milliondan ziyod turi mavjud.
0 ‘simliklami changlanishida, umg‘ va mevalarini tarqatishda ham
hayvonlaming ishtiroki bor. Ayrim yirtqich qushlar esa zararkunandalami
(kemimvchilami) qirib, o‘simliklar hosildorligini oshiradi yoki ba’zi
hasharotlar o‘simliklami zarakunanda hasharotlardan va kasalliklardan
saqlaydi. Masalan, bitta boyqush bir yilda 1000 ta sichqonni yo‘q qilib, 0,5
t donni saqlab qolsa, chumolilar o ‘rmonlami kasalliklardan saqlaydi.
Shuni aytish kerakki, 0 ‘zbekiston hududida hayvonot olami
qanchalik muhofaza qilinmasin va ulaming ko‘payishiga sharoit yaratib
berilgan bo‘lmasin, goho ulami pinhoniy ov qiluvchi shaxslar uchrab
turadi.
0 ‘lka hududidan turon yo‘lbarsi, shuningdek, qizil bo‘ri butunlay
yo‘qolib ketgan bo‘lib, qoplon, Old Osiyo qoploni, yo‘l-yo‘l sirtlon,
tuvaloq kabi jonzotlaming yo‘qolib ketish xavfi bor.
Ma’lumotlarga qaraganda, 0 ‘zbekiston hududida Mirzacho‘l, Qarshi
cho‘li, Surxon - Sherobod choii, Farg‘ona vodiysining markaziy qismlari
o‘zlashtirilgan. Bu esa sahro-choi muhitida yashaydigan bir qator
jonivorlaming, jumladan, jayron, go‘zal tuvaloq kabi noyob zotlaming
kamayib ketishiga sabab boimoqda.
Bir qator go‘zal jonivorlar, jumladan tog‘ qo‘yi, eron vidrasi, 0 ‘rta
Osiyo kapcha iloni kabilar johil ovchilar tomonidan butunlay kamaytirib
yuborildi.
Hayvonlaming noyob va yo‘qolib borayotgan turlarini muhofaza
qilishda ulaming yashash sharoitini yaxshilash va ko‘payishi uchun qulay imkoniyotlar yaratib berish kerak. Buning uchun birinchidan, yo‘qolib
ketayotgan va noyob hayvon turlarini qatiy nazorat ostiga olib, ov qilishga
mutlaqo yo‘l qo‘ymaslik va ikkinchidan, o‘sha hayvonlar yashaydigan
hududlami tabiiy holicha saqlab, qo‘riqxonalarga, buyurtmaxonalarga
aylantirish zarur.
Dostları ilə paylaş: |