24 HAZİRAN 2018 CUMHURBAŞKANLIĞI VE MİLLETVEKİLLİĞİ SEÇİM SÜRECİNDE YAŞANAN HAK İHLALLERİ
Suruç’ta çıkarılan kanlı provakasyonda iki oğlu ve eşini yitiren Emine Şenyaşar mezarlıktan dönerken
29 HAZİRAN 2018 24 HAZİRAN 2018 CUMHURBAŞKANLIĞI VE MİLLETVEKİLLİĞİ SEÇİMLERİ HAK İHLALLERİ
Türkiye seçimlere OHAL koşullarında girmiştir. Eşit ve adil bir seçim çalışması yürütülememiştir. Zor, baskı ve hile ile seçim sonuçları manipüle edilmiştir. Meclis çoğunluğunun AKP-MHP ittifakına geçmesi için devletin tüm imkanları seferber edilmiş, HDP’nin baraj altında bırakılması için yalan ve iftira kampanyası başlatılmıştır. HDP’nin tüm bu haksız koşullara rağmen barajı geçmesi bir başarıdır, ancak seçimlerin özgür, adil ve eşit koşullarda yapılamamış olması seçim sonuçlarının meşru olmadığını göstermektedir. Önceki seçimlerde istifa etmesi anayasal olarak düzenlenmiş olan İçişleri ve Adalet Bakanlarının bu seçimlerde istifa etmemelerinin olumsuz sonuçları da seçimlere gölge düşürmüştür.
Cumhurbaşkanı adayımız Sayın Selahattin Demirtaş, yapılan tüm itirazlara rağmen seçim kampanyasını cezaevinden yürütmek zorunda kalmıştır. Dünya demokrasi tarihine koca bir ayıp olarak geçen bu süreçte, gençler emekçiler, kadınlar birer Demirtaş olarak kampanya yürütmüştür. Erdoğan başta olmak üzere hükümet yetkilileri Demirtaş’a kampanyaları boyunca yalan ve iftiralar atmış, algı yaratmaya çalışmıştır. Bir tek miting bile yapamayan Demirtaş’ın aldığı oy oranı ortadadır. Demirtaş’ın cezaevinde tutulması gayri meşrudur. Demirtaş derhal serbest bırakılmalı, özgürlüğüne kavuşmalıdır.
AKP-MHP ittifakının seçim kampanyası boyunca kamu kuruluşları dahi seferber edilmiş, mevcut bütçenin dışında örtülü ödenek de kullanılmıştır. İşsizlik sigortası fonundan yaklaşık 5 milyar TL AKP-MHP ittifakının seçim çalışmalarında kullanılmıştır. 200 binden fazla kişiye (haneye) toplum yararına programlar (TYP) adı altında işsizlik fonundan ödeme yapılmıştır.
Başbakandan bakanlara, valilerden kaymakamlara kadar hükümetin ve devletin bütün idari birimleri seferber edilmiş, hukuki ve ahlaki ilkeler çiğnenerek kaynak kullanılmıştır. Yurttaşlar bizzat aşıyla, işiyle, rızkıyla tehdit edilerek baskı altına alınmıştır.
Evleri yakılıp yıkılanlara verilecek TOKİ evleri bile tehdit ve şantaj aracına dönüştürülmüştür. Bir çok yerde valiler, “AKP’ye oy vermezseniz hizmet gelmez” diyebilmiştir.
Sandık birleştirme kararları ile yaklaşık 200 bin oyu etkileyecek sandık taşınmıştır. Halk iradesine daha seçimler başlamadan darbe vurulmuştur. Kayyum atanan belediyelerin kaynakları açılış ve mitinglere lojistik destek için seferber edilmiştir. Kamusal bir hizmet olan toplu taşıma hizmeti bile çoğu yerde AKP-MHP ittifakının emrine verilmiştir.
Sandık kurulu üyeliklerine başvurular için çok kısa bir süre tanınmış ve birçok yerde başvuran kamu görevlileri herhangi bir yerde hiçbir gerekçe sunulmadan görevlendirme yapılmamıştır. Yapılan bazı görevlendirmeler gerekçe gösterilmeden iptal edilmiştir.
Seçim günü birçok yerde müşahitlerin ulaşımı engellenmiş veya müşahitler görevlerini tehdit, saldırı veya baskı altında yapabilmiştir. Seçimden önceki hafta birçok ilde müşahitlerimiz başta olmak üzere birçok ilde parti çalışanlarımıza yönelik gözaltılar ve bu yönde kriminalize etme girişimleri olmuştur.
