1. zemin mekaniĞİ ve temel iNŞaati biLGİleri

Sürtünme kazıklarında grup etkisi :

Kazıklar, yükleri daha derinlerdeki tabakalara naklederler. Tek bir sürtünme kazığının etrafında oluşan gerilme alanı Şekil 3.2’de şematik olarak gösterilmiştir. Bu şekilde eğri, Q yükünün belli bir P gerilmesi yarattığı noktaların birleştirilmesi ile elde edilmiş olarak düşünülecektir.

Şekil 3.2 Tek kazık ve kazık grubu için basınç bölgeleri

Bir kazık grubu için gerilme alanları birbirini etkiler ve aynı P gerilmesinin oluştuğu noktalar daha derinlere inerek Şekil 2’de solda görülen yeni bir gerilme bölgesi yaratır. Buradan görüleceği gibi kazık grupları gerilmeleri daha derinlere indirir. Ancak, yapı genişledikçe ve kazıklar kısaldıkça kazıklı temellerin yüzeysel temellere göre en önemli bir farkı olan bu özellik önemini kaybedebilir. Şekil 3’de sol tarafta radye temel, sağ tarafta kazık temel için belli bir P yüküne tekabül eden basınç soğanları (bölgeleri) şematik olarak gösterilmiştir. Şekil 3a’da dar bir yapı, 3b’de ise geniş bir yapı temsil edilmiştir. Her iki yapı da bir q yükünü zemine ileteceklerdir. Ancak dar bir yapıda kazıklar yükleri derinlere indirirken, geniş yapıda kazıklar geniş yapıya göre yeterli uzunluk ta olmadığı için yükleri radye temele göre zeminin derinliklerine nakletmede pek etkili olmayabilirler. Yani geniş yapıda kısa kalan kazıkların büyük bir faydası olmayabilir ve radye temel de aynı vazifeyi görebilir.

Şekil 3.3 Kazık uzunluğu- temel genişliği ilişkisi

Öte yandan, kazık gruplarında, kazıkların zeminde yarattığı gerilme alanlarının birbirine girişimi sonucu, ortadaki kazıkların etrafındaki zeminde oluşan gerilmeler, kenar kazıkların çevresindeki zemine göre daha büyük gerilmelere maruz kalırlar. Kazık grubunun esnek bir yapıyı taşıdığı kabul edilirse, ortadaki kazıklar daha büyük oturma yaparlar. Bu açıklamadan, bir kazık grubunun taşıma gücünün, kazıkların tek tek taşıma güçlerinin toplanması sonucu bulunan değerden daha küçük olması icap ettiği sonucu çıkar. Buna “grup etkisi” denir.

Tek kazık davranışı ile bir kazık grubunun davranışının çok farklı olabileceği Şekil 4’ den de görülmektedir. Tek bir kazığın gerilme bölgesi, sıkışabilirliği yüksek kil tabakasına nüfuz etmediği halde, kazık grubunun gerilme bölgesi bu tabakanın içine girmektedir. Bu durumda, kazık grubunun oturması tek kazığa göre çok daha fazla olacaktır.

Şekil 3.4 Tek kazık ve kazık grubu basınç bölgeleri
Sürtünme kazıklarını yakından ilgilendiren bir başka husus da killerde thixotropy denen bir olaydır. Killi zeminde sürtünme kazığının çevre sürtünmesi en fazla kilin mukavemeti kadar olabilir. (Kazık yüzeyi ile zemin arasındaki yapışkanlık (adhezyon) zemin mukavemetinden fazla olsa bile, kazığa zemin mukavemetini aşacak şekilde bir yük tatbik edildiği zaman, zemin, kazığa çok yakın bir mesafede mukavemet kaybına uğrayarak kazığın göçmesine neden olur). Öte yandan killi zeminlerde drenajsız mukavemet genellikle zeminin örselenmesi ile önemli ölçüde azalır. Ancak, zamanla zemin kendini toplayarak, mukavemeti zaman içinde yeniden artar. Bu olay thixotropy olarak bilinir. Kazık zemine çakılırken zemin örseleneceğinden zeminin mukavemeti azalır. Çevre sürtünmesi de zemin mukavemetinin bir fonksiyonu olduğundan, kazığın zemine çakılmasından hemen sonra, azalan mukavemet yüzünden kazığın taşıma gücü de nispeten azdır. Zaman geçip, zemin mukavemeti artınca, kazığın taşıyabileceği yük de artar. Bu yüzden, kazık yükleme deneyleri, killi zeminlerde, kazığın teşkilinden bir zaman geçtikten sonra yapılmalıdır.

