Cərəyandan zərər çəkmiş adama həkim gələnə qədər
göstərilən ilk yardım.
Elektrik cərəyanının (zərərli) təsirindən zərər çəkmiş adam nəfəs almadıqda və ürək vurması dayandıqda onu canlandırmaq üçün dərhal ilk yardım göstərilməlidir.
Hazırda ilk yardım iki üsuldan ibarətdir:
1. Elektrik cərəyanından zərər çəkmiş adamın ağız bə ya burunundan (ağızdan-ağıza; ağızdan-burnuna) süni nəfəs vermək;
2. Ürək tərəfdə olan döş qəfəsini sıxıb-buraxmaqla süni qan dövranı yaratmaq-dır.
Hər iki halda iki nəfər vasitəsilə, müstəsna hallarda isə bir nəfər vasitəsilə yerinə yetirilir.
Belə halda kömək göstərən şəxs növbə ilə həm süni nəfəs verir, həmdə döş qəfə-sini sıxıb buraxmaqla süni qan dövranı yaradır.
İlk yardım göstərən şəxs aşağıdakı ardıcıllıqla iş görməlidir:
1) adamı cərəyanın təsirindən azad etməli;
2) onu arxası üstə uzatmalı;
3) adamın nəfəs alıb-almadığını təyin etməli.
Bunun üçün onun burnuna sap və ya kağız zolağı yaxınlaşdırmalı və onların tər-pənməsi ilə nəfəs almasını yoxlamalı. Nəfəs almanı həmçinin döş qəfəsinin qalxıb-enməsi ilə də təyin etmək olur.
4) biləkdə mil arteriyasına, yaxud boğaz altında yan tərəfdən yuxu arteriyasına görə nəbzi yoxlamaq;
5) göz bəbəyinin genişləndiyini müəyyənləşdirmək.
Göz bəbəyinin genişlənməsi beyində qan dövranının kəskin pisləşdiyini göstərir.
Bütün bu işləri tez, yəni 15-20 san. ərzində görmək lazımdır. Əgər cərəyanın təsirindən zərər çəkmiş adam nəfəs alırsa və nəbzi vurursa, həkim gələnə kimi onu isti örtüklə örtmək lazımdır. Zərərçəkənin vəziyyətindən asılı almayaraq hər halda həkim çağrılmalıdır. Zərərçəkmiş adam özünü yaxşı hissetsə belə, onun hərəkət et-məsinə və ya bir iş görməsinə yol vermək olmaz, çünki onun halı pisləşə bilər.
Əgər adam nəfəs almırsa və nəbzi vurmursa, dərhal onun ağızından və ya bur-nundan 2-3 dəfə süni nəfəs verilməli və döş qəfəsini sıxıb buraxmaqla süni qan döv-ranı yaradılmalıdır.
Dostları ilə paylaş: | 
