Doğubayazıt İçmesuyu Temin Sistemi Projesi - Ön bilgi
Doğubayazıt İçmesuyu Temin Sistemi Projesi Ocak 2008 ile Haziran 2009 arasında hazırlanmıştır. Avrupa Birliği Bölgesel Kalkınma Genel Müdürlüğü ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı arasında İkili Proje Anlaşması 21 Mart 2011’de imzalanmış ve proje uygulaması da hizmet ve inşaat işleri bileşenleriyle birlikte 2012 başında başlatılmıştır.
Doğubayazıt İçmesuyu Temin Sistemi Projesi’nin toplam proje bütçesi 33.029.795 € olup, bunun 28.075.325 €’luk kısmı AB katkısıdır (%85). Projeye yönelik ulusal katkı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (%6.75) ile İller Bankası’ndan alınan kredi yoluyla Doğubayazıt Belediyesi (%8.25) tarafından paylaşılmıştır.
Proje uygulamaya konulmadan önce, Doğubayazıt’taki içmesuyu temin sistemi, ilgili Türk mevzuatı ve AB yönergeleri ile uyumlu değildi:
Basit bir havalandırma ünitesi haricinde arıtma tesisi yoktu. Söz konusu havalandırma ünitesinde ise herhangi bir kimyasal ya da fiziki arıtma yapılmıyordu ve genel olarak sistem klor dezenfeksiyonuna tabi değildi.
İlin pek çok farklı ilçesinde musluktan ve şebekeden düşük kaliteli su akıyordu,
Su temin ve dağıtım sistemleri iyi durumda değildi, hizmetler kesintiye uğruyordu, çoğu zaman sistemde basınç olmadığı için su şebekesine kirletici maddelerin sızması mümkün oluyordu,
Buna bağlı olarak ilde sudan geçen hastalık sayısı hayli yüksekti.
Doğubayazıt İçme Suyu Temin projesi ilgili Türk mevzuatı ile AB yönergelerine uyuma (özellikle insan tüketimine yönelik su kalitesi açısından) katkıda bulunmayı amaçlamaktadır.
Projenin özel hedefleri şu şekildedir:
İlgili Türk mevzuatı ile AB yönergeleri ile uyumlu bir su temin sisteminin inşa edilmesi,
İçmesuyu kalitesinin arttırılması,
İçmesuyu teminindeki kesintilerin azaltılması yoluyla halk sağlığının iyileştirilmesi, böylece sudan geçen hastalık sayısının azaltılması.
Su kaybının azaltılması
Atıksu toplama sisteminin iyileştirilmesi
Sistemin mali açıdan sağlıklı yönetiminin sağlanması (tarifelerin maliyeti tam olarak karşılaması ve kirleten öder prensipleri)
Belediyenin teknik ve idari kapasitesinin iyileştirilmesi
Halihazırda (IGIP-Cabinet Merlin-Artek konsorsiyumu tarafından yürütülen 3,045,900 €’luk) hizmet bileşeni devam etmektedir. (Lotus-Abeima Ortak Girişimi tarafından yürütülen 22,515,124 €’luk) İnşaat işleri bileşeninin ise 23 Haziran 2014 tarihinde geçici kabulü yapılmış olup, şu an bir yıllık kusur sorumluluk süresindedir. İnşaat işleri bileşeni kapsamında yapılan tesisler 23 Haziran 2014 tarihinden itibaren işletmeye alınmıştır.
Proje kapsamında bugüne kadar tamamlanan işler şu şekildedir;
Hizmet bileşeni altında;
Belediye’nin su ve atıksu hizmetleri sağlamaya yönelik idari, mali ve teknik kapasitesinin arttırılması için faaliyetler yürütülmüştür.
Atıksu toplama sistemi ve atıksu arıtma tesisi için fizibilite çalışmaları, tasarımlar ve ihale dosyaları hazırlanmıştır
İnşaat kontrollük hizmetleri sağlanmıştır.
İnşaat işleri bileşeni altında;
Balık Gölü’ndeki su alma yapısı yenilenmiştir.
Balık Gölü’nden su arıtma tesisine su getirilmesi için çapları 500 ile 600 mm arasında değişen toplam 53 km’lik düktil demir boru döşenmiştir.
Mekanik ve elektrik donanımı ile birlikte Balık Gölden gelen suyun fiziksel ve kimyasal arıtımını yapmak üzere, 34.500 m3/gün kapasiteli (2040 yılı ihtiyaçlarına cevap verecek şekilde) bir su arıtma tesisi inşa edilmiştir.
Toplam 15,200 m3 kapasiteli, 6 adet içmesuyu deposu ve 1 pompa istasyonu, mekanik ve elektik aksamı ile birlikte inşa edilmiştir.
Toplam 204 km uzunluğunda su dağıtım şebekesi ile 12.000 adet ev bağlantısı su sayaçları ile birlikte yapılmıştır.
Kapsamında 53 km atuksu toplayıcı hattı ve şebekesi bulunan, ikinci inşaat işi bileşeninin ihale prosedürü başlatılmıştır. İlgili ihale duyurusu ve ihale dosyası 30 Temmuz 2014’de yayınlanacaktır, sözleşmenin de 2014 sonu ya da 2015 başında imzalanması beklenmektedir.
Projenin son bileşeni ile işletme ve bakım sistemlerinin iyileştirilmesi için mal alımı ön görülmektedir. Bu bileşenin hazırlıkları son aşamaya gelmiş olup, ihale prosedürünün önümüzdeki haftalarda başlatılması beklenmektedir.