Avian influenza hastaliği acil eylem plani

8.3.6.8. Kontak İşletmelerde Alınacak Önlemler

Yetkili Otorite, yapılan epidemiyolojik araştırmalara dayanarak bir işletmenin kontak işletme olup olmadığına karar verir ve işletmelerde aşağıdaki önlemleri alır.
a) Teşhis kılavuzuna uygun olarak LPNAI ortadan kalkana kadar kontak işletmelerde, bu Acil Eylem Planının 8.3.1.4.3. maddesindeki şüpheli işletmelerde resmi veteriner hekim tarafından alınması gereken önlemlerin uygulanmasını sağlar.

b) Epidemiyolojik araştırmalara dayanarak, kontak işletme kanatlı popülasyonunun fazla olduğu bir bölgede ise mihrak işletmelerde belirtilen önlemleri özellikle uygulayabilir. Mihraklarda alınan önlemlerin kontak işletmede uygulanmasına dair ilişkin göz önünde bulundurulacak ana kriterler Ek 24’de belirtilmektedir.

c) Kontak işletmelerden LPNAI varlığını veya yokluğunu doğrulamak için öldürülen kanatlılardan teşhis kılavuzuna göre örneklerin alınmasını sağlar.

ç) Kümes hayvanlarının veya kapalı beslenen kuşların kesildiği, öldürüldüğü veya imha edildiği herhangi bir işletmede LPAI varlığı doğrulanırsa, kanatlıların bulunduğu binalar, otlaklar, çiftlik, kontamine olması muhtemel ekipman, kümes hayvanları veya kapalı beslenen kuşlar, karkaslar, et, yem, altlık, gübre ve kontamine olması muhtemel diğer materyalleri taşıyan araçların, bu Acil Eylem Planının 8.3.11. maddesinde belirtilen prosedürlere göre gereği yapılır.

8.3.6.9. LPNAI Salgınında Önlemlerin süresi

a) Enfekte işletmenin temizlik ve dezenfeksiyonunun bu Acil Eylem Planının 8.3.11. maddesinde belirtilen prosedürlere göre tamamlanmasından sonra en az yirmi bir gün veya

b) Salgının doğrulanmasından sonra en az kırk iki gün süreyle teşhis kılavuzuna uygun olarak diğer kısıtlı alan içerisinde gerçekleştirilen araştırmalar ve laboratuvar testlerine dayanarak Yetkili Otorite, LPNAI’nın yayılımının önemsiz derecede olduğuna karar verene kadar önlemler sürdürülür.

c) Önlemlerin süresi Bakanlık tarafından gerekli görülmesi durumunda uzatılır.

8.3.7. Domuzlar ve Diğer Türlere İlişkin Alınması Gereken Önlemler

Domuz ve diğer türlere ait herhangi bir işletmede influenza tespit edildikten sonra Yetkili Otorite tarafından işletmede bulunan domuzlar ve diğer türler için aşağıda belirtilen önlemler alınır.

a) Domuzların, Avian influenza virüsü ile enfekte olup olmadığını belirlemek için teşhis kılavuzuna uygun laboratuvar testlerinin gerçekleştirilmesini sağlar. Bu testlerin sonuçları belli olana kadar domuzlar işletmeden çıkarılamaz.

b) Domuzlarda yapılan laboratuvar testleri Avian influenza virüsü bulunduğuna dair pozitif sonuç verirse, Yetkili Otorite ancak bir sonraki testler Avian influenza’nın yayılma riskinin çok düşük olduğunu gösterdiğinde, bu domuzların bir başka işletmeye veya belirli bir kesimhaneye gönderilmesine izin verir.

c) Yetkili Otorite laboratuvar testleri ciddi bir sağlık tehlikesi belirlediğinde, en kısa zamanda domuzların resmi gözetim altında özellikle taşınma sırasında Avian influenza virüsünün yayılmasını önleyecek şekilde öldürülmeleri sağlanır.

ç) Yetkili Otorite, bu söz konusu işletmelerden birinde influenza tespit edildikten sonra risk değerlendirmelerine dayanarak bu maddenin (a), (b) ve (c) bentlerinde belirtilen önlemleri, işletmede bulunan diğer memeli hayvanlar için uygulayabilir ve bu önlemleri kontak işletmelerde de alabilir.

Söz konusu olan herhangi bir işletmedeki domuz veya diğer memelilerde Avian influenza virüsü tespit edildikten sonra, virüsün yayılmasını identifiye etmek için teşhis kılavuzuna uygun olarak inceleme yapılır.

d) Bakanlık, Avian influenza’nın diğer türlere bulaşmasını önlemek için ek önlemler alabilir.

