A. Kadir (1917, İstanbul -1985, İstanbul) Şair, yazar. Kara Harp Okulu'nda öğrenciyken Nâzım Hikmet'le tanıştığı ve "muzır neşriyat" (zararlı kitaplar) okuduğu için tutuklandı

Usuoglu, Sadri (1906, İstanbul -1979, İstanbul) Futbolcu, basketbolcu. Futbola Rumelihisarı'nda başladı. Robert Kolej ve Beşiktaş takımlarının kalesini korudu. Koyu esmerliğinden dolayı "Arap Sadri" diye adlandırıldı. Basketbolcu olarak 1936 Olimpiyatları'na katıldı. Basketbol oyuncusuyken 5 kez milli oldu. Beşiktaş Jimnastik Kulübü'nde uzun yıllar yöneticilik yaptı. 1952'de milli takımın tek seçicisi oldu.

Uşaklı, Ömer Bedrettin (1904, Uşak -1946, İstanbul) Şair. İstanbul'da Kabataş Lisesi'ni ve Mülkiye Mektebi'ni bitirdi. Çeşitli ilçe ve illerde kaymakamlık, maiyet memurluğu, mülkiye müfettişliği, Kütahya İli'nden milletvekilliği yaptı. Şiirlerini Milli Mecmua, Hayat, Var/zjfedergilerinde yayımladı. Anadolu'nun doğa güzelliklerini, çeşitli görünümlerim şiirine yansıtmaya çalıştı; yakınlarının ölümünden duyduğu elemi ve gurbet duygusunu verdi. Şiirlerini Deniz Sarhoşları (1926), Yayla Dumanı (1934), Sankız Mermerleri (1940) adlı kitaplarda topladı.

Uşaklıgil, Halit Ziya mad. VII:328c, I:21a, 73a, II:233c, 286b, 445c, III:317c, 318a, 508c, 556a, IV:79a, 564a, V:345c, 349a, 350a, 405b, VI:459b, 536b, 536c, VILSlb, 220c,

Uşakhgil Köşkü III:152c

Uşşakî Tekkesi Çeşmesi mad. WI.-329b, II:488c, VII:459a.

Uşşaküik mad. WI:329c, II:121b, III:22b, 534a, IV:105b, 108c, VII:l40c, 189c, 215c.

İlgili maddeler: Cemaleddin Uşşakî II:399a Halvetîlik III:533b

Hüsameddin Uşşakî Tekkesi IV:105b

Utandı, Münip FV:250a. Utkular, İsmail II:451a, VL293c.

Uyansoy, Emin (1932, Eskişehir) İhracatçı. Ankara Üniversitesi Ziraat Fa-kültesi'ni bitirdi. Yalova Ziraat Odası başkanlığı yaptı. 1979-1980 yıllarında Cumhuriyet Senatosu'nda İstanbul üyesi olarak yer aldı.

Uyar, Tomris (1941, İstanbul) Yazar. İstanbul'da Amerikan Kız Koleji'nden sonra Gazetecilik Enstitüsü'nü bitirdi. Hikâye, deneme ve çevirileriyle tanındı. İnsan duyarlığını, yüzeyselleşme içindeki insan ilişkilerini ve burukluğunu, sıradanlaşan kent yaşamının pa-naroması içinde işleyen olayları, kişileri, gerçeği açık bir akılla irdeleyen yazar Dost, Papirüs, Yapraklar, Yeni Dergi, Düşün, Yazko Edebiyat gibi dergilerde yazdı. Sait Faik (1980) Hikâye Armağanı'nı aldı, Haldun Taner 1987 Hikâye Ödülü'nü Murathan Mungan ve Nedim Gürselle, Türk Dil Kurumu 1974 Çeviri Ödülü'nü eşi Turgut Uyar'la paylaştı. Başlıca eserleri şunlardır: ipek ve Bakır (1971), Ödeşmeler ve Şahmeran Hikâyeleri (1973), Diz Boyu Papatyalar (1976), Yürekte Bukağı (1979), Sesler, Yüzler, Sokaklar (1981), Rus Ruleti (1985), Yaza Yolculuk (1986), Sekizinci Günah (1990), Otuzların Kadını (1992).