Yer altı suyu altındaki ince kum ve siltli kumlarda da, kazık çakılırken zemin sıvılaşarak mukavemet kaybeder. Bu geçici bir olay olup, çakma işlemini müteakip zemin yeniden eski mukavemetini kazanır.

Aşağıda, çeşitli zeminler için yaklaşık çevre sürtünmesi değerleri verilmektedir. (Terzaghi ve Peck) :

Gevşek kum 25 KN / m²

Sıkı kum 100 KN / m²

Yumuşak kil – silt 10 – 30 KN / m²

Kumlu silt 20 – 50 KN / m²

Katı kil 40 – 100 KN / m²

Uç kazıkları :

Bu tip kazıklar sağlam tabakaya oturdukları için önemli bir oturma (çökme) yapmazlar. Öte yandan çevre sürtünmesinin oluşabilmesi için kazığın muayyen bir miktar düşey deformasyon yapması icap eder. Uç kazıklarında bu deformasyon oluşamadığı için de çevre sürtünmeleri ihmal edilecek kadar az olur. Uç kazıkları kullanılarak teşkil olunan bir kazık grubunda genellikle grup tesiri yüzünden taşıma gücünde bir azaltma yapılmaz. Yani grubun taşıma gücü, tek kazıkların taşıma gücünün toplamına eşittir.

Uç kazıkları teşkilinde önemli bir nokta, kazıkların dayandığı sağlam zeminin tespitinde yanılgıya düşülmemesidir. Bazı hallerde sağlam bir tabakaya rastlandığı zannedilebilir, ancak bu, kalınlığı fazla olmayan bir tabaka olabilir ve altında da sıkışabilirliği yüksek, yumuşak kil gibi kalın bir formasyon yer alabilir. Böyle bir durumda, alttaki yumuşak tabaka oturma yaparak, kazıklarında oturmasına sebep olur.

Uç kazıklarının tasarımında negatif çevre sürtünmesi oluşabileceği hesaba katılmalı ve bu yüzden gelecek fazla yük göz önüne alınmalıdır. Uç kazığı sağlam zemine oturduğu için çökmesinin çok az olacağı veya hiç olmayacağı daha önce ifade edilmiştir. Diğer taraftan, sağlam tabakanın üstünde yer alan zayıf zemin çeşitli sebeplerle oturabilir. Bu sebeplere örnek olarak, zemin yüzeyine dolgu yapılması (sürşarj), yer altı suyunun inmesi gibi olaylar gösterilebilir. Oturan bu zemin, kazığı da beraberinde sürüklemek ister. Ancak kazık sağlam zemine oturduğundan, direnecektir. O zaman kazık, çevresindeki oturan zemin yüzünden ek bir düşey yüke maruz kalır. Buna “negatif çevre sürtünmesi” tabir edilir. Negatif çevre sürtünmesi aşağıdaki gibi hesap edilebilir (Şekil 3.5).

Şekil 3.5 Negatif çevre sürtünmesi

Şekil3.6 Taşıma gücü katsayısı

Tek kazık halinde oturan zeminin kayma mukavemeti ile kazık çevre alanının çarpımı sonucu bulunacak değer, negatif çevre sürtünmesi nedeni ile oluşan ilave yük olarak alınır. Bu durumda kazık uç direnci :

R = Q + W + π D H s

olur. Burada

Q = Kazığa üst yapıdan gelen yük

W = Kazık ağırlığı

D = Kazık çapı

H = Oturan zeminin kalınlığı

s = Oturan zeminin mukavemetidir.

