1-мавзу: Асосий қисм Фаннинг назарий машғулотлари мазмуни (2 соат)

1-МАВЗУ: Асосий қисм
Фаннинг назарий машғулотлари мазмуни (2 соат).
.





РЕЖА:
1.“Тарих ўқитиш методикаси ва таълим технологиялари” фанининг тарихи ва ривожланиш босқичлари.
2.Тарих дарсининг турлари ва уларни режалаштириш ҳақида, тарих дарслари сифат ва самарадорлигини ошириш ҳақида маълумотлар.
3.Тарих ўқитиш методикаси ва таълим технологиялари фанини ўрганиш соҳасидаги мамлакатимиздаги ижтимоий – иқтисодий ислоҳотлар натижалари.
4.Тарих ўқитишнинг мазмуни ва вазифаси жамият тараққиётида моддий ишлаб чиқаришнинг белгиловчилари ҳақида, ижтимоий ҳаётнинг ҳамма соҳаларида халқ оммасининг, унинг меҳнати ва курашининг ҳал қилувчи роли тўғрисида ёшлар (бакалавриат талабалар)га тушунчалар ҳосил қилишдан иборатдир.

Metod- yunoncha- metodos-bilish, nazariya, ta’limot, tadqiqot yo‘li ma’nolarini anglatadi.

Voqelikni nazariy va amaliy egallash, o‘zlashtirish va o‘rganish uchun yo‘l-yo‘riqlar, usullar majmuasi, falsafiy bilimlarni yaratishva asoslash usuli.
Metodni egallagan kishi ishni oson, tez va soz bajaradi.
Metodni egallamagan kishi ko‘p kuch va vaqt sarflaydi.
Tarix fanining amaliy va nazariy metodlari vujudga kelib, yillar davomida takomillashib borgan.
Tarix fani metodologiyasi-bu fan asoslarini o‘rganish metodlari haqidagi ta’limot yoxud yalpi bilish metodidir. U metodlarga qanday yondashish yo‘lini o‘rgatadi.
Qadimgi YUnonistonda geometriyani falsafani o‘rganishda eng muhim metodologiya deb bilishgan. Platon maqbarasida: “Kim geometriyani bilmasa, bizni oldimizga kirmasin”-deb yozilgan ekan.
Farobiy sharqona fikrlash uslublari orqali Aristotel asarlarini sharhlaydi. Ibn Sino 40 marta o‘qib tushunmagan “Metafizika” asarini mazmuniga bir martaga sharh orqali tushunadi.
Tarixni o‘rganishda o‘quvchilarning bilish faoliyatini faollashtirish uchun darsning o‘quvchilarning o‘tgan mavzu yuzasidan o‘zlashtirgan bilim, ko‘nikma va malakalarini aniqlash, ularni tizimlashtirish, yangi mavzu yuzasidan o‘zlashtirilgan bilim, ko‘nikma va malakalarni nazorat qilish va baholash, shuningdek, yangi mavzuni o‘rganish jarayonida xususiy metodik va lokal texnologiyalardan foydalanish maqsadga muvofiq.
Tarixni o‘qitishda xususiy metodik darajadagi pedagogik texnologiyalardan didaktik o‘yin texnologiyalari, modulli talim texnologiyalari, hamkorlikda o‘qitish texnologiyalaridan foydalanish tavsiya etiladi.
Tarix fanlarini o‘rganish jarayonida didaktik o‘yinli texnologiyalar didaktik o‘yinli dars shaklida qo‘llaniladi. Ushbu darslarda o‘quvchilarning bilim olish jarayonini o‘yin faoliyati bilan uyg‘unlashtiriladi. SHu sababli, o‘quvchilarning bilim olish faoliyati, o‘yin faoliyati bilan uyg‘unlashgan darslar didaktik o‘yinli darslar deb ataladi.

Didaktik o‘yinli darslar orqali quyidagilarni samarali amalga oshirish mumkin:

1. 
   Ta’lim-tarbiya berish;
   
2. 
   SHaxsni rivojlantirish;
   
3. 
   O‘quvchilarni ijodiy faoliyatga yo‘naltirish;
   
4. 
   Bilimlarni nazorat va tahlil qilish;
   
5. 
   Kasblar bilan tanishtirish va kasbga yo‘naltirish;
   
6. 
   O‘quvchilarning muloqot va nutq madaniyatini rivojlantirish;
   

Ta’lim-tarbiya jarayonida bu funksiyalar majmua holda amalga oshiriladi, lekin quyida o‘rganiladigan didaktik o‘yin turlarida qaysidir funksiya ustunlik qiladi. Masalan, konferensiya darslarida shaxsni rivojlantirish ustunlik qiladi, qolgan funksiyalar unga ilova bo‘ladi, o‘yin mashqlarda bilimlarni nazorat va tahlil qilish ustunlik qiladi, qolgan funksiyalarni to‘ldiradi va h.k.
Didaktik o‘yinli darslar orqali quyidagi mavzularni o‘tishni samarali amalga oshirish mumkin:
(izoh: mavzular faqat tavsiya xarakteriga ega)

•