Dönemsellik Kavramı
Yüklə 0,82 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- AÇIKLAMA BORÇ ALACAK
- 18 GELECEK AYLARA AİT GİDERLER
- 19 DİĞER DÖNEN VARLIKLAR
Örnek: İşletme 10 adet televizyonu tanesi 600 TL den peşin olarak almıştır. Bu malların 2 tanesi arızalı çıktığı için iade edilmiştir.
157 Diğer Stoklar Daha önce saydığımız stok kalemlerinin hiç birinin kapsamına alınmayan ürün, artık ve hurda gibi kalemler bu hesap grubunda yer alır. İşleyişi: Elde edilen bu stoklar maliyet bedeli ile hesaba borç kaydedilir, satıldığında, devredildiğinde veya kullanıldığında ise alacak olarak kaydedilir. Bunların satışından doğan karlar 649 Diğer Olağan Gelir ve Karlar Hesabına, zararlar ise 659 Diğer Olağan Gider ve Zararlar Hesabına kaydedilir. Örnek: İşletme 25.02.2009 tarihinde şehir dışındaki 25.000 TL tutarındaki bir malı banka hesabından ödeme yaparak alıyor, fakat malı henüz teslim almıyor. 28.02.2009 tarihinde mal teslim alınıyor.
158 Stok Değer Düşüklüğü Karşılığı Stokların fiziki ve ekonomik değerlerinde azalışların ortaya çıkması, stokların piyasa fiyatlarında düşmelerin meydana gelmesi dolayısıyla, kayıpları karşılamak üzere ayrılan karşılıkların izlendiği hesaptır. Pasif karakterli bir hesaptır. İşleyişi: Stok değer düşüklüğü tespit edildiğinde bu hesaba alacak kaydedilir, 654. Karşılık Giderleri Hesabı da borç olarak kaydedilir. Karşılık ayrılan stok kaleminin işletme içinde kullanılması ya da satılması halinde; ilgili stok hesabının alacağı ile karşılaştırılarak daha önce ayrılan karşılık 644. Konusu Kalmayan Karşılıklar Hesabına aktarılarak kapatılır. Örnek: İşletmedeki 40.000 TL tutarındaki bir mal için 5.000 TL karşılık ayrılmıştır. Daha sonra Bu mal 37.000 TL ye satılıyor. KDV % 18 hariç.
159 Verilen Sipariş Avansları Bu hesap yurt içinden ya da yurt dışından satın alınmak üzere sipariş edilen stoklarla ilgili olarak yapılan avans ödemelerinin izlendiği hesaptır. İşleyişi: Yapılan avans ödemeleri bu hesaba borç olarak kaydedilir, malın teslim edilmesinde hesap alacak kaydedilir. Örnek: İşletme 25.02.2009 tarihinde 30.000 TL tutarındaki malın alınması için 10.000 TL avans olarak ödenmiştir. 05.03.2009 tarihinde mal teslim alınmış ve kalan tutar da peşin ödenmiştir. KDV % 18 hariç.
18 GELECEK AYLARA AİT GİDERLER Bu grup, içinde bulunulan dönemde ortaya çıkan, ancak gelecek dönemlere ait olan giderler ile faaliyet dönemine ait olup da kesin borç kaydı hesap döneminden sonra yapılacak gelirlerden oluşur. Bu grup hesapları aşağıdaki gibidir. 180 Gelecek Aylara Ait Giderler Bu hesap, peşin ödenen ve gelecek döneme ait olduğu için, çalışılan dönemdeki hesaplara kaydedilmemesi gereken giderleri izlemek için kullanılır. Çünkü muhasebenin dönemsellik kavramı gereği yapılan giderler kendi dönemlerine kaydedilirler. İşleyişi: Gelecek döneme ait olduğu halde peşin olarak ödenen giderler, ait oldukları döneme kadar bu hesaba borç olarak kaydedilirler. Hesapta bekleyen giderler, ait olduğu dönemde ilgili gider hesabının borcuna yazılırken bu hesabın alacağına kayıt yapılırlar. Örnek: İşletme 1 Ekim 2008 tarihinde 1 yıllık kira bedeli olarak 72.000 TL ödüyor. (stopoj kesintileri hariç tutulmuştur) 12 aylık kira: 72.000 TL olduğuna göre; aylık kira bedeli: 72.000/12 = 6.000 TL dir.
2008 yılındaki 3 aylık kira bedelini 180 Gelecek Aylara Ait Giderler Hesabına, 2009 yılındaki 9 aylık kira bedelini gelecek yıla ait olduğu için 280 Gelecek Yıllara Ait Giderler Hesabına kaydediriz.