Kazık grubu için toplam uç direnci, iki şekilde hesaplanır:

ΣR = ΣQ + ΣW + n π D H s

ΣR = ΣQ + γ H A + P H s
ve küçük olan değer kazık grubunun toplam uç direnci olarak alınır. Bu ifadelerde
n = gruptaki boşluk sayısı

γ = zemin birim hacim ağırlığı

A = kazık grubunun alanı (zemin alanı dahil)

P = kazık grubunun çevresinin toplam yanal alanı

3.2 KAZIK TİPLERİ
Kazıkların fonksiyonlarına, zemin içinde teşkil edilme şekline veya yapıldığı malzemeye göre, sınıflandırılabildiklerinden söz edilmiş ve sürtünme kazığı- ıç kazığı, deplasman kazığı-deplasmana sebep olmayan kazıklar, çakma kazıklar- fore kazıklar gibi tarifler ve ifadeler kullanılmıştı.aşağıda, kazıkların yapıldığı malzeme ve inşa şekillerine göre bir değerlendirmesi yapılmaktadır:
3.21.Ahşap kazıklar
Mimar Mustafa Ağa tarafından 1748-1755 yılları arasında yapılan İstanbul’da Nur-u Osmaniye camii ahşap kazıklar üzerine oturmaktadır. Caminin zemini 8 metrelik yapay dolgu, bunu altında yer alan kum-çakıl tabakalı yeşil renkli kil- marn olup en altta 20-22 metre derinliklerden itibaren de grovak şist (ana kaya) vardır. Yer altı suyu 16,5 metrededir. Uçları demirli ahşap kazıklar yüzeyden 18 metre derinlikte (su seviyesinin 1,5 metre altında) başlamaktadır ve uzunlukları 2,63 metredir. Kazıkların Üzerine horasan kireçten oluşan bir radye yapılmıştır ve ucu ana kayaya oturmaktadır.

Ahşap kazıklar, hafif olduğu için kolay nakledilebilirler, özellikle killerde kazık – zemin arasında bir adhezyon sağlarlar. Öte yandan, su seviyesi altında ömürleri uzundur. Ancak, su seviyesi üstünde mantar ve bazı böcekler tarafından tahrip edilirler. Bu nedenle, özel muameleden geçirilmeden su seviyesi üstünde kullanılmamalıdırlar. Ahşap kazıkların çürümesini önlemek için kullanılan en etkin metot ahşabın litlerine nüfuz edecek şekilde basınçlı kreozot uygulamasıdır. Özel tesislerde yapılan bu işlem sırasında deniz suyu altında kalacak kazıklarda 1 m³ hacme yaklaşık 250 kg kreozot uygulanır.

Ahşap kazıkların boylarını uzatmak için aşağıdaki şekilde gösterildiği gibi ekleme yerlerini çelik boru ile desteklemek veya bulonlu çelik levhalarla birleştirmek yollarından biri kullanılır.

Şekil 3.7 Ahşap kazıklara ek yapılması

Ahşap kazıkları sert zeminlere, sıkı kum – çakıl tabakalarına çakmak zordur. Aşırı çakma halinde uç kısımlarında veya gövdelerinde kırılma ve tahribata uğrayabilirler. Bu nedenle, çakma sırasında kazığın davranışı gözlenmeli, giriş miktarı / darbe sayısı oranı dikkatle izlenmelidir.

Ahşap kazıkların taşıma gücü yüksek değildir.yaklaşık 20-25 cm. çaplı bir kazığın taşıyacağı yük 20-30 ton civarında düşünülebilir.

3.2.2 Beton kazıklar
Beton kazıklar bugün en çok kullanım alanına sahip kazık tiplerindendir.bir çok değişik teknikle imal edilen bu kazıklardan en yaygın olanlarını iki kategoriye ayırmak mümkündür:

1. 
   Önceden dökme kazıklar
   
2. 
   Yerinde dökme kazıklar
   

3.2.2.1 Önceden dökme kazıklar (çakma kazıklar)

önceden dökme betonarme kazıklar, veya çakma kazıklar, genellikle kesitli imal edilip uç kısımları sivridir ve genellikle çelik çarıkla bulunur. Kazık başlarına da çelik yastıklar konulabilir. Kazıklarda boyuna ve enine demir donatısı yerleştirilir. Bu donatılar daha ziyade kazığın vinçlerle ve kancalarla kaldırılıp, yerleştirilmesinde emniyeti sağlamak içindir. Demir donatısı %1-%4 arasındadır. Betonarme kazıkların kesiti daire kare veya sekizgen şeklinde olabilir.