II:448b, III:520c.

Uyar, Turgut (1927, Ankara - 1985, İstanbul) Şair. Askeri liseyi ve Askeri Memurlar Okulu'nu bitirdikten sonra, Kara Kuvvetleri'nde, sonra da sivil devlet memurluklarında bulundu. İstanbul'a yerleşti. Yazarlar Sendika-sı'nda yöneticilik yaptı. Kaynak dergisinde açılan bir şiir yarışmasında derece almasıyla girdiği edebiyat yaşamında, Varlık, Yenilik, Yedi Tepe, Pazar Postası, Dost, Değişim, Dönem, Türk Dili, Papirüs, Yeni Dergi, Düşün vb dergilerde şiir ve yazılar yayımladı. Edip Censever ve Cemal Süreya ile "İkinci Yeni" akımının önde gelen üç isminden birisi oldu. Bireyin özgürlüğünü ve bu arayışın toplumsal kalıplarla, törelerle çatışkısını, yenilgi ve yalnızlıklarını, kuşatılmışlığını usta bir Türkçeyle işleyen Uyar'ın şiir kuramı ve Türk şiiri üzerinde de önemli yazıları vardır. 1963 Yedi Tepe Şiir Armağanı'nı, 1981 Behçet Necatigil Şiir Ödülü'nü, Sedat Simavi Vakfı 1984 Edebiyat Ödülü'nü ve eşi Tomris Uyar' la birlikte Türk Dil Kurumu 1974 Çeviri Ödülü'nü kazanmış olan şairin başlıca kitapları Arz-ı Hal (1949), Tür-kiyem (1952), Dünyanın En Güzel Arabistanı (1955), Tütünler Islak (1962), Her Pazartesi (1968), Kayayı Delen İncir (1981), Büyük Saat (tüm şiirleri, 1984), Bir Şiirden (düz yazılar, 1984) adlarını taşır.

II:448b. Uyaroğlu, Turhan

İlgili madde-.

Kmalıada Camii IV:562b Uycan, Nureddin II:434c.

Uyguç, Nedret (1940, Bursa) Basketbolcu. Spora Darüşşafaka Lisesi'nde başladı. 1960'ta Galatasaray kulübüne transfer oldu. 1972'de basketbolü bıraktı. 61 kez milli oldu.

Uygur, Nermi (1925, İstanbul) Yazar, felsefeci. Galatasaray Lisesi'ni ve Edebiyat Fükültesi'ni bitirdi, aynı fakültenin felsefe bölümünde akademik kariyere girdi, profesör oldu. Felsefe alanındaki çalışmalarının bazılarını kitaplaştırdı. Türk Dil Kurumu 1959 Bilim Armağanı'nı, kazandı. Kitapları Edmund Husserl'de Başkasının Ben 'i Problemi (1958), Dilin Gücü (deneme, 1962), Felsefenin Çağrısı (deneme, 1962), Dünya Görüşü (deneme, 1963), insan Açısından Edebiyat (1969), Gü-neşler (denemeler, 1970), Kuram-Ey-lem Bağlamı (çözümleyici bir felsefe denemesi, 1975), Dil Yönünden Fizik Felsefesi (1979), Yaşama Felsefesi (denemeler, 1981), Kültür Kuramı (1984), Çağdaş OrtamdaTeknik (.1989),-Bunalımdan Yaşama Kültürü 'dür (1989).

Uysal, Nahid I:65b, II:451a. Uysal, Sermet Sami IL176b.

Uz, Kâzım (ö. 1938) V:421c, 530c, VI:134b, VII:545a.

Uz, Muzaffer III:45a.

Uzdilek, Salih Murat ILl43b, III:254c, 318a, LV:156c, 223a, 249c, V:530c.

