2-Cİ NƏŞR Əlavə VƏ DÜZƏLİŞLƏR

Borcu Bağışlayanın Mükafatı - Cabir - radıyallahu anhu – rəvayət edir ki, Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – buyurdu: «Allah rəhm etsin o, kimsəyə ki, satarkən, alarkən və (borcu) tələb edərkən mülayimlik göstərir» Buxari 2076. Əbu Qatadə - radıyallahu anhu – rəvayət edir ki, Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – buyurdu: «Kim istəyirsə ki, Allah Qiyamət gününün sıxıntılarından onu qurtarsın (borclu) olana möhlət versin, ya da (boru ya qismən, ya da bütünlüklə) ona bağışlasın» Müslim 1563. Əbu Hureyrə - radıyallahu anhu – rəvayət edir ki, Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – buyurdu: «(Keçmiş ümmətlərdə) insanlara borc verən bir nəfər vardı. Bu adam xidmətçilərinə: «(Borcu qaytarmaq) üçün çətin bir vəziyyətə düşən kimsənin yanına getdikdə (borcu) ona bağışla, umulur ki, Allah da bizi bağışlayar. Adam Allahın hüzuruna gəldiyi zaman həqiqətən də günahları bağışlandı» Buxari 2078, Müslim 1562. Əbu Hureyrə - radıyallahu anhu – rəvayət edir ki, Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – buyurdu: «Hər kim (borclu) bir kimsəyə borcunun bir qismini və ya hamısını bağışlayarsa Allah heç bir kögənin olmadığı gündə onu Öz kölgəsində kölgələndirər» Tirmizi 1306. Əbu Musa əl-Bədri - radıyallahu anhu – rəvayət edir ki, Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – buyurdu: «Sizdən əvvəlki ümmətlərdən bir nəfər hesaba çəkildi. Lakin (əməli içində) bir əməlindən başqa xeyir olan başqa bir əməli yox idi. Zəngin olduğuna görə insanlarla (ticarət işləri görər və xidmətçilərinə əmr edərdi ki, çətin vəziyyətdə olanlara borcu bağışlasınlar. Bu səbəbə görə də Allah: «Biz də onu (bağışlamağa) daha haqlıyıq, onu buraxın» deyə buyurdu Müslim 1561. Borcu qaytardıqda daha gözəliylə qaytarmaq olar. Əbu Hureyrə - radıyallahu anhu – rəvayət edir ki, bir nəfər Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – in yanına gələrək qəzəbli şəkildə ondan borcunu tələb etdi. Səhabələr onun üstünə qəzəblənmək istədikdə Peyğəmbər: «Buraxın onu, haqq sahibi üçün söz haqqı da vardır. Ona dəvəsi yaşda bir dəvə verin» deyə buyurdu. Səhabələr: «Ya Rəsulullah! (Dəvəsi yaşda bir dəvə) tapa bilmirik. Onu dəvəsindən yaşca daha dəyərlisi vardır» dedilər. Peyğəmbər: «Onu verin. Çünki sizin ən xeyirliniz borcunu ən gözəl şəkildə ödəyəndir» deyə buyurdu Buxari 2306, Müslim 1601. Cabir - radıyallahu anhu – rəvayət edir ki, vaxtilə Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – ondan (öz qiymətinə) bir dəvə aldı və üstünə (əlavə də) etdi» Buxari 2097, Müslim 715.

1563 Buxari «Ədəbul Mufrad» 1242.

1564 Buxari «Ədəbul Mufrad» 1239.

1565 Əbu Davud 2873.

1566 Buxari 3834.

1567 Əhməd 3/413, Səhih Əbu Davud 4821, əl-Albani «Səhih Silsilə» 838.

1568 əl-Albani «Səhih Silsilə» 1795.

1569 Ədəbul Mufrad 327.

1570 Ədəbul Mufrad 328.

1571 Zövcəsı ilə yaxınlıqdan sonra, onlar arasında baş verən sirləri açıb başqalarına danışmaq. Müslüm 1437.

1572 Həfsə - radıyallahu anhə – nin yodaşı Hunays b. Xuzeyfə əs-Saxmi - radıyallahu anhu – idi. Peyğəmbər - sallallahu aleyhi və səlləm - səhabələrindən idi. Bədr döyüşündə yara aldığından Mədinədə ölür.

