Okul yönetiminde işletmecilik, genel anlamda eğitim için kullanılacak bina, tesis ve araçların kullanıma hazır bulundurulması, okula ayrılan kaynakların etkin bir şekilde kullanılmasını kapsamaktadır. Bu bağlamda okul işletmesi alanına giren işler okulda eğitim ve öğretime destek ve yardımcı olan hizmetlerdir. Başarılı bir okul yöneticisi, eğitimin niteliğini artırmayı amaçlarken aynı zamanda okul işletme araçlarının da etkin bir şekilde yürütülmesini sağlamalıdır.
Okul yönetiminde işletmecilik, genel anlamda eğitim için kullanılacak bina, tesis ve araçların kullanıma hazır bulundurulması, okula ayrılan kaynakların etkin bir şekilde kullanılmasını kapsamaktadır. Bu bağlamda okul işletmesi alanına giren işler okulda eğitim ve öğretime destek ve yardımcı olan hizmetlerdir. Başarılı bir okul yöneticisi, eğitimin niteliğini artırmayı amaçlarken aynı zamanda okul işletme araçlarının da etkin bir şekilde yürütülmesini sağlamalıdır.
Okul işletmesi alanına giren işler şunlardır (Balcı ve Aydın, 2004):
Okul işletmesi alanına giren işler şunlardır (Balcı ve Aydın, 2004):
1. Bina, tesis, donatım, bakım ve onarım işlerinin yapılması,1.
2. Yazı işlerinin yapılması,2.
3. Ayniyat işlerinin yapılması,3.
4. Kooperatif ve kantin işlerinin yapılması,4.
5. Döner sermaye işlerinin yapılması,5.
6. Bütçe ve hesap işlerinin yapılması,6.
7. Sivil savunma, korunma, güvenlik ve temizlik işlerinin yapılması.
Okul, bina ve tesislerin bakım ve onarım işleriyle ilgili konular, 1.10.1971 tarih ve 13999 sayılı “Devlet Binaları İşletme, Bakım, Onarım” yönetmeliğinde geniş bir şekilde yer bulmuştur. Yönetmeliğe göre bakım; “ binaların, bina içinde veya dışında bina ile ilgili tesis ve donatımın temizlik, yağlama, boya, badana işlerinin yapılması, belirli aralıklarla kontrol edilmesi ve ufak onarımlarla hizmetin aksamasının önlenmesi”dir. Onarım ise; “binaların, bina içinde veya dışında bina ile ilgili tesis ve donatımın en az kanuni kullanma süreleri içinde hizmete hazır bulundurulmaları amacı ile yapılan inceleme sonunda gerekliliği ortaya çıkan yenileme, düzeltme ve değişiklik yapma işleridir”.
Okul, bina ve tesislerin bakım ve onarım işleriyle ilgili konular, 1.10.1971 tarih ve 13999 sayılı “Devlet Binaları İşletme, Bakım, Onarım” yönetmeliğinde geniş bir şekilde yer bulmuştur. Yönetmeliğe göre bakım; “ binaların, bina içinde veya dışında bina ile ilgili tesis ve donatımın temizlik, yağlama, boya, badana işlerinin yapılması, belirli aralıklarla kontrol edilmesi ve ufak onarımlarla hizmetin aksamasının önlenmesi”dir. Onarım ise; “binaların, bina içinde veya dışında bina ile ilgili tesis ve donatımın en az kanuni kullanma süreleri içinde hizmete hazır bulundurulmaları amacı ile yapılan inceleme sonunda gerekliliği ortaya çıkan yenileme, düzeltme ve değişiklik yapma işleridir”.
Çeşitli kurum ve bireylerden okula gelen ve okuldan gönderilen yazıların kopyaları dosyalara konularak arşivlenir. Her yazıyı sıralayabilmek ve kaydedebilmek için yazıldığı tarih ve numarası verilir. Bu numaralar, desimal ondalık sisteme göre gruplandırılır. Her yazının konusuna göre numara verilir. Desimal dosya konu başlıkları ve içerikleri aşağıda dokuz ana başlık altında gösterilmiştir.
Çeşitli kurum ve bireylerden okula gelen ve okuldan gönderilen yazıların kopyaları dosyalara konularak arşivlenir. Her yazıyı sıralayabilmek ve kaydedebilmek için yazıldığı tarih ve numarası verilir. Bu numaralar, desimal ondalık sisteme göre gruplandırılır. Her yazının konusuna göre numara verilir. Desimal dosya konu başlıkları ve içerikleri aşağıda dokuz ana başlık altında gösterilmiştir.