Uzel, Rüştü IV:247c.

Uzelli, Ahmet (1904, İstanbul -1978, İs-

tanbul) Ressam. 1923'te İstanbul Da-rülmuallimini'ni bitirdi. Aynı yıllarda Sanayi-i Nefise Mektebi'ne devam ederek Şevket Dağ ve İbrahim Çallı'nın öğrencisi oldu. Kastamonu Öğretmen Okulu ve İstanbul Kabataş Erkek Lisesi'nde uzun yıllar resim öğretmenliği yaptı. İlk dönemlerinde portre ve natürmort konulu çalışmalar gerçekleştirdi. İzlenimci anlayış doğrultusunda gerçekleştirdiği peyzajlarda zamanla kendine özgü bir çizgiye ulaşmıştır. Tutkunu olduğu İstanbul'a 1952'de dönen sanatçı, henüz kaybolmamış İstanbul pitoreskine yönelik çalışmalar gerçekleştirmiştir.

Uzkınay, Fuat (1888, İstanbul - 1956, İstanbul) Sinemacı. Mekteb-i Sulta-ni'yi (Galatasaray Lisesi) ve Darülfünun Fizik-Kimya Bölümü'nü bitirdi. Sinemayla ilgilendi. 19l4'te yedeksubay olarak askere alınınca ordu adına Ayastefanos'taki Rus Abidesi'nin yıkılışını çekti. 1915'te Merkez Ordu Sinema Dairesi'ni kurdu ve savaşla ilgili belgesel filmler çeken ilk Türk sinemacısı oldu. 19l6'da başladığı ilk konulu Türk filmi olan "Leblebici Hor-hor"u bitiremedi. 1919'da Mürebbiye ve Binnazndlı filmlerde, 1922'de Muhsin Ertuğrul'un yönettiği Nur Baba'da. görüntü yönetmenliği yaptı. 1922'de Zafer Yollan adlı belgeseli çekti. 1954' te emekli olana kadar Ordu Film Merkezi Laboratuvarı'nda çalıştı.

L123b, 468c, 540c, II:148b, I 319c, VII:9c.

ilgili madde:

Ali Efendi Sineması I:192b Uzman, Emin Necip VII:528c. Uzun Hafız Efendi (ö. 1845, Şeyh)

VI:l63c. Uzun Kahve IV: 564a.

Uzun Kemer mad. VII:331c, I:496b, V:4a, VTI:54b.

Uzun, Numan (1923, İstanbul) Tüccar. Lise mezunudur. Serbest ticaret yaptı. 16. dönem (1977-1980) İstanbul milletvekili olarak parlamentoda bulundu.

Uzun Ömer mad. WL332b, VL259a.

Uzun Piyale Paşa Çeşmesi Kasımpaşa'da, Kulaksız'da, Saçlı Emir Camii'nin yakınındadır. Banisi Kaptan-ı Derya Piyale Paşa'dır. 1048/l638'de kesme taştan, klasik üslupta yapılmıştır. Ay-nataşınm iki yanında birer tas yuvası vardır. Teknesi çukurda kalmıştır. Cephesi renkli fayansla kaplanmıştır.

Uzun Suca Mescidi bak. Fuad Paşa Camii

Uzun Yusuf Mahallesi Fatih İlçesi'nde yer alır. İbrahim Çavuş, Seyit Ömer, Arabacı Beyazıt, Cambaziye ve Ve-led-i Karabaş mahalleleriyle çevrilidir. Nüfusu (1990) 11.358'dir.

Uzunbahçe Sineması I:540c.

Uzunçarşı Caddesi Eminönü İlçesi'nde ve üçüncü tepeyi oluşturan Beyazıt'ın İstanbul Üniversitesi merkez binalarının bulunduğu alanın kuzeydoğusundan SultanhamamveTahtakale'ye inen cadde. Özellikle saraç esnafının toplandığı geleneksel bir alışveriş merkezidir.

I:553a, 555a, III:99c.

