Avrupa’da Dinlerin Dağılımı Nasıldır?
D
ers Hedefleri
Bu derste şunları öğreneceksiniz:
-
Avrupa da dinlerin dağılımını gösteren haritalar doğru mu?
-
Dindar olmak ne demek?
Giriş:
Geçmişte Avrupa’daki farklı ülkeler arasında pek çok çatışma ve savaş vardı. Bunla genelde din temelli savaşlardı, mesela farklı din grupları birbirleriyle savaşıyordu. Ancak, dini farklılıklar bazen savaş i.in bir bahane olarak kullanılıyordu. Bu derste bize, Avrupa’da dinlerin dağılımını gösteren haritalara inanıp inanamayacağımızı göreceğiz.
Görev 1
Harita 1’e bakın. Bu harita Avrupa’daki yaygın dinleri göstermektedir. Din farlılıklarını göstermiyor (örneğin, pek çok ülkede pek çok farklı din vardır). Sadece ülkelerde en yaygın olan dinleri gösteriyor.
İlk göreviniz bu haritada gördüklerinizi anlatan bir yazı yazmak.
Bu kelimeler size yardımcı olacak:
kuzey güney doğu batı sınırlar
Avrupa’daki ve komşu bölgelerdeki yaygın dinler:
Roman Katolik Hıristiyanlığı
Doğu Ortodoks Hıristiyanlığı
Protestan Hıristiyanlık
Sünni İslam
Şii İslam
Budizm
Musevilik
Bu dinler arasındaki farklılıkları bilmiyorsanız, öğretmeninize danışın.
Görev 2
Aşağıdaki metni okuyun. Bu metin dinlerin Avrupa’da nasıl yayıldığını anlatıyor.
-
Yukarıdaki renkleri kullanarak metnin her dinle ilgili olan kısmının altını çizin.
-
Yukarıdaki renkleri kullanarak, boş haritanın içine Avrupa’da dağılımını anlatan bir harita çizin.
Avrupa’da Din:
Avrupa’da yaklaşık 1500 yıldır en yaygın olan din Hıristiyanlıktır. Güneydoğu Avrupa’daki bir kaç ülke çoğunlukla Müslüman’dır. Sayıca küçük olan dinler Musevilik, Budizm, Sihizm, ve Hinduizm’dir. Bunlar yoğunlukla İngiltere ve Fransa’da bulunur.
Avrupa’nın neolitik dini hakkında fazla bilgimiz yoktur. Bronz Çağında ve Demir Çağında Avrupa gelende politeistti yani çok tanrılı bir inanış hâkimdi. Roma İmparatorluğu Hıristiyanlığı resmen 380 yılında kabul etti. Orta Çağların başında, Avrupa’nın çoğu Hıristiyanlaştı. 8. yüzyılda İslam Avrupa’da büyümeye, doğudan güneydoğu Avrupa’ya doğru yayılmaya başladı. Bu başarısız olsa da Avrupa’nın dini kimliğinin oluşmasında etkili olan Haçlı Seferlerine yol açtı. Tüm zamanlarda, resmi dinlerin yanında var olan geleneksel ya da kültür temelli dinler de var olmuştur.
11. yy.’daki ve 16. yüzyıldaki Reform Hıristiyan âlemini çeşitli düşman gruplara bölmüştür. Bu aralıkta Hıristiyanlık farklı gruplara bölünmeye başladı: bunlar genelde Protestan, Katolik ya da Ortodoks idi. 18. yy’da Batı Avrupa’da dine inanmayanların (ateist) ve dine inanma konusunda kararsız olanların (agnostik) sayısında da bir artış görüldü. 19. yy'da Doğu kültürüne karşı artan ilgi Budizm’e olan ilgiyi artırdı. 21. yy'da ruhsallığı geleneksel dinden ayıran New Age dinleri gibi dini hareketler ortaya çıktı.
