Dolaysiz vergiler 1-Gelir Vergisi

DEVLET YARARINA MALDAN VAZGEÇME

103. Madde. Devlet yararına maldan vazgeçme rejiminin kullanımı

Devlet yararına maldan vazgeçme – gümrük vergi ve resimleri alınmadan, tarifesiz düzenleme önlemleri uygulanmadan, kişinin devlet yararına maldan vazgeçtiği gümrük rejimidir.

104. Madde. Maldan vazgeçmenin talepleri

Devlet yararına maldan vazgeçme, merkezi gümrük organının belirlediği düzende gerçekleştirilir. Devlet yararına maldan vazgeçme rejimi altına yerleştirilmesine izin verilmeyen malların listesini Kazakistan Cumhuriyeti Hükümeti belirler.

Devlet yararına maldan vazgeçme rejimini seçen kişi, gümrük işlemleri sona erdikten sonra söz konusu rejimi bir başka rejime değiştiremez.

105. Madde. Maldan vazgeçme ile ilgili masraflar

Bu başlıktaki ilkelere uygun olan devlet yararına maldan vazgeçme, Kazakistan Cumhuriyeti gümrük organları için herhangi bir masraf oluşturmamalıdır.

IV. Kısım

ÖZEL VE EK İLKELER

18. Bölüm

KAZAKİSTAN CUMHURİYETİ GÜMRÜK SINIRLARINDAN TAŞIT ARAÇLARININ VE BAZI TÜR MALLARIN NAKLİ

106. Madde. Taşıt araçlarının nakli

Kazakistan Cumhuriyeti gümrük sınırlarından taşıt araçlarının nakli, taşıt araçları için kullanılan gümrük rejimlerine uygun olarak yapılır.

Kazakistan Cumhuriyeti gümrük sınırlarından geçmekte olan taşıt araçları ve Kazakistan Cumhuriyeti gümrük sınırlarından bir mal olarak nakledilmekte olan taşıt araçları, Kazakistan Cumhuriyeti gümrük organlarının belirlediği yerlerde durdurulurlar. Bu talebe uyulmaması durumunda Kazakistan Cumhuriyeti gümrük organları taşıt araçlarını zorla durdurabilir.

Bu maddenin ikinci kısmında belirtilen taşıt araçlarının durma süresi, Kazakistan Cumhuriyeti Gümrük Organı tarafından nakliyeci ile birlikte, gümrük kontrolü ve gümrük işlemlerinin yapılması için gerekli süre içerisindeki vakit olarak belirlenir.

Taşıt araçlarının bu maddenin ikinci kısmında belirtilen, durma yerlerinden gönderilmesi, Kazakistan Cumhuriyeti Gümrük Organının izniyle yapılır.

Kazakistan Cumhuriyeti gümrük sınırlarını taşıt araçlarıyla geçme vaktini ve yerini, nakliyeci, Kazakistan Cumhuriyeti’nin ilgili gümrük organıyla anlaşır.

107. Madde. Kazakistan Cumhuriyeti parasının, Kazakistan Cumhuriyeti parasıyla kıymetli evrakların, dövizin ve diğer döviz kıymetlerinin nakliyatı

Kazakistan Cumhuriyeti parasının, Kazakistan Cumhuriyeti parasıyla kıymetli evrakların, dövizin ve diğer döviz kıymetlerinin Kazakistan Cumhuriyeti gümrük sınırlarından nakliyatı, Kazakistan Cumhuriyeti döviz yasalarına uygun olarak gerçekleştirilir.

108. Madde. Gerçek kişilerin yaptığı mal nakli

Kazakistan Cumhuriyeti Hükümetinin belirlediği norm sınırları içerisinde, mallar, gerçek kişiler tarafından Kazakistan Cumhuriyeti gümrük sınırlarından basitleştirilmiş ve kolaylaştırılmış düzende nakledilebilir.