000 Genel İşler. Genel istatistikler, Öğretmenlerle ve öğrencilerle ilgili istatistikler, Tören ve bayramlar, Dernekler, cemiyetler, okul- aile birlikleri, yardım sandıkları.
000 Genel İşler. Genel istatistikler, Öğretmenlerle ve öğrencilerle ilgili istatistikler, Tören ve bayramlar, Dernekler, cemiyetler, okul- aile birlikleri, yardım sandıkları.
100 Muhasebe İşleri. Bütçenin hazırlanması ve bütçe tasdik edildikten sonra yapılan işlemler, Ödenek, kadro isteme, ödeneklerin sarfı ile ilgili işlemler
200 Personel İşleri. Kurumda hizmet gören personelin, tayin, nakil, terfi, ödüllendirme ve cezalandırmayla ilgili işlemler. Personelin sağlık kuruluşlarındaki tedavi, emeklilik gibi işlemler bu numara altında gruplandırılır.
200 Personel İşleri. Kurumda hizmet gören personelin, tayin, nakil, terfi, ödüllendirme ve cezalandırmayla ilgili işlemler. Personelin sağlık kuruluşlarındaki tedavi, emeklilik gibi işlemler bu numara altında gruplandırılır.
300 Öğretim ve Eğitim. Çeşitli öğretim ve eğitim meseleleri, Öğretim ve eğitim faaliyetlerinin gidişi hakkındaki raporlar, okul ve müesseselerdeki kurulların kararları, Öğretim ve eğitim faaliyetlerini düzenleyen yönetmelik ve programlar, yönetmelik hakkındaki incelemeler, raporlar bu sınıf içinde yer alır.
400 Yönetim. Bütün idari işleri kapsar. Yönetim ile ilgili çeşitli kararlar, Teftiş ve tahkikat işleri, Okulların üst makamlarla idari mevzudaki yazışmalar, Milli seferberlik ve savunma işleri bu başlık altında yer alır.
400 Yönetim. Bütün idari işleri kapsar. Yönetim ile ilgili çeşitli kararlar, Teftiş ve tahkikat işleri, Okulların üst makamlarla idari mevzudaki yazışmalar, Milli seferberlik ve savunma işleri bu başlık altında yer alır.
500 Öğrenci İşleri. Bütün öğrenci işlerini kapsar. Öğrenci kayıt kabul, nakil işleri, yatılı işleri, Öğrenci disiplin işleri, öğrencilerin imtihan ve sınıf geçme işleri, öğrenci sağlık ve spor işleri, Mezun olmuş öğrencilerin işleri ( diploma vs), Öğrencilerin askerlik ve devam işleri.
600 Basın - Yayın ve Kitap İşleri. Basın, yayın, kitap ve kütüphane işleriyle ilgili bütün konular bu grup altında sınıflandırılır.
600 Basın - Yayın ve Kitap İşleri. Basın, yayın, kitap ve kütüphane işleriyle ilgili bütün konular bu grup altında sınıflandırılır.
700 Binalar Arsa ve Arazi İşleri. Okulların her türlü bakım ve onarım işleriyle ilgili yazışmalar bu başlık altında numaralandırılır.
800 Donatım ve Ayniyat. Okulların donatım ve ayniyat işleri bu başlık altında sınıflandırılır.
Okullarda aynı zamanda resmi yazışmalarda uygulanacak esas ve usuller yönetmelikle belirlenmiştir. Yönetmeliğe göre (Resmi Gazete, 2.12.2004):
Okullarda aynı zamanda resmi yazışmalarda uygulanacak esas ve usuller yönetmelikle belirlenmiştir. Yönetmeliğe göre (Resmi Gazete, 2.12.2004):
Resmi yazışmalar, kamu kurum ve kuruluşları arasında yazılı iletişim, kâğıt kullanılarak veya elektronik ortamda yapılmaktadır. Her kurum kendisi ve gerektiğinde kurum içindeki birimler adına resmî elektronik posta (e-posta) adresi belirleyebilmektedir. Bu adreslerin belirlenmesinde koordinasyon Başbakanlık tarafından yapılmaktadır. Elektronik ortamdaki resmî yazışmalar bu adresler arasında yapılmakta, resmî yazışmalarda A4 (210x297 mm) ve A5 (210x148 mm) boyutunda kâğıt kullanılmaktadır. Bilgisayarla yazılan yazılarda “Times New Roman” yazı tipi ve 12 karakter boyutunun kullanılması esastır. Rapor, form ve analiz gibi özelliği olan metinlerde farklı yazı tipi ve karakter boyutu kullanılabilir.