1573 Peyğəmbər - sallallahu aleyhi və səlləm - onunla evlənmək istədiyini bildiyi üçün.

1574 Buxari 4005.

1575 Aişə - radıyallahu anhə – Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – in zövcəsi həm də möminlərin anası olduğu üçün belə deyir.

1576 Buxari 2623, Müslüm 2450.

1577 Müslüm 2482.

1578 İmam Əhməd 3/135.

1579 Müslim 1897.

1580 Buxari «Ədəbul Mufrad» 1269.

1581 Buxari «Ədəbul Mufrad» 1270.

1582 Buxari «Ədəbul Mufrad» 1271.

1583 Buxari «Ədəbul Mufrad» 1273.

1584 Buxari «Ədəbul Mufrad» 1277.

1585 Buxari «Ədəbul Mufrad» 1275.

1586 Buxari «Ədəbul Mufrad» 1267, əl-Albani zəif hədis.

1587 Buxari «Ədəbul Mufrad» 1268, əl-Albani zəif hədis.

1588 Buxari «Ədəbul Mufrad» 1276, əl-Albani zəif hədis.

1589 Müslim 2575.

1590 Buxari 6/185, Müslim 12/216.

1591 Buxari 4234, Müslim 1/108.

1592 Şərh Səhih Müslim 2/127.

1593 Buxari 3074.

1594 Müslim 12/218.

1595 Məcmuu Fətava 10/203.

1596 Təbəri «Təfsir» 6/114, Təfsir İbn Əbi Hatim 6/1784.

1597 Tahavi «Şərhu Mənail Asar» 1/372, Əbu Yala «Musnəd» 3/1317, Əhməd 5700, Tirmizi 2/82.

1598 İbn Abidin «Rəsmul Muftu, Məcmuatur Rəsail» 1/32.

1599 Əbu Nuaym «Hilyətul Övliya» 1/136.

1600 İbn Abdil Bərr «Camiul Bəyanul Elm və Fadluh» 2/983.

1601 İbn Abdil Bərr «Camiul Bəyanul Elm və Fadluh» 2/984.

1602 İbn Abdil Bərr «Camiul Bəyanul Elm və Fadluh» 2/988.

1603 İbn Abdil Bərr «Camiul Bəyanul Elm və Fadluh» 2/989.

1604 İbn Abbidin «Haşiyə» 1/63, «Rəsmul Muftu, Məcmuatur Rəsail» 1/4.

1605 İbn Abdil Bərr «İntiqa fi Fəzailil Səlasətil Əimmətil Fuqaha» səh. 145, İbn Qeyyim «İlamul Muvakkin» 2/309, İbn Abidin «Haşiyə» 6/293, Rəsmul Muftu s. 29-32, Şarani «Mizən» 1/55.

1606 Şarani «Mizən» 1/55, Əbul Həsənət «Nafiul Kəbir» s. 135.

1607 Şarani «Mizən» 1/26.

1608 İbn Abdil Bərr «Cəmi» 2/32, İbn Həzm «İhkam» 6/149.

1609 İbn Abdil Hədi «İrşadus Salik» s. 227/1, Təqiyyiddin əs-Subki «Fətva» 1/148.

1610 İbn Qeyyim 2/363, İbn Həzm «Fullani» s. 68.

1611 Hərəvi «Zəmmul Kəlam» 3/47/1, Xatib Bağdadi «İhticac Biş Şafii 8/2, İbn Əsakir 15/9/10, Nəvəvi «Məcmu» 1/163, İbn Qeyyim 2/361, Əbu Nuaym «Hilyə» 9/107.

1612 Şarani s. 107.

1613 Əbu Nuaym 9/107, İbn Qeyyim «İlamul Muvakkin» 2/163, Fullahi s. 104.

1614 İbn Əbu Xatim «Adab» s. 93, İbn Əsakir 15/10/1.

1615 İbn Əbu Xatim s. 93-94.

1616 Fullani 113, İbn Qeyyim «İlam» 2/302.

1617 Əbu Davud «Məsailul İmam Əhməd» s. 276-277.

1618 İbn Abdil Bərr «Cəm» 2/149. İbnul Cövzi s. 182.

1619 Müslim 2608.

1620 Buxari, Müslim.

1621 Səhih Buxari 6116.

1622 Əl-Albani «Səhihul Cəmi» 694.