Çalışılan yıldaki kira tutarları dönem sonunda ilgili gider hesabına aktarılır. Ya da ilk kayıtta 3 aylık kira bedelini direk olarak 770 Genel Yönetim Giderleri Hesabınıda kaydedebiliriz.
Dönemin sonunda 280 Gelecek Yıllara Ait Giderler Hesabında yer alan tutarlarda 1 yılın altına düşeceği için 180 Gelecek Aylara Ait Giderler Hesabına aktarılır. Yani duran varlıklardan dönen varlıklara aktarılır.
2009 yılına ait kira tutarlarıda bitiş tarihi sonunda ilgili gider hesabına aktarılır. Bu kayıdı 01.01.2009 tarihinde de yapabilirdik.
181 Gelir Tahakkukları İçinde çalışılan dönemde ortaya çıkmış olmakla birlikte üçüncü kişilerden tahsili ya da bunların adına borç kaydı gelecek hesap döneminde yapılacak gelirlerin izlendiği hesaptır. İşleyişi: Dönem sonunda, döneme ait olarak hesaplanacak tutarlar ilgili hasılat ve gelir hesapları karşılığında bu hesaba borç kaydedilir. Sonraki dönemde, alacakların kesinleşmesiyle hesaptaki tutarlar bu hesabın alacağına karşılık ilgili hesapların borcuna kaydedilerek kapatılır. Örnek: İşletme 1 Kasım 2008 tarihinde elinde bulundurduğu bir binayı 6 aylığına 60.000 TL ye kiraya veriyor, ücretini kira dönemi sonunda alacağı belirtiliyor. Kira süre sonunda peşin olarak ödeniyor. 6 aylık kira: 60.000 TL olduğuna göre; aylık kira bedeli: 60.000/6 = 10.000 TL dir.
2 aylık kira geliri bu yıla ait olduğundan ilgili gelir hesabına kaydedilirken, tutar gelecek dönemde kapatılmak üzere 181 Gelir Tahakkukları Hesabına kaydedilir.
Kira tutarı süre sonunda tahsil ediliyor, 2009 yılına ait gelirlerde ilgili gelir hesabına yazılırken, 181 Gelir Tahakkukları Hesabında yer alan tutarda kapatılıyor.
19 DİĞER DÖNEN VARLIKLAR Yukarıda belirtilen bölümlere girmediği için özellikle kendi bölümlerinde, tanımlanmamış olan diğer dönen varlık kalemleri bu grupta yer alır. Bu grupta yer alan hesaplar aşağıdaki gibidir. 190 Devreden KDV Bir dönemde indirelemeyen ve gelecek döneme devredilen katma değer vergisinin takip edildiği hesaptır. Yani 191 İndirilecek KDV, 391 Hesaplanan KDV'den büyükse, aradaki fark 190 Devreden KDV tutarıdır. İşleyişi: Ay sonlarında 191 İndirilecek KDV hesabı ile 391 Hesaplanan KDV hesabının karşılaştırılmasında, 191 İndiriecek KDV hesabı daha büyükse aradaki fark 190 Devreden KDV hesabına borç olarak yazılır. İzleyen dönem bu hesap alacak yazılarak 391 Hesaplanan KDV hesabı ile karşılaştırılır. 191 İndirilecek KDV İşletme tarafından, her türlü mal ve hizmetin satın alınması sırasında satıcılara ödenen katma değer vergisinin kaydedildiği, izlendiği ve hesaplanan KDV den indirilinceye kadar bekletildiği hesaptır. İşleyişi: Mal ve hizmet alımlarında ödenen katma değer vergisi bu hesaba borç kaydedilir, mevzuat gereği yapılabilecek indirimler ve hesaba yapılan düzeltmeler hesabın alacağına kaydedilir. Dönem sonlarında da bu hesapta biriken katma değer tutarları alacak kaydedilerek 391 Hesaplanan KDV Hesabı ile karşılaştırılarak hesap kapatılır. 192 Diğer KDV Ödenmesi gerektiği halde ödenmeyip, fiilen indirilmesinin mümkün olacağı tarihe kadar ertelenen katma değer vergisinin, ertelemenin bir yıl içinde olması halinde kaydedildiği ve izlendiği hesaptır. İşleyişi: Teşvikli yatırım mallarının ithalinde, gümrük idareleri tarafından tarh ve tahakkuk ettirilerek ertelenen katma değer vergisi pasifteki ilgili hesabın alacağına karşılık bu hesaba borç kaydedilir. Yüklə 0,82 Mb. Dostları ilə paylaş:
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||