet edilmesine gelince, bu fıtratın sünnetlerindendir. Çocuğun temizliği ile ilgili olduğundan dolayı sünnet, yerine getirilmesi gereken görevlerdendir. Çünkü temizlik, namazın geçerli olmasının şartlarındandır.

Nitekim Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- bu konuda şöyle buyurmuştur

((خَمْسٌ مِنَ الْفِطْرَةِ: الْخِتَانُ، وَالِاسْتِحْدَادُ، وَنَتْفُ الْإِبْطِ، وَتَقْلِيمُ الْأَظْفَارِ، وَقَصُّ الشَّارِبِ.)) [ رواه البخاري ومسلم ]

"Beş haslet fıtrattandır (peygamberlerin sünnetlerindendir): Sünnet olmak, kasık kıllarını tıraş etmek (etek tıraşı olmak), koltuk altı kıllarını yolmak, tırnakları kesmek ve bıyıkları kısaltmak."1

Üçüncüsü:

İslâm âlimleri, yeni doğan çocuk için yapılması sünnet olan ameller konusunda şunu zikretmişlerdir:



"Bu dünyada kulakları ilk olarak kelime-i tevhîdi işitmesi için, sağ kulağına ezan okunmasıdır. Bunun çok büyük ve bereketli tesiri vardır.Sol kulağına kamet getirmeye gelince, bu konuda herhangi bir şey sâbit olmamıştır."2

Dördüncüsü:

Yeni doğan çocuğun saçlarının tıraş edilmesi, tıraştan sonra da başının safran (zaferan) ile yağlanmasıdır. Bunun birçok tıbbî faydaları vardır. Daha sonra tıraş edilen saçın ağırlığınca altın veya gümüşün sadaka olarak verilmesidir.Tıraş edilen saçın tartılması şart değildir.Eğer altın veya gümüşü sadaka olarak vermek zor gelirse, bu takdirde saçın ağırlığına denk olan altın veya gümüşün yerine onun değerinde meblağ takdir edilir ve bu meblağ, hayır yolunda harcanması için sadaka olarak verilir.

Allah Teâlâ'dan, bizi ve evlatlarımızı her türlü kötülüklerden korumasını, onlar hakkında dünya ve âhirette bize âfiyet nasip etmesini dileriz.

Allah'ın salât ve selâmı, Peygamberimiz Muhammed -sallallahu aleyhi ve sellem-'in üzerine olsun.

     

Soru:

Anne ve babanın, yeni doğan çocukları için kestikleri Akika kurbanının etinden yemeleri câiz midir?

Çocuğun başının tıraş edilmesi ile Akika kurbanının kesilmesi, aynı günde mi olması gerekir?

Cevap:

Hamd, yalnızca Allah'adır.



Birincisi:

Anne ve babanın, yeni doğan çocukları için kestikleri Akika kurbanının etinden yemeleri câizdir.

Nitekim Âişe'den -Allah ondan râzı olsun- rivâyet olunduğuna göre o Akika kurbanı hakkında şöyle demiştir:

(( يـُجْعَلُ جُدوُلاً ، يُؤْكَلُ وَيُطْعَمُ.)) [ رواه ابن أبي شيبة في المصنف ]



"(Akika kurbanının etleri), kemikleri kırılmadan ve her kemik başka bir kemikle karıştırılmadan mafsaldan kesilir, sonra ondan yenir (sahibi ondan yer) ve (başkalarına da) yedirilir."1

Değerli âlim Muhammed b. Salih el-Useymîn -Allah ona rahmet etsin- hadiste geçen:(جُدوُلاً ) lafzını şöyle açıklamıştır.



"Yani, azalara ayrılır ve kemikleri kırılmaz. Aksine azalar, mafsallarından (eklem yerlerinden) kesilir."2

İlmî Araştırmalar ve Fetvâ Dâimî Komitesi fetvâlarında şöyle gelmiştir:



"Akika kurbanı kesenin, Akika kurbanının etini, fakirlere, komşulara, akrabalara ve arkadaşlara çiğ veya pişmiş olarak dağıtabilir, kendisi ve âilesi de ondan yiyebilir. Yine, fakir ve zenginleri, evine dâvet edip onlara ziyâfet de verebilir. Bu konuda herhangi bir sınırlama yoktur."3

İkincisi:

Yeni doğan çocuğun yedinci günde saçlarının kesilmesi (tıraş edilmesi) ve aynı günde Akika kurbanının kesilmesi sünnettendir.