Betonarme kazıklarını boylarını inşaat sırasında ayarlamak, yani kesmek, kısaltmak veya uzatmak oldukça zor bir işlemdir. Ancak sınırlı alanda dahi kazık uzunluğunu tam olarak mümkün olabilir. Kazık boyu kısaltılacağı zaman kısaltılacağı seviyede çekiç ile oyularak demirler ortaya çıkarılır ve kesilir. Kazığın üstte kalan kısmı da koparılarak kesilir. Kazığın boyu uzatılacaksa donatı demirler eklenecek üst kısımla aderans sağlayacak kadar ortaya çıkarılmalı ve bu kısımda kazık betonu kesilerek üst kısma dökülecek yeni donatı ve betonla uygun birleşimi sağlanmalıdır.

Beton kazıkların ömrü pratik olarak devamlıdır. Bazı özel durumlarda, yer altı suyunun betona zararlı maddeler içermesi, kazığın devamlı çözülme olayına maruz bir zeminde bulunması, devamlı akarsu ve dalga etkisine uğraması vb. durumlarda kazık ömrü kısalır. Kazık ömrünü uzatmak için en etkin yol kazık betonun kaliteli olarak imalidir.

Betonarme çakma kazıklar ön gerilmeli olarak da imal edilmektedir.bunlarda kullanılan beton yüksek kaliteli olup, yük taşıma kapasiteleri, normal betonarme kazıklara nazaran daha yüksektir. Bu nedenle bu kazıklar daha hafiftir. Öngerilmeli beton kazıklar genellikle içi boş olarak üretilirler. Çevresinde hem demir, hem de öngerilmeli çelik teller yer alır.

Betonarme kazıkların emniyetli taşıma güçleri aşağıdaki tabloda verilmiştir. (TS 3167, DIN4026)
Kare kesitli betonarme veya öngerilmeli beton çakma kazıkların müsaade edilen basınç yükleri:

Taşıyıcı zemin müsaade edilen yük(kN)

İçindeki kenar boyu(cm)

derinlik 20 25 30 35 40

3 200 250 350 450 550

4 250 350 450 600 700

5 - 400 550 700 850

6 - - 650 800 1000

3.2.2.2. Yerinde Dökme Kazıklar

Yerinde dökme beton kazıklar, zeminde çeşitli delme teknikleri kullanılarak veya zemine boş bir boru çakılarak oluşturulan deliğin gereğinde donatı da konularak betonla doldurulması yolu ile imal edilen kazıklardır. Bu kazıkları genel olarak aşağıda belirtilen iki grupta toplamak mümkündür: yerinde dökme betonarme çakma kazıklar ve yerinde dökülen kazıklar (fore kazıklar)

1. 
   Yerinde dökme betonarme çakma kazıklar:
   

bu tip kazıklar, kaplama borusuz, kaplama borusu yerinde bırakılan, ve kaplama borusu çakılan tipte imal edilebilirler. Bu şekilde teşkil edilen kazıklar taşıyıcı eleman olabildikleri gibi, zeminlerin sıkıştırmak içi de kullanılabilirler.

Kaplama borusuz olanlardan kompres kazığı zemin içinde silindirik bir delik açan çelik bir çarığın zemine çakılması ve meydana gelen çukurun betonla kaplanması yolu ile oluşturulur. Reymond kazıklarında ise konik biçimli silindirik helisel kaplama borusu, bu borunun içine giren bir çelik mandrelin çakılması ile zemine girer. Sonra mandrel çıkarılır ve kaplama borusunun içi betonlanır. Konik olanların dış yüzü 1/10 eğimindedir. Reymond kazıkları 50-90 ton (500-900 kN) yük taşıyabilir, sürtünmeli veya uç kazık olarak kullanılabilirler.