Uzunçarşıh, İsmail Hakkı II:78b, IV:221c, V:l69b, 525a, VII:284c.

Uzundere I:152a. Uzunkahve bak. Kıraathaneler Uzunova IL228b.

Üç Aylar

456

457

Üsküdar İlçesi

Üç Aylar Hicri takvime göre yılın yedinci ayı olan "recep"ten başlamak üzere "şaban" ve "ramazan" aylarını içine alan üç kutsal aya verilen ad. Aynı anlama gelen Arapça "şuhur-ı sela-se"den çeviridir. Bu aylardan ilk ikisini oruç ve ibadetle geçiren kimselere "üç aylan tutuyor" denilir; bu süre içinde özenle hareket edilirdi. Medreseler bu aylarda tatil edildiğinden, medrese talebeleri memleketin dört bir yanına dağılırlar, gittikleri kasaba ve köylerde Kuran okuyup vaaz verirler ve halktan topladıkları parayla yıl boyunca geçinirlerdi.

III:84b.

Üç Horan Kilisesi bak. Yerrortutyun (Surp) Kilisesi

Üç Hürel V:53;4b.

Üç Maymun Kabare Oyuncuları

IV:325b.

Üç Mihraplı Cami mad. VII: 333a. Üçbaş Medresesi mad. VII:333b, 334a. Üçbaş Mescidi mad. VII:333c. Üçler Mescidi mad. WL334a, I:4l7b.

Üçler Tekkesi Fatih îlçesi'nde, Silivri-kapı'da bulunmaktaydı. Yeri, kuruluş tarihi ve banisi tespit edilemeyen bu tekke tamamen ortadan kalkmıştır. Tekkenin adına ilk olarak 18. yy'm ortalarına tarihlenen Dergebname'de rastlanmakta, gerek Âsitâne'âe (1840) gerekse de Mecmua-i Tekâyâ 'da (1889) yerinin arsa olduğu ve Halvetîliğe bağlı bulunduğu belirtilmiştir.

Üçüncü Daire-i Belediye I:220c, II:25a. Üçüncü Vakıf Hanı mad. WL334c,

II:304b.

Üfürükçülük-Cincilik mad. VII:335b. ilgili maddeler:

Büyücülük II:343b

Cinci Hoca II:435b

Ülev Vapuru Şehir Hatları işletmesi yolcu vapuru. 1938'de, Almanya'da, Bre-men'de, Atlas-Werge A. G. tezgâhlarında buharlı yolcu vapuru olarak yapıldı. 923 grostonluktu. Uzunluğu 62,5 m, genişliği 10 m, sukesimi 3,4 m idi. Her biri 850 beygirgücünde 2 makine-

si olup çift uskurluydu, saatte 12-13 mil hız yapıyordu. Suvat adlı eşi gibi şehir hatlarının en sağlam ve yollu vapuru olarak Köprü-Kadıköy, Köprü-Adalar-Yalova hatlarında kullanıldı. 1990'da kadro dışı bırakılarak satıldı.

Ülgen, Ali Sairn mad. WL335c, II:89a, 376b, III:200a, 236b, V:170a, 468c, VI:497c, VII:394c.

Ülgenalp, Refet III:207a.

Ülken, Hilmi Ziya (1901, İstanbul -1974, İstanbul) Yazar. İstanbul Erkek Lisesi'ni ve Mülkiye Mektebi'ni bitirdi. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü'nde felsefe ve sosyoloji ordinaryüs profesörü oldu. Yazı yaşamına genç yaşta başladı, Mihrab, Anadolu, Kültür Haftası, Tan, Cumhuriyet, Sosyoloji Dergisi, Her Ay, Türk Düşüncesi, Yeni İnsanlık gibi dergi ve gazetelerde yazdı. insan dergisini çıkardı. Otuzun üstünde kitap yazdı. Eserlerinden bazıları şunlardır: Aşk Ahlakı (1931), iktisadi Doktrinler Tarihi (1941), Posta Yolu (roman, 1942), Yarım Adam (roman, 1942), Şeytanla Konuşmalar (deneme, 1943), Türk Tefekkür Tarihi (1940), Türkiye'de Çağdaş Düşünce Tarihi (1966), Varlık ve Oluş (1969) vb. III: 199a, V:l69b.