Nitekim Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- bu konuda şöyle buyurmuştur:

(( كُلُّ غُلَامٍ رَهِينَةٌ بِعَقِيقَتِهِ، تُذْبَحُ عَنْهُ يَوْمَ سَابِعِهِ، وَيُـحْلَقُ، وَيُسَمَّى.))

[ رواه أبو داود وصححه الألباني في صحيح أبي داود ]

"Yeni doğan her çocuk, akikası karşılığında rehindir (Akikası kesilmeden ölürse, kıyâmet günü anne ve babasına şefaat etmekten men edilir). Akikası doğumunun yedinci gününde kesilir, (aynı günde) başı tıraş edilir ve kendisine isim verilir."1

Bir kimse, çocuğa yedinci günden başka bir günde isim verirse veya Akika kurbanını yedinci günden başka bir günde keserse, bunda herhangi bir sakınca yoktur.

Aynı şekilde Akika kurbanını bir günde keser, saçlarını da başka bir günde tıraş ederse, bunda da herhangi bir sakınca yoktur.

İbn-i Abdilberr -Alla ona rahmet etsin- bu konuda şöyle demiştir:



"Çocuğun Akika kurbanının kesildiği günde başının tıraş edilmesine gelince, âlimler bunu müstehap olarak görürlerdi."1

     



Soru:

Yeni doğan çocuğun Akika kurbanının etini dağıtmanın hükmü nedir?



Cevap:

Hamd, yalnızca Allah'adır.



Birincisi:

Yeni doğan çocuk için Akika kurbanı kesmek, sünnettendir.

Nitekim Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- bu konuda şöyle buyurmuştur:

(( مَعَ الْغُلَامِ عَقِيقَةٌ، فَأَهْرِيقُوا عَنْهُ دَمًا، وَأَمِيطُوا عَنْهُ الْأَذَى.))

[ رواه الترمذي وأبو داود وابن ماجه وصححه الألباني في إرواء الغليل ]

"Akikası, yeni doğan çocukla birliktedir. Doğumu üzerine kan akıtın (akîka kurbanını kesin) ve ondan eziyeti giderin (onun saçını tıraş edin veya sünnet edin)."1

Sahibinin bu Akika'dan yemesi câizdir. Aynı şekilde yakın akrabalara, arkadaşlara ve fakirlere yedirmek de câizdir.

Akika kurbanının etini çiğ olarak dağıtmak câiz olduğu gibi, pişirdikten sonra başkalarına yedirmek de câizdir.

Nitekim Âişe'den -Allah ondan râzı olsun- rivâyet olunduğuna göre o Akika kurbanı hakkında şöyle demiştir:

(( يـُجْعَلُ جُدوُلاً ، يُؤْكَلُ وَيُطْعَمُ.)) [ رواه ابن أبي شيبة في المصنف ]

"(Akika kurbanının etleri), kemikleri kırılmadan ve her kemik başka bir kemikle karıştırılmadan mafsaldan kesilir, sonra ondan yenir (sahibi ondan yer) ve (başkalarına da) yedirilir."1

İbn-i Sîrîn ve Hasan Basrî'den -Allah ikisine de rahmet etsin- geldiğine göre, "Akika, onlara göre, Kurban bayramında kesilen kurban gibi, etinden yenir ve başkalarına da yedilir." 2

İbn-i Hazm -Allah ona rahmet etsin- bu konuda şöyle demiştir:

"Akikanın etinden yenir, ondan başkalarına hediye edilir ve sadaka verilir."3

Akika kurbanının etinin hepsinin pişirilmesi müstehaptır. Hatta ondan sadaka olarak verilen kısmı bile pişirilmesi müstehaptır. Nitekim ilk müslümanlardan, Câbir b. Abdullah -Allah ondan râzı olsun- gibi, bazılarının bunu müstehap gördüklerine dâir rivâyet gelmiştir.