Yönetmeliğe göre resmi yazıların bölümleri şunlardır:
Yönetmeliğe göre resmi yazıların bölümleri şunlardır:
Başlık. Başlık, yazıyı gönderen kurum ve kuruluşun adının belirtildiği bölümdür. Bu bölümde amblem de yer alabilir. Başlık, kâğıdın yazı alanının üst kısmına ortalanarak yazılır. İlk satıra “T.C.” kısaltması, ikinci satıra kurumun adı büyük harflerle, üçüncü satıra ise ana kuruluşun ve birimin adı küçük harflerle ortalanarak yazılır. Başlıkta yer alan bilgiler üç satırı geçmez.
Sayı ve evrak kayıt numarası. Sayı ve evrak kayıt numarası, dosya planına göre verilir, başlığın son satırından iki aralık aşağıda ve yazı alanının en solundaki “Sayı:” yan başlığından sonra yazılır. Bu ifadeden sonra kod numarası verilir. Kod numarasından sonra kısa çizgi (-) işareti konularak dosya numarası, dosya numarasından sonra (-) işareti konularak evrak kayıt numarası yazılır. Genel evrak biriminden sayı verilmesi durumunda araya eğik çizgi (/) işareti konulur. Evrak kayıt numarası, yazıyı gönderen birimde ve/veya kurumun genel evrak biriminde aldığı numaradır.
Sayı ve evrak kayıt numarası. Sayı ve evrak kayıt numarası, dosya planına göre verilir, başlığın son satırından iki aralık aşağıda ve yazı alanının en solundaki “Sayı:” yan başlığından sonra yazılır. Bu ifadeden sonra kod numarası verilir. Kod numarasından sonra kısa çizgi (-) işareti konularak dosya numarası, dosya numarasından sonra (-) işareti konularak evrak kayıt numarası yazılır. Genel evrak biriminden sayı verilmesi durumunda araya eğik çizgi (/) işareti konulur. Evrak kayıt numarası, yazıyı gönderen birimde ve/veya kurumun genel evrak biriminde aldığı numaradır.
Tarih. Yazının yetkili amir tarafından imzalanarak ilgili birimden sayı verildiği zamanı belirten tarih bölümü, sayı ile aynı hizada olmak üzere yazı alanının en sağında yer alır. Tarih; gün, ay ve yıl rakamla, aralarına (/) işareti konularak yazılır.
Tarih. Yazının yetkili amir tarafından imzalanarak ilgili birimden sayı verildiği zamanı belirten tarih bölümü, sayı ile aynı hizada olmak üzere yazı alanının en sağında yer alır. Tarih; gün, ay ve yıl rakamla, aralarına (/) işareti konularak yazılır.
Konu. Konu, sayının bir aralık altına “Konu:” yan başlığından sonra, başlık bölümündeki “T.C.” kısaltması hizasını geçmeyecek biçimde yazılır. Yazının konusu, anlamlı ve özlü bir şekilde ifade edilir.
Gönderilen makam. Gönderilen makam; yazının gönderildiği kurum, kuruluş ve kişi ile bunların bulundukları yeri belirtir. Bu bölüm; konunun son satırından sonra, yazının uzunluğuna göre iki-dört aralık aşağıdan ve kâğıdı ortalayacak biçimde büyük harflerle yazılır. Yazının gönderildiği yerin belirlenmesine ilişkin diğer hususlar parantez içinde küçük harflerle ikinci satıra yazılır. Kişilere yazılan yazılarda; “Sayın” kelimesinden sonra ad küçük, soyadı büyük, unvan ise küçük harflerle yazılır
Gönderilen makam. Gönderilen makam; yazının gönderildiği kurum, kuruluş ve kişi ile bunların bulundukları yeri belirtir. Bu bölüm; konunun son satırından sonra, yazının uzunluğuna göre iki-dört aralık aşağıdan ve kâğıdı ortalayacak biçimde büyük harflerle yazılır. Yazının gönderildiği yerin belirlenmesine ilişkin diğer hususlar parantez içinde küçük harflerle ikinci satıra yazılır. Kişilere yazılan yazılarda; “Sayın” kelimesinden sonra ad küçük, soyadı büyük, unvan ise küçük harflerle yazılır
İlgi. İlgi, yazılan yazının önceki bir yazıya ek ya da karşılık olduğunu veya bazı belgelere başvurulması gerektiğini belirten bölümdür. İlginin birden fazla olması durumunda, a, b, c gibi küçük harfler yanlarına ayraç işareti “) “ konularak kullanılır. İlgide, “ tarihli ve sayılı” ibaresi kullanılır. İlgide yazının sayısı, kurum veya birimin dosya kodu tam olarak belirtilir. İlgi, tarih sırasına göre yazılır. Yazı aynı konuda birden fazla makamın yazısına karşılık veya daha önce yazılmış çok sayıda yazıyla ilgili ise bunların hepsi belirtilir.
