Buxgalteriya hisobi

Korxona bo‘linmalarida xarajatlarni kelib chiqish joylari bo‘yicha turkumlash
Bu bo‘linmalar bo‘yicha boshqaruv hisobini tashkil etish uchun ularni quyida belgilardan kelib chiqkan holda tasniflash zarur:

• vakolatlar va javobgarlik hajmi;

  
  

• markaz bajaradigan funktsiyalar.

  
  

Vakolatlar va javobgarlik hajmidan kelib chiqkan holda javobgarlik markazlari xarajatlar, sotish. foyda va investitsiyalar markazlariga bulish maqsadga muvofiqdir Xarajatlar markazi - bu faqat xarajatlarning maksadli sarflanishiga ma’sul bo‘lgan korxonaning bo‘linmasidir (masalan, ishlab chiqarish tsexi, konstruktorlik byurosi I x-q). Shunday markaz doirasida boshkarish maqsadida ishlab chiqarish xarajatlarini jadallashtirish, me’yorlashtirish va xisobini tashkil etish amalga oshiriladi.

Xarajatlar markazini, o‘z navbatida, boshqariladigan va erkin xarajatlar markaz-riga bulish lozim. Boshqariladigan xarajatlar markazining rahbari, eng avvalo, mahsulot birligiga sarflanadigan xarajatlarni eng kam miqdorga keltirishga javob beradi va uning faoliyati mahsulot birligiga ketgan me’yoriy va haqshchiy xarajatlarni taqqoslash yuli bilan baholanadi. Erkin xarajatlar markazi faoliyatini baholash uchun mezon belgilash murakkabdir, chunki korxona rahbariyati bunday markazlar xarajatlari hajmiga ta’sir qila olmaydi. Konstruktorlik byurosi, kimyoviy-texnik nazorat laboratoriyasi erkin xarajatlar markazlariga misol bo‘la oladi.
Shunday qilib, javobgarlik markazlari - bu boshqaruv hisoo‘i tizimida muhim ob’ekt hisoblanib, boshqaruv xodimlari xatti-harakatini tashkil etishga yknaltirilgan yangi psixologik talqindir. Uning asosiy maqsadi nazoratdan ko‘ra ko‘proq o‘z-o‘zini boshko‘arishni tashkil etishda boshqaruv xodimlariga yordam berishdan iboratdir.
Nazorat savollari

• Boshqaruv hisobini tashkil etishning korxonada buxgalteriya hisobini yuritish siyosatiga mos kelishi.

  
  

• Boshqaruv hisobini tashkil etishning variantlari: avtonom va integratsiyalashgan.

  
  

• Boshqaruv va moliyaviy hisob schyotlar rejalarida xo‘jalik muomalalarini qayd etish tizimlari.

  
  

• Sanoat korxonalarida integratsiyalashgan usulni qo‘llash.

  
  

• Buxgalteriya hisobining tasnifini keltiring.

  
  

• Buxgalteriya hisobi tizimida boshqaruv hisobining vujudga kelish sabablarini yoriting.

  
  

• Boshqaruv hisobi qaerda va qachon mustaqil fan sifatida paydo bo‘ldi va tan olindi?

  
  

Shuningdek «Buxgalteriya hisobi » fanining amaliyot mashgulotlarida kompyuter dasturlaridan (, Audit IT,1S: Prof. Buxgalteriya, Buxgalteriya (VS), Balans, Micrasoft Excel, Micrasoft PowerPoint, Web Trust, SYS Trust), slaydlardan, multimediata’lim vositalaridan, INTERNET sahifalari va tizimlaridan foydalanish tavsiya etiladi.

Talabalarga ushbu fanni o‘zlashtirishda mavjud o‘quv adabiyotlaridan, elektron darslik, testlar majmuasi va boshqa manbalardan foydalanish tavsiya etiladi.