Sadece muhalefete yönelik baskı, yaratılan korku iklimi, devlet imkanlarının adaletsiz kullanımı değil; medya organları da hükümetin ve Erdoğan’ın bir saldırı aracına dönüşmüştür. Bu araçlarla bir yandan muhalefet itibarsızlaştırılıp kriminalize edilirken, diğer yandan halk yalan bombardımanına tabi tutulmuştur. Devletin kurumu olarak tarafsız olması beklenen TRT’de, yasadan kaynaklı zorunlu konuşmalar hariç HDP’ye hiç yer verilmemiştir.
Seçimleri izleyen ulusal ve uluslararası bağımsız gözlem heyetleri engel ve müdahale ile karşılaşmışlardır.
Suruç’ta AKP’li vekil adayının, silahlı koruma ordusuyla yaptığı seçim çalışmasında çıkan tartışmada 4 kişi yaşamını yitirmiştir. Hastaneye kaldırılan yaralı bir yurttaş güvenlik güçlerinin ve kameralarının önünde oksijen tüpü ile kafasına vurularak, diğer yaralı ise boğazı bıçak ile kesilerek katledilmiştir. Hükümet sözcüleri ve Erdoğan olayı soruşturmak yerine saldırıya uğrayan aileyi “terörist” olmakla suçlamıştır. Bu provokasyon partimizin sağduyulu yaklaşımıyla bertaraf edilmiştir.
Sadece partimize değil, diğer muhalif partilere saldırı ve linç girişiminde bulunulmuştur. Bu saldırılar tek tek kayıt altına alınmıştır.
Kriz masamıza 22 şehirden 100 ihlal ihbarı gelmiştir. Bu ihbarların 22 tanesi sadece Şanlıurfa’dan gelmiş ve çoğunluğu blok/açık oy kullanımı ve sandık görevlilerinin tehdit edildiğine yönelik ihbarlardır. AKP Şanlıurfa milletvekili adayı Halil İbrahim Yıldız ve beraberindeki 200 kişilik silahlı grubun Suruç’ta okulları dolaşarak görevlileri ve seçmenleri tehdit ederek blok oy kullandıkları yönünde ihbarlar yoğunluktadır.
Suruç’ta seçmenin silahla tehdit edilmesi sonrası çıkan olayda 3 HDP’li bıçakla hafif yaralanmıştır. Erzurum’un Karaçoban ilçesinde de aralarında kan davası olan ve Karaçoban Kaval İMKB İlkokulu’nda oy kullanan iki aile arasında, silahlı çatışmada 4 kişi yaşamını yitirmiştir.
HDP’nin Ankara Keçiören ilçe binasına, Urfa Viranşehir ilçe binasına, İstanbul Esenler, Ümraniye, Çekmeköy ve Sultanbeyli ilçe binalarına ve Bolu il binasına içinde parti çalışanlarımız varken saldırılar gerçekleştirilmiştir. Birçok yerde seçim bürolarımıza, araçlarımıza ve stantlarımıza yönelik saldırılar gerçekleşmiş ve saldırganlara yönelik çoğu zaman herhangi bir işlem yapılmamıştır.
58 GÜNLÜK SEÇİM SÜRECİ BİLANÇOSU
Toplatma/Yasaklama/ Engelleme/Saldırı/Tehdit Sayısı
Gözaltına alınan Kişi Sayısı
Tutuklanan Kişi Sayısı
Yaşamını yitiren kişi sayısı
Yaralanan Kişi Sayısı
114
394
18
8
54
Zorunlu yasadan kaynaklı konuşma süreleri dışında HDP ve Selahattin Demirtaş’ın ekrana yansıma süresi toplam sadece 2 dakika 1 sn olmuştur
SEÇİM SÜRECİ BOYUNCA YAŞANAN HAK İHLALLERİ
Nisan 2018
Eş Genel Başkanımız Sezai Temelli'nin seçim programı kapsamında, 28 Nisan Cumartesi günü ziyaret ettiği Siirt polis ablukasına alındı.
Temelli'nin bulunduğu konvoy kent girişinde zırhlı araçlarla durduruldu. Konvoydaki tüm araçlar arandı ve araçlara ceza kesildi. Konvoy uzun süre bekletildi.
Kentteki yerel gazetecilere, polisler tarafından mitinge izin verilmiş olmasına rağmen izin verilmedi. Gazetecilere haber takip etmemeleri söylendi.
Siirt'teki esnaf ziyareti sırasında, bir genç gerekçesiz olarak gözaltına alındı
Siirt'te HDP'nin programlarını takip eden herkes polis kameralarınca kaydedildi.
HDP Güngören ilçe binasında yapılan halk toplantısını polisler bastı. Haber takibi yapan Mezopotamya Ajansı'nın stajyer muhabirleri Melike Ceyhan ve Servet Karaduman ile HDP İstanbul İl Eş başkanı Cengiz Çiçek'in de olduğu 39 kişi gözaltına alındı.
HDP’nin Nusaybin programında kitlenin arasında slogan atan bir genç gözaltına alındı, evi basıldı ve avukatlara göz altında tutulacağı söylendi.
Nisan 2018
Şırnak ve Silopi’de polis kameraları uzaktan ve yakından sürekli HDP konvoyunu takip etti. Konvoyu ve yolda zafer işareti yapan insanları kayıt altına aldı.
Mayıs 2018
Hakkari’de Valilik tarafından 30 günlük eylem ve etkinlik yasağı ilan edildi.
28 Nisan 2018’de gözaltına alınan HDP İstanbul İl Eş Başkanı Cengiz Çiçek ve beraberindeki 9 kişi hakkında tutuklama kararı verildi.
Mayıs 2018
HDP Eş Genel Başkanı Sezai Temelli’nin pasaportuna el konuldu, yurt dışına çıkamadı.
İstanbul genelinde yapılan ev baskınlarında HDP PM üyesi Asiye Kolçak ve HDP üye ve yöneticileri Fatma Kaya, Canşah Çelik, Zeynep Çalıhan, Ayten Ay, Zübeyde Akdağ ve Diyar Ozgan gözaltına alındı.
Mayıs 2018
İstanbul Bağcılar’da yer alan İYİ Parti standı saldırıya uğradı. Saldıranların İYİ Parti’nin hemen karşısında yer alan MHP standından geldiği belirtildi. Saldırıda İYİ Parti İlçe Başkanı ve Gençlik Kolları Başkanı dahil olmak üzere 4 kişi bıçaklandı.
Mayıs 2018
Seçim çalışması için Bursa’da bulunan Elif Berç isimli çalışan DBP il binası çıkışında gözaltına alındı.
Mayıs 2018
AKP Şırnak İl Başkanı İbrahim Halil Erkan seçim çalışmalarını üst düzey askerler ve Şırnak Valisi eşliğinde başlattı. Vali Mehmet Aktaş ziyaret ettiği köylerde AKP adına köylülere tapu sözü verdi. Valinin köylülere, “HDP’ye oy verirseniz buraya huzur gelmez. AKP’ye oy verirseniz sorunlarınız çözülür” dediği kaydedildi. Aktaş’ın, Cizre Ticaret ve Sanayi Odası (Cizre TSO) yöneticileri ile yaptığı buluşmada da, “Hedefimiz yüzde 40. Hepimiz birlikte başarabiliriz” dediği belirtildi.
Mayıs
5 Mayıs’ta İstanbul’da gözaltına alınan 6 HDP üye ve yöneticisinden 4’ü çıkarıldıkları mahkemece tutuklandı.
Mayıs
Kadıköy HDP standına elinde bıçakla gelen engelli kadın, "vatan hainleri" diyerek stanttaki kişileri rabia işareti yapmaları için tehdit etti.
Selahattin Demirtaş serbest bırakılsın diye imza kampanyası başlatan HDP'nin Kadıköy İskele'de kurulan standında halay çekmek polis tarafından yasaklandı.
Ağrı’nın Diyadin ilçesinde ve Mardin’in Derik ilçesinde, polisin HDP seçim bürolarına parti bayrağı asılmasına izin vermediği bilgileri Genel Merkeze ulaştı. Yine Ağrı’da polisin seçim bürolarının açılmasında zorluk çıkardığı aktarıldı.
Erzurum'un Karaçoban ilçesinde yapılan ev baskınlarında Halkların Demokratik Partisi (HDP) İlçe Eş başkanı Kazım Keleş ile Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) ilçe Eş Başkanı Remziye Sönmez’in de aralarında bulunduğu 7 kişi gözaltına alındı.
Mayıs 2018
İstanbul’da Ezilenlerin Sosyalist Partisi (ESP) üyelerinin evlerine baskın düzenlendi. Gece yarısı düzenlenen baskında Bağcılar, Gazi ve 1 Mayıs mahallesinde bazı evler talan edildi. Ataşehir’e bağlı 1 Mayıs Mahallesi’nde Celal Yaman’ın gözaltına alındığıöğrenildi. Hakkında gözaltı kararı bulunan diğer kişilerin evlerinde bulunmadığı belirtildi.
Nazilli’de Dallıca Jandarma Karakolu’nda görevli bir astsubayın, HDP’nin düzenlemek istediği kahvaltı programı için anlaştığı sosyal tesis ve lokanta sahibini, “Senin için iyi olmaz” diyerek tehdit ettiği öne sürüldü.