Atâ b. Ebî Rabâh -Allah ona rahmet etsin- Akika hakkında şöyle derdi:

"Akika kurbanını parça parça keser, sonra tuzlu suda pişirir ve komşulara dağıtır."1

     



Soru:

Bizim çocuklarımız çoğaldı.Fakat koyun bulamadığım için çocuklarımızdan birisine isim vermekte yaklaşık beş ay geciktik. Şimdi bu çocuğa isim vermek câiz midir?



Cevap:

Hamd, yalnızca Allah'adır.

Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem-'in sünneti, yeni doğan çocuğa isim verme konusunda çeşitli hadisler gelmiştir. Bu hadislerden bazıları şunlardır:

1. Amr b. Şuayb, babasından, o da dedesinden şöyle rivâyet etmiştir:

(( أَنَّ النَّبِيَّ  أَمَرَ بِتَسْمِيَةِ المَوْلُودِ يَوْمَ سَابِعِهِ، وَوَضْعِ الأَذَى عَنْهُ، وَالعَقِّ.)) [ رواه الترمذي وقال: هَذَا حَدِيثٌ حَسَنٌ غَرِيبٌ، وحسنه الألباني في صحيح الترمذي ]

"Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- doğan çocuğu yedinci gününde isim verilmesini, ondan eziyetin giderilmesini (saçının tıraş edilmesini) ve Akika kurbanının kesilmesini emretti."1

Semura b. Cundub'den -Allah ondan râzı olsun- rivâyet olunduğuna göre, Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurmuştur:

(( كُلُّ غُلَامٍ رَهِينَةٌ بِعَقِيقَتِهِ، تُذْبَحُ عَنْهُ يَوْمَ سَابِعِهِ، وَيُـحْلَقُ، وَيُسَمَّى.))

[ رواه أبو داود وصححه الألباني في صحيح أبي داود ]



"Yeni doğan her çocuk, akikası karşılığında rehindir (Akikası kesilmeden ölürse, kıyâmet günü anne ve babasına şefaat etmekten men edilir). Akikası doğumunun yedinci gününde kesilir, (aynı günde) başı tıraş edilir ve kendisine isim verilir."1

2. Yeni doğan çocuğa doğduğu ilk günde isim verildiğine delâlet eden hadisler:

(( وُلِدَ لِي اللَّيْلَةَ غُلَامٌ، فَسَمَّيْتُهُ بِاسْمِ أَبِي إِبْرَاهِيمَ.)) [ رواه مسلم ]

"Bu gece bir oğlum oldu. Ona, atam İbrahim'in adını koydum."2

Âlimlerin büyük çoğunluğu yeni doğan çocuğa yedinci günde isim vermenin daha fazîletli olduğu görüşüne varmış ve şöyle demişlerdir:



"Enes b. Mâlik'in -Allah ondan râzı olsun- rivâyet ettiği hadis, sadece doğduğu ilk günde çocuğa isim vermenin câiz olduğuna delâlet eder.Fakat müstehap olduğuna delâlet etmez."3

Mâliki mezhebinin bazı âlimleri ile Nevevî -Hanbelilerin bir görüşü de bu doğrultudadır- şöyle demişlerdir:



"Doğduğu ilk günde çocuğa isim vermek müstehaptır. Aynı şekilde yedinci günde de isim vermek müstehaptır."

Nevevî -Allah ona rahmet etsin- şöyle demiştir:



"Sünnet olan; doğumunun yedinci gününde veya doğduğu günde çocuğa isim vermektir."1

Buhârî -Allah ona rahmet etsin-, çocuğun Akika kurbanını kesmek isteyen kimsenin, Akika kurbanını keseceği yedinci güne kadar isim vermeyi erteleyebileceğini, Akika kurbanını kesmek istemeyen kimsenin ise ilk günde isim vereceğini belirtmiştir.

İbn-i Hacer -Allah ona rahmet etsin- şöyle demiştir:

"Bu, Buhârî'den başkasında görmediğim iki görüşün arasını bulan ince bir görüştür."2

Hâfız el-Irakî -Allah ona rahmet etsin- şöyle demiştir:



"Bu, yani yedinci günde isim vermenin müstehap oluşu, Hasan Basrî, Mâlik, Şâfiî, Ahmed ve başka âlimlerin görüşüdür."1

Ashâbımız -Şâfiî âlimleri- şöyle demişlerdir:



"Çocuğa yedinci günden önce isim vermekte bir sakınca yoktur."

