Atilim üNİversitesi hukuk faküLtesi 2010-2011 ÖĞretim yili

ATILIM ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ 2010-2011 ÖĞRETİM YILI

KIYMETLİ EVRAK HUKUKU DERSİ PRATİK ÇALIŞMALARI 1

Tamer BOZKURT

25.3.2011

İşbu bono karşılığında, Ahmet Ulu, 3.3.2011 tarihinde yaptığımız satım sözleşmesi gereğince, teslim etmesi gereken malları bana teslim ederse, 10.000 TL ödeyeceğim. Ankara, 1.3.2011 İmza

Bu bonodaki şekil sakatlıklarını -bir bononun zorunlu muhtevasını da dikkate alarak- tespit ediniz.

İşbu poliçe mukabilinde, Ali Taşgetiren’e 10.10.2011’de 20.000 TL ödeyiniz Ayşe Karahan İmza Güvenevler Cad., Delidolu Sok. No: 46/8 TC Kimlik No: 234847494043

Bu poliçedeki şekil sakatlıklarını -bir poliçenin zorunlu muhtevasını da dikkate alarak- tespit ediniz.
SORU I:

K, hatayla, 3000 TL değerinde bir bono düzenleyerek L’ye vermiştir. L, bu bonoyu C’ye ciro ve teslim etmiştir. Senedin hata ile düzenlendiğine dair iddia, senedi ciro ile devralan C’ye karşı ileri sürülebilir mi? Neden? İleri sürülebilecek bir olasılık var mıdır?

SORU II:
K, Ak Bilgisayar Pazarlama AŞ’den 10.02.2003 tarihinde bir bilgisayar satın almış, karşılığında aynı tarihli ve “İşbu bono karşılığında Ak Bilgisayar Pazarlama AŞ’ye 3 000 lira ödeyeceğim.” İbaresini içeren bir bono düzenlemiştir. Bilgisayarın arızalı çıkması üzerine K, satım sözleşmesini 15.02.2003 tarihinde feshettiğini şirkete bildirmiştir. Bu arada bono şirket yöneticilerinin imzası ile 12.02.2003 tarihinde şirketin alacaklı olan C’ye ondan da 20.02.2003 tarihinde H’ye ciro ve teslim edilmiştir. Olaylarla ilgili aşağıdaki soruları tartışınız.

1. 
   Bonoda vade belirtilmediği için senet geçersiz midir? Neden?
   
2. 
   Bono “İşbu bono %20 faize tabidir.” kaydı yazılı ise, ödenmek üzere K’ye ibraz olunduğunda, K faiz kaydının geçersizliğini ileri sürebilir mi? Neden?
   
3. 
   Bono üzerinde “Bedeli mal(en) olarak alınmıştır.” kaydı yazılı ise, bu kayıt senedin mücerretliğini ortadan kaldırır mı? Bu kaydın anlamını belirtiniz.
   
4. 
   Lehtar şirket adına, bu bonoyu ciro etme yetkisi kimdedir? Bunun için ciro şerhinde kaç imza olmalıdır?
   
5. 
   H’nin bono bedelinin ödenmesini talep etmesi üzerine K, satım sözleşmesinin feshedilmiş olduğunu ileri sürerek ödemeden kaçınabilir mi? Neden?
   

SORU III:
K, L’den 1000 kavanoz incir reçeli satın almış ve karşılığında vadesiz bir bono düzenleyerek L’ye vermiştir. Söz konusu bono sırasıyla C₁,C₂ ve H’ye devredilmiştir. Aşağıdaki olasılıkları kısaca tartışınız.

1. 
   H, senedi K’ye ibraz ettiğinde K’nın satın aldığı incir reçellerinin küflü çıkması nedeniyle L ile akdetmiş olduğu satın akdinden döndüğünden bahisle ödeme yapmaktan kaçınmaya hakkı var mıdır? Neden?
   
2. 
   H, söz konusu bonoyu ödenmek üzere K’ye ibraz ettiğinde K’nin senedin düzenlendiği tarihte akıl hastası olduğunu belirten doktor raporunu göstererek ödeme yapmaktan kaçınmaya hakkı var mıdır? Neden?
   
3. 
   H, söz konusu bonoyu ödenmek üzere K’ye ibraz ettiğinde K’nın C1’in senette yer alan imzasının sahte olduğunu ileri sürerek ödeme yapmaktan kaçınmaya hakkı var mıdır? Neden?
   
4. 
   K tarafından bononun ödenmemesi üzerine protesto düzenleterek kendisine başvurulan C₁’in senedin düzenlendiği tarihte K’nın doktor raporuyla sabit akıl hastası olduğunu ileri sürerek ödeme yapmaktan kaçınmaya hakkı var mıdır? Neden?
   

SORU IV:

Memur A, maliki olduğu arsayı müteahhit B’ye satmayı noter senediyle vaat etmiştir. B ise karşılık olarak arsa üzerinde inşa edeceği apartmanın iki dairesini A’ya vermeyi taahhüt etmiş, ayrıca 6 ay vadeli 50.000 TL bedelli bir bono vermiştir. Sözleşmesinde şirketin temsiline ilişkin herhangi bir hüküm bulunmayan “Deniz İnşaat Anonim Şirketi” tarafından B lehine aval verilmiştir. Aval şerhi altında şirketin yönetim kurulu üyelerinden birinin imzası bulunmaktadır. Daha sonra A, bonoyu C’ye C de H’ye ciro ve teslim etmiştir. Aşağıdaki olasılıkları tartışınız.

1. 
   Deniz İnşaat Anonim Şirketi adına konulan aval şerhi altında imzası bulunan yönetim kurulu üyesi, H’ye karşı bono bedelinden sorumlu mudur? Bononun vadesinde ödenmemesi üzerine Deniz İnşaat Anonim Şirketi, aval şerhi altında yönetim kurulu üyelerinin sadece birinin imzası bulunduğu gerekçesiyle H’ye ödeme yapmaktan kaçınabilir mi? Neden?
   
2. 
   Müteahhit B,A’nın kendisine satmayı vaat ettiği arsa için henüz tapuda devir vermediği gerekçesiyle H’ye bono bedelini ödemeden kaçınabilir mi?
   

SORU V:

K, M’yi muhatap göstererek bir poliçe düzenleyip L’ye teslim etmiştir. Senette “poliçe” ibaresi ve K’nin imzası bulunmakla birlikte ödenecek miktar belirtilmemiştir. K ile L, ödenecek miktarın 1000 TL olduğu hususunda anlaşmıştır. Ödenecek miktarı içermeyen senedi alan L, boş kısmı 2000 TL olarak doldurarak durumu bilmeyen H’ye devretmiştir.

1. 
   Olayda açık mı eksik poliçe mi söz konusudur? Neden?
   
2. 
   Senedin anlaşmaya aykırı olarak doldurulduğu ispatlanabilir mi? Nasıl? Bu konuda bir şekil şartı var mıdır? İspat yükü kimdedir? Neden?
   
3. 
   Durumdan habersiz olan H’ye, doldurma anlaşmasına aykırılık ileri sürülebilir mi? Defi sistemini de dikkate alarak yanıtlayınız.
   

NOT1: Bu sorular, 25.03.2011 tarihinde derste çözülecektir. Pratik çalışmaya hazırlıklı gelinmesi önemle rica olunur.

NOT2: Yukarıda ilk kutucukta verilen bono sorusu ile SORU II/3 ve SORU V, Cuma günü ilk saat anlatılacak konularla ilgili olup, bu sorulara ilişkin konunun henüz anlatılmadığı önemle duyurulur.