HDP Çankaya İlçe Örgütü’nün Kuğulu Park’ta açtığı seçim standına yönelik bir kadın polis tarafından provokasyon girişimi yapıldı. Kuğulu Park’ta açılan HDP standı önündeki Tunalı Hilmi Caddesi üzerinde duran siyah bir arabanın 4 kapısını açan kadın polis ‘Ölürüm Türkiyem’ şarkısını yüksek sesle açarak HDP’nin seçim şarkısını bastırmak istedi. Üzerinde üniforması ve silahı olan kadın polis, HDP standına dönerek ‘bozkurt işareti’ yaptı.
Mayıs 2018
Halkların Demokratik Partisi (HDP) Batman milletvekili aday adayı Sidar Zana Bilir'in evine polislerce baskın düzenlendi. Evinde yapılan aramanın ardından hakkında gözaltı kararı bulunan Bilir, Batman İl Emniyet Müdürlüğü'ne götürüldü.
İzmir’de, HDP ve partinin Cumhurbaşkanı adayı Selahattin Demirtaş’ın cadde üzerine asılan pankartlarına saldırıda bulunuldu. Görüntülerde cadde üzerinde yürüdüğü görülen mavi tişörtlü bir erkek şahısın önüne çıkan HDP ve Cumhurbaşkanı adayı Selahattin Demirtaş’ın yer aldığı pankartları asıldıkları yerlerden sökerek parçaladığı görüldü.
HDP Çankaya İlçe Örgütü’nün Kuğulu Park’ta açtığı standın önüne gelen bir polis aracından yüksek sesle ‘Ölürüm Türkiyem’ şarkısı çalındı. Aracın yanında duran polis memuru standa dönerek bozkurt işareti yaptı.
18 Mayıs 2018
HDP Mamak Seçim Bürosu’na asılı bayraklar gece saatlerinde kimliği belirsiz kişilerce indirildi. Kalabalık bir grup tarafından gerçekleştirilen saldırıda uçlarına maket bıçakları takılı demir çubuklar kullanıldı.
Ankara Altındağ’da kurulan HDP standına saldıran 3 kişi standı dağıtmaya çalıştı.
20 Mayıs 2018
Esenyurt’ta HDP’nin açtığı standa AKP’li olduğu söylenen bir grup saldırdı. Arbedenin ardından 9 HDP’li gözaltına alındı. 3 gün gözaltında tutulan HDP’lilere polis tarafından kaba dayak atıldı, küfürler edildi, vücutlarında morluklar oluştu.
Mayıs 2018
İstanbul Bakırköy’de dört kişi HDP seçim standına saldırdı, HDP’liler saldırganlardan şikayetçi oldu.
Mayıs 2018
HDP’nin Ankara Konur Sokak’taki seçim standına sırtlarında Türk bayrakları olan 10-15 kişilik bir grup sözlü saldırıda bulundu. Grup standın karşısına geçerek tekbir getirdi ve bozkurt işareti yaptı.
Mamak Saime Kadın Seçim bürosu taşlandı, emniyete şikayetçi olundu, tutanak tutuldu.
Mayıs 2018
Diyarbakır Bağlar Hatboyu HDP seçim bürosunun açılışında 3 kişi gözaltına alındı. 3 kişiden ikisi slogan attığı gerekçesiyle gözaltına alınırken, üçüncü kişi etkinliğin davulcusuydu. Davulcu hem gözaltına alındı hem de davulunun tokmağına el konuldu.
HDP Mamak ilçe binasını gündüz saatlerinde basan 3 kişilik bir grup, bir partiliyi yaraladı.
24 Mayıs
Aksaray Valiliği tarafından düzenlenen seçim güvenliği toplantısına katılan HDP Aksaray İl Eşbaşkanı Muhittin Yılmaz, kendi partilerine dönük saldırılara ilişkin Aksaray Valisine bilgi verirken, Aksaray Güvenlik Şube Müdür Yardımcısının sözlü saldırısına uğradı. Şube Müdür Yardımcısı, "Ben tarafım. Siz Abdullah Öcalan ile aranıza mesafe koymadığınız sürece HDP tabelasını size astırmam" diye bağırdı.
Mardin Kızıltepe HDP Kadın Seçim Bürosu önündeki bayraklar polisin talimatıyla "yolu kapatacak tarzda asılamaz" bahanesiyle söküldü.
HDP Ankara Hüseyingazi seçim bürosuna asılan bayraklar, gece saatlerinde kimliği belirsiz kişilerce indirildi, parçalandı. HDP Ankara sosyal medya hesaplarına Hüseyingazi seçim bürosuna yönelik, büroyu yakacaklarını söyleyen tehdit mesajları gönderildi.
