A. ÖZel eğİTİme giRİŞ 2 Özel Eğitim Nedir? 2

J. ÖZEL EĞİTİM İHTİYACI OLAN ÖĞRENCİLERDE MATEMATİK ÖĞRETİMİ

Matematik Öğretimi ile İlgili Yaklaşımlar

Yaratıcı Yaklaşım

Doğrudan Öğretim Yaklaşımı

Basamaklandırılmış Yaklaşım

YARATICI YAKLAŞIM

Yaratıcı yaklaşım, öğrenme malzemesinin son şekliyle sunulmadığı ve öğrencinin o malzemeyi halihazırdaki bilgilerini kullanarak keşfetmesini sağlayan bir öğretim yaklaşımıdır (Demirel ve Ün, 1987). Buluş yoluyla öğrenme yaklaşımı olarak da adlandırılan yaratıcı yaklaşım, fen bilimleri ve dil gelişimi gibi alanlarda etkili olarak kullanılabildiği gibi matematik beceri ve işlemlerinin öğretiminde de etkili olarak kullanılabilmektedir (Kameenui, 1990; Senemoğlu 1997).

Yaratıcı yaklaşımda aşamalar şu şekildedir:

• 
  Öğretmenin öğretimsel örnekleri sunması,
  
• 
  Öğretmenin öğretimsel örnekleri betimlemesi,
  
• 
  Öğretmenin öğretimsel örneklerin dışında ek çalışma örnekleri vermesi,
  
• 
  Öğrencilerin verilen ek çalışma örneklerini betimlemesi ve önceki öğretimsel örneklerle karşılaştırmaları,
  
• 
  Öğretmenin ek örnekleri ve örnek olmayan durumları sunması,
  
• 
  Öğretmenin öğrencileri zıt örneklerle karşılaştırması,
  
• 
  Öğretmenin, öğrencilerin tanıdığı özellikleri, ilişkileri ve ilkeleri vurgulaması,
  
• 
  Öğrencilerin tanımlamaları, ilişkileri, özellikleri ifade etmeleri sağlanması,
  
• 
  Öğretmenin öğrencilerden ek öğretimsel örnekler istemesi.
  

DOĞRUDAN ÖĞRETİM YAKLAŞIMI

Doğrudan öğretim yaklaşımı, akademik beceri ve işlemlerin öğrenilmesinde öğrencileri aktif şekilde kapsayan yöntemlerin bir takımı anlamına gelmektedir (Christenson, Ysseldyke ve Thurlow, 1989). Doğrudan öğretim yaklaşımının aşamaları;

Derse Başlama:

-Öğrencinin dikkatinin çekilmesi,

-Bir önceki öğretimle ilgili konulara kısaca değinilmesi,

-Dersin amaçlarının açıklanması.

Dersi İşleme:

-Beceride model olma,

-Öğrencinin işlemi öğretmenle yapmasının sağlanması,

-Öğrencinin bağımsız yaptığı becerilerdeki edinimlerinin kontrol edilmesi.

Dersi Bitirme:

-Dersin sonuçlarının gözden geçirilmesi,

-Bir sonraki dersin amaçlarının ortaya konulması,

-Bağımsız çalışma verilmesi.

(Jones ve diğerleri, 1997)

BASAMAKLANDIRILMIŞ YAKLAŞIM

Cawley ve diğerleri (1978) Matematik beceri ve işlemlerinin değişik olası sunumlarını içeren, özel gereksinimli Öğrencilere yönelik matematik öğretiminin programlanması ve sunumu için Basamaklandırılmış Yaklaşım olarak adlandırılan bir model tanımlamışlardır.

Basamaklandırılmış Yaklaşım, matematik beceri ve işlemlerinin öğretiminde, öğretimsel içeriğin ve materyallerin hazırlanıp sunulması için öğretmen-öğrenci ve öğretmen-öğrenci-materyal arasında kurulan 16 değişik kombinasyondan oluşan bir öğretim modeli özelliği göstermektedir (Bachor ve Freeze, 1986; Cawley ve Parmar, 1990; Cawley ve Parmar, 1992; Cawley ve Reines, 1996; Harding ve diğerleri, 1993).

Basamaklandırılmış Yaklaşım içinde yatay ve dikey olmak üzere iki boyut yer almaktadır. Yatay boyut, öğretmenin sunusu ile öğrencinin tepki düzeyini içermektedir. Dikey boyutu ise, öğretmenin nesnelerle sunu yaptığı, “yap” resimli kartları kullanarak sunu yaptığı “göster”, sözel olarak sunu yaptığı “söyle” ve yazarak ya da yazılı sembolleri kullanarak sunu yaptığı “yaz” basamakları olmak üzere dört ana basamağı içermektedir. (Yıkmış, 2012; Bachor ve Freeze, 1986; Cawley ve Reines, 1996)

Basamaklandırılmış Yaklaşımda Matematik İşlemleri İçin Sunum ve Cevap Seçenekleri

Öğretmenin Sunumu (Girdi)	Öğrencinin Cevabı (Çıktı)
Bir işlemin gerçek nesnelerle sunulması	*İşlemin gerçek nesneler kullanılarak yapılması *İşlemi içeren resimli işlem kartının seçilmesi *İşlemin sözel olarak yapılması *İşlemin yazılı olarak ya da yazılmış sembollerle yapılması
Bir işlemin, işlemi içeren resimli işlem kartlarıyla görsel olarak sunulması	*İşlemin gerçek nesneler kullanılarak yapılması *İşlemi içeren resimli işlem kartının seçilmesi *İşlemin sözel olarak yapılması *İşlemin yazılı olarak ya da yazılmış sembollerle yapılması
Bir işlemin sözel olarak sunulması	*İşlemin gerçek nesneler kullanılarak yapılması *İşlemi içeren resimli işlem kartının seçilmesi *İşlemin sözel olarak yapılması *İşlemin yazılı olarak ya da yazılmış sembollerle yapılması
Bir işlemin yazılı olarak ya da yazılmış sembollerle sunulması	*İşlemin gerçek nesneler kullanılarak yapılması *İşlemi içeren resimli işlem kartının seçilmesi *İşlemin sözel olarak yapılması *İşlemin yazılı olarak ya da yazılmış sembollerle yapılması

Cawley ve diğerleri, 1978

Örnek: Basamaklandırılmış Yaklaşımda Temel Toplama İşlemleri Öğretimi

Etkileşim Düzeyi		Öğretmenin Sunusu	Öğrencinin Davranışı
Yap	Yap	3+2= işlemini nesnelerle yapar.	3+2=5 işlemini nesnelerle yapar.
Yap	Göster	3+2=5 işlemini nesnelerle yapar.	3+2=5 işlemini içeren resimli kartı gösterir.
Yap	Söyle	3+2=5 işlemini nesnelerle yapar.	3+2=5 işlemini sözel olarak anlatır.
Yap	Yaz	3+2=5 işlemini nesnelerle yapar.	3+2=5 işlemini rakamları ve sembolleri yazarak yapar.
Göster	Yap	3+2=5 işlemini içeren resimli kartı gösterir.	3+2=5 işlemini nesnelerle yapar.
Göster	Göster	3+2=5 işlemini içeren resimli kartı gösterir.	3+2=5 işlemini içeren resimli kartı gösterir.
Göster	Söyle	3+2=5 işlemini içeren resimli kartı gösterir.	3+2=5 işlemini sözel olarak anlatır.
Göster	Yaz	3+2=5 işlemini içeren resimli kartı gösterir.	3+2=5 işlemini rakamları ve sembolleri yazarak yapar.
Söyle	Yap	3+2=5 işlemini sözel olarak anlatır.	3+2=5 işlemini nesnelerle yapar.
Söyle	Göster	3+2=5 işlemini sözel olarak anlatır.	3+2=5 işlemini içeren resimli kartı gösterir.
Söyle	Söyle	3+2=5 işlemini sözel olarak anlatır.	3+2=5 işlemini sözel olarak anlatır.
Söyle	Yaz	3+2=5 işlemini sözel olarak anlatır.	3+2=5 işlemini rakamları ve sembolleri yazarak yapar.
Yaz	Yap	3+2=5 işlemini rakamları ve sembolleri yazarak yapar.	3+2=5 işlemini nesnelerle yapar.
Yaz	Göster	3+2=5 işlemini rakamları ve sembolleri yazarak yapar.	3+2=5 işlemini içeren resimli kartı gösterir.
Yaz	Söyle	3+2=5 işlemini rakamları ve sembolleri yazarak yapar.	3+2=5 işlemini sözel olarak anlatır.
Yaz	Yaz	3+2=5 işlemini rakamları ve sembolleri yazarak yapar.	3+2=5 işlemini rakamları ve sembolleri yazarak yapar.

(Yıkmış, 2012).