Kazakistan Cumhuriyeti Hükümetinin belirlediği kolaylaştırma düzeni, gümrük vergilerinden tam veya kısmen muaflığı, gümrük vergilerinde tek oranın saptanmasını ve tarifesiz gümrük önlemlerinin uygulanmamasını içerebilir.

Kazakistan Cumhuriyeti yasalarına uygun olarak kaydını yaptıran şahsi girişimci olmayan gerçek kişiler, bu maddenin birinci kısmında öngörülen normların üzerindeki malı, geri ithalat, gümrük deposu, gümrüksüz ticaret mağazası, gümrük topraklarında işleme, gümrük kontrolü altında işleme, serbest gümrük bölgesi, serbest depo, gümrük toprakları dışında işleme, geri ihracat, imha etme gümrük rejimleri altında işlemlerini yaparak, Kazakistan Cumhuriyeti gümrük topraklarına sokamaz veya Kazakistan Cumhuriyeti gümrük topraklarından çıkaramaz.

V. Kısım

GÜMRÜK ÖDEMELERİ

19. Bölüm

GENEL İLKELER

109. Madde. Gümrük ödemeleri ve vergileri

Kazakistan Cumhuriyeti gümrük sınırlarından mal nakledilmesi sırasında ve bu Kanunda belirlenen diğer durumlarda aşağıdaki gümrük ödemeleri ödenir:

1. 
   gümrük vergisi,
   
2. 
   Kazakistan Cumhuriyeti gümrük organlarının verdiği lisans için alınan resim;
   
3. 
   gümrük işlemleri ile ilgili uzman diplomasının verilmesi için alınan resim;
   
4. 
   gümrük işlemleri için alınan resim;
   
5. 
   malların saklanması için alınan resim;
   
6. 
   malların gümrük refakatı için alınan resim;
   
7. 
   önceden alınan karar için ödeme;
   

İthal edilen mallardan katma değer vergisinin ve aksiz vergisinin alınması, gümrük organları tarafından Kazakistan Cumhuriyeti yasal akitlerinde öngörülen düzene uygun olarak yapılır.

Kazakistan Cumhuriyeti gümrük organları, Kazakistan Cumhuriyeti yasalarında belirlenen düzen ve şartlara uygun şekilde antidamping, koruma ve tazminat vergilerini alırlar.

110. Madde. Gümrük vergileri

Kazakistan Cumhuriyeti gümrük sınırlarından nakledilen mallar, Kazakistan Cumhuriyeti gümrük tarifesine uygun olarak gümrük vergilerine tabi olur.

Kazakistan Cumhuriyeti gümrük tarifi – Kazakistan Cumhuriyeti gümrük topraklarına sokulan ve bu topraklardan çıkarılan mallara uygulanan, Kazakistan Cumhuriyeti’nin dış ekonomik faaliyetlerinin mal terim listesine uygun olarak sistemleştirilen ve gruplaştırılan, gümrük vergisi oranlarının kitabıdır. Kazakistan Cumhuriyeti’nin dış ekonomik faaliyetlerinin mal terim listesi, Dünya Gümrük Kuruluşu tarafından üye ülkelerin kullanması için hazırlanan, malları kodlama ve tasvir etme armonize edilmiş sistemine temelleştirilmiştir.

Gümrük vergi oranları tek olup, bu Kanunun 149 ve 150.maddelerinde öngörülen durumlar dışında, Kazakistan Cumhuriyeti gümrük sınırlarından mal nakli yapan kişilere, alışveriş akdinin türüne ve diğer faktörlere bakılmaksızın değiştirilemez.

Ticari ve politik ilişkilerin en çok kayrılan ülke kuralını öngörmediği ülkelerden çıkan mallara veya çıktığı ülke belli olmayan mallara, bu Kanun esasında belirlenen sokma gümrük vergisi oranı iki kat artırılır. Bu Kanun ilkelerine uygun olarak Kazakistan Cumhuriyeti tarife kolaylığı (preferansı) sağlama durumları bunun dışındadır.

Malı sokma ve çıkarma gümrük vergi tarifeleri, Kazakistan Cumhuriyeti Hükümeti tarafından saptanır ve resmi şekilde yayınlandıktan 30 gün sonra gücünde olur.

111. Madde. 16 Temmuz 1999y. tarihli No:426-I Kazakistan Cumhuriyeti Kanununa uygun olarak bu Kanundan çıkarılmıştır.

112. Madde. Gümrük ödemeleri oranlarının çeşitleri

Gümrük ödemeleri oranları aşağıdaki türlere bölünür:

• 
  advaloren – vergiye tabi olan malın gümrük değerine göre yüzde şeklinde hesaplanır;
  
• 
  özgül – belirlenen boyutta vergiye tabi malın birimine göre hesaplanır;
  
• 
  kombine – yukarıda belirtilen gümrük vergilendirme türlerinin ikisini de birleştirir.
  
• 
  
  

113-117. Madde. 16 Temmuz 1999y. tarihli No:426-I Kazakistan Cumhuriyeti Kanununa uygun olarak bu Kanundan çıkarılmıştır.

118. Madde. Gümrük işlemleri için gümrük resimleri

Kazakistan Cumhuriyeti gümrük sınırlarından mal sıfatında nakli yapılan taşıt araçları, bu Kanunun 108.maddesine uygun olarak nakledilen mallar, refakatı yapılmayan bagaj, uluslararası posta göndermeleri ve yükleri de dahil olmak üzere, nakledilen malların gümrük işlemleri için Kazakistan Cumhuriyeti Hükümetinin belirlediği düzen ve boyutlarda gümrük resmi alınır.

Kazakistan Cumhuriyeti gümrük organlarının çalışma zamanının dışında ve yeri belirlenmeyen mal sıfatında nakli yapılan mal ve taşıt araçlarının gümrük işlemleri için, Kazakistan Cumhuriyeti Hükümetinin belirlediği boyutlarda gümrük resmi alınır.

119. Madde. Malların saklanması için gümrük resmi

Malların gümrük depolarında ve geçici saklama depolarında saklanması için, depo sahipleri olan Kazakistan Cumhuriyeti gümrük organları tarafından, Kazakistan Cumhuriyeti Hükümetinin belirlediği ölçüde gümrük resmi alınır.

Malların gümrük depolarında ve geçici saklama depolarında saklanması için, depo sahipleri olan yerli kişiler tarafından, gümrük işleri ile ilgili yetkili devlet organının onayladığı ölçüde gümrük resmi alınır.

120. Madde. Malların gümrük refakatı için gümrük resmi

Malların gümrük refakatı için Kazakistan Cumhuriyeti Hükümetinin belirlediği ölçülerde gümrük resmi alınır.

20. Bölüm

GÜMRÜK ÖDEMELERİNİN HESAPLANMASI VE ÖDENMESİ

121. Madde. Gümrük ödemelerinin hesaplanması için esas

Bu Kanunun 112.maddesine uygun olarak özgül oranların kullanıldığı gümrük ödemelerinin dışında, gümrük ödemelerinin hesaplanması için esas, mal sıfatında nakli yapılan mal ve taşıt araçlarının gümrük değeridir.

122. Madde. Gümrük değerinin belirlenme sistemi

Kazakistan Cumhuriyeti gümrük topraklarının dışına çıkarılan malların gümrük değeri, faturada belirtilen malın fiyatı ile eğer faturaya dahil edilmemiş ise, şu masraflar esasında belirlenir:

1. 
   malın havaalanına, limana veya Kazakistan Cumhuriyeti gümrük topraklarından çıkarılacağı diğer bir yere kadar ulaştırılması masrafları:
   

• 
  ulaştırma değeri;
  
• 
  malı yükleme, boşaltma, yeniden yükleme ve aktarma masrafları;
  
• 
  sigorta tutarı;
  

2. 
   satıcının getirdiği masraflar:
   

• 
  komisyon ve broker mükafatları;
  
• 
  eğer dış ekonomik faaliyetlerin mal terim listesine uygun olarak değerlendirilen malla birlikte tek bütün olarak ele alınıyor ise, konteynerlerin veya diğer çok devirli ambalajın değeri;
  
• 
  ambalaj maddesinin ve ambalajla ilgili çalışmanın değeri dahil olmak üzere, ambalaj değeri;
  

Kazakistan Cumhuriyeti gümrük topraklarına sokulan malların gümrük değerleri, Tarifeler ve Ticaret Hakkındaki Genel Anlaşmanın (GATT) gümrük değerlendirmedeki genel prensiplerine dayanır.

Kazakistan Cumhuriyeti gümrük topraklarına sokulan malların gümrük değerlendirmesi sistemini kullanma düzeni, bu Kanunun ilkeleri esasında Kazakistan Cumhuriyeti merkezi gümrük organı tarafından belirlenir.

123. Madde. Malın gümrük değerinin beyan edilmesi

Gümrük değeri, Kazakistan Cumhuriyeti gümrük sınırlarını geçme sırasında beyannameci tarafından Kazakistan Cumhuriyeti Gümrük Organına beyan edilir.

Gümrük sınırlarından nakli yapılan malın gümrük değerini beyan etme düzeni ile şartları ve beyannamenin şekli bu Kanuna ve Kazakistan Cumhuriyeti yasalarına uygun olarak Kazakistan Cumhuriyeti merkezi gümrük organı tarafından belirlenir.

Kazakistan Cumhuriyeti gümrük topraklarına sokulan malın gümrük değerini beyannameci, bu kanunda belirlenen gümrük değerini belirleme yöntemiyle belirler.

Gümrük değerini belirlemenin doğruluğunu, malın işlemini yapan Kazakistan Cumhuriyeti Gümrük Organı, bağımsız bilirkişi incelemesini ile malın değerinin onun sayısına ve kalitesine uyumluluğunu kullanarak kontrol eder.

124. Madde. Malın gümrük değeri hakkındaki bilginin gizliliğini saklama

Malın gümrük değerini beyan etme sırasında, beyannamecinin beyan ettiği ticari sır niteliğindeki veya gizli bilgi, gümrük organı tarafından sadece gümrük amacıyla kullanılır ve bu Kanunda ve Kazakistan Cumhuriyeti yasalarında öngörülen durumlar haricinde, beyannamecinin izini olmadan, diğer devlet organları da dahil olmak üzere üçüncü kişilere verilemez.

125. Madde. Beyannamecinin gümrük değeri ile ilgili hak ve yükümlülükleri

Beyannamecinin hakları aşağıdaki gibidir:

• 
  gümrük organlarının şüphe etmesi halinde, gümrük değerinin belirlenmesinde kullanılan bilgilerin doğruluğunu ispatlama;
  
• 
  beyan edilen gümrük değerinin tasrih edilmesinin gerektiği halde, Kazakistan Cumhuriyeti Gümrük Organının yaptığı malın gümrük değerlendirmesine uygun olarak gümrük vergi ve resimlerinin ödeneceğini yetkili banka garantisi şeklinde veya Kazakistan Cumhuriyeti Gümrük Organı mevduatına gereken tutarı yatırma yoluyla güvenceleme şartıyla, beyan edilen malı almak;
  
• 
  gümrük vergi ve resmine tabi olmayan malın beyan edilen gümrük değerinin tasrih edilmesinin gerektiği durumda, gümrük organının belirlediği sürede gerekli belgeleri sunma ile ilgili yükümlülüğü verme şartıyla beyan edilen malı almak;
  
• 
  Kazakistan Cumhuriyeti Gümrük Organının malın gümrük değerinin belirlenmesi ile ilgili kararına razı olmama halinde, bu Kanunun 388-395.maddelerinde belirlenen düzene uygun olarak bu kararı temyiz etmek.
  

Beyannamecinin yükümlülükleri şunlardır:

• 
  gümrük değerini beyan etmek, gümrük değerinin belirlenmesi ile ilgili güvenilir, sayısı belirli ve belgelerle onaylanan bilgileri sunmak;
  
• 
  beyan edilen gümrük değerinin onaylanmasını gerektiren durumlarda, Kazakistan Cumhuriyeti gümrük organlarının talebi üzerine ona onay için gerekli verileri vermek,
  
• 
  beyan ettiği gümrük değerinin tasrih edilmesi ile ilgili veya Kazakistan Cumhuriyeti Gümrük Organına sunulan ek bilgilerle ilgili meydana gelen tüm ek masrafları yüklenmek. Bu durumda üzerinde anlaşılan gümrük değerlendirmesi, malın gümrük işlemi süresinin uzatılması, beyannameci tarafından gümrük vergi ve resimlerinin ödeme süresini erteleme olarak kullanılamaz.
  
• 
  
  

126. Madde. Gümrük değerinin belirlenmesi ile ilgili gümrük organının hak ve yükümlülükleri

Malların gümrük işlemlerini yapan Kazakistan Cumhuriyeti Gümrük Organının sahip olduğu haklar aşağıdaki gibidir:

• 
  beyannamecinin beyan ettiği malın gümrük değerinin doğruluğu hakkında karar almak;
  
• 
  beyannamecinin beyan ettiği malın gümrük değerinin doğruluğunu onaylayan verilerin mevcut olmaması veya beyanın doğru ve tam olmadığına gerekçe oluşturacak durum mevcut olması halinde, beyan edilen malın gümrük değerini, kendinde bulunan bu Kanuna uygun olarak düzeltilmiş (özdeş veya türdeş mallarla ilgili fiyat politikası da dahil) bilgilere dayanarak, bu Kanunda belirtilen gümrük değerini saptama yöntemlerini kullanarak belirlemek.
  

Beyannamecinin yazılı dilekçesi üzerine, Kazakistan Cumhuriyeti Gümrük Organı, beyannamecinin beyan ettiği malın gümrük değerinin kabul edilmeme nedenini ve kullanılacak malın gümrük değerini belirleme yöntemini açıklamalıdır.

127. Madde. Gümrük değerini belirleme yöntemleri

Kazakistan Cumhuriyeti gümrük topraklarına sokulan malların gümrük değerini belirlemede aşağıdaki yöntemler kullanılır:

• 
  sokulan malların alışveriş fiyatına göre;
  
• 
  özdeş mal alışveriş fiyatına göre;
  
• 
  türdeş mal alışveriş fiyatına göre;
  
• 
  değer kesintisi yapma;
  
• 
  değer toplama;
  
• 
  yedek.
  

Malın gümrük değerini belirlemedeki esas yöntem, sokulan malların alışveriş fiyatına göre belirleme yöntemidir. Esas yöntemin kullanılmasının mümkün olmadığı durumlarda, diğer yöntemlerin hepsi sırayla kullanılır. Bu durumda bir önceki yöntemle gümrük değeri belirlenememesi halinde bir sonraki yöntem kullanılır.

Beyannamecinin beyanına göre, değer kesintisi yapma ve değer toplama yöntemlerinde sıralama tersinden kullanılır.

128. Madde. Gümrük değerini sokulan malların alışveriş fiyatına göre belirleme yöntemi

Kazakistan Cumhuriyeti gümrük topraklarına sokulan malın gümrük değeri, onun için ödenen veya Kazakistan Cumhuriyeti’ne ihracat satışı sırasında ona ödenecek fiyat.

Gümrük değerinin belirlenmesi sırasında, eğer daha önce dahil olmamış ise, alışveriş fiyatına aşağıdaki masraflar dahil edilir:

1. 
   malın havaalanına, limana veya Kazakistan Cumhuriyeti gümrük topraklarına sokulacağı diğer bir yere kadar ulaştırılması masrafları:
   

• 
  ulaştırma değeri;
  
• 
  malı yükleme, boşaltma, yeniden yükleme ve aktarma masrafları;
  
• 
  sigorta tutarı.
  

Bu altbölümde belirtilen masraflar, eğer bu masraflar Kazakistan Cumhuriyeti gümrük topraklarına malın sokulmasından sonra yapılmış ise ve bu durum belgelerle onaylanabiliyorsa, alışveriş fiyatından çıkarılabilir.

2. 
   satıcının getirdiği masraflar:
   

• 
  mal alış komisyonları dışında, komisyon ve brokerlik mükafatları;
  
• 
  eğer dış ekonomik faaliyetlerin mal terim listesine uygun olarak değerlendirilen malla birlikte tek bütün olarak ele alınıyor ise, konteynerlerin veya diğer çok devirli ambalajın değeri;
  
• 
  ambalaj maddesinin ve ambalajla ilgili çalışmanın değeri dahil olmak üzere, ambalaj değeri;
  

3. 
   değerlendirilen malların çıkarılmasında, üretim ve satış ile ilgili kullanmak için doğrudan veya dolaylı olarak satıcının alıcıya karşılıksız veya indirimli şekilde sunduğu aşağıdaki mal ve hizmetlerin değerinin ilgili kısmı:
   

• 
  hammaddeler, maddeler, detaylar ve değerlendirilen malın kısımları olan diğer yarımamuller ve parçalar; değerlendirilen malın üretiminde kullanılan araçlar, klişeler, şekiller ve diğer benzer nesneler;
  
• 
  değerlendirilen malın üretimi sırasında harcanan maddeler (sıvacı maddeler, yakıtlar v.b.);
  
• 
  değerlendirilen malın üretimi için doğrudan gerekli olan Kazakistan Cumhuriyeti topraklarının dışında yapılan mühendislik işlemeler, deneyimsel konstrüktörlük çalışmalar, dizayn, düzenleme, tasarı ve çizimler;
  

4. 
   değerlendirilen malın satış şartı olarak alıcının doğrudan veya dolaylı olarak yapması gereken, entellektüel mülkiyet öznelerini kullanmanın lisans ve diğer ödemeleri;
   
5. 
   değerlendirilen malın daha sonraki herhangi bir satışından, verilmesinden veya kullanılmasından satıcının elde ettiği doğrudan veya dolaylı geliri kısmının büyüklüğü.
   

Çeşitli adlardaki malların bir partide sağlanması halinde, sokulan her malın gümrük değerine dahil edilerek tüm partideki mallar için belirlenen masrafların saptanması, ilgili masrafların değeri hesaplanan büyüklüğe orantılı olarak yapılır.

Ödemesi yapılmış olan veya yapılacak olan alışveriş fiyatına bu maddede belirtilmeyen masraflar dahil edilemez.

Aşağıdaki durumlarda, malın gümrük değerini belirlemede, sokulan malların alışveriş fiyatına göre belirleme yöntemi kullanılmaz:

1. 
   değerlendirilmekte olan malı satın alıcının yönetmesine veya kullanmasına sınırlandırmalar var ise. Aşağıdaki durumlar bunun dışındadır:
   

• 
  Kazakistan Cumhuriyeti yasal akitlerinde belirlenen sınırlamalar;
  
• 
  malın satılabileceği coğrafik bölgenin sınırlamaları;
  
• 
  malın değerini esaslı şekilde etkilemeyen sınırlamalar.
  