Ülker, Fehamet IV:356b.

Ülker, Reşit (1919, İstanbul) Hukukçu. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakülte-si'ni bitirdi. Serbest avukatlık yaptı. 12-15. (1961-1977) ve 17-18. dönemler (1983-1991) İstanbul milletvekili olarak parlamentoda bulundu.

Ülker, Şenova II:389a.

Ülkü, Gönül (1929, İstanbul) Tiyatro oyuncusu. Şehir Tiyatrolarında başladığı profesyonel tiyatro yaşamını 1962' den sonra eşi Gazanfer Özcan ile kurduğu toplulukta 1994 sezonu sonuna kadar sürdürdü. Ayrıca gene eşiyle birlikte televizyon dizilerinde rol aldı.

İlgili madde:

Gönül Ülkü-Gazanfer Özcan Tiyatrosu III:413b

Ülkümen, İsmail Hakkı (1901, İstanbul -?, ?) Maliyeci. Mülkiye Mektebi'ni bitirdi. Maliye müfettişliği, Maliye Bakanlığı tetkik kurulu başkanlığı yaptı. 6. ve 7. dönem (1939-1946) İstanbul milletvekili olarak parlamentoda bulundu.

Ülman, Haluk (1931, istanbul) Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakülte-si'ni bitirdi. Aynı fakültede siyasal tarih profesörü oldu. Çeşitli gazetelerde köşe yazarlığı yaptı. 15. ve 16. dönem (1973-1980) İstanbul milletvekili olarak parlamentoda bulundu.

Ülman, Harun IV:251a, VII:463b.

Ülük, Nusret (1928, İstanbul) Futbolcu. Beykoz takımında oynarken ün kazandı. 1949'da Beşiktaş kulübüne

geçti. Futbolu bıraktığı 1957'ye kadar takımıyla 4 kez İstanbul ligi şampiyonluğu yaşadı. 6 kez milli oldu.

Ümit Tiyatrosu I:199a, VT:80c. Ümit Usta Lokantası VI:9b.

Ümmî Ahmed Efendi Tekkesi Üsküdar İlçesi'nde, Çinili Külliyesi'nin yakınında bulunmaktaydı. Halvetî tarikatından Ümmî Şeyh Ahmed Efendi (ö. 1725) tarafından muhtemelen 18. yy'm ilk çeyreğinde kurulmuş, geçen yüzyılda yenilenmiş, Cumhuriyet döneminde ortadan kalkmıştır. Günümüzde tekkenin naziresinden artakalan ve çoğu kırık olan mezar taşlarından başka birşey görülmemektedir. Hal-vetîliğin Şabanî koluna bağlı olan tekkenin ayin günü çarşamba idi.

Ümmî Sinan (ö. 1568) bak. İbrahim Ümmî Sinan

Ümmî Sinan Tekkesi (Eyüp) mad. VII:336c.

ilgili madde: Sinanîlik VII:6a

Ümmî Sinan Tekkesi (Şehremini) mad. WL338a, V:465c, VI:235b, VII:239c.

ilgili madde: Sinanîlik VII:6a

Ümm-i Veled Medresesi Fatih İlçesi' nde, Hasan Fehmi Paşa Caddesi'nde, Nişancı Mehmed Paşa Camii'nin karşısında bulunduğunu Hadîka'das. öğrendiğimiz bu medrese yok olmuştur. 16. yy yapısı olan medrese için Evliya Çelebi sadece "Fatih Sultan Mehmed yakınındadır" demekte, fakat daha başka bir açıklamada bulunmamaktadır. Banisi Ümm-i Veledzade Abdü-laziz Efendi'dir.