Muhammed b. Sîrîn, Katâde ve Evzâî -Allah onlara rahmet etsin- şöyle demişlerdir:



"Çocuk tam olarak (özürlü olmadan) doğarsa, dilerse vaktinde isim verir."

İbn-i Münzir -Allah ona rahmet etsin- şöyle demiştir:



"Çocuğa yedinci günde isim vermek güzeldir. Ama ne zaman dilerse, isim verebilir."

İbn-i Hazm -Allah ona rahmet etsin- şöyle demiştir:



"Çocuğa doğduğu günde isim verilir. İsim verme, yedinci güne ertelenirse güzel olur."

İbn-i Muhelleb -Allah ona rahmet etsin- şöyle demiştir:



"Çocuk doğarken veya doğduktan sonra ona isim vermek câizdir.Fakat yedinci günde Akika kurbanını kesmeyi niyet ediyorsa, bu takdirde sünnet olan; isim vermeyi yedinci güne ertelemesidir.

İbn-i Muhelleb, bunu, Buhârî'nin; "Akika kurbanını kesmemiş olan kimse için, doğduğu günde çocuğa isim verme babı" sözünden almıştır."

Her halükârda zikredilen şeylerin hepsi, bu konudaki hükmün müstehaplık ve câizlik arasında olduğuna delâlet etmektedir. Yedinci günde isim vermenin farz veya vâcip olduğuna delâlet eden hiçbir şey yoktur. Bir kimse, isim vermeyi yedinci günden sonraya ertelerse, bunda hiçbir sakınca ve günah yoktur.

Nevevî -Allah ona rahmet etsin- bu konuda şöyle demektedir:



" Ashâbımız -Şâfiî âlimleri- ile başka âlimler şöyle demişlerdir:

Yeni doğan çocuğa yedinci günde veya yedinci günden önce veya sonra isim vermek müstehaptır. Nitekim bu konuda pek çok sahih hadis gelmiştir."1

Yukarıda geçen açıklamalara göre, sizin, yeni doğan -Allah'ın izniyle- mübârek çocuğunuza ilk günde veya yedinci günde isim vermeniz, Akika kurbanı işini ise imkân buluncaya kadar sonraya bırakmanız daha yerinde ve doğru olurdu. Zirâ Akika kurbanı sadece müstehaptır. Onu terk etmek (kesmemek) hiçbir günahı veya azabı gerektirmez.

Allah Teâlâ en iyi bilendir.

     



Soru:

Benim sorum şudur: Benim üç tane oğlum var. Birinci ve ikinci oğlum doğdukları vakitlerde erkek çocuğu için iki tane koyun kesmem gerektiğini bilmiyordum. Zaten birinci oğlum doğduğunda esasında bir koyun kesme imkânım bile yoktu.O zaman babam benim yerime oğlumun Akika kurbanını kesmişti.Şimdi benim birinci oğlum için bir mi yoksa iki koyun mu kesmem gerekir? İkinci oğlum için sadece bir koyun kestim, ancak âileme ve arkadaşlarıma o zaman bir ziyâfet yemeği vermedim. Akika kurbanının etini biz yedik. Bu olaydan dört ay sonra Akika kurbanının tanıdıklara, âileye ve arkadaşlara sadece bir koyundan ziyâfet yemeği vermem gerektiğini öğrendim. Benim sorum şudur: Şimdi ikinci oğlum için bir mi yoksa iki koyun mu kesmem gerekir?Üçüncü oğluma gelince, onun için iki koyun kestim.Fakat bu iki koyundan birisinin yarısına yakınını sadece biz yedik.Bu fiil, câiz midir yoksa câiz değil midir? Sorularıma cevap vermenizi ricâ ediyorum. Çünkü ben, çocuklarım için Akika kurbanını, Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem-'in sünnetinde geldiği gibi doğru bir şekilde yerine getirmek istiyorum.

Allah Teâlâ bizden yana sizi en güzel şekilde mükafatlandırsın.

Cevap:

Hamd, yalnızca Allah'adır.



Birincisi:

Akika kurbanı müekked sünnettir ve bunu terk eden kimseye hiçbir günah yoktur.