Avrupalıların çoğunluğu farklı mezheplere bölünmüş olan Hıristiyanlardır. Katolik mezhebi en yaygın mezheptir. Bu mezhebe bağlı olanlar genelde Latin Avrupa’da (Fransa, İtalya, İspanya, Güney Belçika vePortekzi), İrlanda, Litvanya,Polonya, Macaristan, Slovakya, Slovenya, Hırvatistan ve Çek Cumhuriyetinde bulunmaktadır ,ancak Almanya’nın güney kısımlarında da (Avusturya,Lüksemburg, Kuzey Belçika, Güney ve Batı Almanya, ve Lihtenştayn) Katolikler bulunur. Protestanlık ve Ortodoksluğun pek çok farklı kilisesi vardır.
İslam Avrupa adalarına ve Akdeniz sahiline 7. yy'da geldi. Osmanlının genişleme sürecinde İslam Balkanlara ve Güneydoğu Avrupa’ya yayıldı. Müslümanlar Rusya’da da vardır. Son yıllarda vatandaş ya da geçici işçi olarak Avrupa’ya göç etmiştir.
Yahudiler 2. yy'dan itibaren Roma İmparatorluğu içinde dağılmıştır. Belli bir dönem Musevilik Avrupa çapında yaygın hale gelmişti. Orta Çağlardan beri Yahudiler sürekli olarak ayrımcılığa ve önyargıya maruz kaldılar ve Avrupa’daki Yahudi sayısı Yahudi soykırımı sırasında oldukça düştü. Bu olay hem Yahudi nüfusunu etkiledi hem de Avrupa çapında Yahudi göçlerine sebep oldu. Nüfusunun %1’i Yahudi olan Fransa, Avrupa’da en çok Yahudi’yi barındıran ülkedir. Yahudi nüfusu fazla olan diğer Avrupa ülkeleri şunlardır: Almanya, Birleşik Krallık, Rusya ve İtalya.
Avrupa’da bunların dışında başka belli dinler de vardır. Örneğin Budizm (Avrupa genelinde az olmakla beraber son yıllarda hızla yayılmaktadır) Hinduizm çoğunlukla Birleşik Krallığa gelen Hindistanlı göçmenler arasında yaygındır. Sihizm Birleşik Krallık ve İtalya’da yaygındır. Bir dizi küçük din ise dünyanın farklı yerlerinden gelen göçmenler vasıtasıyla Avrupa’ya ulaşmıştır. Kendilerini ateist ya da agnostik olarak nitelendiren kişi sayısı artmaktadır.
Görev 3
Şu anda dinlerin Avrupa’daki dağılımıyla ilgili bir fikir sahibi olmalısınız. Ancak, bu bilgiler tarihçiler ve istatistikler tarafından sağlanmış olup genel eğilimleri göstermektedir. Avrupa Değerleri Araştırmasında (European Values Survey) insanlara Tanrıya inanıp inanmadıkları soruldu. Sonuçlar aşağıdaki haritada gösterilmiştir. Rengin koyulaşması soruya evet cevabı veren kişi sayısının arttığını göstermektedir.
Haritadaki desenleri inceleyip aşağıdaki sorulara cevap verin:
“Tanrıya inanıyor musunuz?”
-
En dindar ülkeler hangileridir?
-
Bu ülkelerdeki yaygın din nedir?
-
En az dindar ülkeler hangileridir?
-
Bu ülkelerdeki yaygın din nedir?
-
Bugün yaptığınız çalışmaları düşünürseniz, insanların dindarlığı ile yaygın olan din arasında bir bağlantı var mı?
-
Yukarıdaki sorunun cevabı sizi şaşırttı mı? Neden?
Değerlendirme Soruları (Öğrenciler için):
Bu etkinlik Avrupa’da dinlerin dağılımını inceliyor. Şu ana kadar bilmediğiniz ne öğrendiniz?
Bu etkinlikle ilgili neyi beğendiniz? Lütfen nedenini açıklayın.
Bu etkinlikle ilgili neyi beğenmediniz? Lütfen nedenini açıklayın.
