d) aholi sonining o‘sishi, uning tarkibidagi o‘zgarishlar;
e) xalqaro, davlatlar, millatlar va mintaqalar o‘rtasidagi aloqalar.
2-rasm. Ehtiyojlarning turkumlanishi.
Jamiyatning, ya’ni
uni tashkil qiluvchi shaxslar, muassasa va korxonalar
ehtiyojlarining
cheksizligi, ularning to‘xtovsiz yangilanib va o‘sib borishi tabiiy
bo‘lib, uni o‘ziga xos qonun orqali ifodalash mumkin.
Ehtiyojlarning miqdoran
o‘sib, sifat jihatidan takomillashib borishi
ehtiyojlarning o‘sib borishi qonuni
deyiladi.
Bu qonun ishlab chiqarish bilan ehtiyojlar o‘rtasidagi uzviy, to‘g‘ridan-
to‘g‘ri bog‘liqlikni aks ettiradi.
Ehtiyojlarning o‘sib borishi, uni qondirish vositalari darajasi bilan chegaralanadi.
Chunki ehtiyojlar cheksiz o‘zgargani holda uni ta’minlash uchun kerak bo‘ladigan
iqtisodiy resurslar cheklangan bo‘ladi.
Iqtisodiy resurslar deganda tovar ishlab
1) tabiiy resurslar (er, er osti boyliklari, suv, o‘rmon va biologik resurslar);
2) ishchi kuchi resurslari (kishilarning aqliy va jismoniy qobiliyatlari);
3
)
k
a
p
i
t
a
l
binolar, stanoklar, mashinalar, asbob-uskunalar, inshootlar, qurilmalar, sotishga tayyor
tovarlar, pul mablag‘lari va boshqalar);
ko‘rsatish jarayonlarini tashkil etish va boshqarish qobiliyatlari).
qo‘yadi.
k
o
‘
k
o
‘
2. Mavjud resurslarning har bir birligidan tejab-tergab, samarali foydalanish.
3. Fan-texnika yutuqlarini va yangi
texnologiyalarni joriy qilib, yangi
energiya,
material, xom-ashyo turlari,
ularning manbalarini topib, foydalanishga
jalb qilish, resurslar unumdorligining oshishiga erishish.
Bu muammolarni hal qilish zaruriyati kishilardan chuqur iqtisodiy bilimlarga
ega bo‘lishni taqozo qiladi.
Dostları ilə paylaş: