3. Makroiqtisodiy barqarorlik Makroiqtisodiy barqarorlik (macroeconomic stability), bu milliy valyuta
almashuv kursining, soliq stavkalari va bojxona bojlarining va xo‘jalik
sohalarining barqarorligidir. Barqarorlik ishsizlikning past darajasini va iqtisodiy
o‘sishni ta’minlanishi hisoblanadi. Bu hokimiyatning kuchayishi, jamiyat
hayotining har jabhasida qonunlarning so‘zsiz amal qilishi va mamlakat oltin-
valyuta zaxirasining o‘sishi orqali ta’minlanadi. «Barqaror iqtisodiy o‘sish»
makroiqtisodiy barqarorlik tushunchasi bilan chambarchas bog‘liq. Barqarorlik –
ma’lum bir tizimning tashqi ta’sirlar ostida joriy holatini saqlash qobiliyati
hisoblanadi. Makroiqtisodiy barqarorlik esa bu resurslardan foydalanish va aholi
turmush darajasi o‘rtasidagi uzoq muddatli muvozanatining saqlanishidir.
Xalqaro ekspertlar tomonidan mamlakat miqyosida makroiqtisodiy
barqarorlikning ta’minlanganlik darajasi quyidagi
omillar yordamida baholanadi:
–
iqtisodiy o‘sish;
–
to‘la bandlik;
–
ichki
narxlarning
barqarorligi
(past
darajada
inflyatsiya);
–
milliy valyutaning barqarorligi;
–
barqaror to‘lov balansi;
–
davlat byudjeti defitsiti YaIMga nisbatan 3 foizdan
oshmaganligi;
–
mamlakat aholisi orasida daromadlarning odil
taqsimlanish darajasi va boshqalar.
Respublikamizda makroiqtisodiy barqarorlikni
ta’minlash, valyuta bozorini erkinlashtirish, yuqori
likvidli tovarlarni sotishning bozor usullarini joriy
etish, tadbirkorlikni qo‘llab-quvvatlash va rag‘batlantirish bo‘yicha amalga
oshirilgan chora-tadbirlar aholining keng qatlamlarini tadbirkorlik faoliyatiga faol
jalb qilish uchun qulay shart-sharoitlar hamda iqtisodiy islohotlarni izchil davom
ettirish uchun mustahkam zamin yaratdi.
90
Biroq jahon moliyaviy iqtisodiy inqirozi o‘z imkoniyatlarimizni, mavjud
omillarimizni va resuslarimizni yana bir bor jiddiy ravishda ko‘rib chiqib aniq
istiqbolni belgilashni taqozo etmoqda. Birinchi Prezident I.A.Karimovning «