Kaplama borusu çakılan tipe örnek olarak ise Franki kazığı verilebilir.Franki kazığını oluşturmak için 30-50 cm. çapında bir çelik borunun dibine beton veya kum çakıl konularak tokmaklanır. Konan beton veya kum-çakıl boruyu zemin içine doğru sürükler.

Şekil 3.8 Frenki kazığı teşkil kademeleri

İstenilen derinliğe inilince, boru içine beton dökülerek tokmaklanır, bu esnada da boru dışarı çekilir. Franki kazıkları, killi zeminlerde kullanıldığı gibi gevşek kumlarda da uygulanabilir. Bazen kazığın içine beton yerine kum-çakıl veya taş konarak tokmaklanır. Mesela deprem bölgelerinde yer altı su seviyesi altında sıvılaşmaya maruz kalabilecek gevşek kumlu zeminlerde bu tip bir işlem zemini sıkıştırıp sıvılaşma potansiyelinin azaltılması için kullanılabilir. İri çakıl ve taş hem taşıyıcı özeliğe sahiptir hem de deprem sırasında oluşacak aşırı boşluk suyu basıncını söndürmede yardımcı olarak sıvılaşma tehlikesini azaltır.

Bir başka tip olan Simplex kazıklarında ise timsah ağzı denen, açılıp kapanabilen özel uçlu bir kaplama borusu zemine çakılır. Sonra beton dökülerek timsah ağzı açılarak boru ile birlikte dışarı çekilir. Dökülen beton tokmaklanarak zemine intibakı sağlanır ve betonda boşluk kalmaması temin edilir.

2. 
   Yerinde dökülen kazıklar (fore kazıklar)
   

Fore kazıklar (veya sondaj kazıları, delme kazıklar), zeminde yanal bir deplasman yaratmayan cinsten kazıklardır. Çok basit olarak tarif etmek gerekirse, önce zeminde bir delik açılır, bu deliğe demir donatı yeleştirilir ve alttan başlamak suretiyle delik betonlanır ve kazık oluşturulur. Tabi bu işlem sırasında kullanılan bu yöntem ve teknoloji, kazık çapı, uzunluğu, zemin cinsi gibi faktölerle değişebilir. Kullanılacak yöntem ve teknolojiyi seçeerken en önemli unsur ekonomidir.

Fore kazıkalrın hem bazı avantajları, hem de dezavantaşları vardır.

Avantajları:
a)Fore kazıklar temel kazısı yapılmadan da teşkil edilebilirler. Bu suretle işe hız kazandırırlar.

b)Zemin şartları uygun olduğu taktirde kısa zamanda inşa edilebilirler.

c)Büyük çapta ve derinliklerde inşa edilebildikleri için yük kapasiteleri fazladır.

d)Çakma kazıkların teşkilinde zorluk veren zemindeki taş ve bloklar, fore kazık oluşturulmasında uygun teçhizat kullanılarak elimine edilebilir.

e)Delik açılması ve betonlama sırasında çevrede önemli titreşim, sarsıntı yaratmazlar. Çevre yapıların bu tip etkilere karşı hassas olduğu durumlarda bu büyük bir avantajdır.

f)Kazıklar yerinde teşkil olduğu için, taşınacak malzeme kum, çakıl, su, çimento, demir gibi malzemeler olup, bunların nakli, hazır ve önceden dökülmüş kazıklara göre daha kolaydır.

g)İcabında kazık dibinde genişletilmiş bir bölge (soğan) oluşturarak taşıma gücü artırılabilir. Bu şekilde, kazığın çekmeye karşı da taşıyacağı yük artar.

h)Sondaj deliğinin istenen derinliğe indiği ve istenen sağlam tabakaya eriştiği kolaylıkla kontrol edilebilir.

i)Fore kazıkların boyu kolayca ayarlanabilir. Bu özellik, çakma kazıklara göre büyük bir avantajdır.
Dezavantajları :
a)Yağışlı ve kötü havalar delme işlemini aksatır.

b)Beklenmeyen zemin şartları ile karşılaşması halinde işlerde önemli gecikmeler olabilir.

