Albert Einstein’ın zeka engelli olduğu için okuldan atıldığını…?
Albert Einstein’ın zeka engelli olduğu için okuldan atıldığını…?
Öğretmenleri Edison’u, hiçbir şey öğrenemeyecek kadar aptal bulduklarını…?
Müzik öğretmeninin Beethoven’a; “Besteci olması imkansız!” dediğini..?
Abraham Lincoln’un askere Yüzbaşı olarak başlayıp er olarak terhis edildiğini…?
Lionel Messi’nin 11 yaşındayken doktorları tarafından büyüme hormonu yetersizliği teşhisi konulduğunu ve futbol oynayamayacağını söylediklerini…?
Tolstoy başarısızlık nedeni ile okulu bıraktı.
Tolstoy başarısızlık nedeni ile okulu bıraktı.
Walt Disney ,iyi fikirleri olmadığı için çalıştığı gazeteden kovuldu.
Newton’un okulda notları çok düşüktü.
Werner Von Braun dokuzuncu sınıfta cebirden kaldı.
ÖZEL YETENEKLİ BİREY
ÖZEL YETENEKLİ BİREY
Zekâ, yaratıcılık, sanat, spor, liderlik kapasitesi veya özel akademik alanlarda akranlarına göre yüksek düzeyde performans gösteren bireydir (Özel Eğitim Hizm. Yön.-Madde 4-ğğ)
Renzulli’nin Üçlü Çember Modeli
Renzulli’nin Üçlü Çember Modeli
Ortalama üstü yetenek, genel ve özel yetenek olarak iki farklı şekilde incelenir:
Ortalama üstü yetenek, genel ve özel yetenek olarak iki farklı şekilde incelenir:
Genel yetenek: Yaşam boyu kazanılan becerileri yeni durumlara uyarlayabilme. Örn: Sözel, sayısal, mantık yürütme,soyut düşünme, hafıza, kelime dağarcığının genişliği vb.
Özel yetenek: Sınırlı ve özel alanlarda bilgi ve beceriye sahip olma. Örn: Bale, resim, fotoğrafçılık vb.
Yaratıcılık: Yeni orijinal düşünceler ortaya koyma.
Göreve adanmışlık: Motivasyon, problem ve görevleri başarma isteği.
Gelişimin tüm alanlarında yaşıtlarının ilerisindedirler.
Gelişimin tüm alanlarında yaşıtlarının ilerisindedirler.
Doğumda diğer çocuklardan daha ağırdırlar.
Bebeklikte olağanüstü hareketlilik gösterirler.
Fiziksel yapı ve genel sağlıkları normalin üstündedir.
Erken yürür, erken konuşur, okumayı erken yaşta öğrenirler.
Üstün nitelikte sinir sistemine sahiptirler.
Aşırı duyarlı sinir sistemine sahiptirler. Duyu organları keskindir. Bebeklerde bu aşırı duyusal uyarılabilirlik, battaniyelerini üstlerinden atma, giyim eşyalarındaki markalardan, altlarının ıslanmasından rahatsız olma, gürültüye yoğun tepki gösterme ve tat alma duyularında aşırı duyarlık şeklinde ifade bulabilir.
Aşırı duyarlı sinir sistemine sahiptirler. Duyu organları keskindir. Bebeklerde bu aşırı duyusal uyarılabilirlik, battaniyelerini üstlerinden atma, giyim eşyalarındaki markalardan, altlarının ıslanmasından rahatsız olma, gürültüye yoğun tepki gösterme ve tat alma duyularında aşırı duyarlık şeklinde ifade bulabilir.
Olgunlaşma daha hızlı gerçekleşir.
Kuvvetlidirler ve koordinasyon gerektiren faaliyetlerde tepkileri daha hızlıdır.
Hastalıklara karşı daha dirençlidirler.
Doğumlarından itibaren gördükleri, işittikleri, dokundukları şeylere yaşıtlarına oranla daha fazla ilgi gösterirler, dikkatlerini daha uzun süre yoğunlaştırabilirler.
Doğumlarından itibaren gördükleri, işittikleri, dokundukları şeylere yaşıtlarına oranla daha fazla ilgi gösterirler, dikkatlerini daha uzun süre yoğunlaştırabilirler.
Daha büyük yaşlarda da dikkat süreleri daha uzundur. Daha meraklı olmaları, çok şey öğrenme isteklerine sahip olmaları nedeniyle, bir sorunla karşılaştıkları zaman, bu konu üzerinde akıllarını daha uzun süre çalıştırabilirler ve daha güç işlerde daha başarılı olabilirler.
Düşünceleri akıcıdır.
Kolayca ezberleme ve ezberlediklerini de uzun süre belleklerinde koruyabilme özelliğine sahiptirler.
Geniş sözcük dağarcığına sahiptir. Kelimeleri kolaylıkla ve yerinde kullanırlar. Akıcı bir konuşmaları vardır.
Kendi başlarına okumayı öğrenirler.
Kendi başlarına okumayı öğrenirler.
Sayılara erkenden ilgi duyma ve matematiksel akıl yürütme başarısı yüksektir.
Zaman kavramı erken gelişebilir.
Yeni mekanik aletler keşfedip inşa edebilirler.
İki işi aynı anda yapabilirler.
Yüksek düşünce süreçlerini çalıştırıcı şekilde bilgilerin aktarılmasından hoşlanırlar.
Daha az yapılaşmış öğrenme materyalini tercih ederler.
Başladıkları görevlerin bitirilmesi için kendilerine daha fazla fırsat verilmesini isterler ve sonuca iyi ulaşabilirler.
Mükemmel, uzun süreli bellekleri vardır. Hafızaları güçlü olduğu için önemli detay, kavram ve prensipleri unutmazlar.
Mükemmel, uzun süreli bellekleri vardır. Hafızaları güçlü olduğu için önemli detay, kavram ve prensipleri unutmazlar.
Okuduğunu anlama başarısı yüksektir. Okumayı çok severler. Yaşıtlarının seviyelerinin üzerindeki eserleri rahatlıkla okuyabilirler.
Tartışmalarda gelişmiş sözel beceriler sergileme gelişmiştir.
Bilgisayar kullanmada beceriklidir.
Karmaşıklığı çözebilme yetenekleri vardır. Hızlı ve kolay öğrenirler. Muhakeme ve problem çözme yetenekleri gelişmiştir.
Aşırı yaratıcılık ve yüksek hayal gücü vardır.
Gözlemleme güçleri fazladır. Esnek ve sıra dışı düşünürler. Meseleleri farklı - perspektiflerden ele alırlar. Yeni fikirlere kapalı kalmazlar. Hemen her an öğrenmeye hazır haldedirler. Gelişmelere rahatlıkla ayak uydurabilirler.
Gözlemleme güçleri fazladır. Esnek ve sıra dışı düşünürler. Meseleleri farklı - perspektiflerden ele alırlar. Yeni fikirlere kapalı kalmazlar. Hemen her an öğrenmeye hazır haldedirler. Gelişmelere rahatlıkla ayak uydurabilirler.
Çok ilginç fikirlere sahip olabilirler. Yaratıcılık ve mucitlik özellikleri vardır.
Sebep sonuç ilişkisine ilgi duyarlar.
Aşırı meraklı olma, çok soru sorma eğilimindedirler.
Algılayıcı ve iç görülüdürler.
Sağduyu ve pratik bilgilerden yararlanırlar.
Bağımsız olma özellikleri gösterirler. Bu özellikleri öğrenme etkinliklerinde de görülür.
Bağımsız olma özellikleri gösterirler. Bu özellikleri öğrenme etkinliklerinde de görülür.
Yüksek amaç ve ideallere sahiptirler.
Faaliyetlerini başlatmak için bir dış kuvvete ihtiyaç duymazlar yani içten denetimlidirler.
Yaşamlarındaki olayları denetim altına alabileceklerine inanırlar, kaderci değildirler.
Hayal güçlerinin fazla gelişmesi sonucunda, bazıları hayali arkadaşlar oluşturabilir. Bazen bir aile ve toplumu hayal güçlerinde canlandırabilirler. Daha büyük çocuklar bilimkurgu türümde fanteziler yaratabilirler.
Hayal güçlerinin fazla gelişmesi sonucunda, bazıları hayali arkadaşlar oluşturabilir. Bazen bir aile ve toplumu hayal güçlerinde canlandırabilirler. Daha büyük çocuklar bilimkurgu türümde fanteziler yaratabilirler.
Aşırı duygusal olabilirler. Yapılan haksızlıklar arkadaşlarına yönelik bile olsa, böyle bir durum gözlerinin yaşla dolmasına neden olabilir. Yok olma tehlikesinde olan türler, enerji kaynaklarının azalması, kirliliğin artması gibi dünya sorunlarına aşırı duyarlı davranabilirler.
Mükemmeliyetçidirler.
Özgüvenleri yüksektir.
Meseleleri sorgular, net bir şekilde düşünür, ilişkileri fark eder ve anlamları idrak ederler.
Meseleleri sorgular, net bir şekilde düşünür, ilişkileri fark eder ve anlamları idrak ederler.
Azimli ve sebatlıdırlar.
Başkalarıyla kolayca işbirliği yaparlar.
Alçak gönüllüdürler, başkalarına yardım etmekten hoşlanırlar.
Çalışkandırlar.
Kendilerinden büyük çocuklarla karmaşık oyun oynama eğilimindedirler.
Kendilerinden büyük çocuklarla karmaşık oyun oynama eğilimindedirler.