Ümmîsinanzade bak. Hasan Efendi

(ö. 1677, Şeyh Cedid) Ümmü Gülsüm Hatun İlgili madde:

Çivizade Kızı Mescidi II:524a Ümmü Gülsüm Hatun (Dâye) ilgili madde:

Dâye Hatun Camii III: 12b Ümmü Gülsüm Sultan V:344b.

Ümmü Kenan Tekkesi mad. VJL338b,

VL331c.

Ümmügülsüm Çeşmesi mad. VII:339a. Ümraniye Camii mad. \TL339b.

Ümraniye Çöplüğü bak. Hekimbaşı Çöplüğü

Ümraniye İlçesi mad. VII:340a, I:322a, II:198c, 514a, IV:138b, VII:500b.

Ugili maddeler:

Alemdağ I:183b

Dudullu III:103b

Ümraniye Camii VTI:339b Ümraniye Köyü III:383b. Ün, Memduh IIL319a.

Ünal Fidanlığı III:3l4c.

Ünalan Mahallesi Üsküdar İlçesi'nde yer alır. Fetih, Bulgurlu, Cumhuriyet, Örnek mahalleleri ve Kadıköy İlçesi'yle çevrilidir. Nüfusu (1990) 19.990'dır.

Ünaydın, Ruşen Eşref mad. WL341c,

I:391a, II:287a, V:530c, VII:359a. Ündüz, Fulya III:4l3c. Ündüz, Gazanfer III:4l3c. Ünen, Fahriye IV:358c. Üngör, Beraat Zeki IV:356c, 358b. Üngör, Etem Ruhi V:540b.

Üngör, Osman Zeki II:557c, V:532a, 532b.

Üniversite Mahallesi Avcılar İlçesi'nde yer alır. Firuzköy, M. Kemal Paşa, Cihangir, Avcılar Merkez, Gümüşpala mahalleleri ve Küçük Çekmece Gölü' yle çevrilidir. Nüfusu (1990) 4.040'tır.

Üniversiteliler Müzik Kolu IV:249c.

Unsal, Behçet V:170a, 176a, 390a, VI:267a.

Unsal, Engin (1935, İzmit) Avukat, sendikacı. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni bitirdi. Cornell Üniversi-tesi'nde sendikacılık ihtisası yaptı. Serbest avukatlık, Dünya Kamu İşçileri Sendikası İcra Heyeti üyeliği yaptı. 15. dönem (1973-1977) milletvekili olarak parlamentoda bulundu.

Ünsî Hasan Efendi Tekkesi bak. Ay-dınoğlu Tekkesi

Ünsî Hasan Efendi Türbesi L483a. Ünül, İrfan IIL319a.

Ünver, Ahmet Süheyl mad. VJI:342b, I:172c, 385b, II:88a, 418a, IILl62b, IV:2a, 223a, VI:406a, 407c, 459c, VII:l65a, 313a.

İlgili madde:

Babanakkaşzadeler I:518a Üraz, Murat III:523b. Üren, Eşref II:540b, III:82b.

Ürgüp, Fikret (1914, İstanbul - 1977, İstanbul) Yazar, ressam. Galatasaray Lisesi'ni ve İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi'ni bitirdi. Önce dahiliye ihtisası yaptı, bir süre sonra da yurtdışında psikiyatri üzerinde yoğunlaştı, dönünce ruh hekimi olarak çalıştı. Sanata resimle başladı, sergiler açtı, edebiyat alanında ilk yazılarını Yedi Te-pe'de yayımladı, hikâye ve denemeler yazdı, günümüz insanındaki yalnızlaşma ve yabancılaşmayı -kimi hikâyelerinde bir İstanbul panaroması içine oturtarak- işledi. Kitapları Şizofreni (monografi, 1964), Van (hikâyeler, 1966), Kısa Lodos Hikâyeleri'dit (1968).

Ürgüplü, Suat Hayri VII:42c. Ürün, Sedat IV:554c.

