Abulqosimov m. H., Umarov a. T., Qulmatov a. A. Institusional iqtisodiyot

11.1.1-rasm.
 Bitimni amalga oshirish bosqichlari 
 
Agar, ekspert baholarga ko‗ra, eng kam xarajatlar implitsit shartnomalardan 
foydalanish bilan bog‗liq bo‗lsa, u holda ikkinchi bosqichda unitar, xolding, 
multidivizional va aralash kabi muqobil tashkiliy tuzilmalar doirasida yuzaga 
keladigan transaksiya xarajatlarini taqqoslash mumkin. 
Umumiy ko‗rinishda (bitimning muayyan shartlarini hisobga olmasdan 
turib) shartnomaning uchta turi qiyosiy ustunliklarini, O.Uilyamson fikriga ko‗ra, 
quyidagicha tarzda namoyon etish mumkin (11.1.1-jadval). 
 
11.1.1-jadval 
Shartnomaning qiyosiy ustunliklari
1

Qiyosiy monitoring xarajatlari

parametrlari 
Shartnoma xillari 
1
Ташматов Р.Х., Хашимов У. Особенности земельно-имущественных отношений в фермерских 
хозяйствах Узбекистана: V Международная научно-практическая конференция. Сборник тезисов. 
Пенза, Пензенский государственный университет архитектуры и строительства, 2009. – С. 194-
196.
 
Birinchi bosqich: shartnoma 
turlarining qiyoslanishi
Ikkinchi bosqich:tashkiliy 
tuzilmalarning qiyoslanishi
Klassik shartnoma 
Neoklassik shartnoma 
Implitsit shartnoma 
unitar 
xolding 
multidivizional 
aralash 

---

313 
klassik 
neoklassik 
Implitsit 
Rag‗batlar kuchi 
++ 
+ 
0 
Nazorat qilish samaradorligi 
0 
+ 
++ 
Ishtirokchilarning kutilmagan 
holatlarga avtonom moslashishi 
++ 
+ 
0 
Ishtirokchilarning kutilmagan 
holatlarga kelishilgan tarzda 
moslashishi 
0 
+ 
++ 
Nizolarni hal etish huquqiy 
tadbirlarining qulayligi 
++ 
+ 
0 
Izoh: ++- eng samarali; +- Еtarlicha samarali; 0 - samarasiz. 
Misol tariqasida korxona rahbarlarining korxonalar sohasiga taalluqli 
bo‗lmagan faoliyat turini mustaqil ravishda yoki chetki tashkilotlarga pudrat 
(neoklassik shartnoma) asosida bajarishni afzal ko‗rishiga oid ma‘lumotlari 11.1.2-
jadvalda keltirilgan.