İlgi. İlgi, yazılan yazının önceki bir yazıya ek ya da karşılık olduğunu veya bazı belgelere başvurulması gerektiğini belirten bölümdür. İlginin birden fazla olması durumunda, a, b, c gibi küçük harfler yanlarına ayraç işareti “) “ konularak kullanılır. İlgide, “ tarihli ve sayılı” ibaresi kullanılır. İlgide yazının sayısı, kurum veya birimin dosya kodu tam olarak belirtilir. İlgi, tarih sırasına göre yazılır. Yazı aynı konuda birden fazla makamın yazısına karşılık veya daha önce yazılmış çok sayıda yazıyla ilgili ise bunların hepsi belirtilir.
Metin. Metin, “İlgi”den sonra başlayıp “İmza”ya kadar süren kısımdır. Metne, “İlgi”nin son satırından itibaren iki aralık, “İlgi” yoksa gönderilen yerden sonra üç aralık bırakılarak başlanır. Alt makama yazılan yazılar “Rica ederim.”, üst ve aynı düzey makamlara yazılan yazılar “Arz ederim.”, üst ve alt makamlara dağıtımlı olarak yazılan yazılar “Arz ve rica ederim.” biçiminde bitirilir.
Metin. Metin, “İlgi”den sonra başlayıp “İmza”ya kadar süren kısımdır. Metne, “İlgi”nin son satırından itibaren iki aralık, “İlgi” yoksa gönderilen yerden sonra üç aralık bırakılarak başlanır. Alt makama yazılan yazılar “Rica ederim.”, üst ve aynı düzey makamlara yazılan yazılar “Arz ederim.”, üst ve alt makamlara dağıtımlı olarak yazılan yazılar “Arz ve rica ederim.” biçiminde bitirilir.
İmza. Metnin bitiminden itibaren iki-dört aralık boşluk bırakılarak yazıyı imzalayacak olan makam sahibinin adı, soyadı ve unvanı yazı alanının en sağına yazılır. İmza ad ve soyadın üzerinde bırakılan boşluğa atılır. Elektronik ortamda yapılacak yazışmalarda, imza yetkisine sahip kişi yazıyı, güvenli elektronik imzası ile imzalar. Yazıyı imzalayanın adı küçük, soyadı büyük harflerle yazılır. Unvanlar ad ve soyadın altına küçük harflerle yazılır. Akademik unvanlar ismin ön tarafına küçük harflerle ve kısaltılarak yazılır. Yazı vekâleten imzalandığında, imzalayanın ad ve soyadı birinci satıra, vekalet bırakanın makamı “Başbakan V.”, “Vali V.” ve “Rektör V.” biçiminde ikinci satıra yazılır
İmza. Metnin bitiminden itibaren iki-dört aralık boşluk bırakılarak yazıyı imzalayacak olan makam sahibinin adı, soyadı ve unvanı yazı alanının en sağına yazılır. İmza ad ve soyadın üzerinde bırakılan boşluğa atılır. Elektronik ortamda yapılacak yazışmalarda, imza yetkisine sahip kişi yazıyı, güvenli elektronik imzası ile imzalar. Yazıyı imzalayanın adı küçük, soyadı büyük harflerle yazılır. Unvanlar ad ve soyadın altına küçük harflerle yazılır. Akademik unvanlar ismin ön tarafına küçük harflerle ve kısaltılarak yazılır. Yazı vekâleten imzalandığında, imzalayanın ad ve soyadı birinci satıra, vekalet bırakanın makamı “Başbakan V.”, “Vali V.” ve “Rektör V.” biçiminde ikinci satıra yazılır
Onay. Onay gerektiren yazılar ilgili birim tarafından teklif edilir ve yetkili makam tarafından onaylanır. Yazı onaya sunulurken imza bölümünden sonra uygun satır aralığı bırakılarak yazı alanının ortasına büyük harflerle “OLUR” yazılır. “OLUR”un altında onay tarihi yer alır. Onay tarihinden sonra imza için uygun boşluk bırakılarak onaylayanın adı, soyadı ve altına unvanı yazılır
Onay. Onay gerektiren yazılar ilgili birim tarafından teklif edilir ve yetkili makam tarafından onaylanır. Yazı onaya sunulurken imza bölümünden sonra uygun satır aralığı bırakılarak yazı alanının ortasına büyük harflerle “OLUR” yazılır. “OLUR”un altında onay tarihi yer alır. Onay tarihinden sonra imza için uygun boşluk bırakılarak onaylayanın adı, soyadı ve altına unvanı yazılır
Ekler. Yazının ekleri imza bölümünden sonra uygun satır aralığı bırakılarak yazı alanının soluna konulan “EK/EKLER:” ifadesinin altına yazılır. Ek adedi birden fazla ise numaralandırılır. Ek listesi yazı alanına sığmayacak kadar uzunsa ayrı bir sayfada gösterilir.
Dağıtım. Dağıtım, yazıların gereği ve bilgi için gönderildiği yerlerin protokol sırası esas alınarak belirtildiği bölümdür. “EKLER”den sonra uygun satır aralığı bırakılarak yazı alanının soluna “DAĞITIM:” yazılır. Ek yoksa dağıtım EKLER’in yerine yazılır.
Dağıtım. Dağıtım, yazıların gereği ve bilgi için gönderildiği yerlerin protokol sırası esas alınarak belirtildiği bölümdür. “EKLER”den sonra uygun satır aralığı bırakılarak yazı alanının soluna “DAĞITIM:” yazılır. Ek yoksa dağıtım EKLER’in yerine yazılır.
Paraf. Yazının kurum içinde kalan nüshası, yazıyı hazırlayan ve kurum tarafından belirlenen en fazla 5 görevli tarafından paraf edilir. Paraflar, adres bölümünün hemen üstünde ve yazı alanının solunda yer alır.
Adres. Yazı alanının sınırları içinde kalacak şekilde sayfa sonuna soldan başlayarak yazıyı gönderen kurum ve kuruluşun adresi, telefon ve faks numarası, e-posta adresi ve elektronik ağ sayfasını içeren iletişim bilgileri yazılır. İletişim bilgileri yazıdan bir çizgi ile ayrılır. Yazının gönderildiği kurum ve kişilerin, gerektiğinde daha ayrıntılı bilgi alabilmeleri için başvuracakları görevlinin adı, soyadı ve unvanı adres bölümünün sağında yer alır
Adres. Yazı alanının sınırları içinde kalacak şekilde sayfa sonuna soldan başlayarak yazıyı gönderen kurum ve kuruluşun adresi, telefon ve faks numarası, e-posta adresi ve elektronik ağ sayfasını içeren iletişim bilgileri yazılır. İletişim bilgileri yazıdan bir çizgi ile ayrılır. Yazının gönderildiği kurum ve kişilerin, gerektiğinde daha ayrıntılı bilgi alabilmeleri için başvuracakları görevlinin adı, soyadı ve unvanı adres bölümünün sağında yer alır
Gizli yazılar. Yazı gizlilik derecesi taşıyorsa, gizlilik derecesi belgenin üst ve alt ortasına büyük harflerle kırmızı renkli olarak belirtilir. Gizlilik dereceleri; çok gizli, gizli, özel, hizmete özel şeklinde görev alanı ve hizmet özelliğine göre kurumca belirlenir.
İvedi ve günlü yazılar, tekit yazısı. Öncelik verilmesi gereken durumlarda yazıya cevap verilmesi gereken tarih metin içinde, yazının ivedi ve günlü olduğu ise sayfanın sağ üst kısmında büyük harflerle kırmızı renkli olarak belirtilir.
İvedi ve günlü yazılar, tekit yazısı. Öncelik verilmesi gereken durumlarda yazıya cevap verilmesi gereken tarih metin içinde, yazının ivedi ve günlü olduğu ise sayfanın sağ üst kısmında büyük harflerle kırmızı renkli olarak belirtilir.
Sayfa numarası. Sayfa numarası, yazı alanının sağ altına toplam sayfa sayısının kaçıncısı olduğunu gösterecek şekilde verilir.