1623 Buxari «Ədəbul Mufrad» 281.

1624 Buxari «Ədəbul Mufrad» 282, əl-Albani zəif hədis.

1625 Buxari «Ədəbul Mufrad» 487,488.

1626 Buxari 6/61, İbn Məcə 11/216.

1627 Müslim şərhi 5/814 (Müslim «Zuhd» 2).

1628 «Səhihul Cəmi» 5423.

1629 Tirmizi 5/82, əl-Albani «Səhihul Cəmi» 453.

1630 Buxari 4/63, Müslim şərhi 5/816.

1631 Tirmizi.

1632 Müslim10/82.

1633 Müslim 2956.

1634 Müslim 2960.

1635 Tirmizi, əl-Albani səhih.

1636 İmam Əhməd «Musnəd», Tirmizi.

1637 Buxari 1465, Müslim 1052.

1638 Buxari 6413.

1639 Buxari 6490, Müslim 2963.

1640 Tirmizi 2337.

1641 Tirmizi 2368.

1642 Müslim 2978.

1643 Müslim 1046.

1644 Buxari 6436, Müslim 1049.

1645 Müslim 1051.

1646 Buxari 2739.

1647 Tirmizi 2352.

1648 Buxari 6460, Müslim 1055.

1649 Buxari 7324.

1650 Buxari 2456.

1651 Tirmizi 2347.

1652 Təbəri Təfsir 10/173, İbn Kəsir «Təfsir» 4/111, 112, İbn Hişam 4/168.

1653 Dəkaikut Təfsir 3/332.

1654 əl-Muğni «Kitabul Murtəd» 12/298-299.

1655 Camiul Əhkamul Quran 8/397.

1656 Macmuu Fətava 7/273.

1657 Fətva Muhəmməd b. İbrahim 1/174, 12/195, İbn Baz 3/165, Useymin «Məcmuus Səmin Min Fətva» 1/62.

1658 Təfsirul Quranil Azim 7/356, Müslim 91, Tirmizi 1999, Əbu Davud 4/352.

1659 Fətva Əli Şeyx 12/195.

1660 Buxari, Müslim.

1661 Buxari «Ədəbul Mufrad» 1258.

1662 Lisanul Arab 1/454.

1663 «Mədaricus Salikin» 1/306.

1664 Buxari, Müslim.

1665 «Mədaricus Salikin» 1/297.

1666 Mədaricus Salikin 1/303, Camiul Bəyan 9/46, Zədul Məsir 6/107.

1667 Buxari, Müslim.

1668 Tirmizi, əl-Albani «Səhih əl-Cəmi» 4214, «əl-Mişkət» 4336, «Təxric ət-Tərğib» 2/268-ci hədis.

1669 İbn Məcə, əl-Albani «Səhihul Cəmi» 3008.

1670 Müslim 2749.

1671 Bu kəlmələr heç də onu açıqlamır ki, insan istədiyini edə bilər. Xeyr! Bu kəlmələr bizə onu açıqlayır ki, insan günah etdikdən sonra dərhal tövbə edərsə Allah onu bağışlayar.

1672 Buxari 7507, Müslim 2758.

1673 İmam Əhməd, İbn Məcə əl-Albani «Səhihul Cəmi» 6802.

1674 Təbərani «əl-Kəbir», Beyhəqi «Şiab əl-İman», əl-Albani «Səhih Silsilə» 1209, "Səhih Cəmi" 2/212, 2097.

1675 Tərğib vət Tərhib 1/284.

1676 Buxari, Müslim.

1677 Tirmizi, İbn Məcə.

1678 Tirmizi 3537, əl-Albani «Səhihul Cəmi» 6132.

1679 Buxari, Müslim 2581.

1680 Müslim 2581.

1681 Beyhəqi, Əbu Yala.

1682 Təbərani, əl-Bəzzar «Məcmə Zəvaid» 1/36, İbn Həcər «əl-İsabə» 4/149.

1683 Buxari 3/382, Müslim 9/119.

1684 Müslim 13/30.

1685 Müslim 1630.

1686 Müslim 1631.

1687 Əbu Davud 1810, Tirmizi 930, Buxari 1858.

1688 Müslim 1336.

1689 Müslim 1631.

1690 Buxari, Müslim.

1691 Buxari 5647, Müslim 2571.

1692 Buxari 10/103, Müslim 16/129.

1693 Buxari, Müslim.

1694 Müslim 8/51, Əbu Davud 2408.

1695 Buxari, Müslim.