c)Yukarıda bahsedilen nedenle, fore kazıkların yapılacağı mahalde çok detaylı bir zemin etüdü gerekir.

d)Kazık betonunun hazırlanması, dökülmesi sırasında çok iyi bir teknik denetim mutlaka yapılmalıdır.

e)Yer altı suyunun mevcudiyeti betonu etkileyebilir, özellikle yer altı suyu akımı varsa betonu yıkayıp kazığın oluşumunu engelleyebilir. Sondaj deliği çevresi yıkıntı veya döküntü yapabilir. Bunlar için özel önlemler almak gerekir.
Fore kazıklar, genellikle “uç kazığı” olarak kullanılırlar. Sert killerde sondaj deliği kendini tutar ve deliğin üst 4 –5 metresi dışında muhafaza borusu gerekmeyebilir. Ancak, kuru olsun, ıslak olsun kum – çakıl, yumuşak kil, siltli kil, çamur ve yer altı suyu altındaki silt, ince kum, deliğin açılmasını ve stabilitesinin sağlanmasını engeller, özel önlem alınmasını gerektirirler. Bu tip zeminlerde delik devamlı muhafaza borusu indirilerek açılır. Betonlama bitince borular çekilir. Ancak yer altı suyunun betonu yıkama tehlikesi olan yerlerde muhafaza borusu içine yerleştirilen daha ince ikinci bir boru dışarı çekilmeden yerinde bırakılır. Bu durum, çevre sürtünmesinin önemli ölçüde azalmasına neden olabilir.

Zemindeki blok ve taşlar balta tabir edilen demir bir tokmağın düşürülebilmesi ile kırılabilir. Deliğin açılması sırasında, rotari sondaj ekipmanları, darbeli sondaj ekipmanları, burgular, kovalı sistemler kullanılabilir. Bazı özel makineler, muhafaza borusunu titreştirerek zemine sokar, veya zeminden çekerler. Bu makinelerle büyük çaplı kazıklar oluşturulmaktadır. Bu titreşimler, zeminle boru arasındaki sürtünmeyi azaltırlar.

Deliğin betonlanması sırasında, delik içine dökülen beton tokmaklanır ve boru bu esnada dışarı çekilir. Titreşimli muhafaza borusu kullanıldığı hallerde ise, boruyu çekmek ve aynı zamanda betonu sıkıştırmak için basınçlı hava kullanılır.

Diğer bir betonlama usulü de demir teçhizat deliğe indirildikten sonra bir enjeksiyon borusu ile basınçlı beton basılarak deliğin betonla doldurulmasıdır. Genellikle demir teçhizatın iç çapı 60 cm. den küçük ise bazen delik ağzından beton dökme uygulanabilirse de bu metot tercih edilir.