Nitekim Amr b. Şuayb babasından, o da dedesinden rivâyet ettiğine göre Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurmuştur:

(( مَنْ وُلِدَ لَهُ وَلَدٌ فَأَحَبَّ أَنْ يَنْسُكَ عَنْهُ فَلْيَنْسُكْ، عَنِ الْغُلَامِ شَاتَانِ مُكَافِئَتَانِ، وَعَنِ الْجَارِيَةِ شَاةٌ.)) [ رواه أبو داود وحسنه الألباني في صحيح أبي داود ]



"Her kimin bir çocuğu olur da onun için kurban (Akika kurbanı) kesmek isterse, onu kessin. Erkek çocuğu için birbirine denk iki, kız çocuğu için ise tek koyun kessin."1

İkincisi:

İmkânı olmadığından veya Akika kurbanını bilmediğinden dolayı çocukları için Akika kurbanı kesmezse, -aradan uzun süre geçmiş olsa bile- onlar için Akika kurbanı kesmesi müstehaptır.

İlmî Araştırmalar ve Fetvâ Dâimî Komitesi'nin fetvâlarında şöyle gelmiştir:

"Soru: Bir kimse, fakir olduğu için erkek çocukları olduğu halde hiçbiri için Akika kurbanı kesmemişse, aradan yıllar geçtikten sonra Allah Teâlâ lütfundan onu zengin kıldıktan sonra bu kimsenin Akika kesmesi gerekir mi?

Cevap: Durum zikredildiği şekilde ise, her erkek çocuğu için iki koyun olmak üzere Akika kurbanını kesmesi bu kimse için meşrûdur."

Üçüncüsü:

Bir dede, torunu için Akika kurbanı kesebilir.Nitekim Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- iki torunu Hasan ve Hüseyin için Akika kurbanlarını kesmiştir.

İbn-i Abbas'tan -Allah ondan ve babasından râzı olsun- rivâyet olunduğuna göre o şöyle demiştir:

(( أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ  عَقَّ عَنِ الْحَسَنِ، وَالْحُسَيْنِ كَبْشَيْنِ كَبْشَيْنِ.)) [ رواه أبو داود والنسائي وصححه الألباني في صحيح أبي داود ]



"Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem-, Hasan ve Hüseyin için (Akika olarak) ikişer ikişer koç kesti."1

Buna göre, sünneti tam olarak yerine getirmek istiyorsanız, dedesinin (yani sizin babanızın) yerine getirdiğini tamamlamak için birinci oğlunuz için bir koyun kesersiniz. Eğer dedesinin kestiği bir koyunla yetinirseniz, bunda bir sakınca yoktur.



Dördüncüsü:

Bazı fakihler, Akika kurbanının, hükümleri ve verilen yerler bakımından aynı Kurban bayramında kesilen kurban gibi olduğu görüşüne varmışlardır.Bundan dolayı insanın, Akika kurbanını üç kısma ayırması, üçte birlik kısmını kendisi, ikinci kısmını arkadaşları, üçüncü kısmını da fakirler için taksim etmesi müstehaptır.

Bazı âlimler ise Akika kurbanının, Kurban bayramında kesilen kurban gibi olmadığını, dolayısıyla Akika kurbanını dilediği şekilde kullanabileceği görüşüne varmışlardır.

"Her halükârda Akika kurbanından bir şey çıkarmazsanız (taksim edip dağıtmazsanız) bile, Akika kurbanınız geçerlidir.

Kurban bayramında kesilen kurbana gelince, bir kimse onun etinin hepsini yer ve etinden hiçbir şeyi tasaddukta bulunmazsa, (kasaptan) en az bir Ukiyye (yaklaşık olarak 300 gram) et satın alarak onu tasaddukta bulunmak sûretiyle tasaddukta bulunmadığı eti tazmin etmiş olur."1

Buna göre Allah'a hamd olsun ikinci oğlunuz için Akika kurbanı tam olarak yerine gelmiştir. Aynı şekilde üçüncü oğlunuz için de böyledir.

Allah Teâlâ'dan evlâtlarınızı mübârek kılmasını, onları Allah'a itaatte size yardımcı kılmasını ve İslâm ve müslümanlar için saklanmış birer nimet kılmasını dileriz.

Allah Teâlâ en iyi bilendir.

     


Yüklə 0,72 Mb.

Dostları ilə paylaş:
  1   2   3   4   5   6




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin