Azərbaycan döVLƏt aqrar universiteti İnformasiya texnologiyalari, aqrar müHƏNDİSLİk və energetika faküLTƏSİ

Yüklə 1,16 Mb. səhifə 56/114 tarix 13.02.2022 ölçüsü 1,16 Mb. #114355

AZ rbaycan d VL t aqrar universiteti nformasiya texnologiyalari

Fermalar: atçılıq ferması. iri buynuzlu mal-qara ferması və qoyunçuluq ferması. donuz ferması. quşçuluq fabriki. quşçuluq ferması. baytar müalicəxanası. yem hazırlayan sex. mühərriklərin sayı 200 vahiddən artıq olan k/tı tex-nikası və avtomobil saxlanılan qaraj və təmir üzrə park. Anbarlar: mineral gübrə anbarı. 20 m. qədər kimyəvi maddə və gübrə saxlanılan an-bar. 20 m-dan 50m-a qədər kimyəvi maddə saxlanılan an-bar. 50m-dan-100m-a qədər olan anbar. 100m. dan 300m-a qədər olan anbar. 300m-dan 500m-a qədər olan anbar. 500m-dan yuxarı olan kimyəvi maddə anbarı.

100. 300. 500. 1000. 300. 200. 100. 100. 200. 200. 300. 400. 500. 700. 1000.

Ferma və komplekslərdə işçilərin şəxsi gigiyenası.

Fermaya yalnız tibbi müayinədən keçmiş işçilər qəbul edilir. Heyvandarlıq ferma və komplekslərində sağıcı və başqa işçilərdə vaxtlı-vaxtında tibbi müayinə (3 ayda bir dəfədən az olmayaraq) aparılmalıdır ki, müxtəlif xəstəliklər yoluxmasın. Nəticəsi südlə işləyən bütün işçilər üçün sanitar kitabı yazılır.

Sağıcılar hər sağımdan qabaq əllərini sabunlu su ilə yumalıdır. Ferma və mal-qara həyətlərində əl-üz yuyan, sabun və üz dəsmalı olmalıdır. Hər bir sağıcının iki xa-latı, (qara və ağ) baş örtüyü, dəsmalı, rezin döşlüyü olmalıdır. Hər bir südçülük fer-masında xalatları yumaq və dezinfeksiya etmək üçün yer düzəldilməlidir. Sağıcıların xalatla-rının, örpəklərinin evdə yuyulmasına icazə verilmir, ona görə ki, fermada yoluxucu xəstəliklər (vərəm, brüselyoz və b.) olarsa, sağıcı ailə üzvlərinə də yoluxdura bilər.

Ferma işçiləri minimum baytar-sanitar qaydaları, inəklərin maşınla sağılmasını və südün ilk emalını öyrənməlidir. Belə kurslar yaxşı olar ki, qışda təşkil edilsin. Heyvan-darlıq işçiləri ilə məşğul olmaq üçün yalnız baytar həkim və zootexnik deyil, eyni zamanda mexanik və tibb işçisidə dəvət edilməlidir.

Maşınla sağım zamanı heyvandarlıq işçiləri yalnız heyvanların fiziologiyası və sanitariyasını deyil, onlar bütün mürəkkəb mexanikləşdirilmiş sağım prosesini və on-ların idarə etməyi bilməlidir. Belə halda onlar travmatizm hadisələrinin qarşısını ala bilərlər.

Fermalarda baytar-sanitar işləri apararkən

təhlükəsizlik texnikası.

Heyvanlarda və quşlarda yoluxucu xəstəliklər olduqda heyvandarlıq binal-larında, ferma ərazisində (və heyvanların dəri örtüyündə) dezinfeksiya , dezinvaziya və dertizasiya tədbirlərinin həyata keçirilməsi zəruruidir.

Dezinfeksiya işlərinin aparılmasında iştirak edən baytar işçiləri, sürücü, mexani-zator, mala baxan dezinfeksiya edici maşınların və qurğuların istismar qaydalarını və dezinfeksiya edici maddələrlə, kimyəvi maddələrlə işləyərkən təhlükəsizlik tədbir-lərini bilməlidir.

Təsərrüfatda vaxtaşırı dezinfeksiya işlərinin aparılmasının təşkili üçün cavabdeh şəxs baytar mütəxəssislərin göstərişi əsasında təsərrüfatat rəhbəri təyin edir. Dezin-feksiya tədbirlərinin aparılma qaydalarına təsərrüfatda baytar heyəti cavabdehdir.

Bütün dezinfeksiya işləri baytar həkimin nəzarəti altında həyata keçirilməlidir. İş zamanı profilaktiki tədbirlər həyata keçirilməli insan və heyvanların zəhərlənmə-sinə yol verilməməlidir. Kimyəvi dezinfeksiyaedici maddələr və preparatlar xüsusi ayrılmış ambarlarda qıfıl altında başqa məhsul və yemlərdən ayrı saxlanılmalıdır.

Zoobaytar təchizat bazalarından alınan dezinfeksiyaedici maddələrin üzərində hazırlanan zavodun adı, hazırlanma tarixi, partiya nömrəsi, çəkisi DÜİST (ГОСТ) nömrəsi və başqa texniki göstəriciləri olmalıdır.

Anbardan dizinfeksiyaedici maddələrin və preparatların etigetkasız və pis qabda buraxılması qadağandır.

Yükləmə və boşaltma vaxtı qabları deşilmiş dezinfeksiyaedici maddələrdən ya-xud toza oxşar zəhərlərdən istifadə etmək olmaz.