Üryanîzade Köşkü Üsküdar İlçesi'nde, Kuzguncuk'tadır. Şeyhülislam Üryanîzade Esad Efendi'nin oğlu Cemil Mol-

la'ya ait olan köşk, 19. yy'a tarihlen-dirilir. Üç katlı yapıda katlar kornişlerle ayrılmıştır. Dikdörtgen pencerelerin üzerleri silmelidir ve ahşap panjurlarla kapatılmıştır. Denize bakan cephede dört sütunlu, öne çıkmalı iki balkon vardır. İki yönlü merdivenlerden kapıya ulaşılır. Kuzguncuk yönüne bakan yan cephede ikinci katın önü bir teras şeklinde düzenlenmiştir. Camekânla kapatılmış bir çıkma, bunun üzerindeki katta da bir balkon yer alır. Boğaz Köprüsü'ne bakan yan cephenin köşesinde yapı boyunca yükselen cihannüma niteliğinde bir kule vardır.

Üryanîzade Mescidi mad. VII:342c, V:l45c.

Üskübiye Mescidi mad. VII:343a, ,503a.

Üsküdar mad. VII:343b, I:6b, 281a, II:159b, 415a, 437c, III:19b, 25a, 343c, IV: 144a, 273a, 534c, VL95c, VII:346c, 501b.

ilgili maddeler: Afganîler Tekkesi I:86b Ağa Hamamı I:93a Ahmed III Meydan Çeşmesi Lllöa Ahmed Çelebi Mescidi I:121a Ahmediye Külliyesi I:136a Alacaminare Tekkesi I:174c Atik Valide Külliyesi I:407c Ayazma Camii 1:471 b Ayşe Hatun Çeşmesi I:489b Ayşe Sultan Çeşmesi L490a

Baki Efendi Camii ve Sıbyan Mektebi II:2c

Başkadın Meydan Çeşmesi II:80a

Bilad-ı Selase II:228a

Boğaziçi II:266a

Çevri Usta Camii II:423c

Çinili Külliyesi IL519c

Eski Hamam III:202c

Faik Bey Çeşmesi III:255b

Fethi Paşa Korusu III:299c

Genç Mehmed Paşa Çeşmesi

IIL391c

Gülfem Hatun Camii III:438a

Hacı Selim Ağa Kütüphanesi III:478b

Haç (Surp) Kilisesi III:482c

Haydar Taşkendî Tekkesi IV:26b

Hindîler Tekkesi IV:74c

İbrahim Edhem Paşa Türbesi IV:124b

İmrahor Mescidi IV:l68b

Kanaat Lokantası IV:405c

Kara Davud Paşa Camii IV:438a

Kâtibim Türküsü IV:489c

Kavak Sarayı IV:494a

Kaymak Mustafa Paşa Camii IV:505c

Kız Kulesi V:10b

Mihrimah Sultan Külliyesi V:456a

Mimar Sinan Hamamı V:468a

Mirzazade Camii ve Kütüphanesi V:475a

Miskinler Çeşmesi V:476a Mustafa III Mektebi V:555a Rıfaî Âsitanesi VI:324a

Rum Mehmed Paşa Camii ve Türbesi VI:346c

Sadeddin Efendi Sebili ve Çeşmesi VI:390b

Sineperver Valide Sultan Çeşmesi VII: 10a

Şemsi Paşa Külliyesi VII:157c Şerefâbâd Kasrı VII:l62c Üsküdar İlçesi VII:346b Yağcızade Tekkesi VII:396c Yeni Valide Külliyesi VII:468a

Üsküdar Amerikan Kız Lisesi mad. VII:346a, I:533c, VL288b.

Üsküdar Anadolu Spor Kulübü bak. Anadolu Spor Kulübü

Üsküdar Atıksu Kuşaklama Kolektörü

IV:236a.

Üsküdar Bankası II:48b. Üsküdar Cemiyeti VII: 17c.

Üsküdar Cüzamhanesi bak. Cüzamha-neler

Üsküdar Çarşısı II: 477a.