Arkadaşları arasında popülerdirler.
Anne baba ya da bakıcıyı erken tanıma ve gülme becerisi gösterirler.
Ses, ağrı ve acıya karşı aşırı tepki verebilirler.
Karşısındakilerin düşüncelerini, duygularını ve isteklerini kestirebilme yeteneğine sahiptirler.
Yeni ve değişik durumlara kolay ve çabuk uyum sağlarlar.
Yeni ve değişik durumlara kolay ve çabuk uyum sağlarlar.
Grup içindeki liderliğin amacı ve işlevini kavrayabilmeleri ve diğerlerinin gereksinim ve ilgilerine duyarlı olabilmeleri nedeniyle, genellikle lider olma eğilimindedirler. Hem liderlik için arzulanan kişilik özelliklerine hem de geniş ilgi alanına sahip olmaları liderlik potansiyellerini daha da arttırır.
Espri yetenekleri gelişmiştir.
Okula karşı isteklidirler ve ders dışı etkinliklere katılmaktan zevk duyarlar.
Özel bir alanda yetenekli olan çocuğun tüm gelişim alanlarında hızlı olması beklenmemelidir. Örneğin; görsel sanat alanında özel yetenekli olan çocuk sadece bu alanda yaşıtlarından özel olma özelliği göstererek diğer gelişim alanlarında standart gelişim ritmi izleyebilir (Özel Yetenekli Bireyler Strateji ve Uygulama Planı 2013-2017).
Özel yetenekli bireylerin bazı durumlarda yaptıkları tepkiler “garip, anormal” görünebilir. Gerçekte bu durum yaşlarının hayli ötesinde bir algılama ve değerlendirme gücünün sonucu olabilir. Einstein’in altı yaşındayken geçit töreninde gördüğü askerlere bakarak, “Bunlar gibi makine olmak istemiyorum” diye ağlaması gibi.
Özel yetenekli bireylerin bazı durumlarda yaptıkları tepkiler “garip, anormal” görünebilir. Gerçekte bu durum yaşlarının hayli ötesinde bir algılama ve değerlendirme gücünün sonucu olabilir. Einstein’in altı yaşındayken geçit töreninde gördüğü askerlere bakarak, “Bunlar gibi makine olmak istemiyorum” diye ağlaması gibi.
Picasso okumayı yazmayı çok geç yaşta öğrenmiş, matematik dersinden ancak öğretmenin verdiği kopyalarla geçebilmiştir.
Picasso okumayı yazmayı çok geç yaşta öğrenmiş, matematik dersinden ancak öğretmenin verdiği kopyalarla geçebilmiştir.
Diğer bir deyişle Picasso IQ’su düşük bir dehadır.
Kalbini Dinle (August Rush, Müzikal Yeteneği Olan Bir Çocuk)
Kalbini Dinle (August Rush, Müzikal Yeteneği Olan Bir Çocuk)
Camino (Camino, 11 yaşında olağanüstü bir duygusallığa sahip bir çocuğun öyküsü)
Milyoner (Slumdog Millionaire,Üstün yetenekli bir gencin öyküsü)
Ray (Ray, Soul müziğin efsane ismi Ray Charles’ın dünyasının hikayesi
Üç Idıots: (eğitim sitemine, öğretmenlere ve ailelere düşündürücü göndermeler yapan film)
Her Çocuk Özeldir: (Disleksi bir çocuğun hikayesi)
Her Çocuk Özeldir: (Disleksi bir çocuğun hikayesi)
Akeelah End The Bee (Sözcükleri kodlama konusunda özel bir yeteneği)
Finding Forrester (Yazma becerisi çok iyi olan dahinin hikayesi)
Searching Bobby Fıscher (Satranç ustası Bobby Fischer’ın trajik ve tuhaf hayatını araştıran ilk belgeseldir.)
Benim Adım Khan (Rızvan Khan isimli Asperger sendromlu gencin hikayesi)
Shine (Meşhur piyanist David Helfgott'un dram dolu yaşamı )
Üstün Yetenekli Çocuklar & Aileler Ve Öğretmenler İçin Bir Kılavuz, Ahmet BİLDİREN, Doğan Kitap
Üstün Yetenekli Çocuklar & Aileler Ve Öğretmenler İçin Bir Kılavuz, Ahmet BİLDİREN, Doğan Kitap
Üstün Zekalı Ve Yetenekli Çocukların Eğitimi, Norma E. CUTTS, Nicholas MOSELEY, Özgür Yayınları
Üstün Yetenekli Çocuklar/Aileleri ve Sorunları – Füsun Akarsu/ Eduser Yayınları
Her Çocuk Üstün Yeteneklidir - Bahar Eriş/ Alfa Yayıncılık
*Kitap önerileri MEB bütünleştirme eğitimi öğretmen kılavuzundan alınmıştır.
