2011 YÜksek lisans tez özetleri

Kurbağa (Rana Ridibunda) Larvasının Metamorfozu Sırasında Pronefroz Ve Mezonefrozda Meydana Gelen Değişiklikler

Amfibi metamorfozu sırasıyla premetamorfoz, prometamorfoz ve klimaks olmak üzere üç gelişim evresi içermektedir. Amfibilerde pronefroz ve mezonefroz olmak üzere iki tip böbrek bulunmaktadır. Metamorfik süreç tamamlandığında pronefroz tamamen ortadan kalkar ve gelişen mezonefroz, böbrek fonksiyonunu tamamen üstlenir.

Bu çalışmanın amacı metamorfoz sırasında Rana ridibunda larvalarının pronefroz ve mezonefrozunun yapısını ve bu süreçte meydana gelen histolojik değişimleri, dejenere olan pronefrik böbrek ile gelişen mezonefrik böbrekte programlanmış hücre ölüm çeşidini ve bu süreçteki kadherin ekspresyon değişimlerinin saptanmasıdır.

Çalışmamızda amfibi metamorfozunun 3 temel evresi olan; premetamorfoz, prometamorfoz ve klimaks evrelerinden bireyler kullanıldı. Pronefrik ve mezonefrik böbrek dokularına ait kesitler histolojik yapı ve değişimleri incelemek amacıyla hematoksilin-eozin, Masson’un üçlü boyası ve periyodik asit Schiff boyaları ile boyandı. Programlanmış hücre ölüm çeşidi ve hücre adezyon moleküllerinden kadherin molekülünün varlığı ile ekspresyonundaki değişimler immünohistokimayasal olarak belirlendi.

Metamorfik süreçte Rana ridibunda larvalarının dejenere olan pronefrik böbreğinde histolojik olarak, bozulan tübüller ve lipofuksin pigmentinin bulunduğunu saptadık. Mezonefrik böbrekte ise boyut artışı ve yeni tübül oluşumu gözledik. Ayrıca, mezonefrik böbreğin bazı proksimal tübüllerinin vakuollü ve granüllü sitoplazmaya sahip olduğunu saptadık. Dejenere olan pronefrik böbrekte ve gelişen mezonefrik böbreğin bazı proksimal tübüllerinde meydana gelen programlanmış hücre ölümünde immünohistokimyasal olarak kaspaz bağımlı apoptozun belirteci kaspaz-3 ile otofajinin belirteci olan LC3’ün varlığını gözledik. Bunlara ek olarak, metamorfoz esnasında, dejenere olan pronefrik böbrekte ve mezonefrik böbreğin bazı proksimal tübüllerinde kadherin ekspresyonunda azalma meydana geldiğini belirledik.

Amfibi (Rana ridibunda) larvalarının böbreklerinde meydana gelen programlanmış hücre ölümü bilinen apoptoz veya otofajiden farklıdır. Muhtemelen kaspaz-3 ve otofajinin birbirini tamamladığı yeni bir programlanmış hücre ölüm çeşididir. Metamorfik süreçte bozulan pronefrik böbrekte ve mezonefrik böbreğin ölen proksimal tübüllerinde kadherin ekspresyonu azalmıştır. Amfibi larval böbrek dokuları bu programlanmış hücre ölüm mekanizmasını anlayabilmek için iki yeni dokudur.