Aslına uygunluk onayı. Bir yazıdan örnek çıkartılması gerekiyorsa örneğinin uygun bir yerine “Aslının aynıdır” ifadesi yazılarak imzalanır ve mühürlenir.
Okullarda kullanmaya ve harcamaya elverişli taşınabilen demirbaş eşyalar ve tüketim maddeleri ile ilgili tüm hizmetler ayniyat işleri olarak görülür. Ayniyat işleriyle ilgili olarak okullarda aşağıdaki işler yapılmaktadır:
Okullarda kullanmaya ve harcamaya elverişli taşınabilen demirbaş eşyalar ve tüketim maddeleri ile ilgili tüm hizmetler ayniyat işleri olarak görülür. Ayniyat işleriyle ilgili olarak okullarda aşağıdaki işler yapılmaktadır:
Ayniyata ilişkin genel yazışmalar,1.
Her türlü demirbaş malzemenin giriş çıkış kaydı, depolama, tasnif, koru2. ma, zimmet, terkin, devir ve sayım işlemleri,
Çalışma esasları ile ilgili plan ve programlar,3.
Çalışma esasları ile ilgili plan ve programlar,3.
Birimlerin talep ettiği ihtiyaç listeleri ile depo mevcutlarını inceleyerek bu 4. birimlerin demirbaş ve sarf malzeme ihtiyaçlarını karşılama,
Kuruma kazandırılan demirbaş ve sarf malzemelerinin işlemleri,5.
Mali yılsonunda evrakları tasnif edip dosyalayarak birim arşivine kaldır6. ma,
Mali yılsonunda sayım cetvellerini hazırlama işleri.
Okullarda ayniyat işleri ayniyat mutemetleri tarafından yürütülmektedir. Mutemedi bulunmayan okullarda ayniyat işleri okul memuru, yoksa müdür yardımcısı veya ders öğretmenleri tarafından müdürün emir ve denetiminde yapılır.
Okullarda ayniyat işleri ayniyat mutemetleri tarafından yürütülmektedir. Mutemedi bulunmayan okullarda ayniyat işleri okul memuru, yoksa müdür yardımcısı veya ders öğretmenleri tarafından müdürün emir ve denetiminde yapılır.
Okullarda “Ayniyat Yönetmeliği” gereğince tutulması gereken demirbaş eşya ana defteri üç bölüme ayrılır ve ayrı tutulur.
Okullarda “Ayniyat Yönetmeliği” gereğince tutulması gereken demirbaş eşya ana defteri üç bölüme ayrılır ve ayrı tutulur.
a) Okulun ana demirbaş eşya ve kuruluşları ile demirbaş eşyadan sayılan gereçleri yazmaya yarayan (A) demirbaş eşya ana defteri,
b) “Ayniyat Yönetmeliği”nin demirbaş tanımına giren okulun bütün ders aletlerini ve gereçlerini yazmaya yarayan (B) demirbaş eşya ana defteri;
c) Okul kitaplığındaki kitapları yazmaya yarayan (C) demirbaş eşya ana defteri;
Okullarda kantin, açık alan, salon ve benzeri yerlerin muhammen bedel tespiti ve kiralama işlemleri valilik/kaymakamlıkça görevlendirilecek il/ilçe millî eğitim müdür yardımcısı/şube müdürü başkanlığında okul müdürü/müdür yardımcısı, birlik başkanı, defterdarlık/mal müdürlüğü, gerektiğinde özel idare müdürlüğü temsilcisi ile varsa ilgili meslek odası temsilcisinin katılımıyla oluşturulacak komisyonca belirlenir.
Okullarda kantin, açık alan, salon ve benzeri yerlerin muhammen bedel tespiti ve kiralama işlemleri valilik/kaymakamlıkça görevlendirilecek il/ilçe millî eğitim müdür yardımcısı/şube müdürü başkanlığında okul müdürü/müdür yardımcısı, birlik başkanı, defterdarlık/mal müdürlüğü, gerektiğinde özel idare müdürlüğü temsilcisi ile varsa ilgili meslek odası temsilcisinin katılımıyla oluşturulacak komisyonca belirlenir.