Betonun delik ağzından dökülmesi sırasında katiyen bir beton yerden doğrudan doğruya veya kürekle beton dökme yoluna gidilmez. Çünkü, bu taktirde delik kenarlarına çarpan beton, toprakla karışarak özelliği bozulur, veya demir teçhizata çarparak ayrışır. Beton, delik ağzından, tam delik ortasına yerleştirilecek özel kovalar (bena) vasıtası ile dökülebilir. Ancak bu işlem ara vermeden ve bir seferde yapılmalıdır. Su altında beton dökerken, ya delikte hiç su olmamalıdır veya bu temin edilemiyor ise delik ağzına kadar su ile veya betonit çamuru ile doldurularak delik dibinden başlayarak betonlama yapılmalıdır. Alman şartnamesi, fore kazıklarda kullanılacak betonun en az 350 kg dozda olmasını ve B225 kalitesini sağlamasını şart koşmuş olup, su ağırlığı / çimento ağırlığı oranını 0,6 olarak vermiştir. Bu şartnameye göre ilk 35 kazık için kalite kontrolü için 6 adet beton deney küpü alınır. Bunların üçü 7 gün, diğer üçü 28 gün sonra kırılır.
3.2.3. Çelik Kazıklar
Çelik kazıkların kesiti H veya I profili şeklinde, veya dairesel olabilir. Dairesel kesitli, yani boru şeklinde olanların uçları kapalı veya yarık olabilir ve genellikle içleri betonlanır. Çakma sırasında uçları takviye edilir. Uzatmak için perçin, bulon veya kaynak yapılır. Bu kazıklar yüksek yük taşıma kapasitesine sahip uç kazıkları olarak kullanılabilirler. Ancak, yer altı suyunun zararlı madde ihtiva etmesi halinde, deniz içinde çabuk çürürler. Kumlu zeminlerde de ömürleri uzun olmayabilir. Sert ve katı killerde ***** oksijen bulunmadığı için uzun müddet kalabilirler. Bu kazıkları dış etkilere karşı korumak için dışları bitümlü maddelerle kaplanabilir, katodik koruma yapılabilir veya beton gömlek içine alınabilir.
3.2.4. Kompozit Kazıklar
Kompozit kazıklar birden fazla farklı malzeme kullanılarak yapılan kazıklardır. Bu tip kazıkların genellikle alt kısmı ahşap, üst kısmı beton veya çelikten oluşan kazıklardır. Ahşap kısım çürümeye maruz kalmayacağı derinliklere (mesela yer altı seviyesinin tamamen altına) kadar çakılır. Sonra üst kısım beton olarak, şartlara göre gereğinde kaplama dolgusu yerinde bırakılarak, teşkil olunur. Bu tip kazıklar çok yaygın olmayıp, daha çok özel durumlarda kullanılırlar.
3.2.5. Özel Kazıklar
Son senelerde çeşitli amaçlar için mini kazık tabir edilen özel kazıklar kullanılmaya başlanmıştır. Mini kazıklar, 10 – 25 cm çapında olup, foraj yolu ile aşılan deliğin basınç altında (gereğinde demir teçhizat de konarak) betonlanması ile oluşturulurlar. Mini kazıkların taşıma gücü yüksek olabilmektedir. Mesela, 25 cm çaplı bir kazık 10 ton (1000 kN) basınç yükü taşıyabilir. Ancak bu kazıkların moment taşıma kapasiteleri sınırlıdır.

Öte yandan zemin çivilemesi (soil nailing) denen nispeten yeni bir uygulamada ise genellikle tabii zemine çakarak, delik açarak veya titreşimle yerleştirilen çelik donatılarla zeminin özelliklerinin iyileştirilmesi amaçlanmaktadır. Donatının bir delik içine yerleştirilmesi halinde bu delik betonlanabilir. 4 – 5 cm. olan bu deliklere bazen delikli bir boru sokularak beton bu boru içine basılır. Delikli boru da zemin içinde kalır. Donatılarla (çivilerle) zeminin etkileşimi oldukça karışıktır. Ancak tecrübeler, çivilenmiş zeminlerin monolitik bir blok gibi davrandığını göstermektedir. Zemin çivilemesi bilhassa şev ve kazıların stabilitesini artırmak ve mevcut yapıları takviye etmede uygulama alanı bulmuştur.

Kum kazıklar:
Kum kazıklar, fore kazık, veya çakma kazık tekniği ile imal edilen, ancak demir ve betonun kullanılmadığı tipte kazıklar olup, daha çok zemin ıslahında kullanılmaktadır. Yumuşak killerde 70 – 80 cm çaplı, 2 – 3 m. Aralıklı yerleştirilen kazıklar hem zemin taşıma gücünü artırmakta hem de oturmaları azalmaktadır. Kazıkta kullanılacak granüler malzemenin içine kil tanelerinin girerek özelliğini bozmaması için dane dağılımı ayarlanmalıdır. Bu kazıklar gevşek kumlu zeminlerin sıkılığını artırmada da kullanılabilir.

Kireç kazıklar:

Kireç, yumuşak killerin su muhtevasını hidratasyon yolu ile azaltıcı, plastik indisini düşürücü, kil danelerinin flokülasyonuna yol açan özelliklere sahiptir. Bu özellikleri nedeni ile, killi zeminlerin stabilizasyonunda önceden beri kullanılmışlardır. Kireç kazıklar da benzer etkileri ile bu zeminlerin özelliklerini iyileştirmede, sınırlı da olsa, uygulama alanı bulunmaktadır.