Dr. Mustafa Kemal akgül mpm (Grup Yönetmeni) Cengiz aydin milli Kütüphane Neziha Çarkit meb cemal gemci cymsoft aysim hançer kızılay Kemal karakoçak kamuBİb yk temsilcisi Burçin ÖKSÜz software ag ersin Tufan yalvaç Maliye Bakanlığı

2.4.2. Elektronik Veri Değişimi

^{13 14} İnsan faktörü olmaksızın bilgisayar ağları aracılığı ile ticaret yapan iki kuruluşun uygulamaları arasındaki yapısal veri değişimi, bir başka deyişle standart bir formda yazılmış olan bilgilerin bilgisayarlar arasında aktarımı ve otomatik olarak yorumlanıp işlenebilmesidir. Bu tanımda yer alan yapısal veri değişimi, EDI'ın iş dünyasında kullanılan kâğıt belge değişiminin yerine geçtiği anlamına gelir ve Elektronik Ticaret konusu ile doğrudan ilgilidir. EDI uygulamalarında veri, yapısal bir formatta transfer edilmektedir. Bu formata EDIFACT (İdari, Ticaret ve Nakliyata İlişkin Elektronik Veri Değişimi) adı verilir ve dünya çapında ticaretin kolaylaştırılması konusunda kurulan BM 4.Çalışma Grubunun bir girişimidir.

EDI kamu ve özel sektör kuruluşlarının etkin biçimde iletişim kurmaları ihtiyacından doğmuş olup, modern bilgi teknolojilerinin getirdiği avantajlardan yararlanmaktadır. Geleneksel ticari işlemlerde, mektuplar, notlar gibi yapılanmamış dokümanlarla birlikte faturalar, sipariş formları, teslim belgeleri gibi standart şekilde yapılanmış dokümanlar kullanılmaktadır. Elektronik posta (e-mail) yapılanmamış tipte dokümanların iletilmesinde kullanılırken EDI yapılanmış mesaj değişimini sağlamaktadır. Böylece standart bilgilerin diğer bilgisayar sistemlerine kolayca aktarılmasını olanaklı kılmaktadır. EDI' de amaç, sipariş alınması, ticari sözleşmelerin ve faturaların hazırlanması gibi işlemler ile gümrük, bankacılık ve buna benzer işlemlerin yapılmasında tekrarların önlenerek, maliyetlerin düşürülmesi ve işlemlerin en az hatayla en kısa sürede tamamlanmasıdır.

Teknik yönden internet üzerinden EDI uygulaması mümkün olmakla birlikte, güvenlik açısından tercih edilmemektedir. Bununla beraber, güvenlik sorununa çözüm bulunması (kriptoloji uygulamaları ile sadece yetkili kişilerin gerekli bilgilere ulaşması) ile İnternet üzerinden EDI uygulamasının yaygınlaşması beklenmektedir

Örnek: Türkiye’de bir holdingin ı EDI uygulamalarında; ERP yazılımı ile muhasebe, finans, lojistik, malzeme ihtiyaç planlaması (MRP), stok yönetimi, satınalma, üretim, satış, kalite yönetimi, bakım/onarım, insan kaynakları, müşteri ilişkileri yönetimi (CRM) modülleri kullanılarak iş süreçleri bütünleşmiş hale getiriliyor. Bu bütünleşme (entegrasyon) sayesinde artık firma içinde bölümlerarası bilgi akışı ve koordinasyonu sağlıklı bir şekilde sağlanıyor. Kurulan EDI (Electronic Data Interchange) altyapısı ile de holdingin firmaları arasında veri entegrasyonu vasıtasıyla koordinasyonun sağlaması planlanmaktadır. Bu sayede, firmalar arası işlemlerde, bir firmanın tedarikçi firmaya verdiği satınalma siparişi, tedarikçi firmanın sistemine de otomatik olarak satış siparişi şeklinde kayıt edilecektir.