Bakirköy ruh ve siNİr hastaliklari hastanesi

BOĞAZİÇİ

278

279

BOĞAZİÇİ

fflfîTî» İ 'i I

v f-fût

••^^^SŞ^^^^^ff^^^pv^^*^-^**™?^^

1930'lu yıllarda Bebek'in bir görünümü.

CAI~1- ~ .1 ^:.~ s^;~

l

dilli Askeri Lisesi binasının gerisinde, gecekondu alanları görülür. Çengelköy çarşısı oldukça gelişkindir. Çengelköy yerleşmesinin iç kısımlarına doğru, yamaçlarda, Çengelköyüstü, Küplüce, Burhaniye gecekondu yerleşmeleri yer alır. Beylerbeyi Vapur İskelesi çevresinde ve çarşıda turistik dükkânlar, rekreasyon amaçlı kullanımlar, tepelere doğru ve yol boyunda konutlar, Beylerbeyi Korusu'nda ağaçlıklar arasında evler vardır. Kuzguncuk yerleşmesi, Üsküdar merkezine çok yakındır. Kuzguncuk'taki eski ve yeni yerleşmelerin geriye, yamaca doğru gelişmesi Boğaziçi'nde az yerleşmede görülen bir özelliktir. Kuzguncuk'taki Fethi Paşa ve Hüseyin Avni Paşa koruluklarından sonra güneyde, Üsküdar'ın her türlü kentsel işlevi barındıran alanları başlar.

Diğer Alan Kullanımları: Boğaziçi Yasası'nın belirlediği sınırlar içinde kalan sanayi alanları, Büyükdere Vadisi, Rumelikavağı, İstinye Koyu ve Vadisi, Beykoz, Paşabahçe, Küçüksu, Göksu vadileri ve Vaniköy'dedir. Ancak Boğaziçi alanına bitişik ya da yakınında olan diğer büyük ve küçük sanayi faaliyeti alanları Levent, İstinye, Otosanayi, Ayazağa, Kâğıthane, Ümraniye'dedir.

Kuzguncuk îff Boğaziçi'nin kendine özgü yapı

dokusunu koruyan semtlerinden biridir. Elif Erim, 1992

Boğaziçi alanının turistik ve rekreatif amaçla kullanımında yeşil ve tarih en önemli öğelerdir. Kilyos'a, Kemerburgaz' a ulaşan kesimlerde yeşil, rekreasyonu destekleyici fiziki özelliklere sahiptir. Doğu yakasında da Riva'ya, Şile' ye, Po-lonezköy'e uzanan kesimler, Boğaziçi yasal alanı dışındaki turistik ve rekreas-yonel kullanımı içeren alanlardır. Boğaziçi su oluğunun, seyir, gezi, yüzme ve balık avı amaçlı kullanımı dışında, iç kesimlerde özellikle Sarıyer ve Beykoz'daki memba suyu kaynaklarının çevresi piknik alanları olarak günübirlik, özellikle hafta sonu ve diğer tatil günlerinde yoğun biçimde kullanılır. Boğaziçi alanı içindeki, koru-parklar, Mihriâbâd Ormanı, ziyaret noktaları olarak Telli Baba, Yuşa Tepesi, yamaç ve tepelerde yer a-lan gazino ve lokantalar, vadilerde çayır ve mesireler, Boğaziçi yakın çevresin-deyse memba suyu kaynakları ile birlikte orman içi piknik alanları, yürüyüş yolu imkânları, Bilezikçi Çiftliği ve Belgrad Ormanı, Boğaziçi'nde yeşil kullanışını amaçlayan rekreasyonel faaliyetlere olanak veren alanlardır.

Boğaziçi yasal alanı içinde kalan Orman Yasası'na tabi alanlar batıda Sarı-

yer-Yenimahalle, kuzeyde ve doğuda Beykoz Servi Burnu'ndan itibaren sahile kadar iner, kıyı boyunca Karadeniz sahillerine ulaşır.