Söylemek istediğiniz başka şeyler var mı?
Öğretmenin Notları
Hedefler:
Bu ödev dinlerin Avrupa’daki mekânsal dağılımını incelemektedir. Coğrafi mekân kavramını kullanarak öğrenciler dinlerin Avrupa’daki yayılışını görecek ve bunun insanların dindarlığıyla olan ilişkisini inceleyecek.
Bu ödevin sonuçları:
Öğrenciler dini grupların Avrupa içindeki dağılımını görecek ve bu dağılımın tarihsel sebepleri öğrenecek. Sonrasında öğrenciler bunun insanların dindarlığıyla bir ilgisi olup olmadığını inceleyecek.
Öğrencilerin Yaşları:
Bu ödev için gerekli okuma becerisi öğrenci yaşının 15-18 olmasını gerektirir. Etkinlikler daha küçük öğrencilerle de kullanılabilir ancak bu durumda etkinliklerin adapte edilmesi gerekebilir.
Kaç ders:
Bu ödevin bir ders saatinde bitirilmesi planlanmıştır. Daha kısa bir ders için Görev 2 ve Soru 2 çıkarılabilir. Daha da kısa bir ders için Görev 2 çıkarılabilir (ancak bu durumda öğrenciler dinlerin tarihsel yayılımını öğrenemez).
Öğretmen için notlar:
Bu ödev dinlerin Avrupa’daki mekânsal dağılımını incelemektedir. Bu ödev Avrupa kültürüyle ya da Avrupa’daki çeşitlilikle ilgili bir ders dizisinde kullanılabilir. Bu ders Avrupa’daki dinlerin farklı olduklarını betimlemenin ötesine geçerek öğrencilerin resmi istatistikleri sorgulamasını istemektedir. Ders coğrafik mekân ve mekânsal dağılım kavramlarını kullanır.
Ders müfredat çerçevesinin tüm dört bölümünü içerir. Öğrenciler ilk önce desenleri keşfeder, sonrasında Avrupa’daki tarihi gelişmeleri inceleyerek konuyu daha kapsamlı öğrenirler. Sonrasında öğrendiklerini farklı algı ve değerlerle bağdaştırıp, kendi inançlarıyla karşılaştırdılar.
Tüm etkinlikler metin temelli olsa da öğretmen her Görevden sonra ara verip bir tartışma başlatabilir. Bu kullanılabilecek zamana bağlı olarak değişebilir.
Görev 2 dersin adaptasyona en uygun görevidir. Eğer vakit yoksa öğrenciler Soru 2yi atlayabilirler. Daha kısa bir ders için, Görevin tamamı atlanabilir. Ancak bu öğrencilerin konuyu detaylı şekilde öğrenmesini engelleyecektir. Yine de bu etkinlik öğrencilerin mekânsal dağılım algılarını geliştirecektir.
Cevaplama Modeli:
Görev 1: Öğrenciler Kuzey, Orta, Doğu ve Güney Avrupa’da belirgin bir farklılık olduğunu ve her bölgede farklı bir dinin yaygın olduğunu fark etmeliler.
Görev 2: Öğrenciler ilk 3 paragrafın Hıristiyanlık, sonraki paragrafın İslam, sonrasındakinin Musevilik ve diğer küçük dinlerle ilgili olduğunu fark etmelidir. Harita etkinliği Avrupa dışından gelen göç temelli dinler dışında dinsel gelişmelerin doğu temelli geliştiğini göstermelidir.
Görev 3: Öğrenciler en dindar ülkelerin Türkiye, Kuzey Afrika, İrlanda, Polonya ve Romanya olduğunu bulmalıdırlar. En az dindar olanlar İsviçre, Danimarka ve Çek Cumhuriyetidir. Bu ülkeler belli dinlere bağlı değildir. Bu ise ait olduğunuz dinin tanrıya inanma ihtimalinizi göstermediğini ortaya koyar.
Clare Brooks – IOE, London
Dostları ilə paylaş: |