2. 
   alışveriş akdinin satışı veya fiyatı etkisinin hesaplanması mümkün olmayan şartlara uyulmasına bağlı ise;
   
3. 
   beyannamecinin malın gümrük değeri ile ilgili yaptığı beyanda kullanılan veriler belgelerle onaylanmamış ise veya sayısal olarak belirlenmemiş ve güvenilir değilse;
   
4. 
   bu maddenin taleplerine uygun olarak gümrük değerinin belirlenmesi için alışverişe katılanlar karşılıklı birbirlerine bağımlı kişiler olup, alışveriş değeri kabul edilemez. Aşağıdaki belirtilerden birini taşıyan kişiler karşılıklı bağımlı kişilerdir:
   

• 
  alışveriş akdine katılanlardan biri veya katılanlardan birinin görevlisi, aynı zamanda alışveriş akdine katılan diğer kişinin görevlisidir.
  
• 
  alışveriş akdine katılanlar işletme sahiplerindendir;
  
• 
  alışveriş akdine katılanlar çalışma ilişkileriyle bağlıdır;
  
• 
  herhangi bir kişi doğrudan veya dolaylı olarak tüzük sermayesindeki tüm katılımcılar payının veya devirdeki tüm katılımcılara ait hisse senedinin % 5’ine veya daha fazla oy hakkına sahip kısmına sahiptir veya kontrol etmektedir;
  
• 
  alışveriş akdinin her iki katılımcısı doğrudan veya dolaylı olarak üçüncü bir kişinin kontrolü altında bulunmaktadır:
  
• 
  alışveriş akdi katılımcıları birlikte doğrudan veya dolaylı olarak üçüncü bir kişiyi kontrol ediyorlar;
  
• 
  alışveriş akdi katılımcılarından biri doğrudan veya dolaylı olarak diğer katılımcının kontrolü altındadır;
  
• 
  alışveriş akdinin katılımcıları veya onların görevli kişileri yakın akrabadırlar.
  

Katılımcıların karşılıklı bağımlılığı, alışveriş akdi fiyatının kabul edilemez sayılması için yeterli gerekçe olamaz. Bu durumda gümrük organının görevlisi alışveriş durumunu incelemelidir. Alışveriş fiyatını karşılıklı bağımlılık etkilemediyse, fiyat malın gümrük değerini belirlemek için kullanılabilir.

Kazakistan Cumhuriyeti Gümrük Organının, katılımcıların karşılıklı bağımlılıkları mal fiyatını etkilediği kanısına varacağı gerekçelere sahip olması durumunda, beyannameciye bununla ilgili (ithalatçının isteği üzerine yazılı şekilde) tavsiye verilir. Bu durumda beyannameciye, katılımcıların karşılıklı bağımlılığı mal fiyatını etkilemediğini onaylayan ek bilgileri sunma imkanı tanınır.

Eğer beyannameci yaklaşık olarak aynı zamanda belirlenen aşağıdaki değerlerle yakın olduğunu ispatlarsa, alışveriş beyannamecinin inisiyatifiyle malın gümrük değerinin belirlenme esası, akdinin değeri kabul edilebilir. Bu değerler şunlardır:

• 
  karşılıklı bağımlı olmayan katılımcılar arasındaki özdeş veya türdeş malların Kazakistan Cumhuriyetine ihracatındaki alışveriş değeri;
  
• 
  değerden kesinti yapma yöntemiyle belirlenen özdeş veya türdeş malların gümrük değeri;
  
• 
  değeri toplama yöntemiyle belirlenen özdeş veya türdeş malların gümrük değeri;
  

Beyannamecinin karşılaştırma için sunduğu fiyatlar, aşağıdaki farklıklar gözönüne alınarak düzeltilir:

1. 
   ticari düzeydeki farklılıklar (toptan, perakende);
   
2. 
   sayıdaki farklar;
   
3. 
   bu maddenin ikinci kısmında sıralanan elemandaki (masraflar) farklılıklar;
   
4. 
   eğer satıcının karşılıklı bağımlı kişi ile yaptığı alışverişte bu masraflar yapılmıyorsa, karşılıklı bağımlı olmayan kişiler arasındaki alışveriş sırasında meydana gelen satıcının diğer masraflarındaki farklar;
   

Yukarıda belirtilen durumda malın gümrük değerinin belirlenmesi için alışveriş fiyatı yerine beyannamecinin karşılaştırma için sunduğu özdeş veya türdeş malların fiyatları kullanılamaz.

129. Madde. Özdeş mal alışveriş fiyatına göre gümrük değerini belirleme yöntemi

Özdeş mal alışveriş fiyatına göre değerlendirme yöntemini kullanırken, malın gümrük değerini belirleme esası olarak, bu maddede belirtilen şartlara uyma koşuluyla özdeş malların alışveriş fiyatı kabul edilir.

Buradaki özdeş mallar kavramı, değerlendirilen mallarla aşağıdaki belirtiler de dahil olmak üzere her yönden aynı olan mallar anlamına gelir. Bu belirtiler şunlardır:

• 
  fiziksel özellikler;
  
• 
  kalitesi ve piyasadaki namı;
  
• 
  çıktığı ülke;
  

Bu madde esasında gümrük değerlendirme yöntemini kullanma sırasında:

1. 
   eğer mal değerlendirilmekte olan mallar ile aynı ülkede üretilmemişse, bu mal değerlendirilmekte olan mal ile özdeş sayılmaz;
   
2. 
   değerlendirilmekte olan malın üreticisi tarafından değil, diğer kişi tarafından üretilen mallar, ancak değerlendirilmekte olan malın üreticisinin ürettiği özdeş mallar mevcut değil ise dikkate alınır;
   
3. 
   eğer malın projelendirilmesi, üzerinde yapılan deneyim ve konstrüktörlük çalışmaları, düzenlenmesi, dizaynı, tasarısı veya çizimleri:
   

• 
  üretim ve Kazakistan Cumhuriyeti’ne ihracat satışına bağlı olarak kullanması için satıcıya satın alıcı tarafından karşılıksız olarak veya indirimli şekilde verilmişse;
  
• 
  Kazakistan Cumhuriyeti’nde yapılmışsa ve buna bağlı olarak, onların değeri, bu Kanunun 128.maddesi ikinci kısmı 3).altbölümünün beşinci paragrafı esasında malın gümrük değerine dahil edilmemişse;
  

özdeş sayılmazlar.

Eğer genel olarak mal bu maddenin taleplerine uyuyorsa, malın dış görünüşünde olan biraz farklılık, malın özdeş mal olarak ele alınmasını reddetme için gerekçe olamaz.

Eğer mal aşağıdaki şartlara uyuyorsa, özdeş malların alışveriş fiyatı, malın gümrük değerinin belirlenmesinde esas olarak kabul edilir:

1. 
   mal Kazakistan Cumhuriyeti topraklarına sokulmak için satılmış ise;
   
2. 
   değerlendirilen malların çıkarılmasından önce doksan gün önce çıkarılmışsa ve değerlendirilen malların çıkarılmasından doksan gün sonra çıkarılmış ise;
   
3. 
   yaklaşık olarak o sayıda ve o ticari düzeyde (toptan, perakende) sokulmuş ise.
   

Eğer mal o sayıda ve o ticari düzeyde sokulmamışsa, bu farkların hesaba katıldığı fiyat düzeltmesiyle, başka sayı ve başka ticari düzeyde sokulan özdeş malların değeri kullanılabilir.

Eğer bu Kanunun 128.maddesi ikinci kısmının 1)altbölümünde belirtilen özdeş mallar için masraflar değeri, mesafe ve taşıt türündeki farklılık yüzünden, değerlendirilen malların bu masrafları değerinden önemli ölçüde farklı ise, özdeş mal alışveriş fiyatına göre belirlenen gümrük değeri buna uygun şekilde düzeltilmelidir.

Bu maddede öngörülen düzeltmeler, güvenilir ve belgelerle onaylanan bilgilere dayanılarak yapılmalıdır.

Eğer bu yöntem kullanıldığında özdeş malın birkaç alışveriş fiyatı bulunuyorsa, sokulan malın gümrük değerinin belirlenmesi için onların en düşük olanı kullanılır.