Dezinfeksiyaedici maddələr və kimyəvi maddələr daşınan nəqliyyatlarda adam aparmaq, həmçinin yeyinti məhsulları və yem aparmaq, onların qablarında yeyinti məhsulları, yem və su saxlamaq qəti qadağandır.

Dezinfeksiya və dezinseksiya edici maddələr hazırlayarkən və tətbiq edərəkən müvafiq təlimata və baytar mütəxəssislərin rəhbərliyi və nəzarəti altında xüsusi pal-tarda (xalat, yaxud kombinzon, fartuk, rezin sapoq, əlcək, eynək və xüsusi hallarda respirator, əlehiqaz) aparılmalıdır.

İşə başlamazdan qabaq bütün işçilər təlimatlandırılmalı və dezinfeksiyaedici maddə və preparatların xassələri və tətbiq qaydaları öyrənilməlidir. Zəhərli dezinfek-siyaedici maddələr insan orqanizminə göz, nəfəs yolu və dəri vasitəsilə təsir göstərir ona görədə bütün işçilər bu maddələrlə işləyərkən respuratorla təchiz edilməlidir. Fermada aepozol, xlor və başqa güclü təsiredici maddələrlə işləyərkən əlehiqazdan istifadə edilməlidir. Kimyəvi maddələrin məhlulunu hazırlayərkən baytar həkimin rəhbərliyi altında əlehiqazdan və xüsusi paltardan istifadə edilməlidir.

Qoyunların çimizdirilməsi üçün məhlul hazırlayan zaman təlimata ciddi piayət edilməlidir. Kreoinin 65C⁰ temperaturadan artıq qızdırılmamalıdır. Heksoxloran his-səciklərinin gözə və dəriyə düşməsinin qarşısı alınmalıdır. Emulsiya hazırlayan və vannanı yuyan adam respirator, fartuk və rezin əlcəklə təmin olunmalıdır.

Qida yalnız çimizdirilən yerdən 100m. aralı qəbul edilməlidir.

Qoyunların çimizdirilməsi zamanı kənar şəxslərin həmçinin çobanların vannaya yaxınlaşmasına icazə verilməməlidir. Çimizdirici qurğunun bütün elektrik avadanlıq-ları etibarlı torpaqlanmalıdır.

Dezinfeksiya məhlulu və aerozolla işləyən zaman papiros çəkmək, qida qəbul et-mək və su içmək qadağandır.

İş qurtardıqdan sonra xüsusi paltar çıxarılmalı, əl və üz sabunlu isti su ilə yuyul-malıdır. Ərazinin dezinfeksiya edilməsi quru və küləksiz havada aparılmalıdır. Bina-da dezinfeksiya aparmazdan qabaq, bina peyindən və zibildən təmizlənməli, açıq yer-ləri qapanmalıdır. Fermadan heyvan və yem çıxarılmalıdır. Heyvandarlıq fermaların-da dezinfeksiya külək istiqamətində qapıdan yaxud divarda açıq olan yerlərdən apa-rılmalıdır. Diqqətli olmaq lazımdır ki, preparat südə, yemə, suya, qaba düşməsin. Süd emal edən binalarda DDT, heksoxloran, trixlormetafos-3-ün tətbiq edilməsinə icazə verilmir. Dezinfeksiya aparıldıqdan sonra bina 6-24 saat bağlı saxlanılmalıdır. Bunun üçün giriş qapılarına üzərində “Giriş qadağandır” sözləri yazılmış xəbərdar edici nişanlar asılmalıdır. (DUK-2, LSD-2 aerozol generatorlar və s).

Dezinfeksiya müddəti qurtardıqdan sonra binanın havası 2-3 saat ərzində dəyiş-dirilməli, isti su ilə yem paylayıcılar və suvarıcılar yuyulmalıdır. Bundan sonra hey-vanlar binaya buraxılmalıdır.

Kimyəvi maddələrlə iş qurtardıqdan sonra ayaqqabı. Paltar diqqətlə yuyulmalı-dır. Xüsusi geyimlərin evdə və müəyyən edilməmiş məqsədlər üçün binada saxlamaq qadağandır. Heyvandarlıq binalarının daxilində nəmli dezinfeksiya apardıqda qabaq-cadan elektrik xətlərinin baş açarı açılmamalıdırki, məhlul elektrik xəttinin açıq his-səsinə düşdükdə onun həyatı təhlükə altında qalmasın. Aerozolle dezinfeksiya apar-dıqda yanğın profilaktika qaydalarına ciddi riayət edilməlidir.

İş qurtardıqdan sonra dezinfeksiya edici məhlulun qabda saxlanılmış qalığını fer-ma ərazisinə, yola və yaxud otlaqlara tökmək qadağandır.

Qabda qalmış dezinfeksiya məhlulunu 0,7 m. dərinlikdə qazılmış quyuya tökə-rək üzəri torpaqla örtülməlidir.

Dezinfeksiyaedici məhlulu, kimyəvi preparatı və çirkli suyu çaya, gölə və başqa su axarına tökmək, orada yumaq qadağan edilir.

İş vaxtı zəhərlənmə halları baş verdikdə (ürək bulanma, zəiflik, baş fırlanma, əzəlnin yığılması və s) təcili olaraq zərər dəymiş şəxsi təmiz havaya yaxud havası yaxşı dəyişdirilən otağa aparılmalı, çirklənmiş dezinfeksiyaedici paltarları çıxarmalı, əlini, üzünü yumalı və kömək göstərmək üçün tibb işçilərinə xəbər verilməlidir.

Yüklə 1,16 Mb.

Dostları ilə paylaş: