Azərbaycan respublikasi məDƏNİYYƏt və turizm naziRLİYİ

Yayla turizmi

Yayla turizmi yaylaların turizm məqsədli istifadə edilməsi nəticəsində ortaya çıxmışdır. Yayla turizmində əsl cazibədar fakt Türk Mətbəxi:or istiliyin çox olduğu aşağı seqmentlərdən qaçışdır. Yayla turizminə ən uyğun olan yüksəklik qurşağı insan sağlamlığı baxımından uyğun istilik və təzyiq şərtlərinə malik olan 800-2000 m arasında dəyişir..

Yaylalar bitki örtüyü, çöl həyatı qaynaqları, göl, şəlalə, kanyon...və b. təbii cazibədarlıqlarla üstün mənzərə xüsusiyyətlərinə sahib, yerli arxitektura tərzinin qorunduğu, ənənəvi çöl həyat mühitiylə, ekoturizm xüsusiyyətlərini göstərir. Böyük qruplara qısa zamanda sürətli nəqliyyat vasitələrii lə, sabit proqramlarla edilən və sahillərdə sıxlaşan kütlə turizmin əksinə, yayla turizmi kiçik qruplardan ibarət olan/yaranan, geniş zamanlara yayılan və sabit olmayan , proqramlarla edilər. Yaylalar ətrafına hörmətli, sakin mühitləri sevən, təbiət sevən turistləri çəkir. Turistlər aktiv olaraq trekking, minicilik, golf, çəmən xizəyi kimi rekreasiyafəaliyyətlərinə qatılmağa istəklidirlər.

Türkiyədə dağlıq sahələrin geniş yer tutması və yaylaçılıq fəaliyyətinin məşhur olması səbəbi ilə yayla turizmi baxımından çox geniş potensiallar var. Dağlıq sahələrin yayla turizminə ən uyğun hissəsi Şərqi Qaradəniz Dağlarıdır. Burada olan Ayder Yaylası isti su qaynaqları ilə zəngindir.Həmçinin Zigana Yaylası da qış turizmində istifadə edilir.

Turizmdə verilən xidmətlər baxımından ən inkişaf etmiş və tanınmış olan Rize-Ayder Yaylası (1350 m) yalnız yayla turizminə deyil,o cümlədən alpinizmə də xidmət edir. Uzungöl Yaylası da turizmdə böyük bir maraq doğurur. Burda 1991-ci ildə 2 otel tikilmişdir. Uzungöl Yaylasında 1625 hektar sahə əhatə edən Təbiət Parkı hal-hazırda qorunur.

Yayla turizmi baxımından geniş imkanlara sahib olan bir başqa dağlıq sahə də Toros Dağlarıdır. Xüsusilə Toros dağının orta hissəsində yaylaçılıq fəaliyyəti çox məşhurdur. Toros Dağlarında edilən yaylaçılıq fəaliyyətin Şərqi Qara dənizdə yaylaçılıq fəaliyyətlərindən fərqli xüsusiyyətləri var. Toros Dağlarında su qaynaqlarının azlığı, yerləşmənin yaylalarda toplu olmasına səbəb olmuşdur.Egey Bölgəsində də Spil Dağı Milli Parkının məskunlaşma sahəsi olan Atalanı yaylasında cəmiyyət təşkilatlarına aid 16 dənə dağ evi var.

Türkiyənin dağlıq sahələrinin yayla turizmi baxımından potensialı çox olmaqla birlikdə inkişafında bəzi faktorlar rol oynamaqdadır. Şərq Qaradəniz Hissəsində yaz mövsümündə yağmur yayla turizminə mənfi təsir göstırir. Yüksək sahələrdə daha çox olmaqla birlikdə sahil stansiyalarının məlumatları ilə, Trabzonda yaz mövsümündə aylıq ortalama yağışlı gün sayı 9, Rizedə isə 17 gündür.