Okulların bünyesinde döner sermaye işletmesi kurulma amaçlarından bazıları şunlardır (http://www.meb.gov.tr/Stats/ist2001/Bolum12s1.htm):
Okulların bünyesinde döner sermaye işletmesi kurulma amaçlarından bazıları şunlardır (http://www.meb.gov.tr/Stats/ist2001/Bolum12s1.htm):
Öğrenci ve kursiyerlerin; döner sermaye aracılığı ile alınan siparişler ve 1. yapılan işler üzerinde çalışarak, meslekleri ile ilgili konuları daha iyi öğrenmeleri ve öğrendiklerini de kalıcı bir şekilde pekiştirmelerine yardımcı olmak,
Eğitilmiş ara insan gücünün, iş hayatı şartlarında yetiştirilmesine katkı 2. sağlamak,
Okullarda görev yapan mesleki ve teknik personele ek gelir yoları sağla3. mak.
Döner sermaye işletmelerinin eğitime sağladığı yararları dört ana başlık altında toplamak mümkündür (http://idb.meb.gov.tr/):
Döner sermaye işletmelerinin eğitime sağladığı yararları dört ana başlık altında toplamak mümkündür (http://idb.meb.gov.tr/):
a) Eğitim-Öğretime Sağladığı Yararlar
Döner sermaye işletmelerinde uygulamalı eğitim verilmektedir. Bu bağlamda öğrenciler teorik bilgileri uygulama fırsatı bulmaktadır.
Özellikle, küçük yerleşim birimlerinde; öğrencilerin işletmelerde meslek eğitimi veya staj uygulamasından, arzu edilen şartlarda yararlanma olanaklarının sınırlı olması nedeniyle küçük yerleşim birimlerinde döner sermayeli işletmeli okulların önemini daha da artırmaktadır.
b) Öğrenciye Sağladığı Yararlar
b) Öğrenciye Sağladığı Yararlar
Mesleki ve teknik öğretim okul ve kurumlarında öğrenim gören öğrenci ve kursiyerlerden bazıları, uygulamalı eğitimlerini döner sermaye aracılığı ile alınan siparişler üzerinde fiilen çalışarak yapmaktadırlar. Böylece, öğrencilerin meslekleri ile ilgili konuları daha iyi öğrenmelerine ve öğrendiklerini de kalıcı bir şekilde pekiştirmelerine yardımcı olunmaktadır. Ayrıca, öğrencilere yaptıkları çalışmalardan dolayı ücret ödenerek ailelerin eğitim harcamalarına katkı sağlanmış olunmaktadır.
c) Öğretmene Sağladığı Yararlar
c) Öğretmene Sağladığı Yararlar
Döner sermayeler öğretmene hem ekonomik hem de meslekî yönden fayda sağlamaktadır. Döner sermaye işleri üzerinde çalışan ve öğrencilerin çalışmasına nezaret eden öğretmenlere, fazla mesai ve üretimi teşvik primi olarak kârdan pay verilerek öğretmene ekonomik yönden yarar sağlanmaktadır. Mesleki yönden ise, döner sermaye işletmesi olan bir okulda, döner sermayede çalışan öğretmenler mesleki yönden kendilerini sürekli yenileme imkânını buldukları gibi, yeni üretim tekniklerini ve makine teknolojisini yakından takip etme imkânını da bulmaktadırlar.
d) Okula Sağladığı Yararlar
d) Okula Sağladığı Yararlar
Okulların diğer kaynaklardan temini pek mümkün olmayan makine, teçhizat, araç, gereç gibi malzemeler ve okulun gereksinim duyduğu acil ihtiyaçların (az da olsa) döner sermayeden karşılanması, okullar için önemli katkı sağlamaktadır.
Okulda bütçe uygulamaları (Burrup vd., 1996; Akt: Tural, 2002);
Okulda bütçe uygulamaları (Burrup vd., 1996; Akt: Tural, 2002);
Gelecek mali yıl için önerilen eğitim planını ve okul programını yansıtır,1.
Kamuoyunu ve okul paydaşlarını bilgilendirmeye hizmet eder,
Programların değerlendirilmesine hizmet eder,3.
Parasal kaynakların etkili ve planlı kullanımını sağlar,4.
Bütçe yönetiminde yetke dağılımını, beklenen harcamaları ve finansman 5. kaynaklarını gösterir.
MEB’in parasal kaynakları şunlardır;
MEB’in parasal kaynakları şunlardır;
Merkezi yönetim bütçesinden ayrılan paylar,1.
İl özel idare bütçesinden ayrılan kaynaklar,2.
Çıraklık Meslekî ve Teknik Eğitimi Geliştirme ve Yaygınlaştırma Fonun3. dan ayrılan kaynaklar (3308 sayılı Yasa gereğince),
Eğitim, gençlik, spor ve sağlık hizmetleri vergisi (3418 sayılı Yasa gere4. ğince),
Eğitime katkı payı (4306 sayılı Yasa gereğince), 5.