Üsküdar Çatması III. Selim döneminde (1789-1807) ortaya çıkan Üsküdar kumaşları, padişahın buyruğuyla yapılmaya başlanmıştı. İlk atölye Üsküdar Ayazma Camii civarındaydı. 19. yy'm ikinci yarısında çok yaygın ve olan Üsküdar çatması 100'den fazla tezgâhta dokunmaktaydı. Bir kadife türü olan çatma, elbise, örtü, yastık ve perde kumaşı olarak kullanılırdı. Çatmalarda atkıda ve çözgüde ipek yanında sırma telin de kullanıldığı anlaşılıyor. Üsküdar çatmasında küçük desenler ve eserin boyuna doğru uzanan yollar göze çarpmaktadır.

Üsküdar Ermeni Mezarlığı III:185b.

Üsküdar Halk Musiki Cemiyeti 4 Şubat 1946'da, "Türk milli musikisini tahriften vikaye ve terakkisini temin etmek, üyelerin musiki bilgisini artırmak" amacıyla kurulmuş dernek. Merkezi Üsküdar, Toplası CHP binasm-daydı.

II:559b, VII:350a.

Üsküdar İlçesi mad. VII:346a, IV: 138a, VII:501b.

Ugili maddeler: Acıbadem I:62c Altunizade I:229c Bağlarbaşı I:533b Beylerbeyi II:200b Boğaziçi II:266a

Üsküdar İskelesi

458

459

Üveys Paşa

Brohtoi II:324c

Bulgurlu II:331b

Cemaran Ermeni Okulu II:400c

Çamlıca II:464a

Çamlıca Kız Lisesi II:466a

Çamlıca Tepeleri II:466a

Çamlıcalı Mehmed Efendi Tekkesi

II:467b

Çengelköy II:485b

Çinili Külliyesi II:519c

Damat İbrahim Paşa Çeşmesi II:546c

Devatî Mustafa Efendi Tekkesi

III:42c

Doğancılar III:80b

Halil Paşa Türbesi, Sebili ve Çeşmesi III:513b

Hallaç Baba Tekkesi III:530c Harem III:551c Haşim Efendi Tekkesi IV:15b Haydarpaşa Limanı IV:31c

Hibetullah Valide Sultan Çeşmesi IV:70c

Hüsameddin Ağa Çeşmesi IV:105b Hüseyin Avni Paşa Çeşmesi IV:106b Kandilli IV:408c

Kapı Ağası Mescidi ve Tekkesi LV:431c

Karaca Ahmed Türbesi ve Tekkesi IV:442a

Karacaahmet Mezarlığı IV:444b Kartal Baba Tekkesi IV:470c Kaymakçı Tekkesi IV:506b Kısıklı V:4c

Kurban Nasuh Mescidi ve Tekkesi V:125a

Kuzguncuk V:l45c

Malatyalı İsmail Ağa Camii ve Tekkesi V:279a

Nalçacı Tekkesi VL4lb Özbekler Tekkesi VI:199c Paşalimanı Camii VI: 230a Rüstem Paşa Sıbyan Mektebi VL376a Salacak VI:421c Sah Tekkesi VL426a

Sandıkçı Edhem Efendi Tekkesi VI:450a

Selami Ali Efendi Çeşmesi VI:491b Selami Ali Efendi Tekkesi VI:492b Selim III Çeşmesi VI:511c Selimiye VL512a

Silahdar Mustafa Ağa Çeşmesi VI:551c

Solak Sinan Camii VII:35b

Şeyhülislam Arif Hikmet Bey Sebili ve Çeşmesi VII: 176a

Ümmügülsüm Çeşmesi VII:339a

Üsküdar VII:343b

Üsküdar Mevlevîhanesi VII: 348a

Üsküdar Musiki Cemiyeti VII:349c

Vaniköy VII:367a

Yaldızlı Tekke VII:4l4c

Yusuf İzzeddin Efendi Köşkü

VII:536c

Zeynep Kâmil Hastanesi VII:551c