BiRİNCİ BÖLÜm kira sözleşmesi § genel olarak

6. Kiracının ölümünde sözleşmenin sürdürülmesi

MADDE 355- Ölen kiracının ortakları veya bu ortakların aynı meslek ve san’atı yürüten mirasçıları ve ölen kiracı ile birlikte aynı konutta oturanlar, sözleşmeye ve kanun hükümlerine uydukları sürece, taraf olarak kira sözleşmesini sürdürebilirler.

Kiracının ölümü durumunda, çatılı işyeri kiraları bakımından, kiracının ortaklarının veya bu ortakların kiracıyla aynı meslek ve sanatı yürüten mirasçılarının ve ölen kiracı ile birlikte aynı konutta oturanların, sözleşmeye ve kanun hükümlerine uydukları sürece kira sözleşmesini sürdürebilecekleri kabul edilmiştir. Maddede yapılan düzenlemede, "kiracının mirasçılarına" Özellikle yer verilmemiştir. Çünkü mirasçı, Türk Medenî Kanununun miras hukukuna ilişkin hükümleri çerçevesinde, miras bırakan konumundaki ölen kiracının

küllî halefi olarak, söz konusu konut ya da çatılı işyeri kira sözleşmesinin tarafı haline gelmiştir. Bu nedenle, "ölen kiracının mirasçısı", kira sözleşmesini Tasarının 332. maddesine dayanarak feshetmemişse, kiracı olarak kabul edilecektir.
ÜÇÜNCÜ AYRIM

Ürün Kirası
818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 270. maddesiyle başlayan "İkinci Fasıl / Hasılat icarı" şeklindeki alt başlık, Tasarıda "Üçüncü Ayırım / Ürün Kirası" şeklinde değiştirilmiştir.

• 
  356. MADDE’si Borçlar Kanunu’nun 270. maddesini karşılamakta ve ürün kirasını tanımlanmaktadır. 270. maddenin kenar başlığında kullanılan "A. Tarifi" şeklindeki ibare, bu madde de "A. Tanımı" olarak değiştirilmiştir. Kanunda iki fıkra halinde yer alan bu hüküm Tasarıda tek fıkra halinde kaleme alınmıştır.
  

İKİNCİ FASIL : HASILAT İCARI A - TARİFİ: Madde 270 - Hasılat icarı, bir akittirki onunla mucir, müstecire ücret mukabilinde hasılat veren bir malın veya hakkın kullanılmasını ve semerelerinin iktitafını terk etmeği iltizam eder. Kira, ya nakit yahut devşirilecek semere veya hasılatın bir hissesi olabilir; ikinci surete, iştirakli icar denir.     İştirakli icarda, mucirin semereler üzerindeki hakkı noktasından, mahalli adete riayet olunur.

Ürün Kirası A. Tanımı MADDE 356- Ürün kirası kiraya verenin, kiracıya, ürün veren bir şeyin veya hakkın kullanılmasını ve ürünlerin devşirilmesini bedel karşılığında bırakmayı üstlendiği sözleşmedir. Ürüne katılmalı kira, kira bedelinin devşirilecek ürünün belli bir oranı olarak kararlaştırıldığı ürün kirasıdır. Bu oran sözleşmeyle kararlaştırılmamışsa, yerel âdete göre belirlenir.

Tasarıda, Kanun’un 270. maddesinin birinci fıkrasında kullanılan "ücret" sözcüğü yerine, "bedel" sözcüğü kullanılmıştır. Bunun nedeni kira sözleşmesinde kiracının kiraya verene karşı olan borcu her zaman paradan ibaret olmadığı olmamasıdır.

Maddenin ikinci fıkrasında; 270. maddenin ikinci ve son fıkralarında kullanılan "iştirakli kira" ibaresi yerine "ürüne katılmalı kira" ibaresi kullanılmıştır. Bununla birlikte, ürün kirasında kira bedeli, bir miktar para veya devşirilecek ürünün belirli bir oranı olarak kararlaştırılabilir. Kanunun 270. maddesinin ikinci fıkrasında kullanılan "hâsılatın bir hissesi" şeklindeki ibare, Tasarının 356. maddesinin ikinci fıkrasında "devşirilecek ürünün belli bir oranı" şeklinde ifade edilmiştir. Metninde yapılan sadeleştirmenin ve düzeltmenin dışında, maddede 818 sayılı Borçlar Kanununa göre bir hüküm değişiklik yoktur.

• 
  357. MADDE, "B. Genel hükümlerin uygulanması" kenar başlıklı yeni bir maddedir ve ürün kirasında kira sözleşmesine ilişkin genel hükümlerin uygulanmasını düzenlenmektedir.
  

B. Genel hükümlerin uygulanması

MADDE 357- Bu ayırımda ürün kirasına ilişkin özel hüküm bulunmadıkça, kira sözleşmesine ilişkin genel hükümler uygulanır.
Maddeye göre; ürün kirasında özel hüküm bulunmadığı durumlarda, kira sözleşmesine ilişkin genel hükümler uygulama alanı bulacaktır. Tasarının 298. maddesi ile başlayan Dördüncü Bölümünün Birinci Ayrımında, "Genel Hükümler" kapsamında olmak üzere düzenlenen "kiralananda yenilik ve değişiklik yapılması", "kira ilişkisinin devri", "kiralananın kullanılmaması" gibi konular, ürün kirasında farklılık taşımadığı için, ürün kirası içinde ayrıca düzenlenmemiş ve sadece farklılık gösteren "alt kira ve kullanım hakkını devir yasağı" konusu özel olarak düzenlenmiştir. (Maddenin düzenlenmesinde, kaynak İsviçre Borçlar Kanunu’nun 276. ve 276-a maddeleri göz önünde tutulmuştur.)

• 
  358. MADDE - 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 271. maddesini karşılamakta ve tutanak düzenleme yükümlülüğü öngörülmektedir. 271. maddenin kenar başlığında kullanılan "B. Defter tesbiti" ibaresi, Tasarıda "C. Tutanak düzenleme" şekline dönüştürülmüştür.
  

B - DEFTER TESBİTİ: Madde 271 - İcarda alat, hayvan yahut zahirede dahil ise iki taraftan her biri diğerine bu eşyanın tamam ve imzalı bir defterini vermek ve bunların kıymetlerini müştereken takdir ve tesbit etmekle mükelleftir.

C. Tutanak düzenleme MADDE 358- Kira sözleşmesi, araç ve gereçleri, hayvanları, devredilen eşyayı veya stoklanmış malları da içeriyorsa taraflar, bunların değerlerini birlikte takdir ederek iki nüsha düzenleyecekleri tutanağa geçirip imzalayarak, birbirlerine vermekle yükümlüdürler.