Halkın kişi ve kuruluşlar olarak eğitime katkıları, bağışlar,7.
Yabancı ülke ve uluslararası kuruluşlardan sağlanan dış krediler, burslar 8. ve bağışlar,
Okul aile birliği gelirlerinden oluşmaktadır.
Sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanunu’nun 76’ncı maddesiyle belirlenen İlköğretime ait gelir kaynakları şunlardır:
Sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanunu’nun 76’ncı maddesiyle belirlenen İlköğretime ait gelir kaynakları şunlardır:
Her yıl devlet gelirlerinin % 2’sinden az olmamak üzere Devlet bütçesin1. den yapılacak yardımlar,
Özel idare bütçelerine, bu kanun hükümleri gereğince sağlanacak gelirler 2. hariç ve 1960 mali yılında ilköğretime tahsis edilen miktardan az olmamak üzere, yıllık gelirlerinin en az % 20’si oranında konulacak ödenekler,
Köy okullarına gelir sağlamak üzere, tahsis edilen araziden ve okul uygu3. lama bahçesinden elde edilen gelirler hariç, köy bütçelerine her yıl genel gelirlerinin en az % 10’u oranında konulacak ödenekler,
Mahkemelerce karar verilenler da dâhil olmak üzere bu Kanuna göre ve4. rilecek para cezaları,
Mahkemelerce karar verilenler da dâhil olmak üzere bu Kanuna göre ve4. rilecek para cezaları,
Gelirleri sübyan, mahalle tıfıl okullarıyla medreselere ve diğer ilim mües5. seselerine tahsis edilmiş bulunan mazbut vakıflar hâsılatından her yıl Vakıflar Genel Müdürlüğünce bütçe ile tespit edilecek gelirlerle mütevelliler tarafından idare olunacak vakıflardan ayrılacak hisseler,
İktisadi Devlet Teşekkülleri, özel kurumlar, dernekler veya hayırsever 6. kimseler tarafından yapılacak her türlü mal, para bağışları ve vasiyetlerle elde edilen gelirler,
Faiz gelirleri,7.
Hurdaya çıkacak okul, eşya ve levazımının, işe yaramayacağı anlaşıldığın8. dan veya yenisi yapıldığından satılmasına karar verilen okul binaları enkazının veya okul yerinin değiştirilmesi dolayısıyla bu kanuna göre istifade edilmeyecek durumda kalan arsa ve tarlaların satışından elde edilecek paralar,
Okul yöneticilerinin sivil savunma bakımından ana görevleri şunlardır:
Okul yöneticilerinin sivil savunma bakımından ana görevleri şunlardır:
Okul çalışanlarının ve öğrencilerinin korunmasını sağlamak,1.
Hayati öneme haiz mekanizmanın, malzemenin ve stokların korunması2. nı, acil tamir ve ıslahını sağlamak,
Sivil Savunma Servislerinin kurulmasını, donatımını ve eğitimini gerçek3. leştirmek,
Sivil Savunma tesislerinin kurulmasını sağlamak.
Okul güvenliği “öğrencilerin, öğretmenlerin ve diğer personelin kendilerini fiziksel, psikolojik ve duygusal bakımdan kendilerini özgür hissetmeleridir” (Dönmez, 2001). Başka bir ifade ile okul güvenliği, okulda öğrenme için özgür ve güvenli bir ortam yaratılmasıdır. Okul içinde güvenlik önlemleri okul müdürü, nöbetçi öğretmen, öğretmenler ve diğer personel tarafından sağlanır.
Okul güvenliği “öğrencilerin, öğretmenlerin ve diğer personelin kendilerini fiziksel, psikolojik ve duygusal bakımdan kendilerini özgür hissetmeleridir” (Dönmez, 2001). Başka bir ifade ile okul güvenliği, okulda öğrenme için özgür ve güvenli bir ortam yaratılmasıdır. Okul içinde güvenlik önlemleri okul müdürü, nöbetçi öğretmen, öğretmenler ve diğer personel tarafından sağlanır.
Okulda bina, öğretim ve spor tesisleri için ayrılan yerlerin bakımlı, düzenli ve temiz, sağlık kurallarına uygun nitelikte olması beklenir. Okulda temizlik işlerini yapmakla görevli olan personel genelde hizmetlilerdir.
