Anlatim bozukluğU

ANLATIM BOZUKLUĞU

• İnsanların anlaşma aracı dildir. Anlaşmanın sağlam olması için dilin kurallarına güre kullanılması gerekir. Kullandığımız cümleler , anlam yönünden açık ve duru, dil bilgisi kurallarına uygun , anlatım yönünden yalın noktalama yönünden eksiksiz olmalıdır.

EN ÇOK KARŞILAŞILAN ANLATIM BOZUKLUKLARI :

• 1-Cümlede Gereksiz Sözcüklerin Kullanılması

• 2-Eklerin Yanlış Kullanımı

• 3- Özne-Yüklem Uyumsuzluğundan Kaynaklanan Anlatım Bozuklukları

• 4- Anlamca Çelişen Sözcükler

• 5- Yanlış Anlamda Kullanılan Sözcükler

• 6- Deyimlerin Yanlış Kullanılması

• 7 - Öğe Eksikliği

1-Cümlede Gereksiz Sözcüklerin Kullanılması :

• Bir cümleden bir sözcüğü çıkarttığımızda cümlenin anlamında daralma olmuyorsa bu sözcük, bu cümle için gereksizdir.

“Askerdeki ağabeyimle karşılıklı mektuplaşıyoruz.”

• Bu konuda herkesin fikir ve görüşünü almalısınız.

Hangi cümlede altı çizili sözcüğe gerek y o k t u r?

• A- Dağcıyı bulduğumuzda soğuktan

• donmak üzereydi.

• B- Ona nerede rastlasam bana gülümserdi.

• C- Şaka bile çocuğu sinirlendirmeye

• yetiyordu.

• D- Hasta kadın, sedyede kendini kaybetti.

2-Eklerin Yanlış Kullanımı :

• Çekim eklerinin birbiriyle karıştırılması, yerinde kullanılmaması, gereksiz kullanılması ya da hiç kullanılmaması anlatım bozukluğuna yol açar.

Öğrencilerin başarısına ilgilenmek gerekir.

• Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “ –ler , -lar ” eki gereksiz kullanılmıştır ?

3- Özne-Yüklem Uyumsuzluğundan Kaynaklanan Anlatım Bozuklukları :

• Özne – yüklem uygunluğunun bulunmadığı cümleler anlatım bakımından bozuk sayılır.

Soyut kavramlar çoğul ve özne görevinde ise , yüklem tekil olmalıdır.

• Topluluk adları “-ler” ekiyle çoğullanmadan özne olursa yüklem tekil olmalıdır.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde , özne - yüklem uygunluğu yoktur ?

• A- Duygularım beni asla terketmez.

• B- Ahmet’le ben bu işi çözeriz.

• C- Çarşıya sen ve o birlikte gittik.

• D- Günler , bir türlü geçmiyor.

4- Anlamca Çelişen Sözcükler :

• Bir cümlede anlamca çelişen (uygun düşmeyen) sözcüklerin bulunması anlatım bozukluğuna yol açar.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlamca çelişen sözcüklere yer verildiği için anlatım bozukluğu vardır ?

• A- Annem , İstanbul’dan bugün gelebilir.

• B- Dayımlar , bize yarın geleceklermiş.

• C- Arkadaşlarım , beni de davet ettiler.

• D- Bu düğüne , kesinlikle onun da geleceğini sanıyorum.

5- Yanlış Anlamda Kullanılan Sözcükler :

• Dilimizdeki birçok sözcüğün birden çok anlamı vardır. Anlam özelliklerini dikkate almadan sözcükleri kullanmak anlatım bozukluğuna yol açar.

Küçük kızın saçları hayli büyümüş.

• Buradan gidersek yakalanma şansımız nedir?

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bozukluğu vardır ?

• A- Bahçeye pek çok fidan ekmişler.

• B- Orman , erozyonu önler.

• C- Arkadaşının elini sıkıp kutladı.

• D- Evimize tekrar geleceğini söyledi.

6-      Deyimlerin Yanlış Kullanılması :

• Deyimler , kalıplaşmış sözlerdir. Hiçbir sözcüğü değiştirilemez. Değiştirildiğinde anlatım yanlışı ortaya çıkar.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde deyim yerinde kullanılmamıştır ?

• A- Bu iyi haberle kalbime su serptin. B- O sorunu çözmek için sen de az

• kafa patlatmadın.

• C- Ödevini yapmak için ipe un seriyor. D- Şu anda başım kalabalık sonra

• geliniz.

7 - Öğe Eksikliği :

• Cümlede kullanılması gereken bir öğenin bulunmaması, anlatım bozukluğuna yol açar.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bozukluğu yoktur?

• A- Oğlunu çok seviyor , sürekli gidiyordu. B- Biz çalışacak ,siz gezeceksiniz öyle mi?

• C- Bu yıl da yine sınıfta kalır. D- Okumak için zaman zaman

• kütüphaneye gider.