Bu kesimlerde görülen ormanlar batıdaki Fener Yolu Devlet Ormanı ve batısı (780 hektar) ile doğudaki Anadolukava-ğı, Servi Burnu ve Anadolufeneri devlet ormanlarıdır (170 hektar). Ayazağa'nın kuzeyinde yer alan Fatih, Ayazağa ve Şeytandere ormanlarının ağaçlanmış alanı yaklaşık 160 hektardır. Doğu yakasında Alemdağ, Çavuşbaşı, Hekimbaşı, Taş-delen ormanlarında ağaçlanan alanların toplamı da yaklaşık 7.000 hektardır.

Kilyos'ta, Polonezköy'de, Riva'da, Şile'de otel ve pansiyonlar vardır. Örneğin Polonezköy'de 13 pansiyon ve l otel; Beşiktaş ilçe sınırları içinde Boğaziçi yasal alanına giren ve girmeyen kesimlerde toplam olarak 12 otel mevcuttur. Sarıyer'de toplam 13 otel, motel, pansiyon vardır. Beykoz'da 13 pansiyon, l otel bulunmaktadır. Ayrıca Hıdiv Kasrı, Cu-buklu'da özel bir otel olarak hizmet vermektedir ve 32 yataklıdır. Üsküdar'da 15 otel vardır. Turizm ve rekreasyonel kullanış çerçevesinde olan gazino, lokanta ve çayhanelerle büfe, kahvehaneler de Boğaziçi sahillerinde yer alır; Boğaziçi'nin bazı kesimlerinde ise vadi boyunca içerilere doğru uzanmışlardır. Bütün bu korular, ormanlar, mesireler, pansiyonlar, gazinolar, lokantalar, çayevleri, çocuk bahçeleri ve parklar, plajlar, koylar, yat demirleme ve çekek yerleri, saraylar, kasırlar, köşkler, konaklar, hisarlar Boğaziçi peyzajında rekreatif ve turistik yararlanmada bir paya sahiptirler.

Boğaziçi'nde yer alan saraylar, kasırlar, köşkler, konaklar ve hisarların bir kısmı bugün, müze olarak kullanılmakta ve turistik hizmet vermektedir. Bu eserler, konumlan, mimari özellikleri ve taşıdıkları tarihsel değerlerle Boğaz'ın doğal ve beşeri güzelliğinin ayrılmaz parçalarıdır. Büyük bir kısmı "Boğaziçi SÎT alanı" sınırları içinde yer alır. Boğaziçi alanında, batıda, Tophane binası, kuzeye doğru Fındıklı sahilsarayları, Dolma-bahçe Sarayı, Deniz Müzesi, Barbaros Türbesi, Çırağan Sarayı, Yıldız Sarayı ve kasırları, Ortaköy'deki sahilsaraylar, Bebek'te bulunan ve halen Mısır Konsolosluğu olarak kullanılan saray, Rumelihisarı ve Baltalimanı'ndaki sahilsaraylar, Emirğân'da Şerifler Yalısı, Rumelifeneri kaleleri, doğuda Beylerbeyi Sarayı, Küçüksu Kasrı, Anadolu Hisarı, Çubuklu'da Hıdiv Abbas Paşa Köşkü, Beykoz Kasrı, Anadolukavağı'nda bulunan Yoros Kalesi ve birçok başka sivil ve anıtsal yapı Boğaziçi'nin tarihsel değerlerindendir.

Boğaziçi'nde araziden yararlanmada konut, ulaşım, sanayi, depolama, turizm ve rekreasyon kullanışlarının dışında diğer bazı kentsel alan kullanışları da yer alır. Bu kullanışlar, eğitim amaçlı tesisler ve alanlar, işyerleri tesisleri ve alanları, kamu kullanışlı tesisler ve alanlar, sağlık tesisleri ve alanları, dini hizmet tesisleri ve alanları, askeri amaçlı tesis-