Bakanlık, alınan önlemleri ve yapılan testlerin sonuçlarını uluslararası kuruluşlara bildirir.

8.3.8. Hastalıkla Mücadelede Görev Alan Personel İçin Özel Uyarılar

• Çalışacak personel seçilirken, yüksek risk kategorisinde yer alan kişilerin seçiminden kaçınılmalıdır.

• Çalışan personel, koruyucu tulum giymeli ve yüksek düzeyde kontaminasyonun olası olduğu durumlarda plastik önlük kullanılmalıdır.

• Tek kullanımlık veya lastik iş eldivenleri giyilmelidir.

• Tek kullanımlık PP3 veya N99 maske takılmalıdır.

• Gözlere olası sıçramanın önüne geçilebilmesi için koruyucu gözlük takılmalıdır.

• Tek kullanımlık ayakkabılar veya lastik çizme giyilmelidir.

• Koruyucu giysiler, her kullanımdan sonra dezenfekte edilmelidir.

• Koruyucu giysiler çıkartıldıktan sonra eller yıkanmalıdır.

• Çalışma dönemi (maruz kalma) içerisinde ve takip eden yedi gün süresince antiviral ilaç kullanılması önerilir.

• Çalışanlar kendi sağlık durumlarını, ateş, solunum sistemi bulguları (öksürük, solunum güçlüğü, vb.) ve konjunktivit (göz yangısı) bulgularının ortaya çıkması olasılığına karşı dikkatli olarak gözlemeli ve anormallik hissettikleri anda derhal yetkili sağlık kurumuna başvurmalıdırlar.

• Çalışanlarda ve yakınlarında hastalık çıkması halinde halk sağlığı yetkilileri, durumla ilgili olarak derhal bilgilendirilmelidir.

8.3.9. Hastalığın Epidemiyolojik Araştırılması

8.3.9.1. Uzman Grup Oluşturulması

Hastalığın erken döneminde deneyimli memurlardan oluşan küçük bir ekip oluşturulur. Bu ekibin görevi YHKM’e bilgi sağlamaktır.
UHKM veya YHKM’nin başkanı hastalığın kaynağına doğru izlenmesi amacına yönelik olarak ilk araştırma ekibi, klinik gözlem ekibi, bölge/mıntıka denetleme ve kontrol ekibi gibi farklı kategorilerde araştırma ekipleri ya da kişileri görevlendirir ve ilgili diğer tedbirlerin alınmasını sağlar.

8.3.9.2.Geriye ve İleriye Doğru İzleme

8.3.9.2.1. İzlemenin Öncelikleri

Bu amaçla Ek 17 ve Ek 18’de yer alan Mihrak Araştırma Formlarında yer alan bilgiler kullanılır ve özellikle aşağıda belirtilen hususların tespitine yönelik çalışma yapılır.
Enfeksiyonun kaynağı; ve tespit edilemeyen vakaların - örneğin aynı kaynaktan enfekte olma ihtimali olan diğer lokasyonların belirlenerek hastalığın geriye izlenmesi ve yayılma yollarının anlaşılmasıdır.

Enfeksiyon etkeninin ortaya çıkış tarihi, enfeksiyon kaynağı konusunda hastalıkla ilgili harekete geçirenin ne olduğu, ne zaman harekete geçtiği gibi sorulara ilişkin olarak varılacak veterinerlik yargısıdır.

İlk lezyonların görüldüğü tarihten sonraki süreç virüs saçılımı olasılığının en şiddetli olduğu zamandır bu nedenle izlemede aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir.

Kanatlının herhangi bir kanatlı ya da diğer hayvanlarla teması bütün hayvanlar bulunana kadar izlenmeli ve tehlikeli temaslar kesilmelidir.

Taşıtlar ve insanlar; enfekte mekanlarla temas tarihinden iki gün öncesi ve sonrasına kadar izlenmelidir; canlı hayvanlarla temas önceliği artıran faktördür.

Diğer hususlar; civciv, yumurta ve yem kamyonları gibi temaslardır. Bunlar da enfekte mekanlarla temas tarihinden bir gün önce ve sonrasına kadar izlenmelidir. Eğer kontaminasyon derecesi oldukça yüksek olarak kabul ediliyorsa civciv, yumurta ve yem kamyonlarının izlenmesindeki süre, temas tarihinden iki gün öncesine ve sonrasına uzatılarak uygulanabilir.

Şartlar izleme çerçevesinde ve/veya bunların içindeki izleme önceliklerinde değişiklikleri gerektirebilir. Örneğin etkilenen hayvan türü ve sayısı, bunların bulunduğu yerler ve enfekte mekanlardaki dağılımları, virüsün saçılım süresi ve çiftlikteki biyogüvenlik düzeyi dikkate alınmalıdır.